Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

CAPÍTULO 1

¿Tiku Dios?

¿Tiku Dios?

1, 2. ¿Tuku lakgachunin katsiputunaw?

LAKTSU kamanan lu kgalhskininankgo. Maski kakgalhtiyaw, kinkakgalhskimparakgoyan: «¿Tuku xlakata?». Chu akxni kakgalhtiyaw, xlakan kinkawaniparakgoyan: «Chu, ¿tuku xlakata?».

2 Maski linawa kata o ni, kimputumkan tlawayaw takgalhskinin. Max katsiputunaw tuku nawayaw, tuku nalhakgayaw, o tuku natamawayaw. O max katsiputunaw xlakata latamat chu kilhtamaku nema aku mima. Pero, komo ni natekgsaw xatakgalhtin, max nialh katiputsaw.

3. ¿Tuku xlakata lhuwa latamanin nialh putsakgo xatakgalhtin xtakgalhskininkan?

3 ¿Min kBiblia xatakgalhtin xlakaskinka takgalhskinin nema anan xlakata latamat? Lhuwa latamanin lakpuwankgo pi chuna, pero ni putsakgo xatakgalhtin. ¿Tuku xlakata? Xlakata lakpuwankgo pi Biblia lu tuwa akgatekgsnikan. Max lakpuwankgo pi kajwatiya sacerdotes o xpulalinanin takanajla katsikgo xatakgalhtin. Chu amakgapitsin ni putsakgo, xlakata ni tamamaxaniputunkgo. ¿Tuku lakpuwana wix?

4, 5. 1) ¿Tuku xlakaskinka takgalhskinin katsiputuna? 2) ¿Tuku xlakata chuntiya naputsaya xatakgalhtin?

4 Max nalakpuwana: «¿Tuku xlakata anan tuku nitlan? ¿Tuku xlakata niyaw? ¿La likatsi Dios?». Jesucristo, xatlan makgalhtawakgena, wa: «Chuntiya kaskintit, chu nakamaxkikanatit; chuntiya kaputsatit chu natekgsatit; chuntiya kalakgatlakgtit malakcha chu nakamalakkinikanatit» (Mateo 7:7). Ni kataxlajwani, kaputsa asta akxni natekgsa xatakgalhtin.

5 Komo chuntiya naputsaya, natekgsa xatakgalhtin anta kBiblia (Proverbios 2:1-5). Chu xatakgalhtin ni tuwa akgatekgsnikan. Tuku nakatsiya namakgtayayan nakgalhiya tapaxuwan kmilatamat chu lu xatlan takgalhkgalhin. Kaʼakxilhwi akgtum takgalhskinin nema lilakgaputsakgo lhuwa latamanin.

¿KINKAPAXKIYAN DIOS O NITLAN LIKATSI?

6. ¿Tuku xlakata lhuwa latamanin lakpuwankgo pi Dios ni kinkapaxkiyan?

6 Lhuwa latamanin lakpuwankgo pi Dios ni kinkalilakgaputsayan. Lakpuwankgo: «Komo Dios xlikana xkinkapaxkin, ni xpatinaw». La uku anan guerras, tasitsi, chu ni anan tumin. Latamanin tatatlakgo, patinankgo chu nikgo. Wa xlakata lakpuwankgo: «Komo Dios xlikana kinkapaxkiyan, ¿tuku xlakata ni masputu tapatin?».

7. 1) ¿Tuku xlakata lhuwa latamanin lakpuwankgo pi Dios nitlan likatsi? 2) ¿Tuku xlakata liwana katsiyaw pi Dios nikxni tlawa tuku nitlan?

7 Akxni la tuku nitlan, xpulalinanin takanajla wankgo pi wa xtalakaskin Dios. Wankgo pi xla xlakaskin chuna xlalh. Akxni chuna wankgo, limawakakgo Dios tuku nitlan. Pero Biblia masiya pi Dios nikxni tlawa pi kalalh tuku nitlan. Santiago 1:13 kinkawaniyan: «Akxni wi tiku titaxtuma tuku tuwa, ni nawan: “Dios kiliʼakxilhma”. Xlakata chatum lataman nila limaklakaskin tuku nitlan xlakata naliʼakxilha Dios chu Dios ni liʼakxilhnan tuku nitlan». Uma kilhchanima pi Dios masta talakaskin kalalh tuku nitlan, pero xla nikxni tlawa tuku nitlan (kalikgalhtawakga Job 34:10-12). Kaʼakxilhwi akgtum li’akxilhtit.

