TʼUSAN mi yibʼanaluk ja kristyano wani snaʼawe ke ja Jesús aji lokan bʼa snalan chabʼ mulanumik (Mat. 27:35-38). Ja Biblia wa xyala ke yajni chami, chapjiyi ja skuerpo ja Jesús bʼa oj mukjuk sok tini ajyi bʼa jun kʼeʼen (Mar. 15:42-46). Pe ayni jujuntik wa sjobʼo sbʼaje ta meran ja jas wa xyala ja Biblia.

Jujuntik matik wa skʼenaye ja Evangelioʼik mini skʼuʼane ta ja romanoʼik yawekan bʼa oj mukjuke bʼa jun kʼeʼen ja matik ajiye lokan bʼa poste jastal mulanumik. Masni wa skʼuʼane ke ay jas tuk kʼulajiyile ja skuerpo ja kristyanoʼik jaw. Ja periodista Ariel Sabar xcholo ja bʼa revista Smithsonian jas yuj jachuk wa spensaraʼane jujuntik. Ja yeʼn stsʼijbʼan: «Ja matik wa x-aji kʼe lokan bʼa krus kʼotelni jun kastigo sbʼaja matik mi jas xmakuniye, jujuntik matik jel chapan wani xyilawe mini ay sbʼej ke ja romanoʼik yawekan bʼa oj mukjuke ja tikʼe kristyanoʼik jastal jaw». Ja romanoʼiki wani skʼanawe ke ja mulanumiki a-miljuke bʼa jun modo jel kʼixwela sbʼaj. Ja yuj kʼajyelni wa xyaʼawekan lokan bʼa poste ja kuerpoʼali, bʼa jachuk oj skʼuxe ja chaniki. Tsaʼan, bʼobʼta wani cha sjipawe ja janekʼto wa xkan ja kuerpoʼali bʼa jun poso.

Pe ja jastik taxeli sjeʼunej ke jujuntik judioʼik mini jach ekʼ sbʼaje. Ja bʼa 1968, taxel mojan ja bʼa Jerusalén, jun skʼeʼen bʼa pamilya judioʼik, ja sobraʼil jun winik milji ja bʼa bʼajtan siglo. Ja sobraʼili ti wa xtax bʼa jun yeʼtal bʼa wa xnolxi bʼak. Ja tiw, tini ay jun sbʼakel stop okal, tini tsʼapubʼal bʼa jun penka teʼ sok jun klabo bʼa 11 centímetro sok snalan ja snajtili. Ja Sabar wa xyala: «Ja stop okali, sbʼajni jun winik sbʼiʼil Jehohanán, makuni bʼa xchʼakjel jun kʼumal bʼa ayxa tyempo nikubʼal sbʼaja ta merani mukji bʼa jun kʼeʼen ja Jesusi jastalni wa xyala ja Evangelioʼik». Ja it jelni stʼilanil, yujni «ja stop yok ja Jehohanán wajni jun prueba, ke ja bʼa styempo ja Jesús, ja romanoʼiki yawenikan ke ja winik bʼa wa xkʼe lokan bʼa krus wani xmukjiye jastalni kʼajyel wa skʼulane ja judioʼik».

Yuja taxi ja sbʼakel stop okali, ajyelni mas sjobʼjelik sbʼaja jastal ajyi lokan ja Jesús ja bʼa poste. Pe ja jas chikan lek jani jujuntik mulanumik tsamalni mukjiye sok mini ti jipjiye bʼa jun poso. Wani xkʼuʼantik lek, ja jas wa xyala ja Biblia sbʼaja jastal mukji ja Jesús, jachni mero ekʼi. Jachni wa xchiktes ja pruebaʼik.

Sok ja masto tʼilani, ja Jyoba yalunejxani ke ja Jesús oj mukjuk bʼa skʼejnal jun winik jel riko, sok mini june maʼ xbʼobʼ stim bʼa mi oj kʼotuk ja jas wa xyala ja Dyosi (Is. 53:9; 55:11).