1. ¿La tlan nataskujaw Jehová?

AKXNI Jehová kinkamalakatsukin, xlakaskin pi xmakgtayanaw xlakata nakgantaxtu xtalakaskin. Maski la uku makglakgalhinanin akinin, putum xlakskujnin Dios tlan nataskujaw chali chali. Akgtum liʼakxilhtit, Biblia wan pi «akinin xtaskujnin Dios» akxni lichuwinanaw xtachuwin chu akxni kamakgalhtawakgeyaw latamanin (1 Cor. 3:5-9). Lu lanka talakgalhaman pi xMalakatsukina putum tuku anan kinkamaxkiyan talakaskin nataskujaw kʼakgtum taskujut nema lu xlakaskinka akxilha. Pero wi atanu la tlan nataskujaw Jehová. Kʼuma artículo naʼakxilhaw makgapitsi uma: nakamakgtayayaw kifamiliajkan chu natalan, tlan nakamakgamakglhtinanaw amakgapitsin, xatapaxuwan namakgtayananaw kxkachikin Jehová chu akxni tlakg naskujnaniyaw Dios (Col. 3:23).

2. ¿Tuku xlakata ni natamalakxtumiyaw tuku tlan tlawayaw akinin xpalakata Jehová chu tuku tlawakgo amakgapitsin?

² Akxni nalikgalhtawakgayaw uma artículo, ni katamalakxtumiw tuku tlan natlawayaw akinin xpalakata Jehová chu tuku tlawakgo amakgapitsin. Ankgalhin kalakapastakwi pi tanu tanu kinkatakan, kintajatatkan, tuku titaxtuyaw chu tuku katsiniyaw tlawayaw. Apóstol Pablo wa umakgolh tachuwin: «Chatunu naʼakstu putsananikan  xtatlaw, chuna chi naʼakstukatsiy ntu xlakgasi nkgalhi, na ni wa naliuʼkxilhtiy wantu ntlawakgoy amakgapitsin» (Gál. 6:4).

3. ¿Tuku xlakata tlan nawanaw pi tiku kamakgtayakgo xfamiliajkan chuna makgtayamakgolh Dios?

³ Jehová lakaskin pi xlakskujnin nakamakgtayakgo xfamiliajkan. Akgtum liʼakxilhtit, wi tiku xliskujatkan xlakata nakamaxkikgo xfamilia tuku maklakaskinkgo. Lhuwa lakpuskatin tamakgxtakgkgo kxchikkan xlakata kamakgtakgalhkgo laktsu xkamanankan. Chu makgapitsi natalan kamakgtakgalhkgo xnatlatnikan tiku linkgoya kata. Xlakaskinka natlawayaw uma. Biblia wan: «Lapi winti ni kuintaj tlaway[...], na tlakg xaliwaka wanti xala kxchik, kaj likgamananit xtakanajla, na tlakg xaliwaka nitlan xtayat, ni xawa ntini kanajlay» (1 Tim. 5:8). Komo kgalhiyaw uma taskujut, max nila lhuwa kilhtamaku natlawayaw tuku xla kintakanajlakan. Pero ni kataxlajwaniw. Dios tlan makgkatsi akxni kakuentajtlawayaw kifamiliajkan (1 Cor. 10:31).

4. ¿Tuku natlawakgo natlatni xlakata pulana nawilikgo xTamapakgsin Dios chu tuku nakitaxtu?

⁴ Nachuna natlatni makgtayakgo Jehová akxni kamakgpuwantinikgo xkamanankan xlakata tlakg naskujnanikgo Jehová. Chu min kilhtamaku umakgolh kamanan skujnanikgo Jehová putum kilhtamaku chu makgat niku ankgo makgtayanankgo. Makgapitsi litaxtukgo la misioneros, makgapitsi makgtayanankgo la precursores niku tlakg talakaskin tiku nalichuwinankgo Dios chu makgapitsi skujmakgolh kBetel. Xlikana, xlakata makgat niku wilakgo, xfamiliajkan nila kaʼakxilhkgo chuna la lakaskinkgo. Maski natlatni lu kapaxkikgo xkamanankan kamakgpuwantinikgo chu kamaxkikgo talakaskin pi chuntiya kamakgtayanankgolh niku wilakgo. ¿Tuku xlakata? Xlakata lu lipaxuwakgo pi xkamanankan pulana wilikgo Jehová kxlatamatkan (3 Juan 4). Lhuwa umakgolh natlatni max makgkatsikgo chuna la Ana, tiku wa pi xmaskiwinit Jehová xkgawasa Samuel. Natlatni lu tlan tuku tlawakgo akxni liʼakxilhkgo uma la akgtum lanka talakgalhaman xlakata chuna taskujmakgo Jehová chu ni anan atanu tuku xtachuna (1 Sam. 1:28).

