Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

CAPÍTULO 9

¿Lakatsu wi xlisputni kakilhtamaku?

¿Lakatsu wi xlisputni kakilhtamaku?

1. ¿Niku tlan nakatsiniyaw tuku nala kkilhtamaku nema aku namin?

AKXNI akxilha noticias max lakpuwana: «¿Tuku naʼakgspula uma kakilhtamaku?». Anan lhuwa talakgaputsit chu tuku nitlan, chu wa xlakata latamanin lakpuwankgo pi xlisputni kakilhtamaku lu lakatsu wi. ¿Xlikana uma? ¿Tlan nakatsiyaw tuku nala kkilhtamaku nema aku namin? Chuna. Maski akinin nila wanaw tuku aku nala, Jehová katsi. Anta kBiblia, xla kinkawaniyan tuku nala kkilatamatkan chu kKatiyatni (Isaías 46:10; Santiago 4:14).

2, 3. 1) ¿Tuku xkatsiputunkgo kstalaninanin Jesús? 2) ¿Tuku kakgalhtilh Jesús?

2 Akxni Biblia lichuwinan xlisputni kakilhtamaku, ni wa kilhchanima xlisputni Katiyatni wata wa kilhchanima xlisputni tuku nitlan. Jesús masiyalh pi xTamapakgsin Dios namapakgsi Katiyatni (Lucas 4:43). Kstalaninanin xkatsiputunkgo tukuya kilhtamaku xʼama min uma Tamapakgsin, wa xlakata kgalhskinkgolh Jesús: «¿Tukuya kilhtamaku chuna nala, chu tuku nalitasiya pi kinkatawila nawan chu akxni talakatsuwinita xlisputni kakilhtamaku?» (Mateo 24:3). Jesús ni kawanilh tukuya kilhtamaku, pero kawanilh tuku xʼama la akxni atsinu xtsankga lata xmilh xlisputni tuku nixatlan. Chu tuku lichuwinalh Jesús kgantaxtuma la uku kilhtamaku. (Kaʼakxilhti nota 24, niku wan «Xaʼawatiya kilhtamaku»).

3 Kʼuma capítulo naʼakxilhaw tuku likatsiyaw pi lamaw kxlisputni kakilhtamaku. Pero, pulana xlakaskinka nakatsiyaw xlakata akgtum guerra nema lacha kʼakgapun chu chuna nakatsiyaw tuku xlakata kakilhtamaku lu nitlan wi.

GUERRA KʼAKGAPUN

4, 5. 1) ¿Tuku lalh kʼakgapun akxni nina makgas xmapakgsinama Jesús? 2) Chuna la wan Apocalipsis 12:12, ¿tuku xʼama la kKatiyatni akxni Jesús xtamakxtucha Satanás kʼakgapun?

4 Kcapítulo 8 katsiniw pi Jesús tsukulh mapakgsinan kʼakgapun kkata 1914 (Daniel 7:13, 14). Libro xla Apocalipsis kinkawaniyan tuku lalh alistalh: «Analh akgtum guerra anta kʼakgapun. Miguel chu xʼángeles talatlawakgolh lanka luwa nema makgapekuanan». Miguel * wa Jesús chu lanka luwa nema makgapekuanan wa Satanás. Satanás chu xdemonios katlajaka chu kamakaminka unu kKatiyatni. ¡Ángeles max lu paxuwakgolh! Pero, ¿tuku xʼama kaʼakgspula latamanin tiku xlatamakgolh kKatiyatni? Biblia wan pi lu xʼamakgo patinankgo. ¿Tuku xlakata? Xlakata Satanás «lu sitsinit, xlakata katsi pi nialh lhuwa kilhtamaku kgalhi» (Apocalipsis 12:7, 9, 12).

5 Akgskgawini tlawama tuku lu nitlan kKatiyatni. Lu sitsima xlakata nialh makgas Jehová nialh katimaxkilh talakaskin natlawa tuku nitlan kKatiyatni. Kaʼakxilhwi tuku lichuwinalh Jesús pi xʼama la akxni xchilh tuku Biblia limapakuwi «xaʼawatiya kilhtamaku».

TUKU XʼAMA LA KXAʼAWATIYA KILHTAMAKU

6, 7. ¿La kgantaxtuma la uku xtachuwin Jesús xlakata guerras chu tatsinksni?

