1, 2. ¿Niku tlan natatsekgaw xlakata nitu nakinkaʼakgspulayan?

KALIWILI pi wi niku pinita paxialhnana, xalan akgapun tsuku tapokglha chu lakgtsitsakga puklhni tawila. Chu alistalh tsuku makglipa chu uma maxkgakge akgapun, chu tsuku jili, chu xa xa tsuku senan. Wix kgosnana chu putsaya niku tlan nakasa. Xalan akxilha pi lakatsu ktiji wi aktsu chiki niku tlan nakasa. Kaskakni chu tasiya pi ni tuku katilanilh. ¡Lu lipaxuwaya xlakata tekgsti niku nakasa!

² La uku nachuna wilaw, kakilhtamaku lu kalipekua xlakata tlakg nitlan tuku anama. Pero anan akgtum putatsekgni, niku natamakgtayayaw xlakata maski nakinkaʼakgspulayan tuku nitlan ni xlenkgalhin chuna nawan. ¿Tuku ama putatsekgni? Kaʼakxilhti tuku wan Biblia: «Akit nakwani Jehová: “Wix kilitatsekgni chu niku tlan ktekgsa tamakgtay, wix kiDios tiku akit klipawan”» (Salmo 91:2).

3. ¿La natlawayaw xlakata tlan nalitatsekgaw Jehová?

 ³ Jehová, Malakatsukina chu tiku Mapakgsinan xlikalanka kakilhtamaku, tlan nalitatsekgaw. ¡Akgtum lanka tasikulunalin! Xla tlakg tliwakga nixawa tiku nakinkatlawaniputunan tuku nitlan. Chu maski wi tuku nakinkatlawanikanan xla tlan nalakkaxtlawa. ¿La natlawayaw xlakata tlan nalitatsekgaw Jehová? Nalipawanaw. Nachuna, Biblia kinkamaʼakgpuwantiniyan: «Kxtapaxkit Dios nkatamakgaxtakgtit» (Judas 21). Chuna xla, xlakaskinka natamakgxtakgaw kxtapaxkit Dios chu akxtum natatawilayaw kinTlatkan xalak akgapun. Komo chuna natlawayaw, liwana nakatsiyaw pi tlan nalitatsekgaw. Pero ¿la tlan natalalinaw kiMalakatsukinakan?

4, 5. ¿Tuku limasiya Dios pi kinkapaxkiyan?

⁴ Jehová lhuwa tuku limasiyanit pi kinkapaxkiyan. Kaʼakxilhwi la limasiyanit pi kinkapaxkiyan, xlakata uma nakinkamakgtayayan natamakgxtakgaw kxtapaxkit Dios. Kalilakapastakwi makgapitsi tamasiy xla Biblia nema katsinita kʼuma libro. Chu makgapitsi wa umakgolh, xlakata nalipaxuwayaw latamat, kiMalakatsukinakan mastanit akgtum lu xatlan putawilh, Katiyatni, niku naʼanan lhuwa taway, chuchut, chu tuku makgala katiyatni, lakswan animales chu kastlan natawila. Na katsiyaw pi Biblia xTalakapastakni Dios, niku kinkawaniyan xtukuwani chu la xtayat. Biblia kinkawaniyan pi Dios makamilh xKgawasa nema tlakg paxki unu kKatiyatni chu mastalh talakaskin kapatinalh chu kanilh kimpalakatakan (Juan 3:16). Chuna kinkamaxkin akgtum lanka tamaskiwin chu xlakata uma, kgalhiyaw akgtum xatlan takgalhkgalhin nema aku namin.

