JA Dyos ya makunuk ja jekabʼanum Pablo bʼa stsʼijbʼan bʼalune tsamal modoʼal yiʼoj ja satinel ja yip ja Dyosi (Gál. 5:22, 23, TNM). Spetsanil ja it tini tsoman ja bʼa «satinel ja yip ja Dyos» * sok tini chʼikan ja bʼa «yajcʼachil» modoʼal bʼa jun yaʼtijum Dyos (Col. 3:10). Jastalni jun teʼ wa satini yajni talnanubʼal leki, jachni jun ixuk winik ojni sjeʼ ja satinel ja yip ja Dyos yajni wa xyaʼakan atojukyuj ja bʼa sakʼanili (Sal. 1:1-3).

Ja bʼajtan modoʼal staʼa tiʼal ja Pablo ja yajalkʼujoli. ¿Janekʼto chaʼanyabʼalil ja modoʼal it? Ja Pablo yala, ta mey yiʼoj syajal skʼujol, ‹mi ni jas yaʼtel› (1 Cor. 13:2). Pe ¿jasunkiluk ja yajal kʼujoli sok jastal oj katik kʼiʼuk sok oj jetik kʼakʼu kʼakʼu?

Anima wokol xcholjel ja yaljel yajalkʼujoli, ja Biblia wa xcholo jastal wa xjexi ja modoʼal it. Jun sjejel, wa xyala «ay ni spasensiaa y jel ni tzamal ja smodoi», wa xgustoʼaxi sok «ja smeranili» sok «jel ja yahuantar soc spetzanil ja cosa, como jel ni ja syajal ja scʼujoli, jayuj mi ni huas scʼuan ja chono abala. [Spetsanil wa smajla.] Como jaʼ ni mero snihuanil scʼujol ja Diosa, jayuj huan nix bob scʼul ahuantar spetzanila». Chomajkil, ja maʼ ay syajal skʼujol wa sjeʼa meran wa xyajtani, wa xchamskʼujol yuja tuki sok kʼotel jun amigo bʼa mi x-akʼwanikani. Pe ja maʼ mey yiʼoj yajalkʼujoli jel xtajki, niwan xyaʼa sbʼaj, wa sjeʼa jun smodo bʼa mi sbʼejuk, kechanta wa xwaj skʼujol bʼa yeʼn, wa snolo stajkel sok mi x-akʼwani perdon. Mini xkʼanatik sjejel ja jmodotik bʼa mi lekuk sok bʼa wa xjomwani, jani wa xkʼanatik yajel kʼiʼuk jun yajalkʼujol bʼa «mi quechanuc huan sleejel ja ba slequil ja yen» (1 Cor. 13:4-8).

«Ja Diosi, jel [...] ja syajal scʼujol». Ja Jyoba yeʼnani wa sjeʼa ja meran yajalkʼujoli (1 Juan 4:8). Spetsanil ti wa sjeʼa ja bʼa yaʼtelik soka bʼa smodo. Ja yajal skʼujol mas chaʼanyabʼalil sjeʼunej kitik, jani sjekakon ja yunin Jesús ja bʼa Luʼum bʼa ayi wokol sok achamuk yuj keʼntik. Ja jekabʼanum Juan stsʼijbʼan: «Jayuj seca ba mundo ja mero yunini ba oj yaa quitic jun vida yajcʼachil. [...] Jayuj huax naatic que jel ja syajal scʼujol ja Diosi. Ja quentiqui, mi ni modo oj caltic que yaj huax cabtic ja Dios ajyi. Miyuc. Yena ni bajtan yaj yabyotica, jayuj seca con ja yunin tac, ba oj stup ja jmultiqui. Ja jahui, puro syajal scʼujol ja Diosi» (1 Juan 4:9, 10). Stsʼakatal ja syajal skʼujol ja Dyos, aji perdon ja mulal kiʼojtiki, ja yuj ay kiʼojtik smajlajel sok wa xbʼobʼ ajyukotik sakʼan bʼa tolabida.

Ja Jesús sjeʼayi syajal skʼujol ja ixuk winik yajni pwesto ajyi bʼa oj jak skʼuluk ja jas wa skʼana ja Dyosi. Ja Pablo xcholo: «Cham ja Cristo ba oj stup ja jmultic ja yeni. Meran nia, jac ta ni yaa sbaj ja Jesucristo porque jach ni scʼana ja Dios Tatali. Ja scuerpo ja Cajualtiqui lajan soc yaa yi jastal jun smajtan ja Diosi pero ja majtanal jahui quechan ni jun vuelta yaaa» (Heb. 10:9, 10). Mini jun ixuk winik oj bʼobʼ sjeʼ jun yajalkʼujol mas niwan. Ja Jesús yala: «[Mini maʼ ayiʼoj jun yajtanel mas  niwan yuja it, TNM]. Ta ay cʼa maʼ huax yaa ja svida yuj ja yamigo, yuj ni jel yaj huax yaba» (Juan 15:13). ¿Oj maʼ bʼobʼ jnochtik ja syajal skʼujol ja Jyoba soka Jesús anima mulanumotik? Ojniʼa. La kiltik jastal skʼulajel.

