ARTIKULO BʼA SPAKLAJEL 33
‹Oj staʼ skoltajel ja maʼ wa smaklaya›
«Aa lec acuidado ba ja huen mismo. Jach ni ja jas huana seejeli, aa cuidado soc. Tzatz la ajyi soc spetzanil. Ta jach cʼa huaxa cʼulan ja hueni, oj ni ataa ja hua coltajela y oj cho huaj staa ja scoltajel ja maʼ huas smaclaya» (1 TIM. 4:16).
TSʼEBʼOJ 67 Cholo ja Yabʼal ja Dyos
JA JAS OJ PAKLAXUK *
1. ¿Jasa wa xkʼanatik oj skʼuluke ja jpamilyatik?
JUN jmoj-aljeltik ixuk sbʼiʼil Pauline * wa xyala: «Man jnaʼa sbʼaj ja smeranili, jkʼanani yibʼanal ja jpamilya aʼajyuke jmok ja bʼa Kʼachinubʼi. Pe ja mas wa xkʼana jani ja jtatam, ja Wayne, soka yal jkerem oj kaʼteltaytikon lajan ja Jyoba». Ta jujuntik ja bʼa jpamilyatik mi snaʼawe sbʼaj sok mi syajtaye ja Dyos, bʼobʼta ojni kabʼtik jastal yeʼna.
2. ¿Jastik sjobʼjelik oj katikyi sjakʼjel ja bʼa artikulo it?
2 Mi oj bʼobʼ jtʼentik ja jpamilyatik bʼa oj ochuke jmoktik. Pe ojni bʼobʼ jamtik ja skʼujole bʼa oj snebʼ-e ja rason bʼa Biblia (2 Tim. 3:14, 15). ¿Jas yuj tʼilan oj jcholtik yabʼ ja jpamilyatik? ¿Jas yuj tʼilan oj kabʼtike stojol? ¿Jasa oj bʼobʼ jkʼuluktik bʼa oj syajtaye ja Jyoba jastal keʼntik? ¿Jastal oj bʼobʼ skoltayotik ja jmoj-aljeltik ja bʼa kongregasyoni?
JAS YUJ TʼILAN OJ JCHOLTIK YABʼ JA JPAMILYATIK
3. Jastalni wa xyala ja 2 Pedro 3:9, ¿jas yuj tʼilan oj jcholtik yabʼ ja jpamilyatik?
3 Ja Jyoba ojxta xchʼaysnajel ja sluʼumkʼinal ja Satanás. Kechani ja matik ayiʼoje jun tojil skʼujole oj staʼe ja sakʼanil bʼa tolabida (Hech. 13:48). Ta wa xpilatik tyempo bʼa slejel sok xcholjel yabʼ ja kristyano bʼa jkomontiki, cha mastoni wa xkʼanatik ja jpamilyatik ayaʼteltaye ja Jyoba. Ja kala Tatik Dyos jel xyajtani «mi huas scʼana ay maʼ oj chʼayuc ja yaltzili. Ja sgusto ja Cajualtiqui, que spetzanil ja cristiano oj suchuc ja scʼujolei» (kʼuman ja 2 Pedro 3:9).
4. ¿Jasa mi lek skʼulajel ja yajni wa xcholotik yabʼ ja jpamilyatik?
4 La juljkʼujoltik ojni bʼobʼ jcholtik ja smeranil bʼa Dyos bʼa jun modo lek ma mi lekuk. Bʼobʼta tsamalxta oj jcholtik yabʼ june maʼ mi xnaʼatik sbʼaj, pe ja jpamilyatiki mi xleʼatik modo jastal oj jcholtik yabʼye.
5. ¿Jasa tʼilan oj juljkʼujoltik ja yajni wa xcholotik yabʼ ja jpamilyatik?
