1. ¿Jastal wa xbʼobʼ yil sbʼaje soka Jyoba ja kristyanoʼik bʼa toj aye?

JA Jyoba ayiʼoj jun spamilya bʼa yaʼtijumik bʼa wa xtoyjiyuj. Sok ja bʼa it tini ay ja Jesús, bʼa yeʼnani «ja bʼajtan uninal bʼa yibʼanal ja kʼulbʼeniki», sok ayni jitsan lek anjelik (Col. 1:15, TNM; Sal. 103:20). Yajni ja Jesús ti ajyi bʼa Luʼum, sjeʼa ke ja kristyanoʼik bʼa toj aye wani xbʼobʼ yile ja Jyoba jastal sTate. Bʼa jun ekʼele yajni wan loʼilsok ja snebʼumaniki, staʼa tiʼal ja Jyoba jastal ‹sTat, sok stateni ja yeʼnleʼi› (Juan 20:17). Chomajkil, yajni wa xkatikyi ja jsakʼaniltik ja Jyoba sok wa xkiʼajtik jaʼ, tini wa xkʼot ajyukotik bʼa jun pamilya bʼa jel xyajtani (Mar. 10:29, 30).

2. ¿Jasa oj kiltik ja bʼa artikulo it?

² Jujuntik yaʼtijum Dyos mini pasiluk xyabʼye yiljel ja Jyoba jastal jun Tatal jel xyajtani. Bʼobʼta ja tuki mini snaʼawe jastal oj sjeʼeyi wa syajtaye ja yermanoʼeʼi. Ja bʼa artikulo it, oj kiltik jastal ja Jesús wa skoltayotik bʼa oj kiltik ja Jyoba jastal jun jTatik bʼa wa syajtayotik sok bʼa wa xbʼobʼ mojxukotiksok. Cha ojni kiltik jastal oj bʼobʼ jnochtikyi ja smodo ja Jyoba ja jastal wa xkila ja kermanotiki.

3. ¿Jas yuj wa xya mojxukotik mas soka Jyoba ja orasyon bʼa jTatik Dyos?

³ Ja Jyoba juni Tatal jel xyajtani, ja Jesús wani skʼana oj kiltik jastal wa xyila ja yeʼn: jastal jun tatal bʼa wa xbʼobʼ jkʼumuktik chikan jas ora, sok mi jachukuk jastal jun kristyano bʼa jel malo sok kechan wa xyala ja jas oj jkʼuluktiki. Ja Jesús xchiktes lek ja it yajni sjeʼayi ja snebʼumanik jastal skʼulajel orasyon, jach kʼe yale: «Jtaticon Dios» (Mat. 6:9). Ja Jesús ojni bʼobʼ yal ajyi bʼa oj jkʼumuktik ja Jyoba jastal «ja Maʼ kechan jel ja yipi», «ja Kʼulumani» ma «ja maʼ huas scʼulan mandar tola vida», cha jachni wa xnaji sbʼaj sok tini  wa xtax bʼa Biblia (Gén. 49:25; Is. 40:28; 1 Tim. 1:17). Pe ja Jesús ya makunuk jun yaljel mas bʼa yajtanel, jastal «Tat».

4. ¿Jas yuj wa xnaʼatik ke ja Jyoba wa skʼana oj mojxukotiksok?

⁴ ¿Wokol maʼ xkabʼtik yiljel ja Jyoba jastal jun Tatal bʼa wa xyajtani? Jujuntik ja bʼa keʼntiki wokolniʼa. Bʼobʼta jachni wa xkabʼtik yuja ayni mi pasiluk ja jastal kʼitikjani. Jelni wa xyaʼa kulan jkʼujoltik snajel ke ja yeʼn wa xyabʼ stojol ja jastal wa xkabʼ aytiki sok wa skʼana oj ajyuk mojan jmoktik. Ja yuj ja Yabʼali wa xyakitik ja lokjelal it: «Ajyanic cʼuban soc ja Diosi, jach ni ja yeni, mojan ni oj ajyuc amoquexa» (Sant. 4:8). Ja Jyoba wa syajtayotik sok wa xyalakabʼtik yeʼnani ja lekil Tatal wa xbʼobʼ ajyukujtiki.

