«Ja milagroʼik bʼa Jesús: ¿jas wa xbʼobʼa nebʼe?»

BʼOBʼTA cham oja wabʼ snajel ke ja loʼil bʼa Biblia sbʼaja sakʼanil ja Jesús ja ajyi ja bʼa luʼumi nunka wa x-axi makunuk ja yaljel «milagro» ja bʼa griego kʼajyel wa xyawe makunuki. Jun yaljel bʼa griego ke ayni ekʼele wa sutxi ja «milagro» jaʼa dý·na·mis, bʼa jani mero yaljel «ipal» (Lucas 8:46) sok cha wa xbʼobʼ sutxuk ke wa ‹xlajxiyuj› (Mateo 25:15). Jastalni yala jun winik jel chapan, ja yaljel jaw «wa xchiktes ja janekʼto ja ipal kʼulaxi, sok mas ja bʼa ipal axi makunuk. Ja bʼa jas kʼulaxi wa xchiktes jastal ja yip ja Dyos wan aʼtel».

Pilan yaljel bʼa griego ke ti cha chʼikan jaʼa teʹras, ke wa xcha sutxi jastal «jastik jel cham yiljel» (Juan 4:48; Hechos 2:19) Ja yaljel jaw wa xchiktes ja jas wa skʼulane ja matik wa xyilawe. Tikʼanxta, jel wa x-ochkan spensare ja niwan nole kristyano sok ja nebʼumaniki yuja jastik jel chamyiljel wa skʼulan ja Jesús (Marcos 2:12; 4:41; 6:51; Lucas 9:43).

Jun yoxil yaljel bʼa griego bʼa jaʼ wa xchiktes ja milagroʼik skʼulan ja Jesús jaʼa se·meiʹon ma «senyaʼik». Jastalni yala ja Robert Deffinbaugh jun winik jel chapan: «Jani wa xchiktes ja jas mero wa stojolan ja milagroʼiki. Cha yala: «Ja senyaʼiki kʼotel milagroʼik bʼa wa sjeʼa jastik meran sbʼaja Kajwaltik Jesús».

¿Trukoʼik ma jaʼa yip ja Dyos?

Ja milagroʼik bʼa Jesús mi wa sjeʼa ja Biblia kechanta jastal trukoʼik bʼa oj ya ekʼ gustoʼil ja kristyano, jani sjeʼa ja «sniwanil ja yip ja Dyosi», jastalni sjeʼa ja bʼa kerem aji elyi jun pukuj yuja Jesús (Lucas 9:37-43). ¡Ja jastik jaw jel chaʼanyabʼalil mini wokoluk oj skʼuluk ja Dyos ja Maʼ kechan jel ja yipi yujni «jel jitsan juntiro ja yip yiʼoji» (Isaías 40:26).

Ama ja Evangelioʼik wa staʼa tiʼal junuk 35 milagroʼik bʼa Jesús, pe mini xnaʼxi janekʼ mero. Jun sjejel, ja bʼa Mateo 14:14 wa xyala: «Yila jun niwan nole kristyano, jaxa yeʼn jel snaʼa syajulal juntiro, sok chʼak ya tojbʼuk ja matik maloʼayi». Ja tiw mi xyala janekʼ kristyano ya tojbʼuk.

Ja jastik jel chaʼanyabʼalil jaw xchiktes sbʼaja jas wa xyala ja Jesús, ke yeʼn ja Yunin ja Dyos, ja Mesías kʼapubʼali. Yeʼnani mismo yala ja Yabʼal ja Dyos ke jani ja yip ja Dyos ja wa xchapji yuja Jesús bʼa skʼulajel milagroʼik. Ja jekabʼanum Pedro yala ke ja Jesús yeʼnani ja «winik jekji yuja Dyosi. Ja it kʼot ilxuk jaman lek yajni ja Dyos ya makunuk ja yeʼn bʼa skʼulajel jastik jel chaʼanyabʼalil, jastik jel cham yiljel sok milagroʼik ja bʼa stiʼ asatexi, jastalni waxa naʼawex» (Hechos 2:22). Bʼa pilan ekʼele, ja Pedro yala ke tsaʼan yajni «ja Dyos ya makunuk ja yip bʼa stsajel sok yajelyi ipal [ja Jesús], [...] waj ekʼ ja bʼa luʼum skʼulajel ja bʼa leki sok yajel tojbʼuk yibʼanal ja matik wa x-ixtalajiye yuja Dyablo, yujni ja Dyosi teysok ja yeʼni» (Hechos 10:37, 38).