5 Yajni wa xjul jkʼujoltik ja bʼajtan ekʼele jcholotik yabʼ ja jpamilyatiki, jitsan bʼobʼta wa xnaʼatik malaya ja jastal kalatik yabʼye sok wa xpensarantik bʼa bʼobʼta mas lek oj jkʼuluktik ajyi. Ja jekabʼanum Pablo yayi ja rason it ja nochumaniki: «Aa cuidadoex ja jastal huala cʼumaniyexi porque sbej ni tzamal oj ajyuc ja jloiltica, jaxa cuando huantic loil soc ja jmojtiqui, sbej que tzamal oj jactic ja sloilei» (Col. 4:5, 6). Tʼilan oj ka juljkʼujoltik ja yaljelik it yajni wa xcholotik yabʼye ja jpamilyatik. Ta mi jach jkʼulantik, mixa oj skʼan-e snebʼjel bʼa Dyos.
JASA SKʼULAJEL BʼA SKOLTAJEL JA JPAMILYATIK
6, 7. Aʼa jun sjejel bʼa a-xchiktes ja stʼilanil yabʼjel stojol bʼa june mi Taʼumantiʼuk ja snupi.
6 Yabʼjel stojole. Ja Pauline, ja maʼ jtaʼatikta tiʼal ja bʼajtani, wa xyala: «Ja bʼajtani, kechanta wa xkʼana oj loʼilanukon soka jtatami bʼa Dyos. Mi la loʼilanitikon bʼa tuk jastik junuk». Chomajkil, ja Wayne mi snaʼa lek bʼa Biblia sok mi xyabʼ stojol ja jas wa xcholjiyabʼ yuja Pauline. Ja Wayne
wa xyabʼ xchikʼel ja Pauline jata wa xwaj skʼujol ja srelijyoni. Wani xiwel ta ti ochel bʼa jun relijyon jel xiwela sbʼaj sok bʼa kechan wan loʼlajel.7 Ja Pauline wa snaʼa masni wa xya ekʼ tyempo ja bʼa och kʼakʼu soka bʼa xchʼakulabʼil ja semana soka jmoj-aljeltiki, jastal ja bʼa tsomjelal ja bʼa xcholjeli soka bʼa yajel ekʼ gustoʼil jutsʼini. Wa xcholo: «Ay ekʼeleʼik, yajni ja Wayne wa xkʼot ja bʼa jnajtikoni, mini maʼ teya, sok jelni stuchʼil xyabʼ ay». Wani skʼana oj ajyuksok mas tyempo soka xcheʼumi soka yal skeremi. Mini snaʼa sbʼaj ja kristyano matik wa x-ajyisok sok kʼot spensaraʼuk ja bʼa Pauline ja yajkʼachil yamigoʼik mas tʼilan ja yeʼnle yuja yeʼn. Ja yuj yala yabʼ oj skʼuts ja snupanele. ¿Mi maʼ oj bʼobʼ yabʼ tʼun stojol ajyi ja statami?
8. Jastalni wa xyala ja 1 Pedro 3:1, 2, ¿jasa mas wa xyilawe ja jpamilyatiki?
8 La katikan akʼumanuk ja lekil jmodotik. Jitsan ekʼele ja jpamilyatik jani wa xyilawe ja jas wa xkʼulantik sok mi jaʼuk ja bʼa jas wa xkalatiki (kʼuman ja 1 Pedro 3:1, 2). Ja Pauline tito snaʼa kʼinal ja ekʼ ja tyempo. Wa xyala: «Wani xnaʼa ja Wayne wa skʼanawotikon sok mi skʼana oj skʼuts ja jnupaneltikon. Pe yuja jas yala kabʼ jnaʼa kʼinal tʼilan oj jkʼuluk ja jastalni wa skʼana ja Jyoba. Tʼilan oj ka jun lekil sjejel soka jmodo sok mi kechanuk jel oj loʼilanukon bʼa Biblia». Ja yuj yaʼakan stʼenjel ja statam bʼa loʼilanel bʼa Biblia sok kʼe loʼilanuk bʼa tuk jasunuk. Ja Wayne yila ja xcheʼum masni lamanxa ja smodo sok jachuk ja yal skeremi (Prov. 31:18, 27, 28). Yajni yila jastal koltubʼal ja spamilya yuja Biblia, mas skʼana smaklajel ja rason yiʼoji (1 Cor. 7:12-14, 16).
9. ¿Jas yuj mok eluk jganatik skoltajel ja jpamilyatik?
