1. Chuna la wan Efesios 6:10-13, ¿tuku pulaktum nema lu xlakaskinka la kinkalimasiyaniyan Jehová pi kinkalilakgaputsayan chu kinkapaxkiyan?

PULAKTUM tuku lu xlakaskinka kinkalimasiyaniyan pi Jehová kinkalilakgaputsayan chu kinkapaxkiyan wa pi kinkamakgtayayan nakatalatlawayaw kintalamakgasitsinkan. Tiku tlakg kinkatalatlawakgoyan wa Satanás chu xdemonios. Jehová kinkamakatsiniyan pi lixkajni likatsikgo chu kinkamaxkiyan tuku tlan namaklakaskinaw xlakata tlan nakamakgatlajayaw (kalikgalhtawakga Efesios 6:10-13). Komo namakgamakglhtinanaw xtamakgtay chu xliputum kinakujkan nalipawanaw, tlan namakgatlajayaw Akgskgawini. Tlan liwana nalipawanaw chuna la apóstol Pablo, tiku tsokgli: «Lapi wa Dios nti nkimakgtayanakan, ¿ti nchu wa ntlan nakinkatalatlawayan?» (Rom. 8:31).

2. ¿Tuku naʼakxilhaw kʼuma artículo?

² Xaxlikana kstalaninanin Cristo ni lu kalilakgaputsayaw Satanás chu xdemonios. Wata tlakg lilakgaputsayaw nakatsiniyaw xlakata Jehová chu naskujnaniyaw (Sal. 25:5). Maski chuna, talakaskin nakatsiyaw tuku tlawa Satanás xlakata ni nakinkaʼakgskgawiyan (2 Cor. 2:11). Kʼuma artículo naʼakxilhaw tuku tlakg maklakaskin Satanás chu xdemonios xlakata nakaʼakgskgawi latamanin. Nachuna naʼakxilhaw la namakgatlajayaw uma tatalachipat.

3, 4. 1) ¿Tuku taskuwan? 2) ¿La xlilhuwa talakgatuminit taskuwan?

³ Pulaktum tuku lu maklakaskinkgo Satanás chu xdemonios  xlakata nakaʼakgskgawikgo latamanin wa taskuwan. Tiku chuna tlawakgo lichuwinankgo pi lakgapaskgo chu kgalhikgo litliwakga nema amakgapitsi latamanin ni katsikgo o nila tlawakgo. Akgtum liʼakxilhtit, makgapitsi maklakaskinkgo astrología chu taskgoyun xlakata tlan naʼakxilhkgo tuku nala kkilhtamaku nema aku namin. Makgapitsi wankgo pi tachuwinankgo tiku nikgonita. Chu amakgapitsi atanu tuku tlawakgo nema na makgtanuma ktaskuwan. *

⁴ Taskuwan lu talakgatuminit xlikalanka kakilhtamaku. Akxni kakgalhskinka latamanin xalak 18 países kLatinoamérica chu kCaribe, tsinu liwaka itat latamanin tiku kakgalhskinka wankgolh pi kanajlanikgo taskuwan, taskgoyun chu amakgapitsi nema tatalakxtumi taskuwan chu lakpuwankgo pi tlan katachuwinankan espíritus. Chu akxni katlawanika takgalhskinin latamanin xalak 18 países xla África, liwaka itat kanajlanikgo taskuwan. Xlikana, kaj xanikuta niku nalatamayaw talakaskin ankgalhin skgalalh natawilayaw, xlakata Satanás kaʼakgskgawiputun «putum latamanin» (Rev. 12:9).

5. ¿La akxilha Jehová taskuwan?

⁵ Jehová chatum Dios xaxlikana (Sal. 31:5). Wa xlakata nitlan akxilha taskuwan chu putum tuku tatalakxtumi. Xla kawanilh israelitas: «Ni xliʼanat kmilakgstipan niti tiku nalhkuyu xkgawasa o xtsumat, tiku nawan tuku aku nala, tiku liskuja magia, nipara wa tiku nawan pi wi tuku naʼakgspula achatum, tiku putsa skuwana, nipara tiku nakgalhskin skuwana. Nipara tiku naskuwa achatum, nipara tiku tachuwinan ninin, tiku lakputsanani tuku aku nala, nipara chatum tiku kakgalhskin ninin. Xlakata katiwa tiku tlawa umakgolh, Jehová lu xalixkajni akxilha» (Deut. 18:10-12). Akinin kstalaninanin Cristo ni talakaskin xafuerza nakgalhakgaxmataw xLimapakgsin Jehová nema kamaxkilh israelitas. Pero katsiyaw pi chuntiya nitlan akxilha taskuwan (Mal. 3:6).