Ja Pablo wa stsatsankʼujolanotik: «Como yuntiquilotic xa ja Diosi - jel ni yaj huax yabyotica - jayuj sbej ni oj cʼultic fuerza oj tzajlatic ja smodo ja yeni. Sbej ni oj yajta jbajtica porque ja Cristo, jel juntiro ja syajal scʼujol jmoctiqui, jayuj yaa sbaj yuj ja quentic tac» (Efes. 5:1, 2). Bʼa mi oj katikan sjejel ja yajalkʼujolal, jelni stʼilanil sjejel ja modoʼal it bʼa yibʼanal ja jsakʼaniltiki. Ja yajalkʼujolal wa xjexi soka jas wa xkʼulantik, sok mi jaʼukta soka jas wa xkalatik. Ja Juan stsʼijbʼan: «Cuntiquil jumasa, mi huocoluc oj el jtiitic que jel yaj huax cabtic ja quermanotiqui. Sbej que oj coltatic, ti oj iljuc que yaj huax cab jbajtic merana» (1 Juan 3:18). Jun sjejel, yajni mi xkatikan syajtajel ja Jyoba soka ixuk winiki oj snikotik bʼa xcholjel ja «yajcʼachil loil it jastal huan xa scʼulajel mandar ja Diosi» (Mat. 24:14; Luc. 10:27). Chomajkil wa xjeʼatik yajalkʼujol yajni ay jpasensyatik, lek jkʼujoltik sok ja wa xkaʼatik perdon. Ja yuj, ja Biblia wa xyakitik ja rason it: «Ja jastal scʼulanotic perdonar ja Diosi, jach sbej oj cʼultic perdonar jbajtic ja quentiqui» (Col. 3:13).

Pe ja yajal kʼujol soka yajel permiso mi junukxta. Jun sjejel, bʼobʼta jujuntik tatal bʼa wa xyaʼawe permiso oj skʼuluke ja jas wa skʼana ja yuntikile bʼa jachuk oj chʼajbʼajuke okʼel. Jaxa tatalik bʼa meran wa skʼana ja yuntikile tsatsni oj ajyuk ja yajni ay stʼilanili. Jastalni it, ja Jyoba jel ja syajal skʼujol, pe wani xyayi «castigo [stojo] ja maʼ yaj huax» yabʼi (Heb. 12:6). Ja yuj, ja kastigo ma tojelal wa x-axi yajni ay stʼilanili juni modo bʼa sjejel yajalkʼujol (Prov. 3:11, 12). Pe jelni tʼilan la ka juljkʼujoltik jpetsaniltik mini tojukotik sok ja yuj mi tolabida wa xjeʼatik ja yajal kʼujol. Ja yuj, ayni jujuntik jasunuk wa xbʼobʼ tojbʼukotik skʼulajel. La kiltik oxe modoʼalik.

Sbʼajtanil. La jkʼantikyi ja Dyos bʼa ayakitik ja yipi. Ja Jesús yala ja bʼi ja Jyoba wanbʼi xyayi «ja Espíritu Santo ja maʼ huan scʼanjeli» (Luc. 11:13). Ta wa xkatikyi orasyon bʼa skʼanjel ja yip ja Dyos sok wa xkʼujolantik bʼa snochjel «ja jas huas scʼana ja Espíritu Santo», kʼakʼu kʼakʼu oj jetik mas yajal kʼujol (Gál. 5:16). Jun sjejel, ja ansyanoʼik bʼa kongregasyon wani xbʼobʼ skʼaneyi ja Jyoba ja yip bʼa oj koltajuke yajel rasonik ti elel bʼa Biblia jach sok yajalkʼujol. Jaxa tataliki ojni bʼobʼ yaweyi orasyon bʼa jachuk ja yip ja Dyos oj bʼobʼ koltajuke bʼa oj stoj-e ja yuntikile jach kʼunxta, sok mi kʼakʼukxta.

Xchabʼil. La jpensaraʼuktik jastal ja Jesús sjeʼa yajal kʼujol man ja yajni wan yijel wokoli (1 Ped. 2:21, 23). Ja sjejel yaʼakani wa xbʼobʼ skoltayotik yajni ay maʼ wa syajbʼesotik ma xkiʼajtik wokol yuja bʼa mi tojuki. Ja bʼa ekʼeleʼik jaw, lekni oj bʼobʼ jobʼ jbʼajtik: «¿Jas maʼ oj skʼuluk lek yeʼnuk ja Jesús?». Ja sjobʼjel it koltaji jun jmoj-aljeltik sbʼiʼil Leigh bʼa oj spensaraʼuk bʼajtanto ay jas oj skʼuluk. Ja yeʼn wa xcholo: «Jun ekʼele, jun jmoj aʼtel sjekayi ja tuk mojik aʼteli jun korreo bʼa Internet bʼa wa xyala jastik mi lek bʼa keʼna soka bʼa kaʼteli. Ja jaw jel yaj kabʼi. Anto ti jobʼo jbʼaj: ‹¿Jas maʼ oj skʼuluk lek yeʼnuk ja Jesús?›. Yajni jpensaran jas oj skʼuluk lek yeʼnuki, jpensaran mi oj jkise sok mi oj kayi stʼilanil ja jaw. Mas tsaʼan, kabʼ ja jmoj aʼteli ajyiyuj jun chamel sok jel yiʼajan wokol yuja chamkʼujoli. Kʼot jpensaraʼuk bʼobʼta mini gana skʼulan soka jasa yala. Spensarajel ja syajal skʼujol sjeʼa ja Jesús yajni wan yijel wokoli skoltayon bʼa jach oj jkʼuluk jastal yeʼn sok sjejelyi yajalkʼujol ja jmoj aʼteli». Ta wa xnochotik ja Jesús, tolabida oj ajyuk syajal jkʼujoltik.