8, 9. ¿Tuku xlakata ni xlilat nalimawakayaw Dios kintaʼakglhuwitkan? Kawili akgtum li’akxilhtit.

8 Kalilakpuwanti chatum tlat tiku lu paxki xkgawasa chu masiyani nalaksaka natlawa tuku tlan. Akxni kgawasa staka, nialh kgalhakgaxmatni xtlat chu taxtu kxchik. Tsuku tlawa tuku nitlan chu kgalhi taʼakglhuwit. ¿Xwanti wix pi wa xatlat lin kuenta xlakata xtaʼakglhuwit xkgawasa, xlakata ni machokgolh? Nichuna (Lucas 15:11-13). Nachuna, Dios ni kamachokgo latamanin natlawakgo tuku nitlan. Wa xlakata, akxni la tuku nitlan, ni xlilat nalimawakayaw Dios.

9 Dios ni machokgo pi kalalh tuku nitlan, pero wi tuku xlakata mastama talakaskin chuna kalalh. Kcapítulo 11 nakatsiniya tuku masiya Biblia xlakata uma. Tlan nalipawana pi Dios kinkapaxkiyan chu ni wa xkuenta kintaʼakglhuwitkan. Kaj wa tlan nalakkaxtlawa (Isaías 33:2).

10. ¿Tuku xlakata liwana katsiyaw pi Dios nalakkaxtlawa putum tuku nitlan tlawakgonit latamanin?

10 Biblia wan pi Dios «xasanto» (Isaías 6:3). Uma kilhchanima pi putum tuku xla tlawa xaskulunku chu xatlan. Wa xlakata tlan nalipawanaw. Pero latamanin nichuna. Min kilhtamaku, kimputumkan tlawayaw tuku nitlan. Asta chatum mapakgsina tiku tlawaputun tuku xa’akgstitum, ni kgalhi litliwakga xlakata nalakkaxtlawa tuku latamanin nitlan tlawakgonit. Kajwatiya Dios kgalhi litliwakga. Xla tlan nalakkaxtlawa putum tuku latamanin nitlan tlawakgonit chu chuna tlawaputun. Xla namasputu tuku nitlan (kalikgalhtawakga Salmo 37:9-11).

¿LA MAKGKATSI DIOS AKXNI PATINANAW?

11. ¿La makgkatsi Dios akxni akxilha pi patinamaw?

11 ¿La makgkatsi Dios akxni akxilha putum tuku nitlan lama kkakilhtamaku chu taʼakglhuwit nema kgalhiyaw? Biblia masiya pi Dios ankgalhin «tlawa tuku xaʼakgstitum» (Salmo 37:28). Xla akxilha putum tuku tlan chu tuku nitlan lama. Katsani akxni akxilha pi patinamaw. Biblia wan pi «katsanilh xnaku» akxni kakilhtamaku xalamakgasa litatsamalh tuku nitlan (Génesis 6:5, 6). Dios ni talakgpalinit (Malaquías 3:6). Biblia wan pi Dios xlikana kinkalilakgaputsayan (kalikgalhtawakga 1 Pedro 5:7).

Biblia masiya pi Jehová wa xMalakatsukina putum tuku anan

12, 13. 1) ¿Tuku xlakata kapaxkiyaw latamanin? 2) ¿La makgkatsiyaw akxni akxilhaw tapatin nema anan kkakilhtamaku? 3) ¿Tuku xlakata tlan nalipawanaw pi Dios namasputu tapatin chu tuku nitlan?

12 Biblia na masiya pi Dios kinkatlawan chuna la xla (Génesis 1:26). Uma wamputun pi akxni Dios kinkatlawan kinkamaxkin tayat nema xla kgalhi. Akgtum li’akxilhtit, Biblia kinkamasiyaniyan pi «Dios tapaxkit» (1 Juan 4:8). Dios lhuwa tuku tlawa xlakata kinkapaxkiyan. Wa xlakata, akinin paxkinanaw xlakata xla paxkinan. Chu komo akinin nitlan limakgkatsiyaw akxni akxilhaw pi wi tiku patinama, Dios tlakg nitlan limakgkatsi.