5. ¿La tlan namakgtayananaw kcongregación? (Kaʼakxilhti xapulana dibujo).

⁵ ¿Tuku natlawayaw komo ni lu kgalhiyaw talakgatay kkifamiliajkan? Max tlan nakamakgtayayaw natalan tiku linkgoya kata, tiku kgalhikgo tajatat chu tiku atanu tuku maklakaskinkgo. Nachuna tlan xkamakgtayaw tiku kakuentajtlawakgo uma natalan. ¿Tlan xʼakxilhwi anta kcongregación tiku tlan xmakgtayaw? Kalilakpuwaw pi chatum tala puskat kuenta tlawama xtlat tiku lina kata. ¿Tlan xʼaw makgtayayaw xlakata tala tlan xtlawalh tuku atanu talakaskin? O max tlan namakgtayayaw chatum tala tiku nila xʼakstu an ktamakxtumit o tlan naʼanaw lakgapaxialhnanaw chatum xalak kifamiliajkan kʼhospital o xlakata wi tuku naʼanaw tamawayaw. Komo chuna tlawayaw makgtayamaw Jehová xlakata chuna kakgalhti xʼoracionkan umakgolh natalan (kalikgalhtawakga 1 Corintios 10:24).

6. ¿Tuku kilhchanima tlan kamakgamakglhtinankan amakgapitsin?

⁶ Tiku taskujmakgo Jehová litalakgapaskgo xlakata lu tlan kamakgamakglhtinankgo amakgaptisin. Anta ktatsokgni xaGriego, akxni matitaxtikan tachuwin «tlan kamakgamakglhtinankan amakgapitsin» kilhchanima «kalimasiyanikan talakgalhaman tiku ni kalakgapaskan» (Heb. 13:2; nota). Biblia limin lhuwa liʼakxilhtit nema kinkamasiyaniyan la nakamakgamakglhtinanaw amakgapitsin (Gén. 18:1-5). Tlan tuku tlawayaw akxni limaxtuyaw kilhtamaku xlakata nakamakgtayayaw amakgapitsin maski «wanti makxtum tawanitaw ktakanajla» o ni (Gál. 6:10).

7. ¿Tuku xlakata tlan nakamakgamakglhtinanaw tiku putum kilhtamaku skujnanikgo Dios akxni lakgapaxialhnankgo congregación?

 ⁷ Tlan makgtayayaw Dios akxni tlan kamakgamakglhtinanaw tiku putum kilhtamaku skujnanikgo Dios akxni lakgapaxialhnankgo congregación (kalikgalhtawakga 3 Juan 5, 8). Akxni chuna tlawakgo kgalhiyaw talakaskin xlakata «makxtum nalamakgpuwantiniyaw» (Rom. 1:11, 12). Kaʼakxilhwi tuku titaxtulh chatum tala tiku wanikan Olaf. Akglhuwata kata akxni kgawasaku xwanit, chatum superintendente xla circuito tiku nina xtamakgaxtokga lakgapaxialhnalh xcongregación chu ni xʼanan niku natamakgxtakga. Olaf kakgalhskilh xnatlatni, tiku ni xtatayananin Jehová xwankgonit, komo tlan xtamakgxtakgli kxchik. Xnatlatni wankgolh pi tlan anta natamakgxtakga komo Olaf klhtatalh ksofá. Tuku tlawalh lu tlan kitaxtulh. Olaf lakapastaka pi lu lipaxuwalh uma semana. Xla wan: «Superintendente xla circuito chu akit lu tsisa xaktakiyaw chu lu tlan tuku xaklichuwinanaw akxni akxtum xakwayanaw. Taʼakgpuwantin nema kimaxkilh kimakgtayalh xlakata nachuna nakskujnani Jehová putum kilhtamaku». Olaf misionero litaxtunit liwaka 40 kata.

