«¿KʼAJYELON maʼ wa xkaʼa tsʼakatal?». Ja it jun sjobʼjel jel tʼilan oj ka jbʼajtik. Ja Biblia stsʼijbʼankan ja bʼa jtyempotik jel oj ajyuk kristyanoʼik mi oj yaʼe tsʼakatal (2 Tim. 3:2). Sen wani xnaʼatik sbʼaj kristyanoʼik bʼa wa spensarane wa sbʼajine spetsanil ja jas yiʼoje ma wa x-ajiyileʼi, sok lajansok mi xyilawe stʼilanil yajel tsʼakatal. Mini maʼ wa skʼulan gusto ajyel soka tikʼe kristyanoʼik jastal jaw.

Pe ja Jyoba wa yala yabʼ ja yaʼtijumiki bʼa ‹ojni yaʼe tsʼakatal› sok yajel ‹tsʼakatal tolabida› (Col. 3:15; 1 Tes. 5:18). Jachukniʼa, pes wa skoltayotik bʼa oj jetik jun jmodotik bʼa yajel tsʼakatal. ¿Jas yuj? La kiltik jujuntik rason.

Jun rason jel tʼilan bʼa yajel tsʼakatal jani yuja wa skoltayotik bʼa lek oj ajyukotik. Ja maʼ wa xyaʼa tsʼakatal sok ja maʼ wa x-ajiyi lekni wa xyabʼi. ¿Jastal? La jpensaraʼuktik sbʼaja it. Ta ay maʼ wa skʼapa sbʼaj skʼulajel jun jasunuk yuj keʼntik, yujni wa spensaraʼan wa xbʼajintik sok wa xcham skʼujol jmoktik. Ja jaw wa xya gustoʼaxukotik. Bʼobʼta jani jaw ja jas ekʼ sbʼaj ja Rut. Yajni ja Boaz sjeʼa lekil skʼujol soka yeʼn, ja Rut jelni maʼ gustoʼaxi yajni yila ay maʼ wa xcham skʼujolsok (Rut 2:10-13).

Pe bʼa spetsanil ja jastik mas tʼilani tey ja yajelyi tsʼakatal ja Dyos. Ayni ekʼele wa x-och jpensaraʼuktik ja bʼa jitsan majtanal wa x-ajikitiki soka jitsan majtanalik wa xyakitik ja Dyos man wego (Deut. 8:17, 18; Hech. 14:17). Pe mi kechanta oj kaʼ jul jkʼujoltik ja janekʼto lekil skʼujol ja Dyosi, jel tʼilan oj jpiltik tyempo bʼa spensarajel ja janekʼto yaʼunejkitiki sok ja bʼa jpamilyatik. Jachuk mas oj snik-otik bʼa yajel tsʼakatal sok masni oj jkʼuʼuktik jel syajtayotik sok jel chaʼanyabʼal xyilawotik (1 Juan 4:9).

Mi kechan oj jpensaraʼuktik sbʼaja jitsan jastik wa xyakitik ja Jyoba, cha jel tʼilan oj katikyi tsʼakatal (Sal. 100:4, 5). Wa x-alxi ja «yajel tsʼakatal jel xkoltani bʼa gusto oj ajyukotik».

Pilan rason yuja oj katik tsʼakatal jani yuja wa xkoltani bʼa lek oj kil jbʼajtik soka tuk. Kibʼanaltik wa xkʼanatik yabʼjel wala yajtajitik. Yajni wa xkatikyi tsʼakatal june yuja ay jas skʼulunej bʼa keʼntik, mas lek wa xkila jbʼajtiksok (Rom. 16:3, 4). Bʼa pilan, ja kristyanoʼik wa xyaʼawe tsʼakatal masni pwesto aye bʼa skoltajel ja tuk. Yuja wa xyilawe ja jas wa xkʼulajiyile, wa xnikjiye bʼa cha jach oj skʼulukeyi ja tuk. Sok skoltajel ja jmojtiki wa xya gustoʼaxukotik, pes jastalni yala ja Jesús, «mas ni jel lec huax yila ja maʼ huax yaa que yuj ja maʼ huas scʼulan recibiri» (Hech. 20:35).

Ja Robert Emmons, jun maestro bʼa Universidad bʼa California, yala sbʼaja it: «Bʼa yajel tsʼakatal, jel tʼilan yiljel jastal wa xyila sbʼaje ja kristyano; ay ekʼele, wa xkʼulajikitik jastik bʼa lek, pe bʼa tuk keʼntik wa xkʼulantikyi». Jachukniʼa, bʼa lek oj ajyukotik sok tsamal ja jsakʼaniltiki wani xkʼanatik ja skoltanel ja tuk bʼa tuktukil modo. Jun sjejel, wani xmakunikujtik ja skoltanel ja kristyano bʼa bʼobʼta wajel loktor ma yajel jwaʼeltik (1 Cor. 12:21). Ja matik kʼajyel wa xyaʼawe tsʼakatal, wego wa xyilawe ja jastik lek wa xkʼulajiyile. Ta jach kʼa, ¿kʼajyel maʼ wa xkaʼatik tsʼakatal?

