1. ¿Jas yuj stuchʼil wa xyabʼ aye jujuntik yaʼtijumik ja Jyoba?

TʼUSAN mi jpetsaniluktik ayni ekʼele wa xkabʼtik jtuchʼil ayotik. Bʼa jujuntik juni jasunuk bʼa ekʼum bʼej. Pe bʼa tuk, bʼobʼta mini xbʼobʼ yawekan yabʼjel ja jaw. Ay jujuntik wa xyabʼye stuchʼil aye ama wa xtaxye sok jitsan kristyano. Maʼ wokol wa xyabʼye kʼajyel ja bʼa yajkʼachil skongregasyone. Tuk jakele bʼa jun pamilya jel tsoman sok jel yaj xyabʼye ja yajni wa xwajye bʼa pilan lugar najat. Cha ay jujuntik chamel spamilyaʼe sok jel snaʼawe yuja mixa teyuke soki. Sok jujuntik ja bʼa snochuman ja Kristo, jatoni mas sbʼaja ma ajkʼacheto ja bʼa smeranili, wa xyabʼ stuchʼil aye yuja mixa xkisjiye ma yuja wa x-iljiye contra yuja spamilyaʼe sok yamigoʼe bʼa mi Taʼumantiʼuke.

2. ¿Jas sjobʼjelik oj axukyi sjakʼjel ja bʼa artikulo it?

² Ja Jyoba wa snaʼa jbʼajtik lek sok wa xyabʼyotik stojol. Ja yuj ja yeʼn wa snaʼa ja yajni wa xkabʼ jtuchʼil ayotiki sok wa skʼana oj skoltayotik. Ja bʼa artikulo it, oj axukyi sjakʼjel ja sjobʼjelik it: ¿jastal wa skoltayotik ja Jyoba bʼa skʼuljel luchar sok ja tuchʼil ajyeli? ¿Jas oj jkʼultik ta wa xkabʼtik jtuchʼil ayotik? sok ¿jas oj jkʼuluktik bʼa skoltajel ja hermanoʼik ja bʼa jkongregasyontiki bʼa wa xyabʼye stuchʼil aye?

3. ¿Jastal sjeʼa ja Jyoba altantoxta ajyi sbʼaja Elías?

³ Ja Jyoba jelni wa xcham skʼujol ja bʼa jastal wa xtaxye spetsanile ja yaʼtijumiki. Ja yeʼn mojani wa x-ajyi bʼa kada jujune ja bʼa keʼntiki sok wa snaʼa ja yajni elel jganatiki (Sal. 145:18, 19). La kiltik jastal altantoxta ajyi sbʼaja aluman Elías. Ja yaʼtijum Dyos it ajyini sakʼan bʼa jun ekʼele jel wokol ja bʼa jas ekʼ ja bʼa chonabʼ Israel. Ja skontraʼik ja  Dyos bʼa jel yipe yixtalane ja yaʼtijumik ja Dyos bʼa puesto ni ajyiye bʼa oj smile ja Elías (1 Rey. 19:1, 2). Ja Elías wani spensaran bʼa kechta yeʼn kanum jastal aluman bʼa Jyoba, sok ja it wanix aji tristeʼaxuk (1 Rey. 19:10). Wegoxtani ay jas skʼulan ja Jyoba bʼa skoltajel ja Elías: sjeka jun anjel bʼa oj chiktes mini stuchʼil ayuk sok bʼa aytoni jitsan israʼelenyo bʼa toj aye (1 Rey. 19:5, 18).

4. Jastalni wa sjeʼa ja Marcos 10:29, 30 ¿jastal chaʼanyabʼal wa xyila ja Jyoba ja maʼ mixa xkoltaji yuja spamilya ma yamigoʼik?

⁴ Ja Jyoba wani snaʼa bʼa jchʼakune jbʼajtik bʼa yaʼteltajel. Bʼobʼta mixa ay kiʼojtik ja skoltanel ja jpamilyatik sok kamigotik bʼa mixa xyaʼteltaye ja Jyoba. Jun ekʼele ja jekabʼanum Pedro yala yabʼ ja Jesús, bʼa bʼobʼta chamkʼujol ay: «Caunejticon can spetzanil ja jastic quiojticoni ba oj ajyucoticon amoc. ¿Jasuncʼa oj aajuc quiticon ba?» (Mat. 19:27). Tsamalxta ja Jesús yala yabʼ ja snebʼumaniki bʼa ojni ajyuk yujile jun niwan spamilyaʼe bʼa wa xyaʼteltaye ja Dyos (kʼuman ja Marcos 10:29, 30). Sok ja jTatik bʼa satkʼinal, ja Jyoba, wa skʼapa bʼa ojni skoltay ja yaʼtijumiki (Sal. 9:10). La kiltik jastal oj katik el slekilal ja koltanel jaw ja bʼa lucha sok ja tuchʼil ajyeli.

