1. ¿Jastik jkʼelsatik oj bʼobʼ ajyukujtik?

 JA MERAN snochumanotik Kristo jel xyajtaytik ja Jyoba sok wa xkʼana oj kaʼteltaytik ja jastal mas lek wa xbʼobʼkujtiki. Pe bʼa oj lajxukujtik, tʼilani oj katik ajyuk jkʼelsatik, jastal yajel ajyuk modoʼalik bʼa snochuman Kristo, snebʼjel jastik yajkʼachil sok slejel modoʼik jastal skoltajel ja tuk. b

2. ¿Jas yuj tʼilan yajel ajyuk jkʼelsatik sok skʼujolajel bʼa stajel?

² ¿Jas yuj tʼilan yajel ajyuk jkʼelsatik sok skʼujolajel bʼa stajel? Ja rason mas tʼilani yujni wa xkʼanatik lek ayilotik ja kala Tatik jel xyajtani, ja Jyoba. Ja yeʼn jelni xgustoʼaxi yajni wa xkatik makunuk ja janekʼ wa xbʼobʼkujtik ja bʼa yaʼteltajel ja jas wa xnaʼatik skʼulajel. Cha mini xkʼanatik yajelkan takʼanbʼel bʼa oj bʼobʼ jkoltaytik mas ja kermanotiki (1 Tes. 4:9, 10). Chikan janekʼxa tyempo kiʼojtik ja bʼa smeranili, jpetsaniltik tʼilani mi oj katikan takʼanbʼel. La kiltik jastal wa xbʼobʼ jkʼuluktik.

3. ¿Jas rasonik yayi ja Timoteo ja Pablo? (1 Timoteo 4:12-16).

³ Ja Timoteo junto kerem yajni tsʼijbʼajiyi ja bʼajtan karta yuja Pablo, bʼa jani yiʼoj ja sbʼiʼili, pe ayxani yiʼoj experiencia jastal ansyano. Ama jachuk, ja Pablo stsatsankʼujolan bʼa mi oj yakan skʼujolajel bʼa oj takʼanbʼuk mas ja jastal wa xyila sbʼaj soka Dyosi (kʼuman ja 1 Timoteo 4:12-16). Ta kilatik ja jas yala ja Pablo, ojni kiltik ke stsatsankʼujolan ja Timoteo ja bʼa chabʼ jasunuk it. Bʼa june, ojni bʼobʼ ya ajyuk modoʼalik jastal ja yajalkʼujol, ja skʼuʼajel sok ja ajyel sak. Pilan, jani stojbʼesel mas ja jastal wa skʼuman juʼun ja yajni ay jitsan kristyano, ja yajel rason  sok ja sjejel. Ja bʼa artikulo it, oj jpaklaytik ja sjejel bʼa Timoteo sok oj kiltik ke yajel ajyuk jkʼelsatik bʼa mi jelxeluk oj skoltayotik bʼa oj takʼanbʼukotik. Cha ojni jpaklaytik jujuntik modo jastal oj bʼobʼ jkʼuluktik mas ja bʼa kaʼteltik bʼa Dyos.

4. Jastalni wa xyala ja Filipenses 2:19-22, ¿jas yuj ja Jyoba jel ya makunuk ja Timoteo?

⁴ ¿Jas yuj jel aji makunuk ja Timoteo yuja Jyoba? Yujni ayiʼoj tsamal modoʼalik (kʼuman ja Filipenses 2:19-22). Yuja jas xcholo ja Pablo sbʼaja Timoteo, wa kilatik ke chʼin yaʼa sbʼaj, toj ajyi, wa x-aʼtiji sok wa xjipji kʼujolal. Yajxta yila ja hermanoʼik sok meran cham skʼujol bʼa yeʼnle. Ja yuj, ja Pablo jelni skʼana sok mini skʼulan dudar oj yayi niwak cholalik (1 Cor. 4:17). Ta katik ajyuk modoʼalik bʼa wa skʼana ja Jyoba, ojni syajtayotik sok mas oj ya makunukotik ja bʼa kongregasyoni (Sal. 25:9; 138:6).

5. a) ¿Jastal oj bʼobʼ jnatik jas modoʼal tʼilan oj jtojbʼestik mas? b) ¿Jas wa skʼulan ja hermana bʼa poto bʼa oj sjeʼ ke mas wa xyabʼ stojol?