9 Mok eluk jganatik. Ja Jyoba yeʼn wa sjeʼakitik. Mi kechanta jun ekʼele wa xyala yabʼ ja kristyano bʼa oj yabʼye ja lekil rasoni sok bʼa stajel ja sakʼanile (Jer. 44:4). Ja jekabʼanum Pablo yala yabʼ ja Timoteo mokni yakan skoltajel ja tuk yujni jachuk oj staʼ sakʼanil ja yeʼn soka matik wa xmaklajiyuji (1 Tim. 4:16). Yuja wa xkʼanatik ja jpamilyatik, wani xkʼanatik a-snebʼ-e ja smeranil bʼa Biblia. Soka tyempo, ja smodo soka jastik wa xyala ja Pauline skʼulan ganar ja spamilya. Jelxani gustoʼay ja wego yujni lajanxa wane yaʼteltajel ja Jyoba soka statami, xchawanile precursore sok jaxa Wayne ansyanoxa.
10. ¿Jas yuj tʼilan aʼajyuk jpasensyatik?
10 Aʼajyuk jpasensyatik. Yajni wa xkʼuʼantik ja bʼa jsakʼaniltik ja smandarik ja Dyos, ja jpamilyatik bʼobʼta wokol oj kʼajyuke soka skʼuʼajel kiʼojtik soka jastal wa xkiʼajtik ja jsakʼaniltik. Ja jas bʼajtan wa xyilawe jani mixa la wajtikesok ja bʼa kʼinik bʼa relijyon wa skʼulane sok mi xchʼika jbʼajtik bʼa politika. Ja bʼajtani bʼobʼta jujuntik oj tajkuke jmoktik (Mat. 10:35, 36). Pe mok el jganatik. Ta wa xkaʼatikan slejel modo bʼa skoltajele bʼa oj yabʼye stojol ja skʼuʼajel kiʼojtiki, anto wantik sjejel mi xkʼanatik oj sbʼajuke stajel ja sakʼanil bʼa tolabida. Pe ja cholal jaw yeʼn akʼubʼalyi ja Jesús yuja Jyoba bʼa stojel ja kristyano sok mi keʼnuktik (Juan 5:22). Ta ay jpasensyatik, bʼobʼta soka tyempo ja jpamilyatik oj skʼan-e smaklajel ja lekil rason (kʼela ja rekwagro « La katik makunuk ja jsitiotik bʼa Internet»).
11-13. ¿Jas wa xnebʼatik ja jastal skʼulan ja Alice soka snantati?
11 La jeʼ lekil jkʼujoltik pe mok kʼokxukotik (Prov. 15:2). La kiltik ja sjejel bʼa Alice. Ja yeʼn snebʼa ja smeranil ja yajni mi tey mojan soka ja snantati, ja yeʼnle mi skʼuʼane bʼa Dyos sok jel chʼikane ja bʼa politika. Yabʼ stojol tʼilan mi oj ya ekʼ tyempo bʼa xcholjel yabʼ ja bʼa jas lek wan snebʼjeli. Ja yeʼn wa xyala: «Ta wegoxta kʼeʼa cholyabʼ ja yajkʼachil skʼuʼajel awiʼoji, jelni oj tajkuk jawa pamilya». Ja yuj stsʼijbʼanyi kartaʼik ja snantat bʼa sjobʼjelyi jas wa spensaraʼane sbʼaja jujuntik jasunuk bʼa Biblia ja bʼa mas wa xyiʼaje gusto, jastal ja yajtaneli (1 Cor. 13:1-13). Wani xyayi tsʼakatal yuja akʼubʼal kʼiʼuki soka talnaji, sok wa sjekayi majtanalik. Yajni wa xyulatay, wani skoltay ja janekʼ wa xbʼobʼyuji soka aʼtel ayto skʼana bʼa naʼitsi. Pe ja bʼajtani, ja snantat mi lek yabʼye ja yajni xcholo ja yajkʼachil skʼuʼajel yiʼoji.