6. 1) ¿La maklakaskin Satanás taskuwan xlakata nakatlawani tuku nitlan latamanin? 2) Chuna la wan Eclesiastés 9:5, ¿la wilakgolh tiku nikgonita?

⁶ Jehová kinkawaniyan pi kalakgmakgaw taskuwan xlakata katsi pi Satanás limaklakaskin xlakata nakatlawani tuku nitlan latamanin. Akgtum liʼakxilhtit, limaklakaskin xlakata namalakgatumi taʼakgsanin, la komo pi ninin chuntiya latamakgo akxni nikgo (kalikgalhtawakga Eclesiastés 9:5). Nachuna limaklakaskin xlakata nakamakgapekuan latamanin chu natamakgatlinikgo Dios. Tuku xtalakpuwan wa pi latamanin nalipawankgo nixatlan espíritu chu ni wa Jehová.

7. ¿Tuku kinkawaniyan Jehová?

⁷ Chuna la lichuwinaw, Jehová kinkawaniyan tuku lakaskinaw xlakata nakatsiyaw pi Satanás chu xdemonios ni nakinkaʼakgskgawiyan. Kaʼakxilhwi tuku tlan natlawayaw xlakata nakatalatlawayaw.

8. 1) ¿La tlan nakatalatlawayaw nixatlan espíritus? 2) ¿Tuku kinkamasiyaniyan tuku lichuwinan Salmo 146:4 xlakata tiku nikgonita?

⁸ Kalikgalhtawakgaw xTachuwin Dios chu kalilakpuwaw. Wa uma pulaktum la tlan nalakgmakganaw taʼakgsanin nema malakgatumikgo nixatlan espíritus. Wa xTachuwin  Dios xtachuna la akgtum espada nema xastakaka chu malakgachokgo xtaʼakgsanin Satanás (Efes. 6:17). Akgtum liʼakxilhtit, liwana lichuwinan pi tiku nikgonita nila tachuwinankgo latamanin (kalikgalhtawakga Salmo 146:4). Nachuna kinkawaniyan pi kajwatiya Jehová tlan wan tuku nala kkilhtamaku nema aku namin (Is. 45:21; 46:10). Komo ankgalhin nalikgalhtawakgayaw chu nalilakpuwanaw, tlan nalakgmakganaw chu naxkajniyaw xtaʼakgsaninkan nixatlan espíritus.

9. ¿Tuku talismanin xla taskuwan ni namakgtlawayaw?

⁹ Nitu katlawaw tuku tatalakxtumi taskuwan. Akinin xaxlikana kstalaninanin Cristo ni kalakganaw tiku liskujkgo taskuwan chu ni katachuwinanaw tiku nikgonita. Chuna la akxilhwi kʼartículo nema titaxtulh, ni makgtlawayaw talismanin nema tlawakan akxni wi tiku niy, xlakata takanajla nema anan pi tiku nikgonita chuntiya latamakgo xʼespíritujkan. Chu nachuna ni maklakaskinaw astrología o nakgalhskinaw tiku wankgo tuku aku nala xlakata nakatsiyaw tuku nala kkilhtamaku nema aku mima (Is. 8:19). Akinin ni makgtlawaputunaw uma talismanin. Katsiyaw pi uma lu nitlan, xlakata tlakg natalakatsuwiniyaw Satanás chu xdemonios.

10, 11. 1) ¿Tuku tlawakgolh makgapitsi latamanin xalak Éfeso kxapulana siglo akxni katsikgolh tuku xaxlikana? 2) Chuna la wan 1 Corintios 10:21, ¿tuku xlakata nastalaniyaw xliʼakxilhtitkan chu la tlan natlawayaw?