Ja milagroʼik skʼulan ja Jesús jani mero wa syaka sbʼaj soka jas xcholo. Ja Marcos 1:21-27 wa sjeʼa jasa skʼulane ja niwan nole kristyano yuja jastik sjeʼa cha jachuk june ja bʼa smilagroʼiki. Ja bʼa bersikulo 22 wa xcholo ke ‹jel ochkan spensare ja kristyanoʼik yuja jastal wa sjeʼa› sok jaxa bʼa bersikulo 27 wa sjeʼa ke «jelni ochkan spensare juntiro» yajni yilawe ya-el jun pukuj bʼa jun kristyano. Ja jastik jel chaʼanyabʼalil skʼulan ja Jesús sok ja jas xcholo xchiktes ke yeʼnani ja Mesías kʼapubʼali.

Ja Jesús mini jaʼita waj skʼujol yaljel ke yeʼn ja Mesías; xchiktes ke yeʼnani yuja jas yala sok ja jas skʼulani, cha jachuk ja ipal bʼa Dyos bʼa sjeʼa ja bʼa smilagroʼiki. Yajni jobʼjiyi ja bʼa xchol sok ja yaʼtel, mini tʼun xiwel yala: «Ja jas wa xcholo ja keʼn mastoni ay yip yuja bʼa Juani [ja maʼ wa xyaʼa yijel jaʼ], yujni ja jastik sjekawon skʼulajel ja jTati, ja jastik it wa xkʼulan ja keʼn, wa xchiktes lek yeʼn sjekawon ja Tatali» (Juan 5:36).

Prebaʼik bʼa meran

¿Jasa wa skʼulankitik asegurar ke merani lek ja milagroʼik bʼa Jesús? La jpaklaytik jujuntik prebaʼik ke merani lek ja bʼa milagroʼik jaw.

Yajni skʼulan jastik jel chaʼanyabʼalil, ja Jesús nunka yala ke yeʼn wa skʼulan. Skʼulan sbʼaj asegurar ke ja milagroʼiki yeʼnani wa skʼulan ja Dyos sok cha yeʼnani oj ajukyi stoyjel. Jun sjejel, bʼajtanto oj sjamyi ja sat jun winik mi x-ilwani yala ke oj bʼi kʼulaxuk «bʼa oj ilxuk jaman lek ja jas wa xbʼobʼ skʼuluk ja Dyosi» (Juan 9:1-3; 11:1-4).

Ja Jesús mini tʼun oj slaj soka matik wa xyalawe ke wa xbʼobʼ skʼuluke milagroʼik. Ja Jesús mi oj slaj jastal ja magoʼik cha mini jastal ja ajnanumik. Cha mi ya makunuk trukoʼik, mini lom skʼuʼajelik ma amuletoʼik bʼa yajel tojbʼuk ja kristyano. Ila jasa skʼulan ja yajni ya tojbʼuk chabʼ winik mi x-ilwaniye. Ja loʼili wa xcholo ke «syatsʼa sbʼaj ja skʼujoli, ja yuj [ja Jesús] syamayi ja sateʼi. Jaxa yeʼnleʼi wegoxta kʼe yil-e kʼinal, sok snochowe» (Mateo 20:29-34). Mi ya makunuk kostumbreʼik cha mi ya makunuk jastik bʼa jelxelxa wa xpaywani. Skʼulan ja milagroʼik bʼa stiʼ sat ja kristyano, tikʼanxta bʼa ayni jitsan kristyano. Ja Jesús mi ya makunuk aparatoʼik jel chapan bʼa oj pajyuke ja kristyano, cha mini ya makunuk escenarioʼik. Ja matik wa xyalawe ke wa xbʼobʼ skʼuluke milagroʼik ja bʼa jtyempotiki, mi sjeʼawe prebaʼik ta meran wa skʼulane (Marcos 5:24-29; Lucas 7:11-15).

Bʼa jujuntik ekʼele, ja Jesús snaʼa ke ayiʼoj skʼuʼajel ja matik yawe el slekil ja milagroʼik skʼulani. Pe ja maʼ mey yiʼoj skʼuʼajel mini timji ja Jesús bʼa mi oj skʼul milagroʼik. Yajni ti ajyi bʼa chonabʼ Galilea bʼa Capernaum, «ja kristyano yiʼajejanyi ja Jesús jitsan matik ochel sbʼaj pukuj. Sok jun ita yaljel, ja yeʼn ya eluk ja pukujiki. Cha stojbʼes yibʼanal ja matik wane yijel wokoli» (Mateo 8:16).

Yuja skʼulan milagroʼik ja Jesús jani bʼa skoltajel ja kristyanoʼik, mini jaʼuk bʼa cham oj yil-e (Marcos 10:46-52; Lucas 23:8). Cha mini skʼulan milagroʼik yuj bʼa oj ya el slekilal (Mateo 4:2-4; 10:8).

¿Jas wa xbʼobʼ alxuk ja bʼa loʼilik bʼa Evangelioʼik?

Ja bʼa jastal skʼulan ja milagroʼik ja Jesús tini wa xtaʼatik bʼa slamik ja bʼa chane Evangelioʼik. ¿Ay maʼ kiʼojtikik rason bʼa skʼuʼajel ja bʼa milagroʼik jaw? Ayniʼa.

