• JA JABʼIL POJKI: 1941

• PAÍS BʼA POJKI: BENÍN

• JA SAKʼANIL: JUN WINIK BʼA TUKTUKIL IXUK AJYIYUJ SOK CHA WA SKONTRAʼAN JA TESTIGOʼIK BʼA JYOBA

JA JSAKʼANIL AJYI:

Pojkiyon bʼa Cotonou, jun chonabʼ jel niwan ja bʼa Benín. Tini aji kʼikon bʼa católico, pe mini kʼajyel la wajyon ja bʼa misa. Jitsan catolicoʼik ayiʼoje tuktukil ixuk, yujni ja bʼa tyempo jaw mi timubʼaluk. Ja yuj, ja keʼn kʼot ajyukuj chane jcheʼum.

Ja bʼa 1970, ja kristyanoʼik bʼa Benín kʼe skontraʼuke ja gobyerno. Jpensaran ke ja jaw ojni ya el slekilal ja paisi, ja yuj ochyon soka kristyanoʼik jaw sok jchʼika jbʼaj bʼa politika. Ja kristyanoʼik bʼa skontraʼane ja gobyerno mini lek xyilawe ja testigoʼik bʼa Jyoba yuja mi xchʼika sbʼaje bʼa politika sok ja keʼn cha tini ajyiyon chʼikan bʼa yijel spatike. Yajni ja Testigoʼik nutsjiye ja bʼa chonabʼ bʼa 1976 jpensaran mixa ojto kumxuke.

JA BIBLIA STUKBʼES JA JSAKʼANILI:

Ja skontraʼajel ja gobyerno chʼak bʼa 1990, sok jelni cham kabʼ ke ja Testigoʼik mini albʼiye ja tixta kumxiye. Kʼe pensaran ke ja Dyos tini ay sok ja yeʼnleʼi. Ja bʼa ixawik jaw jtukbʼes ja kaʼteli sok june ja moj aʼteli kʼotel Testigo sok wegoxtani xcholokabʼ ja skʼuʼajel yiʼoji. Sjeʼaki tekstoʼik bʼa Biblia bʼa wa xcholo ke ja Jyoba jun Dyos yajalkʼujolal sok bʼa toj (Deuteronomio 32:4; 1 Juan 4:8). Sbʼaja modoʼalik jaw spayawon sok yuja wa xkʼana oj jnebʼ mas, jkʼana jun estudio bʼa Biblia.

Tixtani kʼe wajkon ja bʼa sreunione ja testigoʼik bʼa Jyoba sok jelni cham kila ja meran yajalkʼujolal yiʼoje: mini xyilawe stukil ja tuk rasa sok ja tuk chonabʼi. Yajni mas wa xmojtaye masni wa xkʼot kil meran kʼotele nebʼumanik bʼa Jesús (Juan 13:35).

Kʼot kabʼ stojol ta wa xkʼana oj kaʼteltay ja Jyoba tʼilani oj jipkan ja Iglesya Católica. Wa xnaʼa mi jel pasiluk, yujni wa xcham jkʼujol ja jasa oj yal-e ja tuk. Anima ekʼ tyempo pe soka skoltanel ja Jyoba bʼobʼ jkʼuluk sok jipakan ja Iglesya.

Pe aytoni pilan jun jasunuk oj jtukbʼes jbʼaj. Pes ja bʼa Biblia jnebʼa ke ja Dyos mini lek xyila ja ajyelsok tuktukil ixuke (Génesis 2:18-24; Mateo 19:4-6). Pes jaʼitani lek xyila ja maʼ bʼajtan kiʼaji, ja yuj nupaniyon bʼa ley. Ja tuk ixuke bʼa kiʼuneje jipawekani, pe ajyiyon altanto bʼa mini jas oj skʼul yujile palta. Ekʼ ja tyempo chawane ja maʼ kiʼuneje ajyi ochye testigo bʼa Jyoba.

JASTIK SLEKILAL KILUNEJ:

Anima ja jcheʼum mi xyakan ja católico, pe wani skisa ja jas jtsaʼa skʼulajel bʼa yaʼteltajel ja Jyoba, sok lajanxa wa xkabʼtikon ke junxa lekil tatamalon.

Anima ja bʼajtanto wa xpensaran ke soka skoltanel ja politika ojni tojbʼuk ja lugar bʼayoni, pe mini jachuk waji. Ja wego wanxani xnaʼa ke jaʼita ja sGobyerno ja Dyos ja maʼ oj bʼobʼ ya tojbʼuk ja wokolik ja bʼa luʼumkʼinali (Mateo 6:9, 10). Jelni xkayi tsʼakatal ja Jyoba yuja sjeʼaki bʼa oj kiʼ jun jsakʼanil bʼa wa xyiʼajan meran gustoʼil.

