¿Jas senyaʼik oj ajyuk ja bʼa «tsaʼanikxta kʼakʼu» ma ja «jel xa mojan ja tiempo»?
Ja sjakʼjel wa xyaʼa ja Biblia
Ja Biblia wa xcholo jujuntik ja jastik oj ekʼukʼ sok ja modoʼalik bʼa oj naxuk ja «xchʼakulabʼil ja jastal wa xtax ja tyempo» ja wego ma ja «oj xa cʼot ticʼan ja tiempo» (Mateo 24:3; Ja yajcʼachil testamento). Ja Biblia wa xya sbʼiʼiluk ja jtyempotik «ja xchʼakulabʼil ja tyempo» sok «ja tsaʼanikxta kʼakʼu», ma ja «jel xa mojan ja tiempo» (Daniel 8:17, 19; 2 Timoteo 3:1; Ja yajcʼachil testamento).
Jujuntik jas alubʼalxakan ja bʼa Biblia sbʼaja tsaʼanikxta kʼakʼu
Ja Biblia yala ke oj ekʼ jitsan jastik junuk bʼa jani ja «senyaʼil» ja tsaʼanikxta kʼakʼu (Lucas 21:7). La kiltik jujuntik sjejel:
Guerra’ik b’a yib’anal ja luʼumi. Ja Jesús yala ke oj tiroʼanuke ja «chonabʼiki sok yeʼnta oj tiroʼanuke ja gobyerno jumasaʼ» (Mateo 24:7). Chomajkil, ja bʼa Apocalipsis 6:4 ja guerra wa xya slaj jastal june maʼ kajan kawuj bʼa kechan wa senyaʼan bʼa oj ya eluk «ja lamanil ja bʼa luʼumi».
Waʼin. Ja Jesús yala ke oj ajyuk «waʼin» (Mateo 24:7). Ja Apocalipsis wa staʼa tiʼal bʼa pilan kajan kawuj bʼa kechan wa senyaʼan, bʼa ja yajni wan bʼejyeli ojni ya ajyuk waʼin bʼa jitsan lugar ja bʼa luʼumi (Apocalipsis 6:5, 6).
Tsatsal terremotoʼik. Ja Jesús yala ke oj ajyuk «terremotoʼik bʼa tuktukil lugar», wa xkʼan kaltik, bʼa yibʼanal ja luʼumi (Mateo 24:7; Lucas 21:11). Ja tsatsal terremotoʼik it ojni yijan mas wokolik sok chamelalik bʼa mini bʼa ajyeluk.
Chamelik. Ja Jesús yalaxakan ke oj ajyuk chamelik bʼa wa spuku sbʼaj bʼa ojni kʼot «chamelik jel xiwela sbʼaj» (Lucas 21:11, Biblia en Lenguaje Sencillo).
Ja skokjel leyi. Anima tolabida ajyeljan ja matik wa skʼokowe ja leyi, ja Jesús yalaxakan ke ja b’a tsaʼanikxta k’ak’u ojni ipaxuk el «ja b’a malo» (Mateo 24:12).
Jel oj ixtalajuk ja luʼumi. Ja bʼa Apocalipsis 11:18 wa yala ke ja kristyano wane «sjomjel ja luʼumi». Ja it mini kechanuk ti chʼikan ja spekʼjel chikʼ sok ja wa x-och skʼabʼe, cha tini chʼikan ja bʼa jastik junuk wa sjomo ja luʼumi.
Ja smodo ja kristyano masni oj ipaxuk-el. Stajel tiʼal bʼa yibʼanal ja kristyano, ja Biblia yalaxakan: «Mi oj yaʼe tsʼakatal sok mi toj oj ajyuke […], mi puesto oj ajyuke bʼa ochel akuerdo, oj abʼaltanuke, mi oj skom sbʼaje, jelni kʼakʼ oj ajyuke, mi oj syajtaye ja bʼa jas leki, oj chʼaykʼujolanuke sok mi oj ochuke abʼal, jel niwan oj yaʼ sbʼaje juntiro» (2 Timoteo 3:1-4). Ja modoʼalik it ojni kʼotuk jastalni wa xyala ja Biblia tyempoʼik jel «wokol sok mi pasiluk oj kuchkujtik».
Pamilya’ik b’a mi tsomanuke. Ja Biblia wa xyala ja bʼa 2 Timoteo 3:2, 3, ke jitsan kristyano ‹mi yaj oj yile› jas pamilya sok jaxa untiki «mi kʼuʼabʼal oj ajyuke soka snantateʼi».