⁵ Xlakata tlan namakglhtinanaw uma nema nakinkamaxkikanan  na wi atanu tuku Dios tlawanit. Jehová wilinit akgtum tamapakgsin kʼakgapun, Tamapakgsin nema pulalin Jesús. Uma Tamapakgsin nialh makgas namasputu putum kintapatinkan chu xakalipaxuw natlawa Katiyatni. ¡Uma lu tlan! ¡Ama kilhtamaku putum xalipaxuw natawilayaw chu ni katikgalhiw taʼakglhuwit! (Salmo 37:29.) Chu la uku, xlakata kgalhimaw ama kilhtamaku, xtastakyaw Dios kinkamakgtayayan kakgalhiw xatlan latamat. Jehová na kinkamaxkinitan atanu tamaskiwin: oración, nema tlan limaklakaskinaw xlakata nawaniyaw tuku nawaniputunaw. Uma tuku akxilhwi kaj makgapitsi tuku likatsiyaw pi Dios paxkiyan chu na kapaxki putum latamanin.

6. ¿Tuku militlawat xlakata Jehová limasiyanita pi paxkiyan?

⁶ Chu wix katlawanika uma lu xlakaskinka takgalhskinin: ¿Tuku kilitlawat xlakata Jehová limasiyanita pi kimpaxki? Max lhuwa latamanin nawankgo: «Napaxkiyaw Jehová». ¿Chuna lakpuwana wix? Jesús wa pi uma tlakg xlakaskinka limapakgsin: «Xlipaks minaku nalipaxkiya Dios mimPuchina, chu xlipaks milistakna, chu xlipaks mintalakapastakna» (Mateo 22:37). Xlikana anan lhuwa tuku xlakata nalipaxkiya Jehová. Pero xlakata nalipaxkiya Dios xliputum minaku, milistakna chu mintalakapastakni, ¿kajwatiya talakaskin nalakpuwana pi wix paxkiya?

7. Xlakata xaxlikana napaxkiyaw Dios, ¿kajwatiya talakaskin nalakpuwanaw pi paxkiyaw? Kawanti tuku xlakata chuna wana.

⁷ Biblia kinkamasiyaniyan pi xaxlikana napaxkiyaw Dios ni kaj talakaskin nalakpuwanaw pi paxkiyaw. Xlikana xlakaskinka nalakpuwanaw pi paxkiyaw Dios, pero  uma kaj litsuku xlakata alistalh xlikana napaxkiyaw. Xlakata tlan naʼakgatekgsaw, katamalakxtumiw uma: komo wix lakaskina akgtum manzana, ¿xlakgati pi kaj xtalhtsi xmaxkika? Xlikana pi ni. Maski xatalhtsi xlakaskinka xlakata nastaka akgtum xakiwi manzana, pero wix niwa lakaskina, lakaskina xatawakat. Nachuna la xlakata la talalinaw Jehová: chuna la ama talhtsi, xlakaskinka nastaka chu namasta xtawakat. Biblia masiya: «Xampi wa yuma liwi lantla napaxkiyaw Dios, mpi natlawayaw ntu wan xlimapakgsin, na wa xlimapakgsin, ni tuwa» ni akgtum takuka (1 Juan 5:3). Chuna, xaxlikana tapaxkit nema kgalhiniyaw Dios nalitasiya xlakata tuku tlawayaw (kalikgalhtawakga Mateo 7:16-20).

8, 9. ¿La limasiyayaw pi paxkiyaw Dios chu paxtikatsiniyaw tuku tlawanit kimpalakatakan?

⁸ Limasiyayaw pi paxkiyaw Dios akxni kgalhakgaxmataw xlimapakgsin chu kgalhakgaxmataw xtastakyaw. Uma ni lu tuwa, xlakata xlimapakgsin Dios ni akgtum  takuka. Wata kinkamakgtayayan xlakata nalipaxuwayaw kilatamatkan (Isaías 48:17, 18). Akxni makgxtakgaw pi Jehová kakinkapulalin, limasiyayaw pi paxtikatsiniyaw tuku xla tlawanit kimpalakatakan. Pero lu lilipuw pi kaj ni lhuwa latamanin tiku chuna akxilhkgo. Akinin ni likatsiputunaw la makgapitsi latamanin tiku xlamakgolh kxkilhtamaku Jesús tiku ni xpaxtikatsininankgo. Akgtum kilhtamaku, Cristo kamakuchilh kgalhkaw tiku xkgalhikgo lepra, pero kaj chatum maxkilh paxtikatsinit (Lucas 17:12-17). Max akinin likatsiputunaw chuna la ama chixku tiku maxkilh paxtikatsinit Jesús, chu ni la amakgapitsi kgalhnajatsa tiku ni paxtikatsinikgolh.