5. Jastalni wa xyala ja Lucas 10:22, ¿jas yuj wa xbʼobʼ skoltayotik ja Jesús bʼa oj mojxukotik mas soka Jyoba?

⁵ Ja Jesús wani xbʼobʼ skoltayotik bʼa oj mojxukotik mas soka Jyoba. Wa snaʼa sbʼaj lek sok jachni mero wa sjeʼa ja smodo jastal yeʼna. Ja yuj yala: «Ja maʼ huax yilahuon ja quen, huan nix yila ja Tatala» (Juan 14:9). Jastalni jun bʼankilal, ja Jesús wa sjeʼakitik skisjel sok skʼuʼajelyi ja kala Tatiki, yajel gustoʼaxuk sok lek oj yil-otik. Pe mastoni ja yajni ti ajyi bʼa Luʼum, ja yeʼn sjeʼa ke ja Jyoba jelni lek sok jel xyajtani (kʼuman ja Lucas 10:22). La kiltik jujuntik sjejel sbʼaja it.

6. ¿Jas yuj wa xbʼobʼ kaltik ke ja Jyoba smaklay ja Jesús?

⁶ Ja Jyoba wa smaklay ja yuntikil jumasaʼ. La kiltik jastal smaklay ja bʼajtan Yunini. Wani xkʼuʼantik lek ke smaklay ja jitsan orasyon skʼulan ja Jesús ja yajni ti ajyi bʼa Luʼumi (Luc. 5:16). Smaklay ja yajni skʼanayi skoltajel bʼa jastik jel tʼilan, jastal ja yajni stsaʼa ja 12 sjekabʼanumiki (Luc. 6:12, 13). Ja Jyoba cha smaklay ja yajni mojxi bʼa ekʼeleʼik jel wokol. Bʼajtanto oj chʼaykʼujolajuk yuja Judas, spatayi skʼujol ja sTat bʼa akoltajukyuj soka tsatsal wokolik ojxta stʼaspuki. Ja Jyoba mini kechan smaklay ja skerem jel syajtayi, pes  sjekaniyi jun anjel bʼa stsatsankʼujolajel (Luc. 22:41-44).

7. ¿Jastal waxa wabʼ ja weʼn snajel ke ja Jyoba wa smaklay jawa worasyoniki?

⁷ Ja bʼa jtyempotiki, ja Jyoba wani xcha smaklayotik ja yajni wa xkatikyi orasyon sok wa sjakʼakitik ja yajni wa xkʼana jkoltajeltiki sok bʼa jun modo masto lek (Sal. 116:1, 2). Jun hermana bʼa India jachni mero ekʼ sbʼaj. Wani wokolanel sok jitsan chamkʼujol sok spatayi skʼujol ja Jyoba bʼa akoltajukyuj. Ja yeʼn wa xyala: «Ja programa bʼa JW Broadcasting^® bʼa mayo bʼa 2019, jani staʼa tiʼal bʼa jastal oj kuchkujtik ja chamkʼujoliki, jani ja jas mero wa xkʼana. Jani ja sjakʼjel ja bʼa korasyoniki».

8. ¿Bʼa jastik modo ja Jyoba sjeʼayi ke wa syajtay ja Jesús?

⁸ Ja Jyoba wa sjeʼakitik ja syajal skʼujoli jastalni sjeʼayi ja Yunin yajni ti ajyi ja bʼa Luʼumi (Juan 5:20). Yayi ja jas wa xmakuniyuj bʼa lek taxel soka yeʼn, ja jastal ay xyabʼi sok ja bʼa sakʼanili. Sok yalayabʼ wa syajtay sok lekni wa xyila (Mat. 3:16, 17). Ja Jesús nunka yabʼ stuchʼil ay, pes wa snaʼa ke tolabida tey smok ja sTat jel xyajtani bʼa satkʼinali (Juan 8:16).

9. ¿Jastik preba kiʼojtik ke ja Jyoba wa syajtayotik?

⁹ Jastalni Jesús, jpetsaniltik kabʼunejtik jitsan ekʼele ja syajal skʼujol ja Jyoba. La jpensaraʼuktik ja it: Ja Jyoba yiʼajotikjan bʼa yeʼna sok ya ajyukotik ja bʼa spamilya bʼa jel syajtay sbʼaje sok tsoman aye, gusto wa xya ajyukotik sok wa skoltayotik ja bʼa jastal wa xkabʼ ayotiki (Juan 6:44). Cha mini xyaʼakan smakʼlajelotik soka Yabʼal ja Dyosi. Sok wani skoltayotik stajel ja jas wa xmakunikujtik bʼa kada kʼakʼu (Mat. 6:31, 32). Yajni wa xpensaraʼantik ja janekʼto wa syajtayotik ja Jyoba, mastoni wa xkʼot jyajtaytik.