5. ¿Jas yuj jel lek spensarajel ja bʼa jastal wa skoltayotik ja Jyoba?

⁵ Spensarajel ja bʼa jastal wa skoltayotik ja Jyoba (Sal. 55:22). Ja it wa skoltayotik bʼa yiljel ja jastik junuki bʼa mi oj jelxukotik. Jun hermana bʼa akʼixto sbʼiʼil Carol, * bʼa kechan yeʼn Taʼumantiʼ ja bʼa spamilya, wa xyala: «Ja jas meran wa skoltayoni bʼa mi oj kabʼ jtuchʼil ayon jani spensarajel ja bʼa jastal wa skoltayon ja Jyoba yajni wa x-ajyikuj wokolik. Ja it wa xchikteski bʼa mini oj sjipotikan ja Jyoba ja bʼa tyempo jakumi».

6. ¿Jastal oj bʼobʼ stsatsankʼujolanuk ja 1 Pedro 5:9, 10 sbʼaja matik wa xyabʼ stuchʼil ayeʼi?

⁶ Spensarajel ja bʼa jastal wa skoltay ja Jyoba ja tuk hermanoʼik bʼa stuchʼil wa xyabʼ ayeʼi (kʼuman ja 1 Pedro 5:9, 10).  Ja Hiroshi, jun hermano bʼa jitsanxa jabʼil kechan yeʼn Taʼumantiʼ ja bʼa spamilya, wa xyala: «Ja bʼa kongregasyon, jelni pasil yiljel bʼa mini june jel lek wan ekʼel yuj. Snajel ke jpetsaniltik wantik yajelyi ja jas mas lek ja Jyoba wani stsatsankʼujolanotik ja matik mey kiʼojtik jpamilyatik ja bʼa smeranili».

7. ¿Jastal wa skoltaya ja weʼn ja orasyon?

⁷ Ajyel lek kʼubʼan soka Dyosi. Jelni tʼilan oj jamtikyi ja jkʼujoltik ja Jyoba sok yaljel yabʼ ja jastal wa xkabʼ ayotiki (1 Ped. 5:7). La kiltik ja jas wa xcholo ja Massiel, jun hermana bʼa akʼixto bʼa ajikan patikajel yuja spamilya ja yajni tsaʼa yaʼteltajel ja Jyoba: «June ja bʼa jasun mas wa skoltayon skʼulajel luchar soka ajyel jtuchʼili jani yajelyi orasyon sok spetsanil ja kip ja Jyoba. Juni meran Tatal bʼa keʼna. Wani la loʼilaniyon sok ja yeʼn spetsanil kʼakʼu, jitsan ekʼele ja bʼa kʼakʼu, sok wa xkala yabʼ ja jastal wala taxyoni».

8. ¿Jastal wa skoltaya ja weʼn ja yajni waxa kʼuman ja Yabʼal ja Dyos soka spensarajeli?

⁸ Cha jelni tʼilan skʼumajel tikʼan ja Yabʼal ja Dyos sok spensarajel ja bʼa loʼilik bʼa wa xyaʼ jul jkʼujoltik janekʼto wa syajtayotik ja Jyoba. Ja Bianca, jun hermana bʼa tʼilan wa xkuchyuj ja yaljelik bʼa mi stojoluk ja bʼa spamilya, wa xyala: «Jelni skoltayon skʼumajel ja loʼilik bʼa Biblia sok ja jastik ekʼel sbʼaje ja yaʼtijumik ja Jyoba wokolik bʼa oj slajtik jastal ja jbʼajtiki sok spensarajel ja bʼa jas wa xkʼumani». Jujuntik hermanoʼik wa snebʼawe tekstoʼik bʼa spensare bʼa jel stsatsankʼujolani, jastal ja Salmo 27:10 sok ja Isaías 41:10. Ja tuki wa xchapa sbʼaje ja bʼa reunioniki ma ja yajni wa skʼumane ja Biblia wa xyawe makunuk grabasyonik. Ja it yiluneje jastal wa xkoltajiye bʼa mi oj yabʼye stuchʼil aye.

9. ¿Jastal wa xwaʼel slekilal ja weʼn wajel ja bʼa reunioniki?

