•  ¿Jas yuj tʼilan oj jkʼul ejercicio?

•  ¿Jas yuj mi xkʼulan ejercicio?

•  Wa xnaʼa tʼilan oj ka ejercicio, ¿pe jasa oj skoltayon?

•  Mok jelxukotik

•  Ja jas wa spensarane ja tuk keremtik akʼixuk

 Bʼa jujuntik país, ayxa mas keremtik bʼa mixa yiʼoje tyempo bʼa oj yaʼe ejercicio, yuja jaw mas xiwela sbʼaj oj staʼe chamel. Ja Biblia ayni yiʼoj rason yajni wa xyala ay slekilal yajel ejercicio (1 Timoteo 4:8). Pensaraʼan ja it:

•   Yajel ejercicio wa skoltayotik bʼa gusto oj ajyukotik. Ja yajel ejercicio wa xkoltani bʼa oj ya ajyuk endorfinas, jun jasunuk wa xya ajyuk ja jchijnakʼtik bʼa wa xya ajyukotik gusto sok laman. Ay matik wa xyala ja yajel ejercicio jun tikʼe aʼan bʼa mok ajyukotik triste.

   «Ta bʼajtan wala elyon ajnel ja bʼa kʼakʼuji, wala akʼaxbʼiyon sok mas gustoʼayon. Ja ajneli wa xya ajyukon lek» (Regina).

•   Yajel ejercicio masni lek jkʼeljeltik. Yajel ejercicio oj skoltayotik bʼa mas yij ajyel, bʼa mi jel yaʼaw oj ajyukotik sok mas lek wa xkabʼ ayotik.

   «Wa xbʼobʼ jkʼul lajune lagartija. Ayxa jun jabʼil mi xlajxikuj skʼulajel mini june. Sok ja mas leki wanon stalnajel bʼa mok kokon chamel» (Olivia).

•   Yajel ejercicio wa xbʼobʼ ya ajyukotik sakʼan mas tyempo. Ja yajel ejercicio wa xkoltani bʼa tsamal oj ajyuk ja jkʼujoltik sok oj kitik ikʼ. Ja yajel ejercicio bʼa stimjel ja jkwerpotik wa skoltayotik bʼa mok jtatik chamelik ja bʼa jkʼujoltik, bʼa jel smilunej kristyano.

   «Yajni kʼajyel wa xkʼulantik ejercicio, wa xjeʼatik janekʼto chaʼanyabʼal wa xkilatik ja jkwerpotik yaʼunejkitik ja Jyoba» (Jessica).

 Xchʼakulabʼil: Ja slekilal yajel ejercicio wa xya ajyukotik lek, sok mi kechanuk ja wego, cha jachuk ja bʼa tyempo jakumi. Jun akʼix sbʼiʼil Tonya wa xyala: ‹Mini oja wal: lomxta wajyon bʼejyel ma ajnel›». Sok tsaʼan wa xyala: «Yajni mi xleʼa manya bʼa mok jkʼuluk ejercicio, mini xnaʼa malaya».

 Ay tuktukil rason:

•   Mi xkila stʼilanil. «Ja keremtik wa spensaraʼane mi jas oj ekʼ sbʼaje yuja keremeto. Mi ja wa spensarane oj kʼotuk ja kʼakʼu oj yamjuke chamel. Wa spensarane ja jaw kechanta ja wa x-ekʼ sbʼaje ja matik awelexa» (Sofía).

•   Mey jtyempo: «Yuja jel latsan ayoni, kechanxta wa xpila tyempo bʼa oj jwaʼkon sok oj jijlukon, jaʼukto maʼ oj kan jtyempo bʼa yajel ejercicio» (Clarissa).

•   Mey jtakʼin bʼa stupjel jun gimnasio. «Bʼa lek jkʼeljeltik wa x-el karo. Tʼilani oja chʼak takʼin wajel ja bʼa gimnasio» (Gina).

 Pensaran ja it:

 ¿Jasa wa stimawa bʼa mi oja wa ejercicio? Bʼa oj bʼobʼukawuj wa skʼana oja kʼujoluk lek, pe mini lomuka.

 La kiltik jujuntik rason:

•   Weʼnani oja talnay jawa kwerpo (Gálatas 6:5).

•   Moka leʼ manya (Eclesiastés 11:4). Jun sjejel, mi tʼilanuk oj wajan bʼa jun gimnasio bʼa oja kʼul ejercicio. Leʼa jun ejercicio ma pilan tajnel bʼa waxa kʼulan gusto sok kʼulan.

•   Jobʼoyi ja tuk jas tikʼe ejercicio wa skʼulane (Proverbios 20:18).

•   Leʼa jun ora bʼa oj wajan. Kʼujolan ja jas wa xkʼana oja taʼi sok bʼa moka wakan wajel, aʼoch juʼun ja janekʼ wan lajxelawuji (Proverbios 21:5).

•   Leʼa jun amoj bʼa yajel ejercicio. Ja yeʼn oj stsatsankʼujolan sok oj skoltaya bʼa moka wakan skʼulajel (Eclesiastés 4:9, 10).

•   Ay ekʼele mixa xa naʼa jas oja kʼuluk, pe mok eluka gana (Proverbios 24:10).

 Ja Biblia wa xyala mok jelxukotik (1 Timoteo 3:2, 11). Ja yuj mok jelxan yajel ejercicio. Ja matik wanxa xjelxiye kechanta wajel skʼujole bʼa lek a-iljuke. «Ta jun kerem kechanta ja wajel skʼujol bʼa tsamal skʼeljel, bʼa keʼna lomni ja jaw», jach wa xyala jun akʼix sbʼiʼil Julia.

 Aʼa kwidado soka anunsyoʼik bʼa wa xyala: «Yajni xa wabʼ lajansok ojxa chamani, kʼulan lajune mas». Skʼuʼajel ja rason it xiwela sbʼaj ay jas oj ekabʼaj sok xchʼayjel akʼujol ja «jastik junuk mas tʼilan» (Filipenses 1:10, TNM).

 Chomajkil ja anunsyoʼik jaw oj bʼobʼ stukbʼes jawa pensari. Jun akʼix sbʼiʼil Vera wa xyala: «Jitsan akʼixuk wa snolowe potoʼik bʼa kristyano bʼa wa skʼanawe oj slaj sbʼajesok, sok wa xyilawe ja potoʼik jaw bʼa oj skʼan-e oj skʼujoluke mas. Pe yajni wa slaja sbʼaje soka kristyanoʼik jaw, wa xyilawe mi oj lajxukyujile sok tixa wa x-el sganaʼe. Mas lek awaj jkʼujoltik bʼa lek oj ajyukotik sok mi kechanta bʼa lek jkʼeljeltik.