10. ¿Jastal wa xbʼobʼ jnochtik ja syajal kʼujol yiʼoj ja Jyoba sbʼaja kermanotik?

¹⁰ Ja Jyoba wa syajtay ja kermanotiki. Pe bʼobʼta mini pasiluk oj kabʼtik syajtajele ja keʼntiki sok yaljel yabʼye. Ayni ekʼele ja yuja tuktukil jkostumbretiki ma yuja tuktukil jastal kʼitiki. Sok jpetsaniltik wa xkʼulantik jastik bʼa mi stojoluk bʼa bʼobʼta oj yayi el sgana ja tuk ma oj ya tajkuke. Ama jachuk, wani xbʼobʼ koltanukotik bʼa oj ajyuk yajalkʼujol ja bʼa pamilya yaʼunejkitik ja Jyoba syajtajel ja kermanotiki, jastalni wa skʼulan ja Jyoba (Efes. 5:1, 2; 1 Juan 4:19). La kiltik jasa wa sjeʼakitik ja jastal kʼotel ja yeʼn.

11. ¿Jastal xchiktes ja Jesús ke wani «stalna jyajulaltik» ja Jyoba?

¹¹ Ja Jyoba wani «stalna jyajulaltik» (Luc. 1:78). Ja maʼ wa snaʼa yajulali wani xcham skʼujol yajni wa xyila ke ja tuk wa xyiʼaje wokol sok wa sleʼa modo bʼa oj skoltay sok stsatsankʼujolajele. Ja jastal yila ja tuk kristyano ja Jesús, xchiktes jastal mero wa xyila ja kristyanoʼik ja Jyoba (Juan 5:19). Ja Biblia wa xyala ke, «cuando yila jel ja cristiano [...] lajane xa bi soc ja chej ba suelto xa ni ayi, mi xa ay tanuman. Jayuj ti jel jac syaal scʼujola» (Mat. 9:36). Ja jastal jel stalna jyajulaltik ja Jesús mini jaʼukta yuja jel lek skʼujoli. Ya tojbʼuk ja matik maloʼayi sok skoltay ja matik jel tsats x-aʼtiji sok jel tʼenubʼale (Mat. 11:28-30; 14:14).

12. ¿Jastik modoʼik bʼa jel lek oj bʼobʼ jetik wa xnaʼatik yajulal?

¹² Ta wa xkʼana oj jetik wa xcham jkʼujoltik ja kermanotik sok wa xnaʼatik syajulale, jelni tʼilan oj jpensaraʼuktik ja wokolik wane stʼaspujeli. Jun sjejel, bʼobʼta jun hermana ayiʼoj jun tsatsal chamel. Mini bʼa  xyaʼa parte, pe bʼobʼta ojni yaʼ tsʼakatal ja oj jkoltaytik tʼusani. ¿Pasil maʼ wa xyabʼ yajelyi ja jas wa xmakuniyuj ja spamilya? ¿Mi maʼ jelni oj gustoʼaxuk ja oj koltaxuk xchapjel waʼel ma skusjel ja snaji? Ma lekbʼi jun hermano mixa ay yaʼtel, ¿oj maʼ bʼobʼ jkoltaytik sok tʼun takʼin, jach ke mi maʼ oj yabʼi, bʼa skoltajel man oj staʼ yaʼtel?

13, 14. ¿Jastal oj bʼobʼ jnochtik ja smodo ja Jyoba ja jastal jel jaman skʼujol soka tuk?

¹³ Ja Jyoba jel jaman skʼujol (Mat. 5:45). Ta wa xkʼana oj jetik yajulal kʼujol, mini oj jmajlaytik bʼa oj skʼanekitik koltajel ja kermanotiki. Jastalni wa skʼulan ja Jyoba, mini yajnaluk oj kʼanjukitik koltanel. Kada kʼakʼu, ja yeʼn wani xya eluk ja kʼaʼuj sok mini yajnaluk oj jkʼantikyi, jaxa skʼixnali wani xya-el slekilal spetsanil ja luʼumkʼinali, mini kechanuk sbʼaja matik wa xyaʼa tsʼakatali. ¿Anke wa sjeʼa ke wa skʼanawotik ja Jyoba yajni wa xyakitik ja jas wa xmakunikujtiki? ¡Jel lek sok jel jaman skʼujol, sok jelni xyajtaytik yuja jaw!