⁵ La jkʼujoluktik yajel ajyuk jun modoʼal ke wa xkʼanatik. La katikyi orasyon ja Jyoba bʼa snajel jas modoʼal tʼilan oj jtojbʼestik mas. La jtsatik bʼa june sok ja xwaj jkʼujoltik. ¿Wan maʼ skʼulan palta oj jetik mas ke wa xkabʼtik stojol ja tuk ma yajel ajyuk mas ja kʼankʼunel bʼa skoltajele? ¿Tʼilan maʼ oj ajyukotik mas laman ma ajyel puesto bʼa yajel perdon ja tuk? Ta ay kiʼojtik duda, la jobʼtikyi jun meran kamigotik jastal wa xyilawotik (Prov. 27:6).

6. ¿Jas oj jkʼuluktik bʼa yajel ajyuk ja modoʼal wa xkʼanatik?

⁶ La jkʼujoluktik bʼa stajel. ¿Jastal? La kʼe jletik impormasyon sbʼaja modoʼal wa xkʼanatik yajel ajyuki. Jun sjejel, lekbʼi xkilatik tʼilan oj akʼwanukotik mas perdon. Jelni oj skoltayotik skʼumajel sjejelik bʼa Biblia bʼa yaʼawe perdon ja tuk sok spetsanil skʼujole sok bʼa matik mi akʼwaniye perdon, sok spensarajel ja bʼa sjejel yaʼaweʼi. La jpensaraʼuktik bʼa Jesús. Ja yeʼn puesto ajyi bʼa yajel perdon ja kristyano (Luc. 7:47, 48). Mini jaʼ waj skʼujol ja bʼa jas mi lek skʼulane, jani ja bʼa jas wa xlajxiyujile. Pe ja fariseoʼiki «wa spensarane mi xmakuniye ja tuki» (Luc. 18:9). Yajni jpensaraʼantikta ja bʼa sjejelik  it, la jobʼ jbʼajtik: «¿Jastal wa xkila ja tuk? ¿Jastik modoʼal wa xkila bʼa yeʼnle?». Ta wokol xkabʼtik yajel perdon june, la jkʼuluktik jun lista bʼa spetsanil ja lekil modoʼal wa xkilatik yiʼoji, sok la jobʼ jbʼajtik: «¿Jastal maʼ wa xyila ja Jesús? ¿Oj maʼ ya perdon?». Jun estudio jastal jaw ojni bʼobʼ skoltayotik stukbʼesel ja jastal wa xpensarantiki. Ja bʼajtani bʼobʼta wokol oj kabʼtik yajel perdon june bʼa ay jas skʼulunejkitik. Pe ta jkʼujolantik, masni oj tojbʼuk ja modoʼal jaw bʼa keʼntik.

7. ¿Jastal modo wa xya makunuk ja Jyoba ja matik jel snaʼawe skʼulajel ja yaʼtele? (Proverbios 22:29).

⁷ Pilan kʼelsat oj bʼobʼ katik ajyuk jani snebʼjel pilan jas ajkʼach. Jun sjejel, pensaraʼan bʼa spetsanil ja hermanoʼik wa xkoltaniye yajel kʼeʼuk naʼitsik Betel, Naʼitsik bʼa Niwak Tsomjelal sok Naʼitsik bʼa Tsomjelal. Jitsan ja bʼa yeʼnle snebʼawe ja jas wa snaʼawe skʼulajeli yujni aʼtijiyesok tuk bʼa mas ayxa yiʼoje experiencia. Jastalni wa x-ilxi ja bʼa potoʼik, ja winike sok ja ixukeʼi, waneni snebʼjel aʼtelik bʼa stalnajel ja Naʼitsik bʼa Niwan Tsomjelal sok ja Naʼitsik bʼa Tsomjelal. Ja modo it sok tuk, ja Jyoba, «ja Rey bʼa tolabida», sok ja Jesús, «ja Rey ja bʼa [...] reyik», jani wa xyawe makunuk ja kristyanoʼik jaw bʼa wa xlajxiyujile skʼulajel jastik jel chaʼanyabʼalil (1 Tim. 1:17; 6:15; kʼuman ja Proverbios 22:29). Wani xkʼana oj aʼtijukotik tsats sok yajel makunuk ja jas wa xnaʼatik bʼa yajelyi stoyjel ja Jyoba sok mi bʼa keʼnuktik (Juan 8:54).