⁹ Tʼilani oj jkʼujoluktik bʼa wajel tikʼan ja bʼa reunioni, yujni wa stsatsankʼujolanotik sok wa xkoltani bʼa snajel sbʼaje lek ja hermanoʼik (Heb. 10:24, 25). Ja Massiel, bʼa tax tiʼal ja bʼa parrapo 7, wa xcholo: «Anima mi jel la kʼumaniyon, kalani mini june oj jchʼay ja reunioniki sok yajel jun komentaryo. Ja it skoltayon bʼa kabʼ tini ayon ja bʼa kongregasyoni».

10. ¿Jas yuj jel tʼilan oj kamigoʼuktik ja hermanoʼik bʼa toj ayeʼi?

¹⁰ La kamigoʼuktik ja hermanoʼik bʼa toj ayeʼi. La kamigoʼuktik ja hermanoʼik bʼa kʼotele jun lekil sjejel bʼa keʼntik, anima mi junxtaʼuk ja jabʼiltiki ma jakele bʼa pilan kostumbre. Ja Biblia wa xya jul jkʼujoltik «ay biboʼil sbʼaja kristyano ayxa skʼujoli» (Job 12:12). Pe ja matik ayxa skʼujoli  cha jelni oj bʼobʼ snebʼe sbʼaja keremtik toj ayeʼi. Ja David masto chʼin yuja Jonatán, pe kʼot yamigoʼuk sbʼaje lek (1 Sam. 18:1). Xchawanile skolta sbʼaje ja bʼa jas tʼilan bʼa yaʼteltajel ja Jyoba bʼa yoj niwan wokolik (1 Sam. 23:16-18). Ja Irina jun hermana bʼa jtyempotik kechani yeʼn Taʼumantiʼ ja bʼa spamilya, wa xyala: «Ja hermanoʼik ojni kʼotuke jastal jTatike ma jmoj alijeltike. Ja Jyoba ojni bʼobʼ yamakunuke bʼa oj kʼotuke jpamilyatik bʼa jel xmakuni».

11. ¿Jasa oj jkʼulaxuk bʼa ajyelkujtik lekil amigoʼik?

¹¹ Bʼobʼta bʼa jujuntik jel wokol oj yabʼye ja oj ajyuk yujile yamigoʼe, mastoni ta mi jel xkʼumaniyeʼi. La kiltik ja jas wa xyala ja Ratna, jun hermana bʼa mi jel xkʼumani bʼa ixtalaji ja yajni snebʼa ja smeranili. Wa xyala: «kʼotni jnaʼ bʼa wani xkʼana ja skoltanele ja hermanoʼik ja bʼa kongregasyon». Bʼobʼta wokol wa xkabʼtik yaljel yabʼ ja jastal wala taxtik june, pe jani skujlayubʼil bʼa jun lekil amigo. Ja kamigotiki wani skʼanawe oj stsatsankʼujolanotike sok oj skoltayotike, pe tʼilani oj koltaytike bʼa oj snaʼe jas oj skʼuluke.

12. ¿Jastal wa skoltayotik ja xcholjeli bʼa oj ajyuk lekil kamigotik?

¹² Elel xcholjel sok tuk hermanoʼik jani june ja bʼa modo mas lek bʼa ajyelawuj juna wamigo. Ja Carol ja it tax tiʼal ja bʼa parrapo 5, wa xyala: «Jelni jtaʼunej lekil kamigoʼik xcholjel sok ja hermanaʼik sok koltanel bʼa tuk aʼtelik bʼa Dyos. Ja Jyoba yaʼunej makunuk ja amigoʼik it bʼa snajtil ja jabʼiliki bʼa oj skoltayone». Ja smeranili mini lomuk ja oj jkʼujoluktik bʼa oj kamigoʼuktik ja hermanoʼik bʼa toj ayeʼi. Ja Jyoba wani xyamakunuk bʼa oj skoltayotik ja bʼa ekʼeleʼik wokoli, jun sjejel jastal ja yajni jtuchʼil wa xkabʼ ayotiki (Prov. 17:17).

13. ¿Jasa cholal kiʼojtik jpetsaniltik?

