Ja Biblia stukbʼes ja sakʼanile

¿Jasa nikjiyuj jun winik bʼa oj cha kumxuk ja bʼa relijyon kʼiʼeli? ¿Jastal jun kerem staʼa jun stat bʼa jel skʼanunej ja bʼa sakʼanili? La katikan yeʼn a-xchole.

«Tʼilani oj kumxukon soka Jyoba» (ELIE KHALIL)

JA JABʼIL POJKI: 1976

PAÍS BʼA POJKI: CHIPRE

JA SAKʼANIL: JUN CHʼAYUM KEREM

JA JSAKʼANIL AJYI: Ti pojkiyon bʼa Chipre, pe tini kʼiyon bʼa Australia. Ja jnantati testigoʼeni bʼa Jyoba, sok skʼujolane ja janekʼ bʼobʼyujile bʼa sjejelki syajtajel ja Dyos soka Yabʼali, ja Biblia. Pe yajni wanon solteroʼaxeli, paxyon kaprechudo. Wani la elyon nakʼul ja bʼa akwali, sok lajan soka tuk kamigoʼik bʼa junxta jabʼilsoke, wani xkelkʼan karroʼik sok jelni tikʼan wa xchʼika jbʼaj bʼa wokol.

Ja bʼajtanto, nakʼulni wa xkʼulan yuja mi xkʼana oj yajbʼes ja jnantati, pe takal takal chʼaykuj ja xiwel jaw. Ja kamigoʼiki masxani ay skʼujole yuja keʼn sok mini syajtaye ja Jyoba. Yuja it, sjomowone. Sok kʼot jun kʼakʼu kalayabʼ ja jnantati bʼa mixa xkʼana oj ajyukon chʼikan soka skʼuʼajeli. Ama sleʼawe modo oj skoltayone sok pasensya, mini jkisawe. Jelni tristeʼaxiye.

Elyon ja bʼa jnaj sok ochyon soka drogaʼik. Asta jtsʼunu sok jchono jitsan lek marihuana. Ay kiʼoj jun kuxil jsakʼanil sok jela wajyon ja bʼa discotecaʼik. Cha kʼotni kalaxbʼukon. Jelni la tajkiyon yajni june wa xyala ma wa skʼulan jun jasunuk bʼa mi xkʼulan gusto. Tikʼanxta wa xkutaj ma asta wa xmakʼa. Bʼa tʼusanta yaljel, jani mero wanon skʼulajel ja jas jeʼubʼalki bʼa mi oj skʼuluk jun snochuman ja Kristo.

JA BIBLIA STUKBʼES JA JSAKʼANILI: Och kamigoʼuk june maʼ jel xyabʼan droga bʼa chʼintoni ja yajni cham ja stati. Chaʼanxa lek akwal wala jijlitikon loʼil. Jitsan ekʼele yalakabʼ ke jelni snaʼa ja stati. Yuja man jchʼinil wa xnaʼa ja smajlajel sbʼaja sakʼwelali, ja keʼn wegoxta kʼe kalyabʼ ke ja Jesús ya sakʼwuk ja chamwiniki sok wa skʼapa ke jach oj skʼuluk ja bʼa tyempo jakumi (Juan 5:​28, 29). Wa xkala yabʼi: «Aʼekʼ bʼa wa pensar, bʼa oj cha wil pilan ekʼele jawa tati, sok jpetsaniltik oj bʼobʼ ajyukotik sakʼan bʼa jun tsamal lugar ja bʼa Luʼumi». Jelni nikji yuja yaljelik jawi.

Bʼa tuk ekʼele, ja kamigo wa xkʼe sloʼil jastal sbʼaja tsaʼanikxta kʼakʼu ma ja skʼuʼajel bʼa staʼunej sbʼaj oxe dyos. Ja keʼn wani xka makunuk ja sBiblia bʼa sjejelyi tekstoʼik bʼa wa sjeʼa ja smeranil sbʼaja Jyoba, sbʼaja Jesús sok sbʼaja tsaʼanikxta kʼakʼu (Juan 14:28; 2 Timoteo 3:​1-5). Yajni mas wa xtaʼayi tiʼal ja kamigo sbʼaja Jyoba, mas wa xpensaraʼan bʼa yeʼna.