Yoxil. La jnebʼtik xchʼakjel jbʼajtik yuja tuki. Jani yajalkʼujol wa xchiktes ja meran yaʼtijumik Dyosi (Juan 13:34, 35). Ja Biblia wa snikawotik bʼa oj ajyukujtik ja tikʼe pensar ajyi yuja Jesús. Yajni yakan ja sakʼanil bʼa satkʼinali, yaʼakan spetsanil ja jas yiʼoji yuja keʼntiki sok pwesto ajyi bʼa oj chamuk  (Filip. 2:5-8). Ta jnochotik ja jastal xchʼaka sbʼaj soka syajal skʼujol ja Jesús, ja jpensartiki soka jastal ayotik wa xkabʼtiki ojni slaj ja bʼa yeʼn sok jato bʼajtan oj jkʼuluktik ja snesesida yiʼoj ja tuki. ¿Jastal wa skoltayotik yajel kʼiʼuk ja yajalkʼujoli?

Yajni wa xjeʼatik yajal kʼujol, wa xkilatik jitsan slekilal. La kiltik bʼa chabʼe.

• JMOJ-ALJEL JBʼAJTIK BʼA YIBʼANAL JA LUʼUMI. Yuja wa xyajtay jbʼajtiki, wani xnaʼatik ja jmoj-aljeltik bʼa chikan jas kongregasyon jelni lek oj yil-otike ja yajni wa xkulataytike. Meraniʼa, juni slekilal yuja ay jmoj-aljeltik bʼa yibʼanal ja luʼum bʼa jel syajal skʼujole jmoktik (1 Ped. 5:9). Jun yajalkʼujol jastal it kechantani wa xtax ja bʼa xchonabʼil ja Jyoba.

• LAMANIL. Yajni ay syajal jkʼujoltik bʼa kuchelkujtik ja smodo ja jmoj-aljeltiki, ojni bʼobʼ kabʼtik stsamalil ajyel «laman» (Efes. 4:2, 3). Jpetsaniltik wa xkabʼtik ja lamanil it ja bʼa jtsomjeltiki soka bʼa niwan jtsomjeltiki, bʼa mini tʼun oj slaj ja bʼa luʼumkʼinal it jelxa jomeli (Sal. 119:165; Is. 54:13). Yajni wa xleʼatik modo bʼa lek oj ajyukotik soka tuki, wa xjeʼatik janekʼto wa xkʼanatike sok wani xkatik gustoʼaxuk ja jTatik tey bʼa satkʼinali (Sal. 133:1-3; Mat. 5:9).

Ja Pablo yala: «Ta wa xyajta jbʼajtik wa xkolta jbʼajtik ke‘ntikʼita» (1 Cor. 8:1, Ja yajkʼachil sju‘unil ja dyosi). ¿Jas wa stojolan ja yaljelik it? Ja bʼa sbʼajtanil sjuʼunil ja Corintios bʼa skapituloʼil 13, jitsan wa xyawe sbʼiʼiluk ja ‹stsʼebʼoj ja yajalkʼujol›, ja Pablo xcholo ja jas wa stojolan ja yaljel jaw. Bʼa sbʼajtanil, ja yajalkʼujoli wa sleʼa ja slekilal ja tuki (1 Cor. 10:24; 13:5). Chomajkil, ja yajalkʼujoli ay spasensya, wa xkiswani sok jel lek smodo, ja jaw jelni xmakuni bʼa oj yil sbʼaje lek ja pamilya sok bʼa aʼajyuk tsoman ja kongregasyoniki (Col. 3:14).

Ja yajtanel kiʼojtik sbʼaja Dyosi mini ay jun pilan bʼa jel chaʼanyabʼalil sok bʼa wa xkoltani. Stsʼakatal ja yajalkʼujol jaw, ixuk winik bʼa tuktukil kostumbre, rasa sok kʼumal wa xyaweyi stoyjel ja Jyoba jach tsoman sok gusto lek, sok wa xyaʼteltaye «junxta lajan» (Sof. 3:9). La jkʼujoluktik kʼakʼu kʼakʼu bʼa sjejel ja modoʼal it jel chaʼan yabʼalil bʼa ti eleljan ja bʼa satinel ja yip ja Dyos.