SJOBʼJELIK YIʼOJE JA KEREMTIK AKʼIXUK

¿Jas wa sjeʼa ja jastal wa xkʼutes jbʼaji?

STSANJEL BʼA

¿Jas yuj ayiʼoj stʼilanil ja jas waxa lapa? Yujni ja kʼuʼali wa xchiktes jastal kʼotel ja kristyano. Jaxa wa bʼaj, ¿jasa wa xchiktesi?

Oxe pensarik mi stojoluk sbʼaja moda sok jastal mi oj kʼuluktik

Ja jas mi stojoluki # 1: Yajelkan ke ja jastik wa spukuwe bʼa internet oj yalawabʼ jastal oja kʼutesabʼaj.

Jun akʼix sbʼiʼil Theresa, wa xyala: «Ay ekʼele waxa wila anunsyoʼik bʼa jun jasunuk sok jelni x-okʼa kʼujol. Yajni wanxta jejelawi potoʼik bʼa kristyanoʼik soka junxta ja skʼuʼe mastoni wa stsatsbʼi ja kʼankʼunel bʼa oja noch».

Ja jastik wa spukuwe bʼa internet mini jaʼita sbʼajuk ja akʼixuki. Jastalni wa xyala ja libro Una guía completa para criar chicos adolescentes (The Everything Guide to Raising Adolescent Boys): «Ja keremtiki cha wani snochowe ja moda [...]. Man yal xchʼinile wani skʼelawe anunsyoʼik wa spukuwe bʼa internet».

Ja jas mas lek oj kʼulaxuk. Ja Biblia wa xyala: «Ja maʼ mi snaʼa kʼinali wa skʼuʼan spetsanil ja jas wa x-aljiyabʼi, pe ja maʼ wa snaʼa kʼinali wa spensaraʼan jujune ja xeteʼik wa xyayiʼi» (Proverbios 14:15). Ja yuj, pensaraʼan ja jas wa xkʼan yalawabʼ ja anunsyoʼik waxa kʼela. Jun sjejel, yajni waxa wila jastik wa spukuwe bʼa internet sbʼaja kʼuʼal jel chikan ja kuerpoʼali ma jel xpaywani, jobʼo abʼaj:

«¿Maʼ wa xya el slekilal ta jnocho ja moda jaw?»
«¿Jasa wa xchiktes ja kʼuʼal jaw ja bʼa jsakʼanili?»
«¿Oj maʼ sjeʼ jastal mero kʼotelon sok ja bʼa jas wa xkʼuʼani?»

Rason. Jun semana Ila lek ja anunsyoʼik bʼa kʼuʼali. ¿Jas tikʼe sakʼanil wa skʼanawe oj wa ajyuk? ¿Wan maʼ xa pensaran wa skʼanawe oja kʼuʼuk bʼa tʼilani oja noch ja moda jaw? Jun akʼix sbʼiʼil Keren, wa xyala: «Ja tʼenwanel bʼa lek oj iljan, skʼuteselabʼaj lek sok sjejel juna tsamala kuerpo jelni tsats. Ja matik wa spukuwe anunsyoʼik wani snaʼawe ke ja keremtik akʼixuk jelni pasil oj skʼuluke».

Ja jas mi stojoluk # 2: Stsajel bʼa kʼotel jastal ja tuki.

Jun kerem sbʼiʼil Manuel, wa xyala: «Yajni jun tikʼe kʼuʼal moda ay, spetsanil ja kristyano wa slapa. Ta mixa lapa, wala kʼulaji burlar». Jun akʼix sbʼiʼil Anna jachni junxtatik wa xyala: «Ja mas tʼilani mi jaʼuk ajyel ja bʼa moda, jani ke oj skis-a jawa wamigoʼiki».

Ja jas mas lek oj kʼulaxuk. Ja Biblia wa xyala: «Sok awikxakan ja jastal wa sjomowex ja luʼumkʼinal it» (Romanos 12:2). Jastalni wa xyala ja rason it, kʼela ja jastika bʼaji sok jobʼo abʼaj:

«¿Bʼa jas wa xpensaraʼan yajni wa stsaʼa ja jkʼuʼi?»
«¿Jel maʼ tʼilan bʼa keʼna yajel makunuk kʼuʼal bʼa marka?»
«¿Wan maʼ xleʼa modo bʼa jel cham oj yil-one ja tuk yuja jastal wa xkʼutes jbʼaji?»

Rason. Jaʼuktoma kechan oja wil bʼa chabʼ jasunuk, snochjel ja moda (sok oj kisjan) ma mi oja kʼutesabʼaj lek (sok mi oj kisjan), pensaraʼan bʼa jun yoxil modo: skʼuteselabʼaj ja jastal mero kʼotela. Yajni ja weʼn gusto wala ajyi yuja jastal kʼotela masni mi oj chamuka kʼujol sbʼaja jas wa spensaraʼane ja tuki.

Ja jas mi stojoluk # 3: Masni lek ja yajni mas waxa jeʼa jawa kuerpo.

Jun akʼix sbʼiʼil Jennifer, wa xyala: «Ja smeranili ayni ekʼele wa xyaki gana oj lap jkʼu bʼa jel xpaywani; jun sjejel, slapjel jun jasunuk bʼa jel kom, jel pitan ma jel xchiktes ja jkuerpo».

Ja jas mas lek oj kʼulaxuk. Ja Biblia wa xyala: «Mokni jaʼ wa tsamalbʼukex ja bʼa juera, [...] jani xwa tsamalbʼukex ja jas ay ja bʼa wa kʼujolexi» (1 Pedro 3:3, 4). Snochjel ja rason it, pensaraʼan bʼay ja mas leki: bʼa lek oj iljan yuja jastal waxa kʼutesabʼaji ma bʼa kʼotel jun lekil kristyano.

Rason. Jawa tsamalili jani ja mi oj jelxani. Anima ja bʼa jtyempotiki mini jach wa skʼulane, pensaraʼan sbʼaja it:

¿Ay maʼ bʼa ochela loʼil sok june bʼa kechanta yeʼn jel stoyo sbʼaj? Pe ja mas triste ja maʼ wa skʼulan jachuki mixani jel xmojtaji yuja tuki.

Ja kʼuʼali jachni jastal loʼilanel, yajni waxa kʼana atoyjan, mixani xmojtaniye ja tuki.

Ta waxa kʼutesabʼaj bʼa jun modo jel xpaywani wani xbʼobʼ ekʼuk ja jaw. Yajni jawa kʼu wa xyala «kʼelawon», ojni bʼobʼ sjeʼ mi seguro ayuka ma jela toy ma bʼa xchabʼil jasunuk. Cha ojni bʼobʼ sjeʼ kechanxta weʼn waxa kʼana oj kʼeljan, yuja it oj ijuke bʼa oj spensaraʼuk jas mi stojoluk ja tuki.

Jaʼuktoma oja jeʼ juna modo bʼa mi jachukuk, leʼa modo mok jelxan. Jun akʼix sbʼiʼil Monica, wa xyala: «Skʼuteselabʼaj bʼa jun modo mi jel chapanuk mini wa stojolan oja kʼutesabʼaj jastal wa mexepi. Jaʼuktoma wani sjeʼa waxa kisabʼaj sok cha jachuk ja tuki».