¹⁴ Jitsan kermanotik jani wa snochowe ja sjejel bʼa jTatik bʼa satkʼinali yajni wa skoltaye sok jel jaman skʼujole soka tuki. La kiltik ja jas ekʼ ja bʼa 2013 yajni ja huracán Haiyan xchʼaka el jun parte ja Filipinas. Jitsan hermanoʼik xchʼayawe ja snajeʼi sok spetsanil ja jastik yiʼojeʼi. Pe ja spamilyaʼe bʼa lajan wa xyaʼteltaye ja Dyos bʼa sutanal ja luʼumi wegoxta wajye koltanel. Stsʼakatal ja donasyonik sok ja aʼtel skʼulane jitsan, bʼobʼ kʼulaxuk jun niwan aʼtel bʼa stojbʼesel ma yajel kʼeʼuk 750 naʼitsik bʼa mini yiʼaj jun jabʼil. Sok yajni tey ja chamel wa spuku sbʼaj ja COVID-19, ja Taʼumantiʼiki skʼujolane bʼa yajelyi ja yermanoʼe ja koltajel wa xmakuniyujile.Yajni chapan ayotik bʼa wegoxta skoltajel ja jpamilyatik bʼa yaʼtijumik Dyosi, wani xjeʼatik ke wa xkʼanatike.

15, 16. Jastalni wa xyala ja Lucas 6:36, ¿jasa tʼilan oj jkʼuluktik ta wa xkʼana oj jnochtik ja smodo ja kala Tatik bʼa satkʼinali?

¹⁵ Ja Jyoba ay syajulal skʼujol sok wa xyaʼawotik perdon (kʼuman ja Lucas 6:36). Kada kʼakʼu, ja jTatik bʼa satkʼinali wa sjeʼakitik syajulal skʼujol (Sal. 103:10-14). Bʼa junxta modo, ama mulanume ja  snebʼumanik ja Jesús, ja yeʼn sjeʼayile yajulal kʼujol sok yaʼawe perdon. Asta yaʼani ja sakʼanil bʼa oj ajuk perdon ja jmultiki (1 Juan 2:1, 2). ¿Anke wani xya mojxukotik mas soka Jyoba sok ja Jesús yuja jel syajulal skʼujole sok jawa x-awaniye perdon?

¹⁶ Yajni wala akʼwanitik perdon sok spetsanil jkʼujoltik, wani xkatik tsatsbʼuk ja yajalkʼujol kiʼojtik ja bʼa pamilya bʼa yaʼtijumik Dyos (Efes. 4:32). Pe ayni mi tʼun pasiluk akʼwanel perdon, pe jelni tʼilan oj jkʼujoluktik bʼa skʼulajel. Jun hermana wa xyala jelni koltajiyuj ja artikulo bʼa La Atalaya wa xyoloman «Perdónense liberalmente unos a otros». * Ja yeʼn stsʼijbʼan: «Spaklajel ja artikulo it skoltunejon yiljel bʼa tuk modo ja it, bʼa jun modo mas stojolil. Cha wa xcholo ke yajni ay maʼ oj katik perdon mini wa stojolan lek yiljel ja smodo bʼa mi lekuki ma mixa oj kiltik stʼilanil ja janekʼto wa xyajbʼesni. Pe yajni wa xkaʼatike perdon, mixa tajkeluk wala ajyitiksoke yuja jas skʼulane sok wala ajyitik laman». Yajni wa xkaʼatik perdon sok spetsanil jkʼujoltik ja kermanotiki, wani xjeʼatik ke wa xyajtaytike sok wantik snochjel ja smodo ja kala Tatik Jyoba.

17. Jastalni wa sjeʼa ja Mateo 5:16, ¿jastal oj bʼobʼ jtoytik ja kala Tatik bʼa satkʼinal?

¹⁷ Juni niwan cholal ajyel bʼa jun pamilya bʼa sutanal ja luʼum bʼa wa syajtay sbʼaje. Sok wani xkʼanatik ke jitsan kristyano ja bʼa janekʼ oj bʼobʼuki oj stoy-e jmoktik ja Jyoba. Ja yujil, mini xkʼanatik ay jas oj ya kuxbʼuk ja sbʼiʼil ja jTatik bʼa satkʼinali ma ja xchonabʼi. Tolabida wa xleʼatik modo sjejel lek ja jmodotik bʼa jun modo oj payjukeyuj ja lekil rasonik ja kristyanoʼiki (kʼuman ja Mateo 5:16).