6 Guerras. Jesús wa: «Nalatalatlawa laklanka kachikinin chu nalatalatlawa tamapakgsin» (Mateo 24:7). La uku tlakg lhuwa latamanin nikgonit xlakata guerras nixawa la makgasa. Chuna la wankgo tiku lakputsananikgo tuku la kxlikalanka katiyatni, liwaka 100 millones latamanin nikgonit xlakata guerras lata kkata 1914. Lata kkata 1900 asta kkata 2000, uma wamputun pi kaj 100 kata, tlakg lhuwa latamanin nikgonit k’guerra nixawa 1,900 kata nema xtitaxtunita. Kalilakpuwanti takatsanajwat chu tapatin nema titaxtukgonit lhuwa latamanin.

7 Tatsinksni. Jesús lichuwinalh: «Na’anan tatsinksni» (Mateo 24:7). Maski xlikana pi la uku anan lhuwa liwat, lhuwa latamanin ni kgalhikgo tuku nawakgo. ¿Tuku xlakata? Ni kgalhikgo tumin xlakata natamawakgo tuku nawakgo o natamawakgo akgtum pukuxtu niku nachananankgo. Liwaka akgtum mil millón latamanin lu lakglimaxkgenin chu ni kgalhikgo tumin xlakata natamawakgo tuku maklakaskinkgo. Organización Mundial de la Salud wan pi lhuwa millones laktsu kamanan nikgo akgatunu kata xlakata ni kgalhikgo tuku wakgo.

8, 9. 1) ¿La kgantaxtunit tuku lichuwinalh Jesús xlakata la tachiki tiyat? 2) ¿Tuku tlan nawanaw xlakata tajatat?

8 Tachiki tiyat. Jesús lichuwinalh: «Kaniwa lu natachiki tiyat» (Lucas 21:11). Akgatunu kata lakalhuwa niku tachiki tiyat xlikalanka katiyatni. Lata kkata 1900, liwaka akgtiy millón latamanin nikgonit akxni tachiki tiyat. Chu maski la uku wi tuku tlan likatsikan niku natachiki tiyat, chuntiya nikgo lhuwa latamanin akxni chuna la.

9 Tajatat. Jesús wa pi xʼama anan «laklixkajni tajatat», uma wamputun pi xʼama anan laklanka tajatat nema lu lakapala xʼamakgo talakgatumikgo chu lhuwa latamanin xnikgolh (Lucas 21:11). Maski makuchinanin katsikgo la namakuchikgo makgapitsi latamanin tiku kgalhikgo tajatat, nila putum makuchikgo. Asta wankan pi akgatunu kata lhuwa millón latamanin nikgo xlakata diabetes, cancer chu amakgapitsi lhuwa tajatat. Nachuna, 40 kata nema titaxtunit tekgskanit liwaka 30 xasasti tajatat chu makgapitsi nitu xalikuchun.

LA XʼAMAKGO LIKATSIKGO LATAMANIN

10. Chuna la wan 2 Timoteo 3:1-5, ¿la xʼamakgo likatsikgo latamanin kxaʼawatiya kilhtamaku?

10 Anta kBiblia, 2 Timoteo 3:1-5 wan: «Kxaʼawatiya kilhtamaku, tuku natitaxtukan lu tuwa nawan chu lu kalipekua nawan». Apóstol Pablo lichuwinalh pi latamanin tiku xʼamakgo latamakgo kxaʼawatiya kilhtamaku nitlan xʼamakgo likatsikgo:

  • Xʼakstukan xkapaxkika.

  • Xpaxkikgolh tumin.

  • Ni xkgalhakgaxmatkgolh xnatlatnikan.

  • Xʼamakgo kamakgxtakgkgo amakgapitsi latamanin.

  • Ni xʼamakgo paxkikgo xfamiliajkan.

  • Nila xmachokgokgolh tuku makgkatsikgo.

  • Lixkajni chu xalakluku xʼamakgo likatsikgo.

  • Kajwatiya xpaxkikgolh tuku xlipaxuwakgolh chu ni wa xpaxkikgolh Dios.

  • Kxlakatin amakgapitsin xlimasiyakgolh pi kakninanikgo Dios, pero nichuna xʼamakgo lilatamakgo.