Takal takal, och kʼiʼuk ja inat sbʼaja smeranil bʼa Biblia bʼa ti ochelkan ja bʼa jkʼujoli sok bʼa skʼujolane ja jnantat yajel ajyuk ja bʼa jkʼujoli. Ayni teyon bʼa jun kʼin bʼa wanon yabʼjel droga soka kamigoʼik sok junta chʼaykʼujol wa xkʼe jpensaraʼuk bʼa Jyoba. Ama jitsan ja bʼa kamigoʼik wa xyalawe wa syajtaye ja Dyosi, pe mini jach wa sjeʼawe soka smodoʼe. Yuja mi xkʼana oj ajyukon chabʼ kara, kabʼni stojol ke tʼilani oj kumxukon soka Jyoba.

Jelni pasil snajel ja jas oj kʼulaxuki ke yuja skʼulajelxa merani. Jujuntik ja bʼa jas jtukbʼes jbʼaji mini wokol kabʼi. Jun sjejel, mi jel kiʼaj yajelkan ja droga. Cha mini kiʼaj wokol yajelkan ja poko kamigoʼiki sok kʼeʼel skʼulajel estudiar ja Biblia sok jun ansyano.

Ajyini tuk jasunuk bʼa mas wokol kabʼ stukbʼesel, pe mastoni ja skomjel ja jkalaxili. Ay ekʼele wa xlajxikuj jun tyempo, pe wanto xwaj naʼ cha koʼyonta sok wa xkabʼ mulal ayon sok mi oj lajxukuj. Tristeni ayon, sok kalayabʼ ja Testigo maʼ wa xyaki estudio. Soka tsamal smodo soka spasensya, tolabida jel stsatsankʼujolanon. Bʼa jun ekʼele yalakabʼ ke la jkʼumuk jun artikulo bʼa La Atalaya sbʼaja stʼilanil mi oj el jganatik. * Jpaklaytikon ja jastik oj bʼobʼ jkʼuluk yajni wa xkabʼ wanon tajkeli. Yajel tʼabʼan jkʼujol ja jas wa xyala ja artikulo sok yajelyi lek orasyon ja Jyoba, takal takal jnaʼa skomjel ja jkalaxili. Jaxa bʼa abril bʼa jabʼil 2000 kiʼaj jaʼ jastal testigo bʼa Jyoba. Sok jaxa jnantati jelni gusto ajyiye.

JASTIK SLEKILAL KILUNEJ: Jelni laman ayon xkabʼi sok sak ay ja jconciencia, pes yujni mixa xka kuxbʼuk ja jkuerpo sok drogaʼik sok mini koʼel mulal sok ixuk winik. Chikani jas wanon skʼulajel, seʼa wanon aʼtel, wajelon bʼa reunión ma wanon yajel ekʼ jun rato gustoʼil, masxani gusto ayon sok ayxani kiʼoj jun smajlajel.

Wani xkayi tsʼakatal ja Jyoba yuja jnantat kiʼoji, pes nunka sjipawonekani. Cha wani xpensaraʼan ja jas yala ja Jesús ja bʼa Juan 6:44: «Mini maʼ wa xbʼobʼ jak jmok ta mi yeʼn wa xyiʼajan ja Tatali, ja maʼ sjekawoni». Jelni snikaki jkʼujol spensarajel yuja bʼobʼel kumxukon soka Jyoba yujni yeʼn yiʼajonjan.

«Jel xkʼankʼunikuj ajyel jun jtat» (MARCO ANTONIO ALVAREZ SOTO)

JA JABʼIL POJKI: 1977

PAÍS BʼA POJKI: CHILE

JA SAKʼANIL: TI AJYI BʼA JUN BANDA BʼA HEAVY-METAL

JA JSAKʼANIL AJYI: Jani kʼiyon soka jnani bʼa Punta Arenas, jun chonabʼ jel laman ja bʼa Magallanes, mojan ja bʼa lado sur ja bʼa América del Sur. Ja jnantat spila sbʼaje yajni ay kiʼoj joʼe jabʼil, sok yuja jaw kabʼ ke jipubʼalonkani. Jel xkʼankʼunikuj ajyel jun jtat.

Ja jnani wani spaklay ja Biblia soka testigoʼik bʼa Jyoba sok wa xyiʼajon ja bʼa reunionik ja bʼa Naʼits bʼa Tsomjelal. Pe ja keʼn mi tʼun xkʼana oj wajkon, sok tikʼanxta jel piero xjeʼa ja jmodo ja bʼa bʼeji. Kaʼakan wajel ja yajni ay kiʼoj 13 jabʼil.

