1, 2. ¿Matik oj bʼobʼ skoltay jun estudiante bʼa Biblia bʼa oj kʼot yi jaʼ?

«JEL WA XKʼULAN gusto ja jasa wa xnebʼa ja yajni wan ajelki estudio bʼa Biblia», yala ja Amy, bʼa ti sbʼaj bʼa Fiyi. Cha yala: «Wani xnaʼa jani ja smeranili, pe mini xtukbʼes ja bʼa mas tʼilani. Ja smojtajel ja hermanoʼik jani skoltayon bʼa oj jkʼujoluk sok yijel jaʼ». Ja sjejel bʼa Amy wa sjeʼakitik jun jas junuk jel tʼilan: bʼobʼta masni wego oj snebʼ sok oj yi jaʼ jun estudiante bʼa Biblia yajni wa xkoltani ja kongregasyoni.

² Spetsanil ja cholumaniki ojni bʼobʼ koltanuke bʼa oj kʼiʼuk ja Kongregasyon (Efes. 4:16). Jun precursora bʼa Vanuatu sbʼiʼil Leilani wa xcholo: «Ay jun yaljel bʼa wa xyala wani xkʼanxi jun chonabʼ bʼa yajel kʼiʼuk jun yal kerem. Wani xkʼuʼan bʼa jachni wa x-ekʼ ja bʼa aʼtel bʼa yajel och nebʼumanik: bʼa oj yi ja smeranil june, wani xkʼanxi ke ja kongregasyoni a-koltanuk». Bʼa yajel kʼiʼuk jun yal kerem tini wa x-ajyi chʼikan ja spamilyaʼiki, yamigoʼik sok maestroʼik, spetsanile wa tsatsankʼujolane sok wa sjeʼaweyi sjejelik bʼa jel tʼilan. Bʼa juntikxta, ja cholumaniki ojni bʼobʼ skoltaye jun estudiante bʼa oj kʼot yi jaʼ, stsatsankʼujolajele, yajel yile rasonik, sok yajel yile lekil sjejel (Prov. 15:22).

3. ¿Jasa wa xnebʼatik ja bʼa jas yalawe ja Ana, Dorín sok Leilani?

³ Ta yujkʼa wa xkaʼatik jun estudio bʼa Biblia, ¿jas yuj oj kʼantik bʼa tuk cholumanik oj skoltaye ja estudiante? La kiltik ja jas yala ja Ana, jun precursora especial tey bʼa Moldavia: «Jelni ja xmakuniyuj jun estudiante, sok bʼobʼta  mi oj chak bʼobʼyuj ja maestroʼik bʼa oj skoltay». Pilan precursor especial bʼa junxta país sbʼiʼil Dorín wa xcholo: «Tikʼanxta ja tuk cholumaniki wa xyalawe jun jas junuk bʼa wa xkʼot bʼa skʼujole ja estudiante, jun jas junuk bʼa mini tʼun wa x-ekʼ bʼa jpensar». Ja Leilani wa xyala pilan rason yuja jeʼ lek oj kʼantik oj jkoltajukotik: «Ja yajtanel wa xyabʼ ja estudiante oj koltajuk bʼa oj ya sbʼaj kwenta ke ja it jani ja xchonabʼ ja Jyoba» (Juan 13:35).

4. ¿Jasa oj kiltik ja bʼa artikulo it?

⁴ Bʼobʼta oj bʼobʼ jobʼ jbʼajtik: «¿Jas oj bʼobʼ jkʼuluk ta mi keʼnuk ja maʼ wan yajel ja estudio bʼa Biblia?». Ja bʼa artikulo it, oj kiltik jasa oj bʼobʼ jkʼuluktik yajni ay maʼ wa slokowotik bʼa oj wa jmojtaytik bʼa jun estudio bʼa Biblia sok yajni jun estudiante wa xkʼe wajuk ja bʼa reunioni. Cha oj kaltik ja jasa oj bʼobʼ skʼuluke ja ansyanoʼik bʼa skoltajel ja estudianteʼik bʼa oj kʼot yiʼe jaʼ.

5. Yajni ay maʼ slokowotik bʼa oj wa jmojtaytik bʼa jun estudio bʼa Biblia, ¿jasa cholal kiʼojtik?

⁵ Bʼa jun estudio bʼa Biblia, ja maestro yeʼni ja maʼ mero kajan sbʼaj bʼa oj skoltay ja yestudiante bʼa oj yabʼ stojol ja Yabʼal ja Dyos. Ta ja maestro slokowotik bʼa oj jmojtaytik, la ka juljkʼujoltik teytik bʼa oj jkoltaytik (Ecl. 4:9, 10). Anto, ¿jasa oj jkʼuluktik bʼa oj jkʼultik lek ja jcholtiki?