¹⁰ Kalakgmakgaw putum tuku tatalakxtumi taskuwan. Kxapulana siglo, makgapitsi latamanin xalak Éfeso xtlawakgo taskuwan. Pero akxni lakgapaskgolh tuku xaxlikana wi tuku tlawakgolh. Chuna la wan Biblia, «lhuwa tiku skuwananin xwankgonit mastokgkgolh xlibroskan chu kalhkuyukgolh kxlakatin putum latamanin» (Hech. 19:19). Chuna la akxilhaw, lu xlakaskinka akxilhkgolh natalatlawakgo nixatlan espíritus. Maski ama libros xla magia lu laktapalaxla xwankgonit,  ni stakgolh chu ni maskiwinankgolh wata kaj lhkuyukgolh. Tlakg lilakgaputsakgolh namakgapaxuwakgo Jehová nixawa xtapalh nema xkgalhikgo libros.

¹¹ ¿La tlan nastalaniyaw xliʼakxilhtitkan? Komo wi tuku kgalhiyaw nema tatalakxtumi taskuwan la komo tiku maklakaskinkgo tapixnu o tanu tuku maklakaskinkan xlakata lakpuwankgo pi nitu katikaʼakgspulalh chu pi nakamakgtaya xlakata nitu nakatlawani nixatlan espíritus, talakaskin nalakgmakganaw (kalikgalhtawakga 1 Corintios 10:21).

12. ¿Tuku tlan nakinkakgalhskinkanan?

¹² Kuenta katlawaw tuku lilakgastananaw. Kakinkakgalhskinkan: «¿Klikgalhtawakga libros, revista o k’akxilha k’Internet xlakata taskuwan? ¿Tuku lichuwinan tatlakgni nema kkgaxmata, películas nema k’akxilha chu atanu programas xla televisíon chu xlakata videojuegos? ¿Limin taskuwan tuku klilakgastanan? ¿Películas nema k’akxilha limin vampiros, zombis o atanu tuku ni xalak kakilhtamaku? ¿Lichuwinan pi magia, skgoyunanin chu tiku tlawani tuku nitlan a chatum kaj nitu litaxtu?». Xlikana pi ni putum cuentos o historias limin taskuwan. Akxni nakinkatlawanikanan uma takgalhskinin, kuenta natlawayaw pi putum tuku nalaksakaw xlakata nalilakgastananaw ni natatalakxtumi tuku Dios xkajni. Lu liskujputunaw xlakata nakgalhiyaw xatlan talakapastakni kxlakatin Jehová (Hech. 24:16). *

13. ¿Tuku ni tlawaputunaw?

¹³ Ni kalichuwinaw tuku xla demonios.  Nastalaniyaw xliʼakxilhtit Jesús (1 Ped. 2:21). Akxni xlamacha k’akgapun lhuwa katsinilh xpalakata Satanás chu xdemonios. Pero akxni milh kKatiyatni ni wa lichuwinalh xlakata Satanás chu xdemonios. Xla xlichuwinamputun Jehová chu ni wa Satanás. Chuna la Jesús, akinin ni wa lichuwinamaw demonios. Wata limasiyayaw kintachuwinkan pi lu paxuwayaw kkinakujkan xlakata lichuwinanaw xaxlikana (Sal. 45:1).

14, 15. 1) ¿Tuku xlakata ni nakapekuaniyaw nixatlan espíritus? 2) ¿Tuku likatsiyaw pi Jehová kuentajtlawama xkachikin la uku?

¹⁴ Ni kakapekuaniw nixatlan espíritus. Kʼuma kakilhtamaku putum akinin wi tuku nitlan nakinka’akgspulayan. Akxni max ni kgalhkgalhimaw max nitlan tuku nakinka’akgspulayan, natatatlayaw o asta max naniyaw. Pero ¿nalakpuwanaw pi wa demonios linkgo kuenta? Biblia lichuwinan pi kimputumkan wi tuku nitlan nakinkalakgchinan o “tuku kaj xalan lay” (Ecl. 9:11). Pero nachuna, Jehová limasiyanit pi tlakg tliwakga nixawa demonios. Akgtum liʼakxilhtit, ni mastalh talakaskin pi Satanás namakgni Job (Job 2:6). Chu kxkilhtamaku Moisés, limasiyalh pi tlakg kgalhi litliwakga nixawa sacerdotes tiku xtlawakgo magia kʼEgipto (Éx. 8:18; 9:11). Alistalh, Jehová maxkilh litliwakga Jesús xlakata katamakxtucha Satanás chu demonios kʼakgapun. Chu kaj nialh makgas kilhtamaku nakamalakgachakan kxakapulhman, niku nialh la tuku katikatlawanikgolh latamanin (Rev. 12:9; 20:2, 3).