¹³ Jpetsaniltik oj bʼobʼ koltanukotik bʼa oj ajyuk lamanil sok yajalkʼujol ja bʼa kongregasyon. Jachuk mini maʼ stuchʼil ay oj yabʼi (Juan 13:35). Ja jas wa xkʼulantik sok ja jas wa xkalatiki ojni sjeʼ ja stukili. Jun hermana wa xjul skʼujol: «Yajni jnebʼa ja smeranili, ja kongregasyon kʼot jastal jpamilya. Ja lek mi skoltayone mini oj bʼobʼ kʼotkon jastal Taʼumantiʼ bʼa Jyoba». ¿Jas oj bʼobʼ jkʼuluktik sbʼaja matik stuchʼil aye ja bʼa smeranili bʼa oj yabʼye kuenta ni aye ja bʼa kongregasyon?

14. ¿Jastal oj bʼobʼ kʼotkotik lekil amigoʼik soka matik ajkʼache ja bʼa kongregasyon?

¹⁴ La jkʼuluktik bʼajtan keʼntik sok la ka jbʼajtik bʼa oj kamigoʼuktik ja tuki. Oj bʼobʼ kʼe katikyi jun tsamal sjulelale ja matik ajkʼacheto ja bʼa kongregasyon (Rom. 15:7). Pe mini malanukta oj jetik jun lekil jmodotik aytoni jas mas oj bʼobʼ jkʼuluktik. Wani xkʼanatik oj kʼotkotik lekil amigoʼik ja x-ekʼ ja tyempo. Bʼa oj bʼobʼuk, la kiltike lek ja tuk sok la cham jkʼujoltik meran ja matik ajkʼacheto. La jletik modo bʼa yabʼjel stojol ja swokoleʼi pe mok la xchʼik jbʼajtik ja bʼa sakʼanileʼi. Yujni jujuntik wokolni wa xyabʼye ja oj yale ja jastal wa xyabʼ ayeʼi, ja yuj la jtalnay jbʼajtik bʼa mi oj katikan ayabʼye wa xtʼenatike bʼa oj kʼumanuke. Mas lek, la katik sjobʼjelik bʼa tsamal sok jpensaraʼunejtik lek sok pasensya la jmaklaytik. Jun sjejel, oj bʼobʼ jobʼtikyi jastal snaʼawe sbʼaj ja Jyoba.

15. Ja nochumanik bʼa Kristo bʼa takʼanexa ¿jastal oj skoltaye ja tuk hermanoʼik ja bʼa kongregasyoni?

¹⁵ Yajni takʼanexa ja nochumanik bʼa Kristo, mastoni ja ansyanoʼiki wani xcham skʼujole ja tuk, ja kongregasyoni masni wa  tsatsbʼi soka jastal wa yila sbʼaj sok ja Dyos. Ja Melissa, bʼa aji kʼiʼuk ja bʼa smeranil yuja snani wa xyala: «Mini xnaʼa jastik yaljelik oj kal bʼa yajel tsʼakatal, yuja snajtil ja jabʼili ajyel hermanoʼik bʼa puesto aye bʼa koltanel bʼa kʼotele jastal jTat. Yajni wa xkʼana oj kʼumanikon ay maʼ wa maklayon». La cha kiltik ja jas wa xcholo ja Mauricio, jun hermano bʼa keremto yabʼni jipjikan ja yajni ja maʼ wa xjeʼji yuj bʼa Biblia yaʼakan elel xcholjel. «June ja bʼa jas jel skoltayoni ja jastal jel wa xcham skʼujole ja ansyanoʼiki. Wa spilawe tyempo bʼa loʼilanel tikʼan jmok wa smojtayone ja bʼa xcholjeli, wa xcholowe kabʼ sbʼaj jun jasunuk jel chaʼanyabʼalil staʼuneje ja bʼa skʼumajel stuchʼile ja Biblia sok cha wa xtajniye jmok». Ja Melissa sok ja Mauricio waneni yaʼteltajel ja Jyoba bʼa tyempo tsʼikan.

16, 17. ¿Bʼa jastik ekʼele wa xbʼobʼ jkoltaytik jujuntik hermanoʼik?

¹⁶ La koltanukotik ja bʼa mero styempoʼili (Gál. 6:10). Jun misionero sbʼiʼil Leo, bʼa najat lek yi oj ja spamilya ja bʼa wan koltaneli, wa xyala: «Ja jas wa xmakuniwuj ja bʼa jutsʼin jaw jani sjejel lekil modo ja bʼa styempoʼil wa xbʼobʼi. Wa xjul jkʼujol ja jas ekʼ ja yajni ekʼ jbʼaj jun desgrasya soka jkarro. Yajni kʼotyon ja bʼa jnaji mini xnaʼa jas oj jkʼuluk. Pe anto jun nupanum slokowone bʼa snaje bʼa yaweki tʼun jwaʼel bʼa mi jel chapanuk. Mi xjul jkʼujol ja jas yaweki, pe mini oj jchʼay jkʼujol ja jastal tsamalxta smaklayoneʼi. Tsaʼan maxa lek kabʼ ajyiyon».