6. ¿Jastal oj katik makunuk ja rason bʼa Proverbios 20:18, yajni ay maʼ wa xmojtaytik bʼa jun estudio bʼa Biblia?

⁶ La jchap jbʼajtik lek. Bʼajtan, la kʼantikyi ja maestro bʼa a-yalkabʼtik tʼusan sbʼaja estudiante (kʼuman ja Proverbios 20:18). Ojni bʼobʼ jobʼtikyi sbʼaja jastal wa x-tax ja estudiante, jas xetʼan oja paklayex sok jasa wa xkʼanxi stajel ja bʼa estudio jaw. Cha ojni bʼobʼ jobʼtikyi ta ay jas oj bʼobʼ jkʼuluktik, oj kaltik ma miyuk, sok jastal stsatsankʼujolajel ja estudiante bʼa oj snebʼ mas. Ja maestro mini oj chʼak xchol sbʼaja ja sakʼanil ja yestudiante, pe la katik el slekilal ja jas oj yalkabʼtiki. Jun misionera sbʼiʼil Joy wani xyala sbʼaja jastik it sok ja matik wa xmojtajiyuj ja bʼa estudio bʼa Biblia. Wa xyala: «Ja it wa xkoltaji ja maʼ wa smojtayoni bʼa oj cham skʼujol sbʼaja estudiante sok oj snaʼ jas oj yal ja bʼa estudio».

7. ¿Jas yuj jel tʼilan oj xchap jbʼajtik lek?

⁷ Yajni ay maʼ wa xmojtaytik bʼa jun estudio bʼa Biblia, jelni lek oj chap jbʼajtik bʼajtan ja bʼa xetʼani (Esd. 7:10). Ja Dorín, ja jtaʼatik tiʼal ja bʼa parrapo 3, wa xcholo: «Jelni xkaʼa tsʼakatal yuja wa xchapa sbʼaj ja maʼ wa smojtayoni. Jachuk ja jas oj yali ojni koltanuk». Ja it ojni  bʼobʼ yayi jun lekil sjejel ja estudiante, bʼobʼta jachuk oj ya sbʼaj kwenta xchawanile chapane lek. Ta yujkʼa mi xbʼobʼ jkʼultik estudiar tsʼikan lek ja xetʼani, la jpiltik tyempo bʼa slejel ja bʼa jastik mas tʼilani.

8. ¿Jas oj skoltayotik bʼa oj jnatik jasa mero oj kaltik, yajni wa xkatikyi orasyon bʼa jun estudio bʼa Biblia?

⁸ Jun jasunuk tʼilan ja bʼa estudio bʼa Biblia jani ja orasyon, ja yuj ta aljikabʼtik oj katikyi orasyon la jpensaraʼuktik bʼajtan ja jas oj kaltiki. Jachuk oj natik jasa mero oj kaltiki (Sal. 141:2). Ja Hanae jun hermana bʼa Japón bʼa man jtyempotik wa xjulskʼujol ja yorasyonik jun hermana bʼa wa xmojtay ja smaestra. Wa xyala: «Kaʼa jbʼaj kwenta jastal jel tsats wa xyila sbʼaj sok ja Jyoba sok jkʼana kʼotel jastal yeʼna. Cha yajni wa staʼa tiʼal ja jbʼiʼil ja bʼa yorasyonik, kʼot kabʼ wani la yajtajiyon».

9. Jastalni wa xyala ja Santiago 1:19, ¿jastal oj bʼobʼ kʼotkotik jun lekil mojtanum yajni wa xkʼulaxi jun estudio bʼa Biblia?

⁹ La jkoltaytik ja maestro. Jun precursora especial bʼa Nigeria sbʼiʼil Omamuyovbi wa xyala: «Juna moj bʼa lek wa smaklay lek ja bʼa estudio. Cha wa xyaʼa lekil komentarioʼik pe mi jel xkʼumani, yujni wa snaʼa yeʼn kajan sbʼaj ja maestro bʼa stojel ja estudio». Anto, ¿Jas tyempo oj kʼumanukotik sok jasa tʼilan oj kaltik? (Prov. 25:11). La jmaklaytik lek ja maestro sok ja estudiante (kʼuman ja Santiago 1:19). Jachuk chapan oj ajyukotik bʼa koltanel ta yujkʼa tʼilani. Mokni jelxukotik bʼa jel oj kʼumanukotik sok xchʼikjel bʼajtik yajni wan xcholjel ja maestro ma ojxa elkotik ja bʼa loʼili. Pe ojni bʼobʼ katik makunuk jun komentario, jun sjejel ma jun sjobʼjel bʼa xchiktesel lek ja jas wan paklaxeli. Bʼobʼta ayni ekʼele oj kabʼtik lajan sok mi jel la koltanitik ja bʼa estudio. Pe ta kaltikyabʼ jel lek wan skʼulajel sok wa xcham jkʼujoltik bʼa yeʼnle, ojni koltaytike bʼa oj snebʼe mas.