⁹ Wa xlakata, ¿tukuya xlimapakgsin Jehová nakgalhakgaxmataw? Makgapitsi talichuwinanita kʼuma libro. Pero kaʼakxilhparaw makgapitsi, xlakata komo nakgalhakgaxmataw xlimapakgsin Dios, tlakg ni tuwa natamakgxtakgaw kxtapaxkit.

10. ¿Tuku xlakata xlakaskinka tlakg nakatsitilhayaw xlakata Jehová Dios?

¹⁰ Xlakaskinka nalakgapasaw Jehová xlakata tlan natalakatsuwiniyaw. Uma nikxni xlisputat. Kalakpuwanti pi wix wila kkakiwin, katsisni chu lonkgnan, wix wilinita lhkuyat xlakata naliskgona. ¿Xmakgxtakgti pi lhkuyat tsinu tsinu xmixli? Xlikana pi ni. Max tlakg xmapuni kiwi xlakata lhkuyat ni namixa, xlakata katsiya pi komo namixa naniya. Chuna la kiwi tlawa pi ni namixa lhkuyat, «takatsin xlakata Dios» tlawa pi ni kasputli tapaxkit nema kgalhiniyaw Dios (Proverbios 2:1-5).

11. ¿La kamakgtayalh kstalaninanin Jesús tuku kamasiyanilh?

¹¹ Jesús xlakaskin pi kstalaninanin ni kxlajwanalh xtapaxkitkan nema xkgalhinikgo Jehová chu xTachuwin.  Akxni xlakastakwananita kamasiyanilh chatiy kstalaninanin xlakata tuku xlitachuwinanit ktatsokgni xalak Biblia xahebreo chu la xla xmakgantaxtinit. ¿La kamakgtayalh uma? Alistalh kstalaninanin wankgolh: «¿Ni xlakgpasatilha kinakujkan akxni xkinkatachuwinantilhaman ktiji, chu liwana xkinkawanitilhaman tuku kilhchanima xTachuwin Dios?» (Lucas 24:32, TNM).

12, 13. 1) Lhuwa latamanin, ¿tuku akgspulanit tapaxkit nema kgalhinikgo Dios chu Biblia? 2) ¿Tuku tlan natlawayaw xlakata tapaxkit nema kgalhiniyaw Dios ni nalakgmixa?

¹² Akxni wix kajku xkatsitilhapat xlakata tuku xlikana masiya Biblia, ¿ni xlikana pi na xlilakgpasa minaku xlakata xpaxuwaya chu xkgalhiniya tapaxkit Dios? Xlikana pi chuna xmakgkatsiya. Chu lhuwa nachuna kaʼakgspulanit. Tuku tlakg tuwa namakgkatsiya, wa nakgalhiya uma tapaxkit chu natlawaya pi tlakg katatliwakglhtilhalh. Ni likatsiputunaw chuna la Jesús wa pi xʼamakgolh likatsikgo latamanin xala uku: «Tlakg lhuwa latamanin nalakgmixa xtapaxkitkan» (Mateo 24:12, TNM). ¿Tuku tlan natlawaya xlakata ni nalakgmixa tapaxkit nema kgalhiniya Jehová chu wantuku xaxlikana wi kBiblia?

