TAKANAJLA lu kinkamakgtayayan. Akgtum li’akxilhtit, maski Satanás laktlawaputun la talalinaw Jehová, kintakanajlakan tlawa pi namamixiyaw «putum xalakpasani xflechas Satanás» (Efes. 6:16). Nachuna, komo kgalhiyaw takanajla tlan natayaniyaw taʼakglhuwit nema lu laklanka xtachuna la sipi. Jesús kawanilh kstalaninanin: «Komo kgalhiyatit mintakanajlakan xtachuna xlilanka xtalhtsi mostaza, nawaniyatit uma lanka sipi: “Katalakxijti unu chu amacha kapit”, chu natalakxija» (Mat. 17:20). Xlakata kintakanajlakan tlan matliwakglha la talalinaw Jehová, xlakaskinka nakgalhtiyaw umakgolh takgalhskinin: ¿Tuku takanajla? ¿La nalimasiyayaw pi lanka xtapalh li’akxilhaw? ¿Tuku natlawayaw xlakata tlakg namatliwakglhaw? Chu ¿tiku nakanajlaniyaw? (Rom. 4:3).

Takanajla ni kajwatiya nakanajlayaw pi tuku lichuwinan Biblia xaxlikana, xlakata anta lichuwinan pi demonios na kanajlakgo pi Dios lama chu pekuanikgo (Sant. 2:19). Wa xlakata, ¿tuku takanajla?

Akxni Biblia lichuwinan takanajla, pulaktiy tuku kilhchanima. Pulana, lichuwinan pi «takanajla [wa] liwana nakanajlaya pi mintakgalhkgalhin nakgantaxtu» (Heb. 11:1a). Komo kgalhiyaw takanajla, kanajlayaw pi putum tuku lichuwinan Jehová xaxlikana chu nakgantaxtu. Akgtum li’akxilhtit, Dios kawanilh israelitas: «Komo wixin tlan xlaktlawatit tuku klakkaxwilinit xakakuwani chu tuku klakkaxwilinit xakatsisni, xlakata ni kxkgakgalh chu ni xtsiswalh akxni lakgchan, nachuna tlan xlakxlalh kintalakkaxlan nema ktatlawanit David» (Jer. 33:20, 21). ¿Minit kilhtamaku akxni lakpuwanitaw pi Chichini ni katitaxtulh, chu nialh katixkgakgalh chu nialh katitsiswalh? Liwana katsiyaw la wi kakilhtamaku, katsiyaw pi Katiyatni takgalhstiliwakama kxmakni Chichini, ¿tlan nalakpuwanaw pi tiku lakkaxwilinit uma, nila katimakgantaxtilh tuku malaknunit natlawa? Nichuna (Is. 55:10, 11; Mat. 5:18).

Xlipulaktiy, takanajla wa «liwana nakatsiya pi tuku kanajlaya xlikana, maski ni tasiya» (Heb. 11:1b; nota). Kalilakpuwaw akgtum li’akxilhtit. Max chatum aktsu kgawasa nakinkakgalhskinan tuku xlakata likatsiyaw pi anan un. Maski nikxni akxilhnitaw un, ni tuwa nawaniyaw aktsu kgawasa tuku likatsiyaw pi un xlikana anan, la komo jaxananaw, tuku tlawa un chu atanu. Akxni uma aktsu kgawasa akgatekgsa tuku likatsiyaw pi anan un, kanajla pi wi un maski ni akxilha. Xtachuna la uma, kgalhiyaw takanajla xlakata wi tuku kinkamasiyaniyan pi Dios xlikana lama (Rom. 1:20).

Kgalhiyaw takanajla xlakata wi tuku kinkamasiyaniyan pi Dios xlikana lama, wa xlakata pulana talakaskin “liwana kalakgapaswi xaxlikana” (1 Tim. 2:4). Pero ni kajwatiya uma talakaskin. Apóstol Pablo tsokgwililh pi takanajla limasiyakan tuku wi «knaku» (Rom. 10:10). Ni kajwatiya talakaskin nakanajlayaw tuku xaxlikana, xlakaskinka lanka xtapalh nali’akxilhaw. Komo chuna natlawayaw nalimasiyaputunaw kintakanajlakan o nalilatamaputunaw tuku xaxlikana (Sant. 2:20). Tiku ni lanka  xtapalh akxilha tuku xaxlikana, max asta nalakgmakgan tuku kinkalimasiyaniyan pi Dios xlikana lama komo ni nalakgmakgamputun tuku kanajla o natlawa tuku xla lakaskin (2 Ped. 3:3, 4; Jud. 18). Wa xlakata, latamanin tiku akxilhkgolh milagros xalamakgasa ni putum kanajlakgolh (Núm. 14:11; Juan 12:37). X’espíritu santo Dios kajwatiya kamakgtaya nakgalhikgo takanajla tiku paxkikgo xaxlikana chu lakgmakgankgo takgsanin (Gál. 5:22; 2 Tes. 2:10, 11).

