Sbʼaj jujuntik kristyano, kechanta wa skʼanawe oj kanuke lutan b’a snaje, yajni b’a jun och k’ak’u wan yajel ja’ b’a mixa jas wa xbʼobʼ skʼuluke sok mixa ay b’a oj wajuke’a. Jun kerem sbʼiʼil Robert wa xyala: «Yajni jach wa x-ekʼ jbʼaj, wala kanyon kulan sok mini xnaʼa jas oj kʼuluk».

 ¿Ay ma’ b’a jach ekʼelabʼaj? Anto ja artikulo it jelni oj skoltaya.

•  Ja jas tʼilan oja naʼ

•  Ja jas oj bʼobʼa kʼuluki

•  Ja jas wa spensarane tuk keremtik ak’ixuk

•   Ja aparatoʼik mini ja wa xkoltani.

   Ochel b’a Internet bʼobʼta juni modo b’a yajel ekʼuk tyempo, pe wani xcha bʼobʼ slut jawa pensari sok yajel axwan mas. Ja Jeremy b’a 21 jabʼil, wa xyala: «Junta chʼaykʼujol ja’ita wajel asat ja pantalla sok mixa jas wa xbʼobʼa pensaraʼuk».

   Jun akʼix sbʼiʼil Elena cha jachni wa spensaran. Ja yeʼn wa xcholo: «Jel jas wa xbʼobʼa kʼul soka aparatoʼiki. Pe mini xbʼobʼ ya wil ja jas wan ekʼel ja b’a wa joyanali, ja yuj, yajni waxa tupu jawa aparatoʼiki junxtani axwel aya ma masto jelxa axwel wala kani».

•   Ja jastal oja jeʼ jawa modo jani mas tʼilan.

   Ta jel jas oja kʼuluk mini oj axwan. Pe ¿pasil ma’? Tini oj sjeʼ ja b’a janekʼ stʼilanil oja wil ja bʼa jas wana skʼulajeli. Jun sjejel, jun akʼix sbʼiʼil Karen wa xjul skʼujol ja it: «Anima latsan wala ajyiyon snajtil k’ak’u, jelni la axwiyon ja b’a eskuela. Tʼilan oja kʼul gusto ja jas waxa kʼulani b’a mi oj axwan».

 ¿Wan ma’ xa naʼa ja it? «Ja mey jas oja kʼuluk» mini jun wokoluk, juni modo b’a slejel ay jas oja kʼuluk. Jastalni jun yal kʼul wa xkʼi ja b’a lekil luʼumi, ja jas oj bʼobʼa kʼuluki ojni kʼiʼuk ta wa xwa makunuk lek ja tyempo.

 Kʼulan probar skʼulajel jastik yajkʼachil. Le’a yajkʼachila wamigoʼik. Leʼa pilan jas oj wa ekʼ gusto jutsʼin. Paklay jun tema yajkʼachil. Ja matik jel skʼulane gusto skʼulajel tuktukil jasunuk masni mi jel x-axwiye ma mi xyawe axwuk ja tuki.

 Rason bʼa Biblia: «Ja yuj chikan jas aʼtel tey bʼa wa kʼabʼ oja kʼuluk, kʼujolan skʼulajel» (Eclesiastés 9:10).

 «Ja ajkʼachto kʼe jkʼul estudiar bʼa chino mandarín. Yajni wanon snebʼjel kada kʼakʼu, kaʼa jbʼaj kuenta wani xkʼana yajel makunuk ja jpensar bʼa snebʼjel. Wani xkʼana ajyelkuj jun proyecto bʼa oj aʼtijukon. Wani skoltayon bʼa ajyel latsan sok yajel makunuk ja tyempo» (Melinda).

 Awajuka kʼujol ja jas waxa kʼana oja kʼuluk. Ta waxa naʼa lek ja jas waxa kʼana oja kʼuluk, masni oja kʼujoluk ja bʼa jas waxa kʼulani. Asta jawa taregaʼik bʼa eskuela, masni mi jel axwela sbʼaj oja wil ta waxa pensaraʼan ja bʼa jas oj lajxukawuji.

 Rason bʼa Biblia: ‹Mini ay jun jasunuk mas lek oj skʼuluk ja winiki [...] jani yabʼjel stsamalil ja bʼa tsatsal yaʼteli› (Eclesiastés 2:24).

 «Yajni ojxta chʼak jkʼul jbʼaj graduar, wani xkʼulan estudiar waxake ora ja kʼakʼu yujni wa xkʼana oj lokʼolaxuk ja janekʼ tyempo chʼayelkuji. Mini la axwiyon. Yujni wa xkʼana oj taʼ ja jas wa xkʼana oj kʼuluki. Jani wa xwaj kʼujol ja jas oj taʼi: ja oj kʼul jbʼaj graduar. Ja jaw jani wa snikawon» (Hannah).

 Kʼulan aseptar ja jas mi xbʼobʼa tukbʼes. Asta ja proyectoʼik mas wa xyaʼa gustoʼil ayni bʼa oj ya axwan. Ay ekʼele ja lekil amigoʼik mi xyawe kʼotuk ja jas wa skʼapaweʼi, sok mixatoni xa taʼa jas oj bʼobʼa kʼuluk. Jaʼuktoma oja wakan oj sjom-a sok ajyelawuj pensarik mi stojoluk, kʼujolan bʼa ajyelawuj jun pensar bʼa stojol.

 Rason bʼa Biblia: «Ja maʼ gusto ay ja skʼujoli tolabida wa xyabʼ stsamalil tey bʼa jun kʼin» (Proverbios 15:15).

 «Jun kamiga yaki rason ke la jnebʼ yabʼjel stsamalil ja bʼa ekʼeleʼik jtuchʼil ayoni. Yalni kabʼ ke snajel yajelyi stikʼanil ajyel soka tuk sok ajyela tuchʼil juni modoʼal bʼa kibʼanaltik tʼilan oj ajyukujtik» (Ivy).