¹³ Chuntiya kakatsini xlakata Jehová Dios chu Jesucristo (Juan 17:3). Liwana kalilakapastakti tuku likgalhtawakgaya kxTachuwin Dios chu katlawanika uma takgalhskinin: «¿Tuku kimasiyani uma tuku klikgalhtawakgama xlakata Jehová? ¿Tlawa pi tlakg kaklipaxkilh Jehová kinaku, kintalakapastakni chu kilistakna?» (kalikgalhtawakga 1 Timoteo 4:15). Komo chuna nalilakapastaka, tapaxkit nema kgalhiniya Jehová nikxni katilakgmixli.

14. ¿La tlan nakinkamakgtayayan oración xlakata ni namixa tapaxkit nema kgalhiniyaw Jehová?

¹⁴ Atanu tuku tlan natlawayaw xlakata ni nalakgmixa  tapaxkit nema kgalhiniyaw Jehová, wa xlenkgalhin natlawaniyaw oración (1 Tesalonicenses 5:17). Anta kcapítulo 17 katsiw pi oración xtamaskiwin Dios lu lanka xtapalh. Tlakg katalalinaw kintalatamankan akxni xlenkgalhin katachuwinanaw chu kawaniyaw tuku makgkatsiyaw. Nachuna, xlakata la talalinaw Jehová ni katilakgmixli komo xlenkgalhin natlawaniyaw oración. Kioracioneskan xlitasiyat pi xlikana makgkatsiyaw tuku wanimaw, nalakapastakaw chu ni kajwatiya watiya nawanaw. Natachuwinanaw Jehová chuna la chatum aktsu kgawasa tachuwinan xtlat tiku lu paxki. Akxni natachuwinanaw nalakgachixkuwiliyaw, pero ni napekuanaw nawaniyaw tuku makgkatsiyaw chu kkinakujkan nataxtuyacha tuku nawaniyaw (Salmo 62:8). Chuna xla, xlakata nakakninaniyaw Dios talakaskin kalikgalhtawakgaw Biblia chu katlawaniw oración. Chuna tlakg ni tuwa namakgkatsiyaw natamakgxtakgaw kxtapaxkit Dios.

15, 16. ¿Tuku xlakata akgtum talakgalhaman chu lanka xtapalh kiliʼakxilhatkan nalichuwinanaw xlakata Tamapakgsin?

¹⁵ Likgalhtawakgakan Biblia chu tlawakan oración, wa tuku kiakstukan likakninaniyaw Dios. Chu uku kalichuwinaw tuku tlawayaw akxni katawilaw amakgapitsi latamanin: akxni lichuwinanaw tuku kanajlayaw. ¿Wi tiku litachuwinantita tuku masiya Biblia? Komo chuna, kgalhinitata akgtum talakgalhaman (Lucas 1:74). Akxni lichuwinanaw tuku katsininitaw xlakata Jehová Dios, makgantaxtiyaw lu xlakaskinka taskujut nema makglhtinankgonit putum xaxlikana kstalaninanin Cristo: nalichuwinankgo xalakwan xalaksasti xlakata xTamapakgsin Dios (kalikgalhtawakga Mateo 24:14; 28:19, 20).

 ¹⁶ Apóstol Pablo lu xlakgati uma taskujut xlakata natalichuwinan Dios, wa xlakata lanka xtapalh xakxilha (2 Corintios 4:7). Nalichuwinanaw Jehová chu xtalakaskin wa tlakg xatlan taskujut nema anan. Pulaktum tuku xlakata tlawayaw, wa pi skujnaniyaw tlakg xatlan Kimalanakan chu apulaktu tuku xlakata tlawayaw wa xlakata makglhtinanaw tlakg xatlan tasikulunalin. Akxni lichuwinanaw Dios, kamakgtayayaw latamanin xlakata natalakatsuwinikgo kinTlatkan xalak akgapun chu natanukgo ktiji nema linan klatamat nema ni kgalhi xlisputni. ¿Anan atanu taskujut nema tlakg tlan nalimakgkatsiyaw? Akxni lichuwinanaw Jehová chu xTachuwin, tatliwakglha kintakanajlakan chu tapaxkit nema kgalhiniyaw Dios. Jehová tlan akxilha akxni chuna tlawayaw (Hebreos 6:10). Chuna la akxilhaw, komo xlenkgalhin natlawayaw uma taskujut nakinkamakgtayayan natamakgxtakgaw kxtapaxkit Dios (kalikgalhtawakga 1 Corintios 15:58).