8. ¿Tuku xlakata talakaskin nalimasiyayaw talakgalhaman maski ni kinkalipaxtikatsinikanan? Kawili akgtum liʼakxilhtit.

⁸ Pulaklhuwa la tlan nakalimasiyaniyaw talakgalhaman tiku ni kalakgapasaw, maski xapulana nikintikapaxtikatsinikgon tuku tlawayaw xpalakatakan. Kaʼakxilhwi akgtum liʼakxilhtit. Anta kʼEspaña, chatum tala xmakgalhtawakgema chatum puskat tiku wanikan Yésica, chu kaj xalan tsukulh tasa. Tala kgalhskilh tuku xʼakgspulama, Yésica litachuwinalh pi akxni nina xʼan kʼEspaña lu limaxkgen xwanit chu asta ni xkgalhi tuku nawa. Kajwatiya chuchut xmawi xtsumat. Akxni xchaxnit xtsumat chu xmalhtatima, tsukulh tlawa oración. Ni makgas kilhtamaku titaxtulh, chatiy xtatayananin Jehová tlakgkgolh xmalakcha. Yésica nitlan kalikatsinilh chu asta lakxtitli likgalhtawakga nema maxkika. Pixlanka kawanilh: «¿Wa uma tuku nakmawi kintsumat?». Natalan xmakaksaputunkgo, pero ni matlanikgolh. Alistalh, natalan makgxtakgnikgolh liwat kxmalakcha. Chu la uku lipaxuwa akxni lakapastaka talakgalhaman nema limasiyanikgolh natalan maski nitlan xlimakgkatsi akxni lakapastaka pi Dios kgalhtilh xʼoración pero xla nitlan makgamakglhtinalh xtamakgtay Dios. Pero xlakpuwanit pi nalakskujnani Jehová. Chu chuna tlawalh kaj xlakata xtalakgalhamankan natalan (Ecl. 11:1, 6).

9, 10. 1) Kxamakgan Israel, ¿niku akxni talakaskilh pi lhuwa tiku xmakgtayanankgolh? 2) ¿Tukuya taskujut tlan natlawayaw la uku kcongregación?

⁹ Kxamakgan Israel, makglhuwa talakaskilh pi lhuwa tiku xmakgtayanankgolh (Éx. 36:2; 1 Crón. 29:5; Neh. 11:2). La uku nachuna kgalhiyaw talakaskin xlakata namastayaw kinkilhtamakujkan, tuku kgalhiyaw chu tuku katsiniyaw tlawayaw xlakata tlan nakamakgtayayaw kinatalankan. Komo chuna natlawayaw nakgalhiyaw tapaxuwan chu lhuwa tasikulunalin namakglhtinanaw.

¹⁰ Biblia kamakgpuwantini natalan lakchixkuwin pi akxtum kataskujkgolh Jehová akxni naliskujkgo xlakata siervos ministeriales chu lakgkgolotsin xalak congregación nalitaxtukgo (1 Tim. 3:1, 8, 9; 1 Ped. 5:2, 3). Tiku chuna tlawakgo kamakgtayaputunkgo natalan anta kxtakanajlakan chu akxni wi tuku maklakaskinkgo (Hech. 6:1-4). ¿Kinkakgalhskinkgonitan lakgkgolotsin komo tlan kaxwilinanin nalitaxtuyaw, namastayaw likgalhtawakga ktamakxtumit, nalakgatayayaw niku lichuwinankan Dios, nalakgatayayaw xlakata tlan natasiya Pukgalhtawakga o atanu? Tiku lakgayakgolh uma taskujut  max nakinkawanikgoyan pi lu lipaxuwakan akxni kamakgtayakan amakgapitsin.

11. ¿La makgtayakgolh chatum tala xʼamigos nema kalakgapasli akxni xmakgtlawama Pukgalhtawakga?