Ja kristyano oj yaʼekan syajtajel ja Dyos. Yajni ja Jesús yala ke «oj chebʼuk ja syajal skʼujoleʼi», wa xkʼan yal ke tʼusan mi yibʼanaluk ja kristyano oj yawekan syajtajel ja Dyos (Mateo 24:12). Sok jaxa ja bʼa 2 Timoteo 3:4 cha wa xyala, ke ja bʼa tsaʼanikxta kʼakʼu, ja kristyanoʼik jani «oj syajtaye ja jas wa xkʼankʼuniyujile sok mi jaʼuk ja Dyosi».
Chabʼ kara oj yaʼteltaye ja Dyos. Ja bʼa 2 Timoteo 3:5, ja Biblia yalaxanikan ke ja kristyanoʼik oj sjeʼe wa stoyowe ja Dyos, pe soka sakʼanile wani sjeʼa ke mi jachukuk.
Ja jas alubʼalxakan bʼa Biblia ojni kʼot abʼxuk mas stojol. Ja bʼa libro bʼa Daniel yalaxakan ke «man xchʼakelal ja tyempo» jitsan mas oj kʼot yabʼye stojol ja smeranilik ja bʼa Biblia. Jun sjejel, ojni kʼot snaʼe tsʼikan lek ja jas alubʼalxakan sbʼaja tyempo aytik (Daniel 12:4).
Ojni cholxuk ja lekil rason bʼa Biblia bʼa yibʼanal ja luʼumi. Ja Jesús yalakan: «Jaxa lekil rasonik sbʼaja sGobyerno ja Dyosi ojni cholxuk bʼa yibʼanal ja luʼumi» (Mateo 24:14).
Mi oj yaʼe kaso sok oj kʼulwanuke burlar. Ja Jesús yala ke ja kristyano mi oj skis-e ja prebaʼik wa sjeʼa ke jelxa mojan ja styempoʼil bʼa chʼakelal (Mateo 24:37-39). Sok mini kechanuk ja jaw, ja 2 Pedro 3:3, 4 wa xyala ke ja kristyanoʼik oj skʼul-e burlar ja prebaʼik it sok oj yal-e ke mi jas wa xchiktes.
Ojni chak’ kʼot smeranil ja jas alubʼalxakan oj ekʼuk. Ja Jesús yala ke ja bʼa tsaʼanikxta kʼakʼu oj chak’ kʼot smeranil yibʼanal ja jastik alubʼalkan oj ekʼuk, mini kechanuk b’a jujuntik b’ajni yibʼanal (Mateo 24:33).
¿Tixa maʼ aytik ja bʼa «tsaʼanikxta kʼakʼu»?
Tixa. Ja jastik wan ekʼel ja bʼa luʼumi sok ja jastik wa xyala ja Biblia wani sjeʼa ke ja tsaʼanikxta kʼakʼu kʼe bʼa 1914, ja jabʼil ajyi ja Bʼajtan Guerra ekʼ bʼa sutanal ja Luʼumi. K’ela ja video nochani sok ila jastal ja jasa wan ekʼel ja b’a luʼumi wa sjeʼa tixa aytik bʼa tsaʼanikxta kʼakʼu:
Bʼa 1914, ja sGobyerno ja Dyos kʼe ya mandar ja bʼa satkʼinal. Ja jasa bʼajtan skʼulani jani yajel eluk ja bʼa satkʼinal ja Satanás sok ja spukujik. Man tyempo jaw, kechani wane yajel wokol ja b’a Luʼumi (Apocalipsis 12:7-12). Ja mal smodo ja kristyano wani sjeʼa ke ja Satanás yeʼnani ja maʼ wan jomwanel. Ja yuj, ja b’a tsaʼanikxta k’ak’u kʼotelni «tyempoʼik jel wokol sok mi pasiluk oj kuchkujtik» (2 Timoteo 3:1).
Jitsan kristyano jel chamkʼujol aye yuja tyempo’ik it jel wokoli. Wa xcham skʼujole yuja wanxta ipaxel mal smodo ja kristyano. Sok jujuntik wa xiwye ke keʼnta mismo oj chʼay jnajeltik.
Pe chomajkil, ay kristyano, ke anima jel xcham skʼujole ja jastik wan ekʼeli, aytoni yiʼoje jun smajlajel ja b’a tyempo jakumi. ¿Jas yuj? Yujni seguro aye ke jelxa mojanxa ja sGobyerno ja Dyos oj xchʼay snajel spetsanil ja wokolik ay ja b’a luʼumi (Daniel 2:44; Apocalipsis 21:3, 4). Malan wane smajlajel sok pasensya b’a oj ya k’otuk ja jas skʼapunej ja Dyosi, wani x-aji kulan skʼujole soka yaljelik it bʼa Jesús: «Pe ja maʼ wa xkuchyuj man xjak ja chʼakelali ojni staʼ skoltajel» (Mateo 24:13; Miqueas 7:7).