18. ¿Jasa oj skoltayotik bʼa oj jcholtik sok mini tʼun xiwel?

¹⁸ Ayni ekʼele, jujuntik mi oj skisotik ma oj yiʼe jpatiktik yuja kʼuʼabʼal ayotik soka jTatik bʼa satkʼinali. ¿Jasa oj bʼobʼ jkʼuluktik ta wala xiwtik loʼilanel soka tuk sbʼaja jas wa xkʼuʼantiki? La ka juljkʼujoltik ke ja Jyoba  soka Yunin ojni skoltayotik. Ja Jesús yalayabʼ ja snebʼumanik mok cham skʼujole spensarajel ja bʼa jas oj yale ma jastal oj yale. Yeʼn mismo yala yabʼye: «Ja ora jahui, oj ni aajuc jacuc acʼujolexa. Mi huenuc oj cʼumananic, jaʼ ni ja Yespíritu ja hua Tatex tey ba satqʼuinali» (Mat. 10:19, 20).

19. ¿Jastal xcholo sok mini tʼun xiwel june maʼ wa x-ajiyi estudio bʼa Biblia?

¹⁹ La kiltik ja jas ekʼ sbʼaj jun hermano sbʼiʼil Robert. Yajni kʼeʼumto spaklajel ja Biblia sok tʼusanto snajel yiʼoj, tʼilani waj sjeʼ sbʼaj sok jun tsome juesik bʼa soldadoʼik ja bʼa Sudáfrica. Sok mini tʼun xiwel, yala ke yuja wa syajtay ja yermanoʼiki mini oj aʼtijuk jastal soldado. Chikani lek ke jel chaʼanyabʼal xyila ja jastal wa xtax ja bʼa spamilya bʼa yaʼtijumik Dyos. Sok junta chʼaykʼujol jobʼjiyi yuj junuk ja bʼa juesiki: «¿Machunkiluk jawa wermanoʼiki?». Ja Robert mini wanuk smajlajel ja sjobʼjel jaw, pe wegoxtani jul skʼujol ja teksto bʼa kʼakʼu jaw. Jani ja Mateo 12:50: «Ja maʼ huas scʼuan ja jTat tey ba satqʼuinali, ja yeni jaʼ quermano soc jaʼ quermana soc jaʼ jnani». Ama ja Robert mito jitsan tyempoʼuk wan spaklajel ja Biblia, pe koltajiyuj ja yip ja Jyoba bʼa sjakʼjel ja sjobʼjel jaw sok tuk sjobʼjelik bʼa mi wanuk smajlajel. ¡Jelni maʼ gustoʼaxi ja Jyoba yuj yeʼna! Cha jelni oj gustoʼaxuk yuj keʼntik ta wa xjipa jkʼujoltik bʼa yeʼna xcholjel sok mini tʼun xiwel ja bʼa tyempoʼik jel wokol.

20. ¿Jasa tʼilan oj jnochtik skʼulajel? (Juan 17:11, 15).

²⁰ Mok katikan yiljel chaʼanyabʼal ja cholal kiʼojtik ajyel bʼa jun pamilya bʼa yaʼtijumik Dyos bʼa jel xyajtani. Bʼa ay kiʼojtik jun lekil Tatal sok jitsan kermanotik sok kermanatik bʼa jel syajtayotike. Tolabida la katik tsʼakatal yuja it. Ja Satanás soka matik jel malo wa xnochjiyuji wani skʼanawe ke oj jkʼultik dudar ja syajal skʼujol ja jTatik bʼa satkʼinali, sok wa sleʼawe modo sjomjel ja jastal tsoman ayotiki. Pe ja Jesús, yayi orasyon yuj keʼntik sok skʼanayi ja Jyoba bʼa a-stalnayotik bʼa tsoman oj ajyuk ja jpamilyatiki (kʼuman ja Juan 17:11, 15). Jaxa Jyoba wani sjakʼjel ja orasyon jaw. La jnochtik ja sjejel bʼa Jesús sok mok jkʼultik dudar sbʼaja syajal skʼujol soka skoltanel ja kala Tatik bʼa satkʼinali. La mojxukotik mas soka jpamilyatik bʼa yaʼtijumik Dyos.