¹¹ Tiku makgtayanankgo kxkachikin Jehová kgalhikgo xalaksasti xʼamigos. Kaʼakxilhwi tuku titaxtulh Margie, chatum tala puskat tiku liwaka akgkutsayan kata la makgtayanama niku tlawakan Pukgalhtawakga xla xtatayananin Jehová. Akglhuwa kata, kamasiyanilh makgapitsi natalan la natlawakgo uma taskujut. Xla lichuwinan pi uma kamakgtayalh xlakata akxtum nalamakgpuwantinikgo (Rom. 1:12). Chu akxni titaxtulh tuku tuwa kxlatamat, putum xʼamigas lu makgpuwantinikgolh. ¿Xatapaxuwan makgtayananitaw niku tlawamaka akgtum Pukgalhtawakga? Tlan chuna natlawayaw maski wi tuku katsiniyaw tlawayaw o ni.

12. ¿La tlan namakgtayananaw akxni titaxtu tuku masputunan?

¹² Akxni min tuku masputunan, Jehová kamaxki talakaskin xlakskujnin nataskujkgo akxni kamakgtayakgo xnatalankan. Akgtum liʼakxilhtit, tlan xatapaxuwan namastakgo tumin xlakata nakalimakgtayakan tiku nitlan tuku kaʼakgspulanit (Juan 13:34, 35; Hech. 11:27-30). Nachuna tlan makgtayanankgo akxni kakaxtlawakan chu kaxtlawaparakan chiki nema xlaklakgonit. Chatum tala puskat xalak Polonia wanikan Gabriela makgatsankgalh xchik xlakata lhuwa senalh. Pero lu tlan makgkatsilh akxni natalan tiku lakatsu xwilakgolh ankgolh makgtayakgo. Xla lichuwinan: «Ni klichuwinamputun tuku kmakgatsankgalh, xlakata kaj nitu xlitaxtu. Wata klichuwinamputun tuku kmakglhtinalh. Tuku ktitaxtulh kimasiyanilh pi lu lanka talakgalhaman makgtapakgsikan kxkachikin Jehová chu lhuwa tapaxuwan limin». Lhuwa natalan tiku kamakgtayakanit akxni min tuku masputunan wankgo pi tuku titaxtukgolh lu kamakgapaxuwalh. Chu putum tiku chuna makgtayakgo Jehová lu tlan makgkatsikgo (kalikgalhtawakga Hechos 20:35; chu 2 Corintios 9:6, 7).

13. ¿La matliwakglha tapaxkit nema kgalhiniyaw Jehová akxni xatapaxuwan makgtayananaw? Kalichuwinanti akgtum liʼakxilhtit.

¹³ Chatum tala wanikan Stephanie chu atanu natalan lu tlan makgkatsikgolh akxni akxtum taskujkgolh Dios, akxni kamakgtayakgolh amakgapitsin natalanin tiku xtsalataxtukgonitancha  kxpaískan xlakata xʼanan guerra chu xʼankgonit kʼEstados Unidos. Makgtayanankgolh chu putsakgolh niku natamakgxtakgkgo umakgolh natalan. Xla lichuwinan: «Lu klipaxuwaw akxni kakxilhwi pi xlakan lu xpaxuwamakgolh chu lu paxtikatsininankgolh akxni akxilhkgolh tapaxkit nema anan kxkachikin Jehová. Xlakan lakpuwankgo pi akinin kamakgtayaw, pero xlakan tlakg kinkamakgtayakgon nixawa akinin. Tapaxkit, makxtum tawilakan, takanajla chu lipawankan Jehová nema kakxilhnitaw matliwakglhnit tapaxkit nema kkgalhiniyaw Dios. Chu uma tlawanit pi lanka xtapalh nakakxilhaw tuku kinkamaxkiyan xkachikin Jehová.

14, 15. 1) ¿Tuku tayat limasiyalh palakachuwina Isaías? 2) ¿La tlan akinin nastalaniyaw xliʼakxilhtit palakachuwina Isaías?