10. ¿Jastal oj skoltay ja experiencia kiʼojtik ja estudiante?

¹⁰ La jcholtikyabʼ ja experiencia kiʼojtiki. Yujkʼa wa xbʼobʼi, la jcholtikyabʼ tʼusan ja estudiante jastal jnebʼatik ja smeranili, jastal xkuchkujtik jun wokol ma jastal kilunejtik ja skoltanel ja Jyoba ja bʼa sakʼaniltiki (Sal. 78:4, 7). Bʼobʼta jani jaw ja jasa wa skʼana oj yabʼ ja estudiante. Bʼobʼta jachuk oj ya tsatsbʼuk ja skʼuʼajel yiʼoji, oj tsatsankʼujolajuk bʼa oj skʼuluk ja jas wa xkʼanxi bʼa yijel jaʼ sok oj koltajuk bʼa jastal oj kuchyuj jun wokol (1 Ped. 5:9). Ja Gabriel, jun precursor bʼa ti sbʼaj bʼa Brasil, wa xjul skʼujol jasa koltajiyuj yajni  kʼe snebʼ bʼa Biblia: «Yajni xcholowe kabʼ ja yexperienciaʼik ja hermanoʼik sjeʼaweki ja Jyoba wani snaʼa ja jwokoltiki. Ta ja yeʼnle kuchyujile cha jachuk ja keʼn».

11, 12. ¿Jas yuj tʼilan oj katikyi jun lekil sjulelale ja estudianteʼik wa xwajye ja bʼa reunioni?

¹¹ Bʼa oj snebʼ mas jun estudiante sok bʼa oj kʼotyi jaʼ, tʼilani oj waj tikʼan ja bʼa reunioni sok yajel el slekilal (Heb. 10:24, 25). Bʼobʼta ja sbʼajtanil ekʼele wa xwaj ja bʼa reunioni jani yuja lokji yuja smaestro. Anto jpetsaniltik oj jtsatsankʼujoluktik bʼa mi oj yakani. ¿Jastal oj jkʼuluktik?

¹² La katik jun lekil sjulelal ja estudiante (Rom. 15:7). Ta wa xkatikyi jun lekil sjulelal ja estudiante ja bʼa Naʼits bʼa Tsomjelali, bʼobʼta jachuk mixani oj skʼan oj yakan wajel. Tsamalxta la jkʼultik saludar sok la katik snaʼ sbʼaj ja tuk hermanoʼik, pe mok la katik axwuk. Mok jpensaraʼuktik ayxa maʼ wan skoltajel; bʼobʼta ja smaestro mito xjuli ma wan skʼulajel tuk cholalik. La jmaklaytik lek ja jas oj yali sok la chamjkʼujoltik bʼa yeʼna. ¿Jastal oj koltanuk ja it? La kiltik ja jas wa xyala ja Dimitri, bʼa kechanto ekʼel jujuntik jabʼil yiʼonej jaʼ sok kʼotelxa skoltuman ansyano. Yajni wa xjul skʼujol ja bʼajtan reunion waji, wa xcholo: «Ti kanyon bʼa jwera sok kʼixwelxta wanon majlanel. Jun hermano yilawon sok jun lekil smodo ya ochkon bʼa yojol. Jelni cham kila ja mojxiyejan bʼa oj skʼulukone saludar. Jelni kiʼaj gusto bʼa jkʼanani ja lek kada x-ta kʼakʼu oj ayuk reunioni. Mini kabʼunej jachuka».

13. ¿Jastal oj skoltay ja jmodotik ja estudiante?

¹³ La katik jun lekil sjejel. Ja jmodotiki ojni bʼobʼ koltajukyuj ja estudiante bʼa oj skʼuʼuk staʼata ja smeranili (Mat. 5:16). Ja Vitali, jun precursor bʼa Moldavia, wa xcholo: «Yajni kʼot kil jastal ja sakʼanile, ja spensare soka jastal wa sjeʼa ja smodoʼe ja hermanoʼik ja bʼa kongregasyoni, kʼot kʼuʼuk ke ja Taʼumantiʼik bʼa Jyoba jani ja relijyon smeranili».