17. ¿Tuku xlakata natalichuwinan Dios, akgtum taskujut nema lakapala xlitatlawat?

¹⁷ Xlakaskinka nalakpuwanaw pi taskujut xlakata natalichuwinan Tamapakgsin xlitatlawat la uku. Biblia wan: «Ankgalhin kaliakgchiwinanti xtachiwin Dios, ni nataxlajwaniya [o lakapala katlawa]» (2 Timoteo 4:2, TXS, 1999). ¿Tuku xlakata la uku lu lakapala natlawayaw uma taskujut? Xlakata tuku kinkawaniyan xTachuwin Dios: «Xalanka xkilhtamaku Jehová lakatsu wi. ¡Lakatsu wi, chu lakapala talakatsuwima!» (Sofonías 1:14). Chuna xla, lakapala talakatsuwima kilhtamaku akxni Jehová namalakgsputu uma nixatlan kakilhtamaku. ¡Chu latamanin xlikatsitkan! Talakaskin naʼakgatekgskgo pi la uku xlilaksakatkan Jehová xlakata xmapakgsinakan nawan, xlakata lisputni «¡ni katimakgapalalh!» (Habacuc 2:3).

18. ¿Tuku xlakata akxtum nakatakakninaniyaw Dios tiku xaxlikana kstalaninanin Cristo xlakatin amakgapitsin?

 ¹⁸ Jehová lakaskin pi xlakatin amakgapitsin akxtum kakatakakninaniw tiku xaxlikana kstalaninanin Cristo. Wa xlakata xTachuwin kinkawaniyan: «Kimputumkan  kalilakpuwaw amakgapitsin xlakata la nalalimasiyaniyaw tapaxkit chu natlawayaw tuku tlan, ni namakgxtakgaw kintamakxtumitkan, chuna la lismanikgonit amakgapitsin, wata kalamakgpuwantiniw kinchatunukan chu tlakg chuna katlawaw xlakata akxilhmaw pi talakatsuwima kilhtamaku» (Hebreos 10:24, 25, TNM). Akxni anaw ktamakxtumit niku wilakgolh kinatalankan, tlan namalankiyaw Jehová chu nakakninaniyaw Dios tiku paxkiyaw. Na lamatliwakglhaw chu lamakgpuwantiniyaw chatunu chatunu akinin.

19. ¿Tuku tlan natlawayaw xlakata natatliwakglha tapaxkit kcongregación?

¹⁹ Akxni katatamakxtumiyaw atanu xlakskujni Jehová, makgtayananaw tlakg kaʼanalh tapaxkit chu tlan nalatalalinaw kcongregación. Lu xlakaskinka naʼakxilhaw xatlan xtayat kinatalankan chuna la Jehová akxilha xatlan kintayatkan. Ni kalakpuwanti pi minatalan ni natlawakgo tuku nitlan. Kalakapastakti pi putum akinin min kilhtamaku tlawayaw tuku nitlan. Nachuna tanu tanu la xlitliwakga xtakanajlakan (kalikgalhtawakga Colosenses 3:13). Kakatalalipi tiku lhuwa paxkikgo Jehová chu naʼakxilha la natatliwakglha mintakanajla. Komo akxtum nakatakakninaniya Jehová minatalan xalak congregación namakgtayayan natamakgxtakga kxtapaxkit Dios. Chu kaʼakxilhwi la kasikulunatlawa Jehová tiku chuntiya kakninanimakgolh chu tamakgxtakgkgo kxtapaxkit.

20, 21. ¿Tuku ama «xaxlikana latamat», chu tuku xlakata lu tlan nawan nakgalhiyaw?