¹⁴ ¿Tlakg skujnaniputunaw Jehová? ¿Tlan xʼaw latamayaw niku tlakg talakaskin tamakgtay? Xlikana pi xlakskujnin Dios ni xafuerza kinkawanikanan pi kamakgxtakgwi kinchikkan chu makgat niku naʼanaw makgtayananaw xlakata nalimasiyayaw pi lakgalhamananaw. Makgapitsi natalan, tlan ankgo latamakgo alakatanu kachikin xlakata tlakg naskujnanikgo Jehová. Chuna wankgo la palakachuwina Isaías. Jehová kgalhskininalh: «¿Tiku nakmalakgacha, chu tiku naʼan kimpalakatakan?», xla kgalhtinalh: «¡Unu kwi! Akit kakimalakgacha» (Is. 6:8). ¿Chuna nakgalhtinanaw akxni chuna natalakaskin? ¿Tuku talakaskin natatlawa la uku?

¹⁵ Akxni Jesús xlichuwinama xlakata la nalichuwinankan xTachuwin Dios chu nakamakgalhtawakgekan latamanin, xla wa: «Lu xlikana wa lananat lu lhuwa, wampi wa skujnin lu tsinu[...]. Pus kaskinitit litlan malana wanti xla lananat, lakimpi namalakgachakgoy skujnin namakikgoy lananat» (Mat. 9:37, 38). ¿Tlan naskujaw la precursores niku tlakg talakaskin tamakgtay? O ¿wi tiku tlan namakgtayayaw xlakata precursor nalitaxtu? Lhuwa natalan limasiyanikgo tapaxkit Jehová chu natalan akxni makgtayanankgo la precursores niku tlakg talakaskin tamakgtay. ¿Wi atanu la tlakg tlan naskujnaniyaw Dios? Komo chuna natlawayaw lu napaxuwayaw.

16, 17. ¿Tuku atanu tlan natlawakgo tiku tlakg skujnaniputunkgo Jehová?

¹⁶ ¿Tlan kskujwi kBetel o niku tlawakan Pukgalhtawakga, tlan naʼanaw maski kaj makgapitsi kilhtamaku? Lu talakaskin pi natalan xmakgtayanankgolh niku tlakg talakaskin tiku lichuwinankgo Dios chu natlawakgo taskujut nema nakalakgayawakan. Uma max wamputun pi nakinkamaxkikanan tanu taskujut niku tlakg talakaskin maski tanu tuku akinin katsiniyaw tlawayaw. Maski chuna, Jehová lanka xtapalh kaʼakxilha putum tiku makgtayanamputunkgo niku talakaskin tamakgtay (Sal. 110:3).

¹⁷ Komo tlakg katsiniputunaw la naskujnaniyaw Jehová, max makgatsiyaw tuku talakaskin xlakata tlan naʼanaw kʼEscuela xla Tiku lichuwinankgo xTamapakgsin Dios. Kʼuma Escuela kamasiyanikan natalan lakchixkuwin chu lakpuskatin tiku skujnikgo Dios xliputum kilhtamaku, xlakata xkachikin Jehová nakamalakgacha niku tlakg talakaskin tamakgtay. Tiku naʼankgo kʼuma Escuela makgamakglhtinankgo tukuya taskujut nakamaxkikan. ¿Tlan xʼaw kʼuma Escuela chu tlan xmakglhtinaw taskujut nema nakinkalakgayawakanan? (1 Cor. 9:23).

18. ¿Tuku tlan nakitaxtu komo naliskujaw xlakata putum kilhtamaku nataskujaw Jehová?

¹⁸ Xlakskujnin Jehová limasiyaputunaw kintalakgalhamankan, kintapaxkitkan chu putum kilhtamaku limasiyaputunaw pi kalilakgaputsayaw amakgapitsin. Akxni chuna tlawayaw kinkaliminiyan lhuwa tapaxuwan chu takaksni (Gál. 5:22, 23). Maski lata tuku titaxtumaw, tlan nalipaxuwayaw xlakata stalaniyaw xliʼakxilhtit Jehová akxni lakgalhamananaw chu xlakata kskujnin kinkaliʼakxilhan (Prov. 3:9, 10).