8. ¿Jasa oj skoltayotik stsajel bʼa jasa oj waj jkʼujoltik snebʼjel?

⁸ La jkʼujoluktik snebʼjel jun jasunuk. ¿Bʼa jasa oj waj jkʼujoltik snebʼjel? La loʼilanukotik soka ansyanoʼik bʼa kongregasyon ma soka biajante bʼa oj yal-e kabʼtik bʼa jasa oj bʼobʼ jkʼuluktik bʼa snebʼjel mas. Jun sjejel, ta tsatsankʼujolajitik bʼa stojbʼesel mas ja bʼa jastal wa xjeʼatiki ma bʼa yajel ekʼ lek ja jloʼiltiki, la jobʼtik yile bʼaya mas tʼilan oj jkʼujoluktiki. Tsaʼan, la kʼe jkʼuluktik. ¿Jastal?

9. ¿Jas oj bʼobʼ jkʼuluktik bʼa oj kʼot jnebʼtik jun jasunuk?

⁹ La jkʼujoluktik bʼa stajel. Lekbʼi wa xkʼanatik kʼotel jun lekil jeʼuman. Wani xbʼobʼ jpaklaytik lek ja poyeto Kʼotan jun lekil kʼumuman juʼun sok jeʼuman. Sok bʼajtanto oj katik ekʼuk jun loʼil ja bʼa reunión bʼa yoj semana, ojni bʼobʼ jkʼantikyi jun hermano bʼa ayxa yiʼoj experiencia bʼa a-smaklay sok ayalkabʼtik jasa tʼilan oj kʼujoluktiki. Ta wa xpilatik tyempo bʼa xchapjel jbʼajtik, oj kʼotkotik lekil jeʼuman sok ja tuk oj yil-e ke jel la aʼtijitik sok wa xbʼobʼ sjipe jkʼujoltik (Prov. 21:5; 2 Cor. 8:22).

10. Aʼa jun sjejel sbʼaja jas oj bʼobʼ jkʼuluktik bʼa snebʼjel mas jun jasunuk.

¹⁰ ¿Jaxa ta wa xkʼanatik snebʼjel mas jun jasunuk bʼa mi jel xlajxikujtik? ¡Mok el jganatik! La kiltik bʼa jun hermano sbʼiʼil Garry, bʼa jel xwokolani ja wa skʼuman juʼun. Ja yeʼn wa xjul skʼujol ke jel xkʼixwi ja yajni wa skʼuman juʼun ja bʼa reunioniki. Pe mini el sgana; mi yaʼakan skʼujolajel. Stsʼakatal ja skoltanel ja tuk hermanoʼik sok ja juʼunik, ja wego wa xya ekʼ loʼilik ja bʼa reunionik, ja bʼa asambleaʼik bʼa jun kʼakʼu sok ja bʼa asambleaʼik bʼa oxe kʼakʼu.

11. Jastalni ja Timoteo, ¿jasa oj skoltayotik bʼa chapan oj ajyukotik bʼa oj ajukitik mas cholalik?

¹¹ ¿Kʼot maʼ ja Timoteo jun lekil akʼa ekʼ loʼil sok jun lekil jeʼuman? Ja Biblia mi  xyala, pe wa xnaʼatik ke skisani ja srasonik ja Pablo. Seguro ke takal takal kʼot snebʼe sok kʼot skʼuluk mas lek ja cholalik ajiyiʼi (2 Tim. 3:10). Jastalni ja Timoteo, ta jnebʼatik lek skʼulajel ja jas wa xnaʼatiki, chapani oj ajyukotik bʼa oj ajukitik mas cholalik.

12. ¿Jastal skoltuneja ja tuki?

¹² ¡Jelni xyakitik gusto yajni ja tuk wa skoltayotik! Jun sjejel, lekbʼi teytik bʼa hospital, jelni stsatsankʼujolanotik ja yulatanel ja Tsome wa skoltay ja kermanotik aye bʼa hospital ma ja Tsome wa xyulataye ja kermanotik aye bʼa hospital. Ma yajni wan ekʼel jbʼajtik jun wokol ja bʼa jsakʼaniltiki, jelni xkaʼatik tsʼakatal ke jun ansyano wa spila tyempo bʼa oj smaklayotik sok wa xyaʼa kulan jkʼujoltik. Ta wa xkʼana jkoltajeltik sok jun kestudiantetik, jelni lek ja wa skoltayotik jun precursor bʼa ayxa yiʼoj experiencia bʼa oj smojtayotik sok oj yalkabʼtik ja jasa wa skʼulan kujtik palta. Ja Jesús yala: «Masni wa xyaʼa gustoʼil ja yajeli ke yuja oj ajukawiʼi» (Hech. 20:35). Spetsanil ja hermanoʼik it wa xyabʼye ja gustoʼil ja yajni wa skoltayotike. Cha jachni ja keʼntiki jelni oj cha gustoʼaxukotik ta jach jkʼulantik. Ta wa xkʼana oj kaʼteltaytik mas ja Jyoba ja bʼa modoʼik jaw ma bʼa tuk, ¿jastal oj bʼobʼ lajxukujtik?