11. Chuna la wan Salmo 92:7, ¿tuku nakaʼakgspula latamanin tiku nitlan likatsikgo?

11 ¿Chuna likatsikgo latamanin niku lapat? Lhuwa latamanin chuna likatsikgo. Pero wi tuku natlawa Dios xlakata nalakkaxtlawa. Xla malaknu: «Akxni nalhuwankgo tiku lixkajni likatsikgo xtachuna la likuxtut chu akxni naxanakgo tiku tlawakgo tuku nitlan, xlakan nakamasputukan» (Salmo 92:7).

TUKU XATLAN XʼAMA KGANTAXTU

12, 13. ¿Tuku kinkamasiyaninitan Jehová kxaʼawatiya kilhtamaku?

12 Biblia xlichuwinanit pi kxaʼawatiya kilhtamaku xʼama anan lhuwa takatsanajwat chu lhuwa tapatin. Pero na lichuwinalh pi wi tuku tlan xʼama la.

«Xatlan tamakatsinin xla Tamapakgsin natalichuwinan kxlilakgatum katiyatni» (Mateo 24:14).

13 Tlakg tlan xʼamaka akgatekgsnikan Biblia. Akxni palakachuwina Daniel lichuwinalh xlakata xaʼawatiya kilhtamaku, wa: «Tlakg natalhuwi xaxlikana takatsin» (Daniel 12:4). Uma wamputun pi Dios xʼama kamakgtaya xkachikin xlakata liwana xʼakgatekgskgolh Biblia. Chu uma kgantaxtunit lata kkata 1914. Akgtum liʼakxilhtit, Dios liwana kinkamasiyaninitan pi xlakaskinka xtukuwani chu tuku natlawa kKatiyatni. Nachuna kinkamasiyaninitan tuku xaxlikana xlakata talakgmaxtut, tuku kinkaʼakgspulayan akxni niyaw chu takgalhkgalhin xlakata talakastakwanat. Katsininitaw pi kajwatiya xTamapakgsin Dios tlan nalakkaxtlawa kintaʼakglhuwitkan. Chu na katsininitaw la tlan napaxuwayaw chu la nalatamayaw chuna la Dios lakaskin. Pero, ¿tuku tlawakgo xlakskujnin Dios akxni wi tuku katsinikgo? Atanu tuku xlichuwinankanit kinkamaxkiyan xatakgalhtin. (Kaʼakxilhti nota 21, niku wan «Talakgmaxtut» chu nota 25, niku wan «Talakastakwanat»).

14. ¿Niku lichuwinamaka «xatlan tamakatsinin xla Tamapakgsin» chu tiku chuna tlawamakgo?

14 Xlikalanka katiyatni xʼamaka lichuwinankan Dios. Akxni xlichuwinama xlakata xaʼawatiya kilhtamaku, Jesús wa: «Xatlan tamakatsinin xla Tamapakgsin natalichuwinan kxlilakgatum katiyatni» (Mateo 24:3, 14). Xatlan tamakatsin xla Tamapakgsin lichuwinamaka kliwaka 240 países chu kachikinin, chu kliwaka 1,000 tanu tanu tachuwin. Xlikalanka Katiyatni, xtatayananin Jehová «kputum laklanka kachikinin, laklanka familias chu kachikinin chu tipalhuwa tachuwin» kamakgtayamakgo latamanin liwana naʼakgatekgskgo tuku xTamapakgsin Dios chu tuku natlawa xpalakata latamanin (Apocalipsis 7:9). Xtatayananin Jehová xatapaxuwan chuna ktlawayaw, ni kmatajinanaw. Chuna la lichuwinalh Jesús, lhuwa latamanin ni kinkaʼakxilhputunkgoyan chu kinkaputsastalanikgoyan. Pero nitila machokgo la lichuwinamaka Dios (Lucas 21:17).

¿TUKU NATLAWAYA WIX?

15. 1) ¿Lakpuwana wix pi lamaw kxaʼawatiya kilhtamaku, chu tuku xlakata chuna lakpuwana? 2) ¿Tuku nakaʼakgspula tiku ni kgalhakgaxmatkgo Dios chu tuku nakaʼakgspula tiku kgalhakgaxmatkgo?