• JA JABʼIL POJKI: 1977

• PAÍS BʼA POJKI: BRASIL

• JA SAKʼANIL: WAJ PASTOR BʼA PENTECOSTÉS

JA JSAKʼANIL AJYI:

Ti kʼiyon bʼa stiʼ ja chonabʼ Itu, jun chonabʼ ja bʼa estado São Paulo, jelni naʼubʼal sbʼaje yuja chaʼanik mulal wa xkoye.

Ajyi jun kuxil jsakʼanil, jela makʼwaniyon, sok cha wani xkaʼ ekʼ drogaʼik. Pe kila ke ja tikʼe sakʼanil jaw ojni yiʼon och bʼa preso ma bʼa chamelal, ja yuj kakani. Anto tixa ochyon ja bʼa Iglesya Pentecostés bʼa kʼotyon jastal pastor.

Wani xpensaran soka relijyon jaw ojni bʼobʼ jkoltay ja kristyano ja bʼa lugari. Ja yuj, jkʼulan jun programa sok ka ekʼ bʼa radyo, jachuk jelni kʼot najuk jbʼaj. Pe takal takal kʼot kil ke ja olomalik bʼa Iglesya mini xcham skʼujol ja tuk smojeʼi cha mini ja bʼa jastal yajelyi stoyjel ja Dyos. Jaʼitani wajel skʼujole bʼa yajel el yile takʼin. Ja yuj, kala oj jipkani.

JA BIBLIA STUKBʼES JA JSAKʼANILI:

Yajni kʼe jkʼul estudiar ja Biblia soka testigoʼik bʼa Jyoba, kʼot kil tukni lek yuja tuk relijyoniki. Chabʼ jasunuk ja jas jel cham kila. Bʼajtan, mini kechan wa staʼawe tiʼal ja bʼa yajtanel yiʼoje bʼa Dyos sok ja bʼa kristyano, cha wani sjeʼawe skʼulajel. Xchabʼil mini xchʼika sbʼaje bʼa politika cha mini bʼa guerraʼik (Isaías 2:4). Ja chabʼ jasunuk it ya kʼuʼuk lek ke jtaʼata ja relijyon smeranili: ja bʼa latsʼan bʼej wa x-ikʼwani och bʼa sakʼanil (Mateo 7:13, 14).

Kʼot jnaʼ ke bʼa lek oj yil-on ja Dyosi tʼilani oj jtukbʼes ja jsakʼanili. Jun sjejel, tʼilani oj kaʼ jbʼaj chʼin sok yajel ekʼ mas tyempo soka jpamilya. Mini pasil waj bʼa stukbʼesel jbʼaj, pe soka skoltanel ja Jyoba bʼobʼni jkʼuluk. Ja jcheʼum bʼa yeʼni bʼajtan kʼe skʼul estudiar ja Biblia jelni cham yila sok tsatsankʼujolaji bʼa kʼiʼel mas. Tʼusan tsaʼan, jkʼanatikon oj ochkotikon testigo bʼa Jyoba, sok junta kʼakʼu lajan kiʼajtikon jaʼ.

JASTIK SLEKILAL KILUNEJ:

Ja jcheʼum soka keʼn jelni xkabʼtikon stsamalil skoltajel ja oxe kuntikiltikon bʼa lek oj kʼot yil sbʼaje soka Jyoba. Kʼotelotikon jun pamilya bʼa gusto aytikon. Jelni xkayi tsʼakatal ja Dyos yuja yiʼajonjan ja bʼa smeranili. Ja Biblia wani stukbʼes ja sakʼanil ja kristyano, pes keʼni mero kʼotel kile.

• JA JABʼIL POJKI: 1957

• PAÍS BʼA POJKI: AUSTRALIA

• JA SAKʼANIL: AJYIYUJ JUN XCHʼINIL JEL AJULA SBʼAJ

JA JSAKʼANIL AJYI:

Keʼn watsalon ja bʼa juke kermanoʼik sok ti aji kʼikon bʼa Newcastle (Nueva Gales del Sur). Ja jtati jel xmakʼwani sok jel xyuʼaj. Ja jnani cha jel kʼakʼ sok ixta wa xyilawon. Tolabida wa xyalakabʼ jel maloʼon sok ti oj wajkon bʼa inpierno. Ja jaw jelni xya xiwkon.