12 Yajni ti wa x-ajyi bʼa snaj ja snantati, mi xyaʼakan skʼumajel ja Biblia kada kʼakʼu. Ja Alice wa xyala jelni koltaji ja snan yuja yila janekʼto stʼilanil wa xyila ja yeʼn ja Yabʼal ja Dyos. Jaxa ja stati cha skʼanani oj skʼumuk tʼusan ja bʼa Biblia bʼa yabʼjel stojol ja jas wa spensaraʼan ja yakʼixi sok oj staʼ jas mi lekuk ja bʼa Biblia. Ja Alice wa xyala: «Kayi jun Biblia sok jtsʼijbʼanyi jujuntik yaljelik». ¿Jasa ekʼi? Ja stati mini staʼa jun jasunuk mi lekuk ja bʼa Biblia, sok jel chamyabʼ ja jas skʼumani.
13 La jeʼ lekil jkʼujoltik pe mok kʼokxukotik ama wa x-ekʼ jbʼajtik prebaʼik (1 Cor. 4:12b). Ja Alice tʼilan kuchyuj ja wa x-ilji kontra yuja snani. Ja yeʼn wa xcholo: «Yajni kiʼaj jaʼ, ja jnani yala kabʼ jelbʼi maloʼon». ¿Jasa skʼulan ja Alice? Ja yeʼn wa xyala: «Jaʼukto maʼ oj kakan stajel tiʼal ja jaw, tsamalxta kala yabʼi bʼa jtsaʼata ochel taʼumantiʼ bʼa Jyoba sok mixani oj kakani. Jleʼa modo bʼa sjejelyi jel xyajtay. Jchawaniltikon och okotikon, sok jchapayi jun waʼelal jel x-ajbʼani. Man jutsʼin jaw, ja jnani snaʼa kʼinal ja Biblia yata tojbʼuk ja jmodo».
14. ¿Jas yuj mini lek oj kʼokxukotik ama stʼenawotik ja jpamilyatiki?
14 Bʼobʼta ja jpamilyatik mi wegoxta oj yabʼye stojol yibʼanal ja stʼilanil wa xkilatik yaʼteltajel ja Jyoba. Yajni ja Alice stsaʼa ochel precursora sok yaʼakan ja skʼel sat tsaʼubʼalyi yuja snantati, ja snani och okʼuk. Pe ja Alice mini kʼokxi. Wa xyala: «Ta kʼokxiya bʼa jun jasunuk, bʼobʼta jawa pamilya oj cha kʼajyuk oj stʼen-a bʼa tuk jasunuk. Pe ta tsamalxta awala jawa kʼuʼajel awiʼoji sok jaman lek, bʼobʼta jujuntik oj smaklaye». Jachni ekʼ sbʼaj ja yeʼn. Ja wego ja snantati precursore, sok ja stati kʼotel ansyano.
JA SKOLTANEL JA JMOJ-ALJELTIK BʼA KONGREGASYON
15. Jastalni wa xyala ja Mateo 5:14-16 sok ja 1 Pedro 2:12, ¿jastal wa xkoltani ‹ja jas jel lek wa skʼulane› ja jmoj-aljeltiki?
15 Ja Jyoba jani wa xya makunuk ‹ja jas jel lek wa xkʼulantik› bʼa yijeljan ja kristyano (kʼuman ja Mateo 5:14-16; 1 Pedro 2:12). Ta jawa nupi mi taʼumantiʼik bʼa Jyoba, ¿wan maʼ snaʼa sbʼaj ja matik wa stsomo sbʼaje ja bʼa wa kongregasyoni? Ja Pauline, ja maʼ jtaʼatik tiʼal bʼajtani, wa sloko ja jmoj-aljeltik ja bʼa snaji bʼa oj najuk sbʼaj ja statami, ja Wayne. Ja yeʼn wa xjulskʼujol jastal koltaji yuj jun jmoj-aljeltik bʼa snajel jastalotik. Ja Wayne yala sbʼaja jmoj-aljeltik jaw: «Skʼana jun kʼakʼu bʼa jijlel ja bʼa yaʼteli bʼa oj skʼel jmok jun tajnel. Ti kila jachuke jastal keʼna».
16. ¿Jas yuj tʼilan oj jloktike ja jpamilyatik ja bʼa tsomjeliki?