13. Yajni xkatik ajyuk jkʼelsatik, ¿jasa tʼilan oj kaʼ tʼabʼan jkʼujoltik?

¹³ Mok ajyuk jkʼelsatik bʼa jel jas ti chʼikan. Jun sjejel, bʼobʼta wa xpensarantik: «Wa xkʼana oj koltanukon mas ja bʼa kongregasyon». Pe bʼobʼta wokol snajel jasa bʼajtan oj kʼe jkʼuluktik sok bʼobʼta mini oj jnatik ta ay jas lajxelkujtik. Ja yuj mas lek oj wa ajyuk jun ita akʼelsat. Ojni bʼobʼ katik och juʼun sok stsʼijbʼajel jas oj jkʼuluktik bʼa lajxelkujtik.

14. ¿Jas yuj tʼilan oj jnatik ja janekʼ wa xlajxikujtik ja yajni wa xkaʼ ajyuk jkʼelsatik?

¹⁴ Tʼilan oj jnatik ja janekʼta wa xlajxikujtik ja yajni wa xkaʼ ajyuk jkʼelsatik. ¿Jas yuj? Yujni mi xnaʼatik jasa oj bʼobʼ ekʼuk ja bʼa jsakʼaniltiki. Jun sjejel, ja jekabʼanum Pablo koltani bʼa yajel kujlajuk ja kongregasyon bʼa Tesalónica, sok bʼobʼta wa skʼana oj kan jun tyempo bʼa  skoltajel ja ajkʼach snochumanik Kristo. Pe tʼilani spaka ajnel yuja skontraʼiki (Hech. 17:1-5, 10). Lek tixta kan tiwi, xiwelani sbʼaj oj ajyuk ja sakʼanil ja hermanoʼiki. Pe ja Pablo mini el sgana, jaʼuktoma, kʼajyi ja jastalxa wa xtaxi, sok mas tsaʼan sjeka ja Timoteo ja tiw bʼa oj yayi tsatsbʼuk ja skʼuʼajele ja hermanoʼiki (1 Tes. 3:1-3). Jelni maʼ gustoʼaxiye ja hermanoʼik bʼa Tesalónica yuja yilawe ke ja Timoteo puesto ajyi wajel ja bʼa wa xkʼanxi mas koltanel.

15. Cholo sok jun sjejel ja jasa oj bʼobʼ ekʼuk soka jkʼelsatik ta tukbʼi ja jsakʼaniltik.

¹⁵ Ayni jas oj bʼobʼ jnebʼtik sbʼaja sjejel bʼa Pablo sok ja jas ekʼ sbʼaj ja bʼa Tesalónica. Bʼobʼta kaʼunej ja jkʼelsatik bʼa yaʼteltajel ja Jyoba, pe junta chʼaykʼujol wa xtukbʼi ja jsakʼaniltik sok mixa xbʼobʼkujtik (Ecl. 9:11). ¿Jas oj jkʼuluktik? La jpensaraʼuktik bʼa pilan kʼelsat ke oj lajxukujtik. Jani jaw ja jas skʼulane ja Ted sok ja Hiedi. Yuj jun chamel yaʼawekan ja Betel. Pe yuja jel syajtaye ja Jyoba wegoxta sleʼawe tuk modoʼik bʼa jastal oj yaʼteltaye. Bʼajtan ochye precursor regular, tsaʼan, tsajiye jastal precursor especial sok ja Ted chapji bʼa oj kʼot biajante sustituto. Pe anto tukbʼi ja jabʼil bʼa oj bʼobʼ kʼot june jastal biajante. Ja Ted sok ja Hiedi kʼot snaʼe ke mixa oj bʼobʼ ajukyile ja cholal jaw. Ama el sganaʼe tʼusan, pe wani snaʼawe ke ojni bʼobʼ yaʼteltaye ja Jyoba bʼa tuk modoʼik. Ja Ted wa xyala: «Jnebʼunejtikon ke mi kechan ita bʼa jun modo oj waj jkʼujoltikon ja bʼa jastal oj kaʼteltaytikon mas ja Jyoba».