Tikʼanxta wa smakʼawon ja jnani bʼa ayni mi xbʼobʼ wajkon ja bʼa eskuela. Yajni ay kiʼoj 11 jabʼil, ja matik ay xchol sjapawone sok yeʼn stalnayone. Anto xchʼikawone bʼa jun naʼits wa x-ajyi monjaʼik, pe elyon yajni jtaʼa 14 jabʼil. Yuja mi xkʼana oj kumxukon ja bʼa jnaji, ja calleʼik bʼa Kings Cross (jun barrio bʼa Sydney) jani kʼot jnajuk.

Yajni tito wan ekʼel ja jsakʼanil bʼa calleʼik, wa xkabʼan droga, wa xkuʼaj trago, wa xkʼela ixuk winik bʼasane sok wa xchono jbʼajsok winike. Bʼa jun ekʼele jelni kiʼaj juntiro ja xiweli. Ti wala kanyon bʼa jun departamento bʼa yeʼn sbʼaj jun winik wa x-ajyi kʼinik, pe jun akwal chabʼ winike jak yulataye. Ja yeʼn tixa sjekawon oj wajkon bʼa jkuarto, pe chʼakni kabʼ ja sloʼili. Wan xchapjel oj xchon-on soka winike jaw, bʼa oj snakʼone bʼa jun barko sok oj yiʼone man Japón bʼa ti oj aʼtijukon bʼa jun cantina. Jelni xiwyon, ja yuj jleʼa modo elel ja bʼa ventana sok jpaka ajnel bʼa slejel jkoltajel.

Jtaʼa jun winik bʼa wan yulatajel ja chonabʼi sok jcholo yabʼ ja jas wan ekʼeli bʼa jpensaran ta oj yaki takʼin. Jaʼuktoma, slokowon oj wajkon bʼa skuarto bʼa oj atnukon sok bʼa oj waʼkon. Anto kʼot kankon soka yeʼn sok jun jabʼil tsaʼan nupanitikon.

JA BIBLIA STUKBʼES JA JSAKʼANILI:

Yajni wanon skʼulajel estudiar soka testigoʼik bʼa Jyoba kʼeni tukbʼuk ja jastal wa xkabʼ ayoni. Jelni tajkiyon yajni kʼot jnaʼ ke ja Satanás yeʼn smul ja jastik mi lek wa x-ekʼi; yujni tolabida wa x-aljikabʼ ke yeʼn smul ja Dyosi. Pe jelni cha yaki kulan jkʼujol yajni jnebʼa ke ja Dyos mini wa skʼulanotik kastigar bʼa inpierno, jun jasunuk bʼa jel yaʼunej xiwkon man jchʼinil.

Jelni cham kʼabʼ yajni kila ja Testigoʼik tini wa xyawe el bʼa Biblia ja jas wa stsaʼawe skʼulajeli sok jani wa skʼulane ja jas wa skʼuʼane. Ja keʼn jelni chʼuʼuyon, pe mini xyaweyi stʼilanil ja jas wa xkʼulan ma wa xkala, ja yeʼnle jelni syajtayone sok jel skisawone.

Ja jas mas ya wokolanukon jani skʼulajel lucharsok ja jpensarik mi stojoluki. Wa xkabʼ mini la makuniyon sok keʼntani wa xkilkʼujolan jbʼaj. Mini xchʼaykuj ja pensar it, man yajni kiʼajta jaʼ bʼa kʼotyonta testigo bʼa Jyoba. Wa xnaʼa ke wa xyajtay ja Dyos pe jkʼuʼunejni lek ke mini maʼ oj bʼobʼ syajta ja jastal kʼoteloni.

Tito kʼe tukbʼuk tsaʼan yajni ekʼta junuk 15 jabʼil ja kiʼunej jaʼ. Bʼa jun loʼil ekʼ ja bʼa Naʼits bʼa wa Stsomo sbʼaje ja testigoʼik bʼa Jyoba, staʼa tiʼal ja bʼa Santiago 1:23 sok 24. Ja bersikuloʼik jaw wa xya slaj ja Yabʼal ja Dyos jastal jun espejo bʼa wa xbʼobʼ kil jbʼajtik jastalni wa xyilawotik ja Jyoba. Anto kʼe jobʼ jbʼaj ja jastal wa xkila jbʼaj ja keʼn ta jach wa xyilawon ja Jyoba. Ja bʼajtanto kʼe jkʼul lucharsok yijel ja pensar jaw, pes wantoni xpensaran mi xbʼajin ja syajal skʼujoli.