14. ¿Jastal oj skoltay ja lekil sjejel wa xkaʼatik bʼa oj kʼot snebʼ mas ja estudiante?

¹⁴ Ta jun estudiante wa skʼana oj sbʼutʼ ja jas wa xkʼanxi bʼa yijel jaʼ, tʼilani oj ya makunuk ja jas wan snebʼjeli. Ja it mini tolabida pasiluk. Pe yajni xyila ja jastal wa xkatik el slekilal yajni wa xkatik makunuk ja rasonik bʼa Biblia, bʼobʼta jachuk oj nikjuk yuj bʼa oj snoch ja lekil sjejel bʼa keʼntik (1 Cor. 11:1). La kiltik ja jas ekʼ sbʼaj ja Hanae, ja jtaʼatik tiʼal ja bʼa parrapo 8. Wa xjulskʼujol: «Ja hermanoʼik waj yeʼni jun lekil sjejel ja bʼa jas  wanon snebʼjeli. Soka slekil sjejeleʼi jnebʼa stsatsankʼujolajel ja tuk, yajel perdon sok sjejel yajalkʼujol. Tolabida ayni jas lek wa staʼawe tiʼal sbʼaja tuki. Jkʼanani oj kʼotkon jastal yeʼnle».

15. Jastalni wa xyala ja Proverbios 27:17, ¿jas yuj tʼilan oj kamigoʼuktik ja estudianteʼik wa xwajye ja bʼa reunioni?

¹⁵ La kamigoʼuktik ja estudiante. Yajni kada ekʼele x-waj ja bʼa reunion ja estudiante, la jetik wa xcham jkʼujoltik bʼa yeʼn (Filip. 2:4). Bʼa oj jnatik sbʼaj ojni bʼobʼ jobʼtikyi sbʼaja spamilya, sbʼaja yaʼteli ma sbʼaja jastal wan wajel yuj ja bʼa estudio bʼa Biblia. Pe mini jel oj jchʼik bʼajtik ja bʼa sakʼanili. Cha ojni bʼobʼ jtoytik sbʼaja jastik stukbʼesta ja bʼa sakʼanili. Jachuk takal takal oj kamigoʼuktik ja estudiante, oj koltaytik bʼa snebʼ mas sok bʼa oj kʼot yiʼ jaʼ (kʼuman ja Proverbios 27:17). Ja Hanae, bʼa junxa precursora regular, wa xcholo jastal yabʼ ja yajni kʼe wajuk ja bʼa reunioniki: «Yajni kʼe ajyuk kamigo ja bʼa kongregasyoni, masni jkʼana wajel ja bʼa reunioni. Anima yajtik ayon mini xchʼaya. Jel xkaʼ el slekilal ajyel sok ja yajkʼachil kamigoʼik soka it skoltayon bʼa oj kakan smojtajel ja kristyano bʼa mi junxta ja skʼuʼajel kiʼoj soki. Yuja wa xkʼana mas mojan oj ajyukon sok ja Jyoba sok ja hermanoʼik, jtsaʼa oj ki jaʼ».

16. ¿Jasa mas oj bʼobʼ jkʼuluktik bʼa jachuk ja estudiante ayabʼ stsamalil ajyel ja bʼa kongregasyoni?

¹⁶ Yajni wan snebʼjel ja estudiante, la katik yabʼ tini ay bʼa yojol ja kongregasyoni. Jun modo bʼa oj jkʼuluktik jani sjamjel ja jnajtiki (Heb. 13:2). Ja Denís, jun hermano bʼa ti wan koltanel bʼa Moldavia, wa xjul skʼujol ja yajni wan ajelyi estudio bʼa Biblia: «Bʼa jitsan ekʼele ja hermanoʼik wa slokowone ja keʼn sok ja jcheʼumi bʼa yajel ekʼ gusto jutsʼin. Jel snikawotikon ja wa xcholowe kabʼtikon jastal koltubʼale yuja Jyoba ja bʼa sakʼanile. Ja bʼa ekʼeleʼik jaw skoltayotikon bʼa oj jkʼuʼuktikon bʼa wani xkʼanatikon oj kaʼteltaytikon ja Jyoba sok bʼa wani smajlayotikon jun tsamal sakʼanil». Yajni jun estudiante xkʼot jun choluman ojni bʼobʼ jloktike bʼa oj elkotik soke xcholjel. Jun choluman bʼa Brasil sbʼiʼil Diego wa xyala: «Jitsan hermanoʼik wa slokowone bʼa oj elkon soke bʼa xcholjel. Wajni jun modo bʼa kʼot jnaʼ sbʼaje lek. Jachuk jel jnebʼa sok mojxiyon mas soka Jyoba sok ja Jesús».