15 ¿Lakpuwana wix pi lamaw kxaʼawatiya kilhtamaku? La uku kgantaxtuma lhuwa tuku xlichuwinankanit xlakata xaʼawatiya kilhtamaku. Ni makgas, Jehová namalakgachokgo la lichuwinamaka xalakwan tamakatsinin «chu alistalh namin lisputni» (Mateo 24:14). ¿Tuku uma lisputni? Wa guerra xla Armagedón, niku Dios namasputu putum tuku nitlan. Jehová nakamaklakaskin Jesús chu xʼángeles xlakata nakamasputu putum tiku ni kgalhakgaxmatkgo chu ni kgalhakgaxmatkgo xKgawasa (2 Tesalonicenses 1:6-9). Akxni titaxtunita nawan Armagedón, Satanás chu xdemonios nialhla katikaʼakgskgawikgolh latamanin. Putum tiku nakgalhakgaxmatkgo Dios chu natatayakgo xTamapakgsin naʼakxilhkgo la nakgantaxtu tuku Dios malaknunit (Apocalipsis 20:1-3; 21:3-5).

16. Xlakata lisputni lu talakatsuwima, ¿tuku militlawat?

16 Xlisputni xkakilhtamaku Satanás lu lakatsu wi. Wa xlakata lu xlakaskinka nalilakpuwana tuku natlawaya. Jehová lakaskin pi wix kakatsini xlakata Biblia. Wa xlakata, lu xlakaskinka kaliʼakxilhti mintakgalhtawakga xalak Biblia (Juan 17:3). Nachuna, xtatayananin Jehová ktamakxtumiyaw akgatunu semana. Anta ktamakxtumit kkamakgtayayaw latamanin naʼakgatekgskgo Biblia. Kalitsakgsa ankgalhin napina kʼuma tamakxtumit (kalikgalhtawakga Hebreos 10:24, 25). Komo talakaskin pi wi tuku nalakgpaliya kmilatamat, chuna katlawa. Chuna la natlawatilhaya talakgpalit kmilatamat, natatliwakglhtilha la talalipina Dios (Santiago 4:8).

17. ¿Tuku xlakata lu kaks nakamalakawani latamanin akxni namin lisputni?

17 Apóstol Pablo lichuwinalh pi akxni nakamasputukan latamanin namin «xtachuna la chatum kgalhana min katsisni», akxni niti kgalhkgalhi (1 Tesalonicenses 5:2). Jesús lichuwinalh pi lhuwa ni kuenta xʼamakgo tlawakgo tuku xlitasiyalh pi lamaw kxaʼawatiya kilhtamaku. Jesús wa: «Xlakata chuna la xwanit kxkilhtamaku Noé, nachuna nawan akxni xKgawasa chixku katawilan nawan. Xlakata chuna la ama kilhtamaku akxni nina xmin Munkaklat xwayamakgolh chu xkgotnamakgolh, lakchixkuwin xtamakgaxtokgmakgolh chu lakpuskatin xkamakamastamaka xlakata natamakgaxtokgkgo, asta akxni Noé tanulh kʼarca, chu ni kuentajtlawakgolh asta akxni milh Munkaklat chu putum kamalakgsputulh, chuna nawan akxni xKgawasa chixku katawilan nawan» (Mateo 24:37-39).

18. ¿Tuku kinkamakatsinin Jesús?

18 Jesús kinkamakatsinin pi «lhuwa wayankan chu lhuwa kgotkan [o kgotnankan]» o «lu lilakgaputsakan tuku maklakaskinkan» max natlawa pi ni xlakaskinka naʼakxilhaw skgalalh natawilayaw. Xla lichuwinalh pi lisputni «xalakapala» xʼama min chu pi xʼama kalakgchin putum latamanin. Alistalh wa: «Wa xlakata skgalalh katawilatit, chu chuntiya kaskinitit Dios xliputum minakujkan, xlakata tlan nalakgtaxtuniyatit putum tuku xlikgantaxtut chu tlan natayayatit kxlakatin xKgawasa chixku» (Lucas 21:34-36). ¿Tuku xlakata lu xlakaskinka naliʼakxilhaw tuku kinkamakatsinin Jesús? Xlakata nialh makgas namasputukan xkakilhtamaku Satanás. Kajwatiya latamanin tiku Jehová chu Jesús tlan nakaʼakxilhkgo nalakgtaxtukgo akxni namin lisputni chu nalatamakgo putum kilhtamaku kxasasti katiyatni (Juan 3:16; 2 Pedro 3:13).

^ párr. 4 Komo tlakg katsiputuna xlakata Miguel, kaʼakxilhti nota 23, niku wan «Arcángel Miguel».