13 Kalilakpuwanti uma: komo wix xkgalhi litliwakga, ¿xmasputu putum tapatin chu tuku nitlan lama kkakilhtamaku? Chuna, xlakata kapaxkiya latamanin. ¿Chu Dios? Xla namasputu putum tapatin chu tuku nitlan lama xlakata kinkapaxkiyan chu kgalhi litliwakga xlakata namasputu. Liwana kakatsi pi tamalaknun nema min kxapulana páginas xla uma libro nakgantaxtu. Pero, xlakata nalipawanaw xtamalaknun Dios, talakaskin tlakg nalakgapasaw.

DIOS LAKASKIN PI WIX KALAKGAPASTI

Akxni wi tiku mi’amigo tlawaputuna, waniya mintukuwani. Anta k’Biblia Dios kinkawaniyan tuku wanikan

14. ¿Tuku wanikan Dios chu tuku likatsiyaw pi lakaskin namaklakaskinaw xtukuwani?

14 Akxni wi tiku lakgapasputuna chu mi’amigo tlawaputuna, ¿tuku pulana waniya? Max wa mintukuwani. Chu Dios, ¿kgalhi xtukuwani? Lhuwa takanajla masiyakgo pi xla wanikan Dios o kinTlatkan, pero uma ni tukuwani. Kaj lilakgapaskan, la mapakgsina makuchina. Dios kinkawaniyan pi xtukuwani wa Jehová. Biblia wan: «Latamanin kakatsikgolh pi mintukuwani wa Jehová, pi kajwatiya wix tiku tlakg Lanka xlikalanka katiyatni» (Salmo 83:18 [82:19 k’atanu Biblia]). Dios lakaskin pi kalakgapaswi xtukuwani chu kamaklakaskiw. ¿Tuku likatsiyaw? Xlakata tiku tsokgwilikgolh Biblia makglhuwa maklakaskinkgolh (Éxodo 3:15; 6:3). Dios kinkamasiyaniyan xtukuwani xlakata x’amigos nawanaw.

15. ¿Tuku kilhchanima tukuwani Jehová?

15 Tukuwani Jehová wi tuku kilhchanima. Kilhchanima pi Dios tlan makgantaxti putum tuku malaknunit chu tuku tlawaputun. Nitu machokgo. Kaj wa Jehová lakgchan uma tukuwani. *

16, 17. 1) ¿Tuku kilhchanima pi Jehová «kgalhi putum litliwakga»? 2) ¿Tuku xlakata Jehová wa tiku «putum kilhtamaku Mapakgsina»? 3) ¿Tuku xlakata Jehová wa «Malakatsukina»?

16 Chuna la akxilhwi xapulana, Salmo 83:18 wan xlakata Jehová: «Kajwatiya wix tiku tlakg Lanka». Nachuna, Apocalipsis 15:3 wan: «Laklanka chu kaks malakawaninan mintatlaw, Jehová Dios, Tiku kgalhi putum litliwakga». ¿Tuku kilhchanima pi «kgalhi putum litliwakga»? Pi ni anan atanu tiku tlakg tliwakga nixawa Jehová. Chu 1 Timoteo 1:17 wan pi Jehová wa «tiku putum kilhtamaku Mapakgsina». Uma wamputun pi Jehová putum kilhtamaku lama. Nachuna, Salmo 90:2 masiya pi Dios putum kilhtamaku natawila. ¿Nixlikana pi lu lipaxuwayaw katsiyaw uma?

17 Biblia na masiya pi Jehová wa Malakatsukina. Apocalipsis 4:11 wan: «Wix kiDioskan Jehová, lakgchanan namakglhtinana kakni, namalankikana chu namakglhtinana litliwakga, xlakata wix putum malakatsuki chu putum anan xlakata wix chuna lakaskinti». Chuna, Jehová malakatsukilh putum tuku anan: ángeles chu staku nema wilakgolh k’akgapun asta skiti xalak kpupunu chu xtawakat kiwi.

¿TLAN X’AMIGO JEHOVÁ NAWANA?

18. 1) ¿Tuku xlakata makgapitsi latamanin lakpuwankgo pi nila x’amigo Dios litaxtukan? 2) Pero, ¿tuku wan Biblia?

18 Makgapitsi latamanin pekuankgo akxni lakgapaskgo xtayat Jehová. Lakpuwankgo pi ni kinkalilakgaputsayan xlakata xla lu tliwakga, lu lanka chu pi makgat kinkawilanin. Pero Dios ni lakaskin pi chuna namakgkatsiyaw. Xla kiʼamigojkan wamputun. Biblia wan pi Dios «ni lu makgat kinkawilanin» (Hechos 17:27). Dios lakaskin pi kalakgtalakatsuwi chu xla na natalakatsuwiniyan (Santiago 4:8).