Pilan rason bʼa yajel tsʼakatal jani yuja wa skoltayotik bʼa wajel jkʼujoltik ja bʼa leki. Ja jpensartik wa x-aʼtiji jastal jun xchiʼulabʼil bʼa wa xya ekʼ jujuntik jasunuk pe tuk mi xya ekʼuk. Ja matik kʼajyel wa xyaʼawe tsʼakatal  jani wa xwaj skʼujole ja jastik lek sok mi jaʼuk ja wokoliki. Yajni mas wa xkaʼatik tsʼakatal, mas wa xwaj jkʼujoltik ja jastik leki sok masto wa xkaʼatik tsʼakatal. Yiljel jachuk ja jsakʼaniltiki wa skoltayotik skʼulajel ja jas yala ja jekabʼanum Pablo: «Gusto ajyanic tola vida ja ba sti sat ja Cajualtiqui» (Filip. 4:4).

Ta kʼajyel wa xkaʼatik tsʼakatal, mi oj waj jkʼujoltik ja jastik malo. Mini xbʼobʼ katik tsʼakatal ta ay kiʼojtik ilkʼujoli ma ajyel triste sok tajkel. Chomajkil, tʼusan mi spetsaniluk ja matik kʼajyel wa xyaʼawe tsʼakatal mi ja wajel skʼujole stajel jastik chaʼanyabʼal, pes wa syajtaye ja jastik yiʼoje sok mi sleʼawe modo slejel mas jastik junuk (Filip. 4:12).

Ja kʼuʼumaniki wa xnaʼatik ja Satanás jel oj gustoʼaxuk ja oj el jganatik sok oj jtristeʼaxukotik yuja wokolik ja bʼa tsaʼanikxta kʼakʼuʼik it. Ja yeʼn jel oj skʼul gusto ja oj waj jkʼujoltik ja jastik malo sok la abʼaltanukotik. Ja modoʼal jaw mi xkoltani bʼa xcholjel ja lekil notisya. Yajel tsʼakatal syakunej sbʼaj soka tuktukil modoʼal yiʼoj ja yip bʼa satinel ja Dyos, jastal ja ajyel gusto yuja jastik lek wa xyakitiki sok ja skʼuʼajel kiʼonejtik sbʼaja jastik skʼapuneji (Gál. 5:22, 23).

Ja yaʼtijumotik Dyos akwerdoni aytik ja bʼa spetsanil ja jas cholxitakon sbʼaja yajel tsʼakatal. Pe cha wa xkilatik ja yajel tsʼakatal sok wajel jkʼujoltik ja bʼa leki wokol xkabʼtik. Mokni el jganatik. Wa xbʼobʼ katik ajyuk ja modoʼal bʼa yajel tsʼakatal sok mi oj jchʼaytik. Bʼa lajxelkujtik, la jpiltik tyempo kada kʼakʼu bʼa spensarajel sbʼaja jastik junuk bʼa yajel tsʼakatali. Yajni mas wa xkʼulantik, masni mi wokoluk oj kabʼtik sjejel. Sok mas gusto oj ajyukotik yuja matik wa xwaj skʼujole ja wokolik bʼa sakʼanile. La jpensaraʼuktik sbʼaja jastik lek yaʼunejkitik ja Dyos soka tuk kristyanoʼik bʼa oj stsatsankʼujolanotike, yibʼanal ja jas wa xya gustoʼaxukotiki. Cha lekni oj jtsʼijbʼuktik kada kʼakʼu chabʼe ma oxe jasunuk bʼa yajel tsʼakatal.

Ja científicoʼiki kʼotel snaʼe ja kʼajyel yajel tsʼakatal wa stukbʼes ja jpensartik, sok mas mi wokol xkabʼtik wajel jkʼujoltik ja bʼa leki. Ja matik kʼajyel wa xyaʼawe tsʼakatal masni gustoʼaye. Ja yuj, la waj jkʼujoltik ja jastik lek kiʼonejtiki, la kabʼtik stsamalil ja jastik lek wa x-ekʼ ja bʼa jsakʼaniltiki sok la katik tsʼakatal. Mok kechan akan bʼa jpensartik, la jkʼuluktik ja jas wa xyala ja Biblia: ‹Awikyi tsʼakatal ja Jyoba yujni lek ja yeʼn›, awikyi ‹tsʼakatal tolabida› (1 Crón. 16:34; 1 Tes. 5:18).