²⁰ Jehová kalixokgoni latamat xlakskujni tiku ni makgxtakgkgo, ¿tukuya latamat? Max atsinu ni putum akinin  nawanaw pi kgalhiyaw latamat, xlakata jaxananaw, wayanaw chu kgotnanaw. Max min kilhtamaku akxni tlan lamaw asta wanaw: «¡Uma xlikana latamat!». Pero Biblia wan pi tlan nawanaw pi ni chatum lataman xlikana lama.

²¹ Biblia kinkamakgpuwantiniyan pi ni kamakgxtakgwi «ntu xlipan latamat» o la wan Nuevo Testamento xla José María Valverde, «kakgalhiw xaxlikana latamat» (1 Timoteo 6:19). Tachuwin «xaxlikana latamat», kilhchani latamat nema kgalhkgalhimaw. Akxni nialh nakgalhiyaw talakgalhin, ama kilhtamaku tlan nawanaw pi xlikana nalatamayaw, xlakata nalatamayaw la Dios xlakaskin xapulana. Kilhtamaku akxni natawilayaw kxakalipaxuw Katiyatni nialh natatatlayaw, nialh nakgalhiyaw taʼakglhuwit chu lipaxuw natawilayaw, ama kilhtamaku nakgalhiyaw «xaxlikana latamat» latamat nema nikxni nasputa (1 Timoteo 6:12). Xlikana, lu tlan tuku kgalhkgalhimaw, ¿ni chuna akxilha?

22. ¿La tlan nakgalhiya «xaxlikana latamat»?

²² ¿La tlan chatum lataman nakgalhi «xaxlikana latamat»? Akxni Pablo nina xwan uma tachuwin, uma tuku kamakgpuwantinilh «ntu ntlan nkatlawakgolh» chu «na kalitaxajkgolh ntu lakwan tatlaw» (1 Timoteo 6:18). Chuna xla, nalilatamayaw tuku katsininitawa kBiblia, lu nakinkamakgtayayan namakglhtinanaw ama latamat. Pero ¿xwamputun Pablo pi komo natlawayaw xalakwan tatlaw, natlajayaw «xaxlikana latamat»? Ni, xlakata tuku natlawa pi kakgalhiw uma latamat, wa «xlitapaxtikatsinit Dios [o tapaxkit nema ni kinkamininiyan]» (Romanos 5:15). Pero Jehová lipaxuwa akxni kasikulunatlawa tiku chuntiya skujnanikgo. Xla lakaskin pi nakgalhiya «xaxlikana latamat», akgtum latamat nema ni kgalhi xlisputni, lipaxuw chu ni nakgalhiya taʼakglhuwit. Wa uma latamat  nema nakgalhikgo putum tiku tamakgxtakgkgo kxtapaxkit Dios.

23. ¿Tuku xlakata xlakaskinka natamakgxtakgaw kxtapaxkit Dios?

²³ Chatunu chatunu kiakstukan tlan nakinkatlawanikanan uma takgalhskinin: «¿Kkakninanima Dios chuna la limapakgsinan kBiblia?». Komo chali chali kgalhtinanaw pi chuna tlawamaw, tlan tiji limaw. Tlan liwana nakatsiyaw pi tlan nalitatsekgaw Jehová. Xla nakuentajtlawa xkachikin nema ni makgxtakga kʼuma xakatuwa xaʼawatiya kilhtamaku xla uma xamakgan kakilhtamaku. Nachuna natlawa pi katanuw kxasasti kakilhtamaku nema lakatsuwa wi. ¡Lu tlan nawan! ¡Lu nalipaxuwayaw pi lu tlan tuku laksakwi natlawayaw kʼuma xaʼawatiya kilhtamaku! Komo wix tlan tuku nalaksaka natlawaya la uku, nalipaxuwaya «xaxlikana latamat» putum kilhtamaku, latamat nema Jehová Dios xlakaskin nakgalhiyaw.