19. 1) ¿Tuku tlan natlawaya xlakata x’amigo Dios nawana? 2) ¿Tuku xtayat Jehová tlakg lakgatiya?

19 ¿La tlan x’amigo Dios nawana? Jesús wa: «Uma kilhchanima latamat nema ni kgalhi xlisputni pi nalakgapaskgoyan wix, kajwatiya xaxlikana Dios, chu tiku wix malakgachanita, Jesucristo» (Juan 17:3). Komo chuntiya nakatsiya xlakata Jehová chu xlakata Jesús, tlakg nakalakgapasa chu mi’amigos nalitaxtukgo. Nachuna, nakgalhiya latamat nema ni kgalhi xlisputni. Asta la uku, wix katsinita pi «Dios tapaxkit» (1 Juan 4:16). Pero xla kgalhi lhuwa atanu tayat. Biblia masiya pi Jehová «xalakgalhamana chu tiku tlan likatsi, ni lakapala sitsi chu kgalhi lhuwa tapaxkit nema ni makgxtakgnan chu xaxlikana» (Éxodo 34:6). Jehová tlan likatsi chu lu «tapatinamputun» (Salmo 86:5). Kgalhkgalhinan chu ni makgxtakgnan (2 Pedro 3:9; Apocalipsis 15:4). Komo wix tlakg nalikgalhtawakgaya Biblia nalakgapasa atanu xalakwan xtayat.

20-22. 1) ¿La tlan x’amigo Dios nawana maski nila akxilha? 2) ¿Tuku max natlawakgo makgapitsin latamanin akxni nakatsikgo pi wix likgalhtawakgapat Biblia?

20 ¿La tlan x’amigo Dios nawana maski nila akxilha? (Juan 1:18; 4:24; 1 Timoteo 1:17). Akxni nalikgalhtawakgaya Biblia, na’akxilha pi Jehová xlikana lama (Salmo 27:4; Romanos 1:20). Akxni tlakg nakatsiya xlakata Jehová, tlakg napaxkiya chu namakgkatsiya pi tlakg lakatsu wilani.

Xtapaxkit kinTlatkan xalak akgapun tlakg lanka nixawa tapaxkit nema chatum xatlat kgalhini xkgawasa

21 Nakatsiya pi Jehová xapaxkina kinTlatkan (Mateo 6:9). Xla kinkamaxkin latamat chu lakaskin pi tlan kakinkakitaxtunin. Wa uma tuku lakaskin tlat xapaxkina xpalakata xkamanan (Salmo 36:9). Biblia masiya pi wix tlan x’amigo Jehová nawana (Santiago 2:23). Chuna, xmalakatsukina putum tuku anan miʼamigo wamputun.

22 Makgapitsi latamanin namamakgxtakgniputunkgoyan mintakgalhtawakga xalak Biblia. Max lilakgaputsakgo pi nalakgpaliya mintakanajla. Pero ni kamasta talakaskin namamakgxtakgnikgoyan. Dios wa tlakg xatlan amigo nema nakgalhiya.

23, 24. 1) ¿Tuku xlakata chuntiya natlawaya takgalhskinin? 2) ¿Tuku nakatsiyaw k’atanu capítulo?

23 Akxni nalikgalhtawakgaya Biblia, wi tuku ni katiʼakgatekgsti. Ni kamaxananti nakgalhskininana. Jesús lichuwinalh pi kilitaktujutkan chuna la laktsu kamanan. Chuna la akxilhwi xapulana, laktsu kamanan tlawakgo lhuwa takgalhskinin (Mateo 18:2-4). Chu Dios lakaskin pi wix natekgsa xatakgalhtin mintakgalhskinin. Wa xlakata, liwana kalikgalhtawakga Biblia xlakata nakatsiya pi xaxlikana tuku katsinipat (kalikgalhtawakga Hechos 17:11).

24 Tlakg liwana nalakgapasaw Jehová komo nalikgalhtawakgayaw Biblia. K’atanu capítulo nakatsiyaw tuku xlakata ni anan atanu libro xtachuna la Biblia.

^ párr. 15 Komo Biblia nema kgalhiya ni limin tukuwani Jehová o komo tlakg katsiputuna xlakata tuku kilhchanima chu la wankan xtukuwani Dios, kaʼakxilhti nota 1, niku wan «Jehová».