Ja bʼa tyempo jaw, jelni xkʼulan gusto ja kʼini sok wa xkila ke wani xnaʼa yajel okʼuk. Yajni ay kiʼoj 15 jabʼil wa xka okʼ heavy-metal sok death-metal ja bʼa kʼiniki, bʼa barik sok kʼinanel bʼa naʼitsik. Wani xtaʼa jbʼajsok lekil kʼinanumik, soka jaw och jkʼan tuk tikʼe kʼinik. Kʼe jkʼul estudiar kʼin bʼa jun eskuela ja bʼa jlugari. Yajni ay kiʼoj 20 jabʼil tixa wajyon bʼa Santiago, ja skapital ja Chile, bʼa oj jnochyi soka keskuela. Sok cha ajyiyon ekʼ soka bandaʼik bʼa wa xyawe okʼ heavy-metal sok death-metal.

Ama jachuk, tolabida wa xkabʼ ay jas wa skʼanakuj. Bʼa slamjel ja jaw, wala yakbʼiyon sok wa xkabʼan droga soka tuk smojik ja bʼa banda, bʼa wani xkilawe jastal jpamilya. Ajyini jun jmodo bʼa jel kaprechudo, bʼa jani wa xchiktes ja jplanta: wa xlapa kʼikʼil kʼuʼal, jel najat ja kisimi sok jaxa stsoʼotsil kolomi tʼusan mi staʼa ja jnalani.

Ja tikʼe jmodo jelni xchʼikawon bʼa tiroʼanel, sok cha ayni kiʼoj wokol soka policía. Jun kʼakʼu, jun tsome matik wa xyawe ekʼ droga wane yixtalajel ja kamigoʼik sok ja keʼn. Pe yuja kukʼuneji, jyama jbʼajtikon, jaxa yeʼnleʼi smakʼawone sok sjechaweki ja jkarraka.

Pe ja jas mas jel yaj kabʼi jani ja jas skʼulaneki ja matik jel lek xkila jbʼajsoki. Jun kʼakʼu koʼkuj ke ja jnobia ayxa jitsan jabʼil wa sloʼlayon sok june ja bʼa mero kamigoʼiki sok jaxa tuki wani snaʼawe pe mi xyalawekabʼi. Jelni syajbʼeson.

Cha kumxiyon bʼa Punta Arenas sok kʼe aʼtijikon sjejel yajel okʼ kʼin sok wa xka okʼ ja violonchelo. Cha wa xkʼulan grabar sok bandaʼik bʼa heavy-metal sok death-metal. Ja bʼa tyempo jaw, jnaʼa sbʼaj jun tsamal akʼix sbʼiʼil Sussan sok kiʼaj jbʼajtikon. Tʼusan tsaʼan, ja Sussan yabʼ ke ja snani wani skʼuʼan ja skʼuʼajel bʼa staʼunej sbʼaj oxe dyos sok ja keʼn miyuk, ja yuj sjobʼoki: «¿Bʼay ja smeranili?». Ja keʼn jakʼayi ke mini meranuk ja skʼuʼajel jaw, sok anima ja keʼn mi xbʼobʼ jakʼyi soka Biblia, wani xnaʼa machun oj bʼobʼ skʼuluk. Kala yabʼ ke ja testigoʼik bʼa Jyoba wani xbʼobʼ choljuk yabʼ soka Biblia. Anto jkʼulan jun jasunuk bʼa ayxa jitsan tyempo me xkʼulan: kayi orasyon ja Dyos bʼa skʼanjelyi skoltajel.

Jujuntik kʼakʼu tsaʼan kila jun winik bʼa wa xnaʼatik sbʼaj sok jobʼoyi ta kʼotel testigo bʼa Jyoba. Ama chikani ke wan xiwel yuja jplanta, tsamalxta sjakʼaki ja sjobʼjelik kayi sbʼaja reunionik ja bʼa Naʼits bʼa Tsomjeli. Ja keʼn wani xkʼuʼan lek ke ja jaw jani ja sjakʼjel ja korasyoni. Wajyon ja bʼa Naʼits bʼa Tsomjeli sok ti kulaniyon man último bʼa mi oj iljukon. Pe jitsan snaʼawe jbʼaj ja yajni wala wajyon ja bʼa jchʼinili. Yaweki jun lekil julelal sok yajxta stelawone bʼa kabʼni meran lamanil. Kabʼ lajansok kumxiyon ja bʼa jnaji. Yajni kila ja Testigo maʼ yaki estudio yajni chʼinonto, cha jkʼanayi pilan ekʼele.