17. ¿Jasa oj bʼobʼ skʼuluke ja ansyanoʼik sbʼaja estudianteʼik?

¹⁷ Spiljelyi tyempo ja estudiante. Ansyanoʼik, soka syajal akʼujolex sok ja jastal wa xcham akʼujolex oj bʼobʼa koltayex ja estudianteʼik  bʼa oj kʼot yiʼe jaʼ. ¿Oj maʼ bʼobʼa pilexyi tʼun tyempo bʼa kada reunion? Ja yeʼnle ojni yile wa xcham akʼujolex ta wa xjula kʼujolex ja bʼa sbʼiʼile, mastoni ja yajni wa xyaʼa skomentarioʼe. ¿Oj maʼ bʼobʼa pil tyempo bʼa smojtajel jun choluman bʼa skʼuljel jun estudio bʼa Biblia? Ja it jelni oj koltajuk ja estudiante bʼa mini xa majlayex. Ja Jackie, jun precursora ti sbʼaj bʼa Nigeria, wa xcholo: «Jitsan estudiante jelni cham xyabʼye yajni wa xkʼot snaʼe ja hermano maʼ smojtayon ja bʼa estudio jun ansyano. Jun estudiante yala kabʼ: ‹Ja jpastori mini oj skʼuluk ja jaw. Ja yeʼn kechani wa xwaj ja bʼa snajik ja rikoʼik ta wa xtupjiʼi›». Ja kristyano it wanxani wajel ja bʼa reunioniki.

18. ¿Jastal oj bʼobʼ skʼuluke ja ansyanoʼik ja cholal wa staʼa tiʼal ja Hechos 20:28?

¹⁸ Xchapjele sok stsatsankʼujolajel ja maestroʼik. Ansyanoʼik ayni awiʼojex ja chaʼan cholal bʼa skoltajel ja cholumanik bʼa oj kʼotuke lekil maestroʼik sok cholumanik (kʼuman ja Hechos 20:28). Ta waxa wilawex june wa xiw skʼulajel jun estudio amokex, kʼapabʼajik bʼa oja kʼulukex. Ja Jackie, bʼa staʼa tiʼal ja bʼa parrapo ekʼta, wa xcholo: «Tikʼanxta ja ansyanoʼik wa sjobʼoweki sbʼaja kestudianteʼik bʼa Biblia. Yajni ay kiʼoj jun wokol wa xyaweki rasonik bʼa jel xmakuni». Jel ja jas oj bʼobʼ skʼuluke ja ansyanoʼik bʼa stsatsankʼujolajel sok snikjelyi skʼujol ja maestroʼik bʼa mi oj axwuke (1 Tes. 5:11). Ja Jackie cha wa xyala: «Jelni lek xkila yajni ja ansyanoʼik wa stsatsankʼujolanone sok wa xyalawe kabʼ jel chaʼan yabʼal wa xyilawe ja janekʼto wa xkʼujolan. Ja jas wa xyalaweʼi jach jastal jun baso jaʼ bʼa cheʼejxta yajni jel ja kʼaʼuji. Ja jastal wa stsatsankʼujolaniye wa xya tsatsbʼuk ja jastal wa xjipa jkʼujoli sok wa xya gustoʼaxukon bʼa skʼuljel estudioʼik bʼa Biblia» (Prov. 25:25).

19. ¿Jasa gustoʼil oj bʼobʼ ajyukujtik?

¹⁹ Anima ja wego mi wanotik skʼuljel jun estudio bʼa Biblia, ojni bʼobʼ jkoltaytik june bʼa oj kʼiʼuk ja bʼa yaʼteltajel ja Dyos. Mi yajnaluk jel oj kʼumanukotik, ojni bʼobʼ jkoltaytik ja maestroʼik bʼa yajel lekil komentarioʼik yajni teytik ja bʼa estudio. La kamigoʼuktik ja estudianteʼik yajni xkʼotye ja bʼa Naʼits bʼa Tsomjelal sok la kʼotkotik jun lekil sjejel bʼa yeʼnle. Ja ansyanoʼik ojni bʼobʼ stsatsankʼujoluke ja estudianteʼik spiljelyile tyempo, xchapjel sok yaljelyabʼ ja maestroʼik jel lek wane skʼulajel. Juni meran gustoʼil snajel koltanitik bʼa june kʼot syajtay sok kʼe yaʼteltay ja kala Tatik, Jyoba.