Jastalni alxita, yajni ja Jesús skʼulan milagroʼik ajyini jitsan kristyano, tʼusan mi yibʼanaluke sakʼanto aye ja bʼa tyempo tsʼijbʼaji ja bʼajtan Evangelioʼik. Sbʼaja jastal tsʼikan stsʼijbʼane ja tsʼijbʼumaniki, ja libro The Miracles and the Resurrection (Los milagros y la resurrección) wa xyala: «Mini tʼun sbʼejuk yaljel ke ja tsʼijbʼumanik bʼa Evangelioʼik sleʼawe abʼal sbʼaja milagroʼik bʼa Jesús sok yaljel ke kechanta skʼanawe oj spuk-e ja skʼuʼajel yiʼoje. Yujni ja yeʼnle stsʼijbʼane tsʼikan lek».

Ja judioʼik bʼa skontraʼe ja snochumanik Kristo mini tʼun skʼulane dudar ta mi meranuk ja milagroʼik wa staʼa tiʼal ja bʼa Evangelioʼik. Ja mi seguro ajyiye jani bʼa wa xjak ja ipal jaw (Marcos 3:22-26). Ja paklanumik sbʼaja Evangelioʼik nunka bʼobʼ sjeʼe ta lomta leʼuj abʼalik ja milagroʼik bʼa Jesús. Pes ja bʼa sigloʼik 1 sok 2 ja bʼa jtyempotiki, jitsan kristyano staʼawe tiʼal ja milagroʼik skʼulan ja Jesús. Ja yuj yajni wa xkʼumantik ja milagroʼik wa xtax ja bʼa Evangelioʼik, wani xbʼobʼ jkʼuʼuktik ke merani ekʼi.

Ja jastal kʼotel ja maʼ skʼulan ja milagroʼik

Ja kechanta snajel ta meran ekʼ ja milagroʼik bʼa Jesús mini tsʼikan ja spaklajel jaw. Ja bʼa jastal wa xcholo ja milagroʼik skʼulan ja Jesús, ja Evangelioʼik wa xcholo ke waj jun winik bʼa jel yiʼoj lekil modoʼalik sok jel yiʼoj yajulal kʼujol, bʼa merani cham skʼujol ja kristyanoʼik ja bʼa styempo.

La jpaklaytik bʼa jun ekʼele yajni june maʼ ayiʼoj lepra mojxi soka Jesús bʼa spatjelyi skʼujol: «Ta ja weʼn waxa kʼana, ojni wa tojbʼukon». Ja Jesús «jel nikjiyi ja skʼujoli», xija ja skʼabʼi sok syama ja maʼ ay yiʼoj lepra bʼa yaljelyabʼ: «¡Wani xkʼanaʼa! Tojbʼan». Wegoxta chʼay ja lepra yiʼoj ja winiki (Marcos 1:40-42). Ja Jesús sjeʼa ke jani wa xnikjiyuj ja yabʼjel stojol bʼa yajel makunuk ja yip ja Dyos bʼa skʼulajel milagroʼik.

¿Jasa ekʼ ja yajni staʼa jun nole kristyano ja bʼa Naín bʼa wajume smukjel jun chamwinik? Ja chamwiniki junto kerem, ja único skerem jun biuda. Ja Jesús «jel nikjiyi skʼujol» yuja ixuki, mojxisok sok yala yabʼi: «Mokxa okʼan». Anto, tixa ya sakʼwuk ja skerem ja ixuki (Lucas 7:11-15).

Ja jas jel xyaʼa kulan jkʼujoltik ja bʼa milagroʼik jaw jani ke ja Jesús ‹jel nikji skʼujol› sok sleʼani modo skoltajel ja tuk. Pe ja milagroʼik jaw mini kechanta lom loʼil. «Ja Jesukristo mini xtukbʼi: yeʼn mismo ja eke sok ja yani, sok bʼa tolabida», jach wa xyala ja Hebreos 13:8. Ja bʼa jtyempotiki wan mandar jastal jun Rey ja bʼa satkʼinali sok chapan ay bʼa oj ya makunuk ja yip ja Dyos ke akʼubʼalyiʼi. Pe ojni ya makunuk bʼa jun modo masto chaʼanyabʼalil yuja jastal skʼulan ja yajni ti ajyi bʼa luʼumi. Jelxani mojan oj ya makunuk bʼa oj ya tojbʼuk ja kristyano bʼa kʼuʼabʼale. Ja testigoʼik bʼa Jyoba oj skoltaya snebʼjel ja bʼa jastik jel tsamal wanotik smajlajeli.

[Dibujoʼik]

Ja milagroʼik bʼa Jesús juni sjejel ja bʼa «sniwanil ja yip ja Dyosi»

[Dibujo]

Ja Jesús waj jun winik bʼa jel yiʼoj lekil modoʼalik