JA BIBLIA STUKBʼES JA JSAKʼANILI: Jun kʼakʼu jkʼuman ja Proverbios 27:​11, bʼa wa xyala: «Bibo ajyan, kala kunin kerem, agustoʼaxuk ja jkʼujoli». Jelni cham kabʼ yajni jpensaran ke jun kristyano wa xbʼobʼ ya gustoʼaxuk ja Kʼuluman bʼa sutsatkʼinali. Anto kabʼ stojol ke ja Jyoba yeʼnani ja tatal maʼ jleʼunej bʼa snajtil ja jsakʼanili.

Wani xkʼana oj ka gustoʼaxuk ja kala Tat bʼa satkʼinali sok skʼulajel ja jas wa skʼana, pe mosoni ajyiyon jitsan jabʼil soka drogaʼik sok ja trago. Kabʼni stojol ja jas kʼan yal ja Jesús ja jas wa xtaʼatik ja bʼa Mateo 6:​24, bʼa wa xyala ke «mini maʼ xbʼobʼ ajyuk mosoʼil bʼa chabʼ ajwalal». Yajni wanon skʼujolajel bʼa stukbʼesel jbʼaj, jelni snikawon ja rason wa xtax bʼa 1 Corintios 15:33: «Ja matik mi lek smojtajeleʼi wa sjomo ja lekil jmodotiki». Kabʼ stojol ke mi xbʼobʼ kakan ja mal kostumbreʼik kiʼoj ta wanto la wajyon ja bʼa junxta lugarik jaw sok ja junxta jmojiki. Jamani ay lek ja rason bʼa Biblia: tʼilani oj pil jbʼaj soka jastik wa xya jlok koki (Mateo 5:30).

Yuja jel xkʼulan gusto ja kʼini, yajelkan ja heavy-metal jelni wokol waj bʼa keʼna. Pe soka skoltanele ja kamigoʼik ja bʼa kongregasyon, man lajxikuj. Elkuj ja trago sok ja drogaʼiki, jkʼutsu ja stsoʼotsil kolomi, joxo ja kisimi sok mixa xlapa kechan kʼikʼil kʼuʼal. Yajni kalayabʼ ja Sussan ke oj jkʼuts ja stsoʼotsil kolomi, ja yeʼni skʼana oj waj smojtayon sok yalakabʼ: «Oj wajkona mok ja bʼa Naʼits bʼa Tsomjelal. Wa xkʼana oj kil jasa wa skʼulane ja tiw». Jelni yiʼaj gusto sok wegoxta kʼe skʼul estudiar. Yajni ekʼ ja tyempo nupanitikon, sok ja bʼa 2008, kiʼajtikon jaʼ jastal testigo bʼa Jyoba. Ja wego jel gusto wantikon yaʼteltajel ja Jyoba lajan soka jnani.

JASTIK SLEKILAL KILUNEJ: Kaʼunejkan ja luʼumkʼinal bʼa mi xyaʼa meran gustoʼil sok amigoʼik wa xchʼaykʼujolaniye. Jeltoni xkʼulan gusto ja kʼini, pe wanxani xtsaʼa. Wa xka makunuk ja jas ekʼel ja bʼa jsakʼanili bʼa skoltajel ja pamilyaʼiki sok tuk kristyano, pe mas sbʼaja keremtik akʼixuk. Wani xkʼana oj koltaye bʼa oj yabʼye stojol ke jitsan ja bʼa jas wa skʼapa ja luʼumkʼinal it ama lajansok jel xpaywani, pe ja smeranili kechan kʼotel «jastal jun monton tsʼilel» (Filipenses 3:8).

Yuja mojxiyon soka Dyosi, jtaʼunej kamigoʼik mi xjipwaniyekan ja bʼa kongregasyon, bʼa ay meran yajalkʼujol sok lamanil. Pe ja mas tʼilani, jtaʼunej ja jtat bʼa jel xkʼankʼuni ajyelkuji: ja Jyoba.

[Nota]

[Xcholjel]

«Bʼobʼel kumxukon soka Jyoba yujni yeʼn yiʼajonjan»