16 Jun tsamal modo bʼa skoltajel ja jpamilyatiki, jani slokjele bʼa a-smojtayotike ja bʼa tsomjeliki (1 Cor. 14:24, 25). Ja bʼa bʼajtan tsomjelal waj ja Wayne jani ja bʼa Conmemoración, pes eltani ja bʼa yaʼteli sok mi x-albʼi ja tsomjeli, wa xyala: «Mi jas kabʼ stojol ja bʼa jas alxi, pe mi xchʼay jkʼujol jastal iljiyon. Mojxiye jmok sok skʼulanone saludar. Kabʼ lekni yilawone». Jun nupanum ja bʼa kongregasyon skoltay ja Pauline soka yal skeremi ja bʼa tsomjeliki sok ja bʼa xcholjeli. Ja yuj, yajni ja Wayne yala oj snaʼa sbʼaj lek jastal ja srelijyon ja Pauline, jaʼ skʼanayi ja statami bʼa oj jejukyi bʼa Biblia.
17. ¿Jasa mok jmuluktik, pe jas yuj mokni el jganatik skoltajel ja jpamilyatik?
17 Wani xmajlaytik oj kʼotuk ja kʼakʼu bʼa yibʼanal ja jpamilyatiki ayaʼteltaye ja Jyoba. Pe chomajkil, lekni snajel ama xkʼulantik ja janekʼ wa xbʼobʼkujtiki bʼobʼta mini oj ochuke jmoktik. Ta jach ekʼi, mok jmuluktik ja jas wa skʼulane. Pes mini oj bʼobʼ jtʼentike bʼa oj skʼuʼuke ja jas wa xkʼuʼantiki. Ama jachuk, mokni jpensaraʼuktik mey stʼilanil ja lekil sjejel wa xkaʼatik yuja gustoxta wa xkaʼteltaytik ja Jyoba. La jkʼantik bʼa orasyon yuja yeʼnle, tsamalxta la jcholtik yabʼye ja smeranil sok mok tʼabʼtʼunuk jkʼujoltik skoltajele (Hech. 20:20). La jipjkʼujoltik ja Jyoba oj ya koʼ slekilal ja janekʼ wa xkʼujolantiki. Sok ta smaklay ja jpamilyatiki, ojni staʼ skoltajele.
TSʼEBʼOJ 57 La jcholtikyabʼ chikan machʼa
^ par. 5 Jelni oj yakitik gusto lek yibʼanal ja jpamilyatik oj snaʼe sbʼaj ja Jyoba, pe yeʼnleni oj stsaʼe ta oj yaʼteltaye ma miyuk. Ja bʼa artikulo it, oj kiltik jas oj jkʼuluktik bʼa oj smaklayotik ja jpamilyatik.
^ par. 1 Jujuntik ja bʼiʼilali tukbʼesnubʼal. Ja bʼa artikulo it, yajni oj katik makunuk ja yaljel «pamilya», jani wantik yaljel ja matik tey jmoktik bʼa mito wanuke yaʼteltajel ja Jyoba.
^ par. 53 XCHOLJEL SBʼAJA POTOʼIK. Jun jmoj-aljeltik wan skoltajel ja stat mi Taʼumantiʼuk soka skarro. Bʼa jun sjutsʼinil lek xyila, wan sjejelyi jun bideo bʼa jsitiotik bʼa jw.org®.
^ par. 55 XCHOLJEL SBʼAJA POTOʼIK. Jun jmoj-aljeltik ixuk wan smaklajel ja statam mi Taʼumantiʼuki malan wan choljel yabʼ jastal wajyuj ja bʼa kʼakʼuji. Tsaʼan, gustoxta ay soka statami soka yal skeremi.
^ par. 57 XCHOLJEL SBʼAJA POTOʼIK. Ja jmoj-aljeltik ixuki wa sloko tuk jmoj-aljeltik ja bʼa kongregasyon ja bʼa snaji. Ja yeʼnle wa skisawe bʼa snajel sbʼaj ja statami. Tsaʼan, mojtubʼal yuja statam ja bʼa Conmemoración.