¹⁷ Jpetsaniltik wa xkatik el slekilal ja ajyel ja bʼa reunionik bʼa jel chaʼanyabʼaliki, jastal ja asambleaʼik, cha yuja tini wala ajyitiksoke ja hermanoʼik sok wala loʼilanitik sbʼaja programa. Pe la kiltik ja jas wa xcholo ja Carol, bʼa taxta tiʼali: «Ja asambleaʼik ay ekʼeleʼik bʼa jel wokol bʼa keʼna, pes anima teyon sok jitsan ma milik hermanoʼik, tʼusan mi spetsaniluke ja yeʼnle teye sok ja spamilyaʼe. Ja jastal wa xkabʼ jtuchʼil ayoni jelni tsats». Bʼa jujuntik jelni wokol wajel ja bʼa asamblea ja sbʼajtanil ekʼele tsaʼan yajni chamta ja statami ma ja xcheʼumi. ¿Wan maʼ xnaʼa tik sbʼaj june bʼa jach wan ekʼel sbʼaj? ¿Ojni bʼobʼ jloktik bʼa ti oj ayuk soka jpamilyatik ja bʼa reunionik jel chaʼanyabʼali?

18. ¿Jastal oj bʼobʼ jamtik ja jnajtik jastalni wa xyala ja 2 Corintios 6:11-13?

 ¹⁸ La katik ekʼ tyempo lajan. La jletik modo bʼa yajel ekʼ tyempo sok tuktukil hermanoʼik sok hermanaʼik, jatoni mas soka matik wa xyabʼye stuchʼil ayeʼi. Wani xkʼanatik oj jamtik yile ja jkʼujoltiki yujni «jel yaj» xkabʼtike, pe masto sok ja yeʼnle (kʼuman ja 2 Corintios 6:11-13). Ja Melissa bʼa tax tiʼal ja bʼa parrapo 15, wa xjul skʼujol: «Jelni jgustotikon ja yajni jujuntik pamilya wa slokowotikone bʼa snaje ma skʼuljel biajar soka yeʼnle». ¿Ay maʼ june ja bʼa jkongregasyontik bʼa oj bʼobʼ jamtikyi jnatik?

19. ¿Jas ekʼeleʼik bʼa jel tʼilan mojan oj ajyukotik sok jujuntik hermanoʼik?

¹⁹ Ay jujuntik ekʼele ja bʼa jabʼili ay hermanoʼik bʼa jel xyaʼawe stsʼakatal yuja teytik sok mojani. Jun sjejel, ay jujuntik bʼa ay spamilyaʼe bʼa mi Taʼumantiʼuke bʼa bʼobʼta wokolni wa xyabʼye ja kʼakʼujik bʼa wa x-ajyi kʼinik. Jaxa tuk ay jun tyempo bʼa jel yaj xyabʼye, jastal ja kʼakʼu bʼa wa stsʼikwi ja jabʼil bʼa xchamelal jun spamilya. Yajni wa xpilatik yile tyempo ja hermanoʼik it, wani xjeʼatik yile bʼa wani cham jkʼujoltik meran bʼa yeʼnle (Filip. 2:20).

20. ¿Jastal oj bʼobʼ skoltayotik ja yaljelik bʼa Jesús bʼa Mateo 12:48-50 ja yajni wa xkabʼ jtuchʼil ayotiki?

²⁰ Ay jitsan rasonik yuja wa xyabʼ stuchʼil jun nochuman bʼa Kristo. Pe mokni la chay jkʼujoltik ja Jyoba wani snaʼa lek jastal wa xkabʼ aytik. Tikʼanxta wa xyamakunuk ja kermanotik bʼa oj yakitik ja jas wa xmakunikujtiki (kʼuman ja Mateo 12:48-50). Bʼa pilan modo, ja keʼntiki ojni bʼobʼ jetik bʼa wani xkaʼatik stsʼakatal yajni wa xkʼujolantik bʼa skoltajel ja jpamilyatik bʼa xyaʼteltaye ja Dyos. Bʼa jujuntik ekʼele ama chikan jastal wa xkabʼ aytik, mini nunka jtuchʼil oj ayukotik, yujni ja Jyoba tey bʼa jtsʼeʼeltik.