¹⁵ Lhuwa tuku likatsiyaw pi Jehová kuenta tlawa xkachikin la uku. Kalilakpuwaw uma: lichuwinamaw chu masiyamaw tuku xaxlikana kxlikalanka Katiyatni (Mat. 28:19, 20). Chuna limasiyayaw tuku nitlan tlawama Akgskgawini. Komo xla xmatlanilh xmalakgachokgolh taskujut nema tlawamaw. Pero ni matlani. Wa xlakata ni nakapekuaniyaw nixatlan espíritus. Katsiyaw pi «Jehová lakputsama xlikalanka katiyatni xlakata nalimaklakaskin xlitliwakga xlakata nakalimakgtaya tiku xliputum xnaku skujnanikgo» (2 Crón. 16:9). Komo ni namakgxtakgaw Dios, demonios nila tuku kintikatlawanikgon.

16, 17. Kalichuwinanti akgtum liʼakxilhtit niku talakaskin nalimasiyayaw pi ni pekuanaw xlakata nakatalatlawayaw nixatlan espíritus.

¹⁶ Talakaskin ni napekuanaw xlakata nakatalatlawayaw nixatlan espíritus, liwaka akxni kiʼamigoskan o tiku xalak kifamiliajkan nakinkamatlawiputunkgoyan talismanin nema tlawakgo xlakata lakpuwankgo pi chuna ni kintikaʼakgspulan tuku nitlan. Pero Jehová sikulunatlawa tiku ni pekuankgo. Kaʼakxilhwi tuku titaxtulh chatum tala wanikan Erica, tiku lama kʼGhana. Xkgalhi puxamatum kata akxni tsukuka limakgalhtawakgakan Biblia. Xlakata xtlat kskgoyunan, putum xlakpuwankgo pi xla nachuna xtlawalh uma talismanin, nema na makgtanuma wakan liwa nema xkamakamaxkikan nixaxlikana dioses. Akxni xla ni lakaskilh, xfamilia lakpuwankgolh pi xla xlakgmakgama xdioseskan. Xlakpuwankgo pi xla xʼamaka limakgapatinankan tajatat.

¹⁷ Xnatlatni xafuerza xmatlawiputunkgo uma talismanin, pero xla ni pekualh maski xtamakxtuka kxchik. Pero xtatayananin Jehová makgamakglhtinankgolh kxchikkan uma tsumat. Chuna la uma, Jehová lisikulunatlawalh akgtum xasasti familia tiku kakninanikgo Jehová (Mar. 10:29, 30). Maski xfamilia lakgmakgankgolh chu asta lhkuyukgolh tuku xla xkgalhi, xla ni makgxtakgli Jehová, tamunulh chu la uku precursora regular litaxtu. Ni kapekuani demonios. Chu lichuwinan xlakata xfamilia: «Ankgalhin kwani Jehová pi xlakan na xlakgapaskgolh chu xlipaxuwakgolh xlakata tlan kskujnanikgolh».

18. ¿Tuku tasikulunalin namakglhtinanaw komo nalipawanaw Jehová?

¹⁸ Ni kimputumkan katititaxtuw akgtum xatuwa taputsan. Pero kimputumkan nakatalatlawayaw nixatlan espíritus chu nalipawanaw Jehová. Komo chuna natlawayaw, namakglhtinanaw lhuwa tasikulunalin. Akgtum liʼakxilhtit, Satanás ni kintikaʼakgskgawin. Nachuna, xlakata ni kapekuaniyaw demonios nikxni katimakgxtakgwi la skujnaniyaw Dios. Chu tlakg natatliwakglha la talalinaw Jehová. Santiago tsokgli: «Wa anu Dios nti nkatamakamastanitit, na kalakgapaxtokgtit akgskgawini, chuna nakatsalaniyan. Wa Dios nti nkatalatsuwinitit, na nakatalakatsuwiniyan» (Sant. 4:7, 8).