Jujuntik kʼakʼu tsaʼan jkʼuman jun teksto bʼa stukbʼes ja jsakʼanili. Jaʼa Isaías 1:18, bʼa wa xyala ja Jyoba ja yaljelik it: «Laʼik sok la jtojbʼestik bʼa keʼntik ja jastik junuki [...]. Ama jawa mulexi jach jastal chakal escarlata, oj pax sak jastal ja teʼewi». Kabʼ lajansok keʼnani wa skʼumanon ja Jyoba bʼa wa xyalakabʼ: «Vicky, laʼ, laj tojbʼestik ja jastik junuki. Wa xnaʼa bʼaj, wa xnaʼa jawa muli, wa xnaʼa jawa kʼujoli sok wa xkʼanawa».

Ja bʼa akwal jaw mini bʼobʼ waykon. Yujni wanto xkʼulan dudar ta wa syajtayon ja Dyosi, pe kʼe jpensaruk sbʼaja majtanal yaʼa ja Jesús. Anto kʼot jnaʼ ke ja Jyoba jitsanxa tyempo yaʼunejon spasensya, sok kʼot kabʼ stojol ke sjeʼunejki ja syajal skʼujol bʼa tuktukil modo. Jaxa keʼn lajansok wanon yaljel yabʼ: «Ja syajala kʼujol mini oj kʼot staʼon. Ja majtanal yaʼa jawa Keremi mini malanuk bʼa oja wa perdon ja jmuli». Ja smeranil mini wanukon skisjel ja koltaneli. Pe yajni jpensaran ja bʼa majtanal yaʼa ja Jyoba, kʼe kabʼ wani syajtayon.

JASTIK SLEKILAL KILUNEJ:

Wa xkabʼ sak ayon, sakʼan sok laman. Ja jnupaneltikoni tojbʼitani, sok jelni gustoʼayon yuja tikʼe sakʼanil kiʼoj wa xbʼobʼ skoltay ja tuki. Kada kʼakʼu mas mojan wa xkabʼ ayonsok ja Jyoba.

• JA JABʼIL POJKI: 1974

• PAÍS BʼA POJKI: RUSIA

• JA SAKʼANIL: JEL SKʼULAN GUSTO JA HEAVY METAL

JA JSAKʼANIL AJYI:

Ti pojkiyon bʼa Vótkinsk, ja junxta lugar bʼa pojki ja Piotr Ilič Chaikovski, june maʼ wa xchapa kʼinik. Ja jtati jelni lek ja smodo, pe jelni xyuʼaj, ja yuj tolabida mi gusto aytikon.

Ja keʼn mi jun lekil estudianteʼukon, kʼot kabʼ mini la makuniyon. Jel jtuchʼil ayon, mini xjipa jkʼujol ja tuki, sok wajel ja bʼa eskuela jelni wokol xkabʼi. Jun sjejel, yajni ay jas oj jeʼ ja bʼa eskuela bʼa stiʼ sat ja jmoj jumasaʼ, mini xbʼobʼ jeʼe, ke bʼa pilan ekʼele wani xbʼobʼ jkʼuluk. Yajni chʼak ja bʼajtan jabʼil ajyiyon ja bʼa secundaria, ja jboleto bʼa calaficacioni yawe ochki ja it: «Mi x-el skʼumal; mi snaʼa xcholjel ja jas wa spensarani». Ja yaljelik jaw jelni syajbʼeson, kʼot yawe kabʼ mi la makuniyon. Anto kʼe jobʼ jbʼaj jasa stojol yiʼoj ja jsakʼanili.

Yajni wanon solteroʼaxel kʼe kuʼe. Ja bʼajtani jelni lek xkabʼi, pe yajni wa xjelxikuji wa syajbʼeski ja jconciencia. Mi xkabʼ stojol ja jsakʼanili. Kada ekʼele masni triste wala ajyiyon, ay ekʼele mi la elyon ja bʼa jnaji. Asta jkʼana oj jmil jbʼaj.

Yajni tsʼikwikuj ja 20 jabʼili, jtaʼa jun jasunuk bʼa kabʼ skoltayon: ja heavy metal. Kabʼ ke ja kʼin jaw wa xyaʼ ajyukon gusto, ja yuj jmojtaye jujuntik wa xkʼinaniye bʼa rock, ka kʼiʼuk ja stsoʼotsil ja kolomi, joto ja jchikini sok jkʼutes jbʼaj jastalni ja tuk kʼinanumiki. Takal takal kʼotyon june jastal bʼa mi xiwi, bʼa jel kʼakʼ bʼa kechantani kʼe ajyuk kʼeʼel kʼumal soka jpamilya.