16. ¿Jasa wa sjeʼakitik ja Gálatas 6:4?

¹⁶ Mi xnaʼatik jasa oj bʼobʼ ekʼuk ja bʼa jsakʼaniltiki. Ja yuj tʼilani oj ka jul jkʼujoltik ke ja Jyoba mini jaʼuk chaʼanyabʼal wa xyilawotik yuja cholal akʼubʼalkitiki. Cha mini xkoltani ke oj jlajbʼajtik soka cholal yiʼoje ja tuk. Ja Hiedi wa xyala: «Ta wa xlaja jbʼajtik soka tuki, ojni chʼaykujtik ja lamanil» (kʼuman ja Gálatas 6:4). Ja yuj, ja mas leki jani slejel tuk modoʼik bʼa yaʼteltajel ja Jyoba sok skoltajel ja tuk. c

17. ¿Jas oj jkʼuluktik ta wa xkʼanatik oj ajukitik mas cholalik?

¹⁷ Ta kiʼajtik jun jsakʼaniltik bʼa chʼin sok mi xka kʼe jeltik bʼa mey stʼilanil, ojni bʼobʼ jkʼap jbʼajtik koltanel bʼa yijel mas cholal. Aʼajyuk jkʼelsatik ja wego bʼa oj skoltayotik stajel tuk jkʼelsatik bʼa mas oj yiʼ tyempo. Jun sjejel, ta waxa kʼana  oj ochan precursor regular, ¿oj maʼ bʼobʼ ochan jastal precursor auxiliar bʼa jun tyempo? Ma ta waxa kʼana oj ochan jastal siervo ministerial, ¿oj maʼ bʼobʼ wa ekʼ mas tyempo xcholjel sok yulatajel ja matik awelexa sok ja matik maloʼay ja bʼa kongregasyon? Yibʼanal ja experiencia oja taʼ ja wego oj bʼobʼ skoltaya bʼa oj ajyukawuj mas cholalik ja bʼa tyempo ti jakumi. Ja yuj, puesto ajyan bʼa oja wayi ja mas lek ja bʼa yaʼteltajel ja Jyoba (Rom. 12:11).

18. ¿Jasa wa sjeʼakitik ja sjejel bʼa Beverley? (Cha kʼela ja poto).

¹⁸ Mini xbʼobʼ kaltik mixa xbʼobʼ ajyuk jkʼelsatik sok oj lajxukujtik yuja ayxa jkʼujoltik. Sok jachni wa xchiktes ja jas ekʼ sbʼaj jun hermana sbʼiʼil Beverley bʼa ayxa yiʼoj 75 jabʼil. Yuj smul jun chamel, mini xbʼobʼ bʼejyuk lek. Pe jelni sgusto oj koltanuk ja bʼa campaña bʼa Conmemoración. ¿Jasa skʼulani? Ya ajyuk jun ita skʼelsat sok yajni lajxiyuji jelni gustoʼaxi. Ja jastal jel skʼujolani snika ja tuk bʼa oj skʼuluke mas ja bʼa xcholjeli. Chikani lek ke ja Jyoba jel chaʼanyabʼal xyila ja jastik wa skʼulane ja hermanoʼik bʼa ayxa skʼujole ama ay jas wa xtimjiyeyuj (Sal. 71:17, 18).

19. ¿Jastik kʼelsat oj bʼobʼ ajyukujtik?

¹⁹ La katik ajyuk jkʼelsatik ke oj bʼobʼ lajxukujtik. La katik ajyuk modoʼalik bʼa lek xyila ja Jyoba. La jnebʼtik jastik junuk, bʼa jachuk ja Dyos sok ja xchonabʼili oj bʼobʼ yawe makunukotik mas. La jletik modoʼik jastal skoltajel mas ja kermanotik. d Ta jkʼulantik ja jastik it, ja Jyoba oj ya koʼ jlekilaltik, sok jastalni ja Timoteo, ja tuki oj yil ke wantik takʼanbʼel (1 Tim. 4:15).