Wanonxani tukbʼel. Wa xpensaran oj ya ajyukon gusto smaklajel ja kʼinik jaw, pe mini jach elkʼote. Sok yajni kʼot jnebʼ jastik mi lekuk bʼa ti chʼikan ja bʼa kʼiniki, kabʼ kechan wanon xchʼay jkʼujolajel jbʼaj.

Anto cha kʼe jpensaraʼuk mas lek oj jmil jbʼaj sok meranxa oj jkʼuluk. Pe jun jasunuk stimawon bʼa mi oj jkʼuluk, jani jpensaran sbʼaja jnani bʼa jelni syajtayon juntiro. Jelni wokol: mixa xkʼana oj ajyukon sakʼan pe cha mini xbʼobʼ jmil jbʼaj.

Bʼa oj chʼay jkʼujol, kʼe jkʼumuk libroʼik bʼa ruso. Pe ja bʼa jkʼumani, staʼa tiʼal bʼa jun kristyano aʼtiji bʼa jun Iglesya. Ja yuj kʼe ajyukuj jun kʼankʼunel bʼa ay jas oj kʼuluk bʼa Dyos sok bʼa tuk kristyano. Jamayi ja jkʼujol ja Dyos, jun jasunuk mi bʼa jkʼulunej sok jkʼanayi a-sjeki yijel jun sakʼanil bʼa ay stojol. Ja bʼa orasyon jaw kabʼ jastal yaki jun lamanil ja bʼa jastal wa xkabʼ ayoni. Pe ja jas jel chamyabʼjeli jaʼa jas ekʼ chabʼ ora tsaʼani: jun testigo bʼa Jyoba jak skʼumukon bʼa jpuerta sok skʼapaki jun estudio bʼa Biblia. Bʼobʼta jani waj ja sjakʼjel ja korasyoni. Jani bʼajtan kʼakʼu waj ja gusto ajyiyon ja bʼa jsakʼanili.

JA BIBLIA STUKBʼES JA JSAKʼANILI:

Ama mi pasil waji, pe chʼakni jchʼay yibʼanal ja jastik ti chikan soka heavy metal. Pe tini kan bʼa jpensar jitsan tyempo ja kʼiniki. Yajni wala ekʼyon mojan ja bʼa wa x-ajyi kʼini, wani xjul jkʼujol jitsan jastik mi lekuk. Pe mixa xkʼana oj jchʼik bʼa jpensar sok sokjel ja jas wanon snebʼjeli, ja yuj mixa la ekʼyon ja bʼa bʼejik jaw. Chomajkil yajni ay ekʼele wa xjak bʼa jpensar ja jas ekʼeli wa xkayi orasyon sok spetsanil jkʼujol. Jachuk kʼot kabʼ ja «slamanil ja Dyos, bʼa masto ekʼxel lek yuja janekʼ wa xbʼobʼ yabʼ stojol jun kristyano» (Filipenses 4:7).

Ja kestudio bʼa Biblia jnebʼa ke ja kʼuʼumanik Dyos ayiʼoje ja cholal bʼa yaljel yabʼ ja tuk ja skʼuʼajel yiʼojeʼi (Mateo 28:19, 20). Ja keʼn jkʼuʼunejni lek ke mini oj lajxukuj skʼulajel, pe soka jas wa xnebʼa jelni xya gustoʼaxukon sok wa xyaki lamanil. Wa xnaʼa ke aytoni maʼ wa skʼana oj snebʼ-e ja smeranili. Ja yuj, anima wala xiwyon, jtsatsankʼujolan jbʼaj loʼilanel soka tuk ja jasa wanon snebʼjeli. Jelni cham kʼabʼ yajni jcholo yabʼ ja tuk ja jas wa xyala ja Biblia, bʼobʼni skoltayon ja bʼa jastal wa xkabʼ ayoni. Sok tini ajyi bʼa jkʼujol ja jas wa sjeʼa ja Biblia.

JASTIK SLEKILAL KILUNEJ:

Ja wego jel gusto ayon ja bʼa jnupaneli, ajyelkuj ja cholal bʼa skoltajel jitsan kristyano bʼa tini chʼikan ja kermana sok ja jnani. Yaʼteltajel ja Dyos sok skoltajel ja kristyanoʼik bʼa oj jkʼot snaʼe sbʼaj yaʼunejyi stojol ja jsakʼanili.