Chatum tiku na limasiyalh takanajla makgasa wa mapakgsina David (Heb. 11:32, 33). Pero ni putum tiku xalak xfamilia xwankgonit xkgalhikgo takanajla. Akgtum liʼakxilhtit, xapuxku xtala, Eliab, limasiyalh pi ni xkgalhi takanajla akxni kilhnilh David xlakata xlilakgaputsama pi Goliat nitlan xkalichuwinama kachikin Israel (1 Sam. 17:26-28). Akxni lakachinaw ni kgalhiyaw takanajla, chu nipara kinatlatnikan kinkamatitaxtinikgoyan. Wa xlakata, David xkgalhi takanajla xlakata tlan xtalalin Jehová.

Anta kSalmo 27, David lichuwinalh tuku makgtayalh tliwakga nakgalhi xtakanajla (versículo 1). Xla xlilakpuwan tuku xtitaxtunit kxlatamat chu la xmakgtayanit Jehová akxni xmakgniputunkan (versículos 2 chu 3). Lanka xtapalh xliʼakxilha xtabernáculo Jehová (versículo 4) chu anta xkakninani chu amakgapitsi israelitas (versículo 6). Ankgalhin xtlawani oración Jehová xlakata xwani pi napulalin (versículos 7 chu 8). Chu nachuna xlakaskin pi Jehová xmasiyanilh la tlan anta nalatama kxtiji (versículo 11). Lu xlakaskinka xakxilha takanajla chu asta xlilakpuwan niku xtawi komo ni xkgalhilh takanajla (versículo 13).

Tlan nakgalhiyaw takanajla chuna la David komo nachuna nakgalhiyaw talakapastakni chu natlawayaw tuku talichuwinan kSalmo 27. Xlakata tlan nakgalhiyaw takanajla talakaskin nakgalhiyaw xaʼakchan takatsin, akxni tlakg nalikgalhtawakgayaw Biblia chu amakgapitsi kilikgalhtawakgakan, tlakg ni tuwa katimakgkatsiw nakgalhiyaw uma tayat (Sal. 1:2, 3). Akxni nakgalhtawakgayaw, kalimaxtuw kilhtamaku xlakata nalilakpuwanaw, chu chuna tlakg napaxtikatsiniyaw Jehová. Akxni tlakg napaxtikatsiniyaw Jehová, tlakg nalimasiyaniputunaw kintakanajlakan anta ktamakxtumit chu akxni nakalitachuwinanaw amakgapitsin takgalhkgalhin nema kgalhiyaw (Heb. 10:23-25). Nachuna limasiyayaw takanajla akxni ankgalhin tlawayaw oración chu ni tlakgwanaw (Luc. 18:1-8). Wa xlakata, ankgalhin katlawaniw oración Jehová chu kalipawaw pi xla xlikana kinkalilakgaputsayan (1 Tes. 5:17; 1 Ped. 5:7). Takanajla wi tuku kinkamatlawiyan, chu tuku tlawayaw matliwakglha kintakanajlakan (Sant. 2:22).

Katsisni akxni nina xmakgnikan Jesús, kawanilh kstalaninanin: «Kalipawantit Dios, chu nachuna  kakilipawantit» (Juan 14:1). Wa xlakata talakaskin nachuna nakanajlaniyaw Jesús, ni kajwatiya Jehová. ¿La natlawayaw? Kaʼakxilhwi pulaktutu.

Pulana, chatunu chatunu akinin akgtum tamaskiwin kaliʼakxilhwi talakgmaxtut nema Dios kinkamaxkin. Apóstol Pablo lichuwinalh: «Klin kilatamat chuna la wi takanajla nema kkgalhini xKgawasa Dios tiku kimpaxkilh chu tamakamastalh kimpalakata» (Gál. 2:20). Akxni kgalhiniyaw takanajla Jesús, liwana katsiyaw pi xla mastalh xlatamat kimpalakatakan, nema tlawa pi Dios tlan nakinkatapatiyan kintalakgalhinkan, kinkamaxkiyan takgalhkgalhin nalatamayaw putum kilhtamaku chu wa uma tuku xlikana likatsiyaw pi Dios kinkapaxkiyan (Rom. 8:32, 38, 39; Efes. 1:7). Uma nakinkamaxkiyan litliwakga xlakata ni nalakpuwanaw tuku nitlan (2 Tes. 2:16, 17).

Xlipulaktiy, katalakatsuwiniw Jehová akxni tlawaniyaw oración xpalakata tamakamastan nema tlawalh Jesús. Paxtikatsiniyaw uma talakgmaxtut, xlakata tlan tlawaniyaw oración Jehová chu tlan lipawanaw “xlakata tlan nakinkalikatsiniyan chu nakinkamaxkiyan tamakgtay kilhtamaku akxni xlilat, xpalakata lanka xtalakgalhaman Dios nema ni anan xtachuna” (Heb. 4:15, 16; 10:19-22). Oración kinkamaxkiyan litliwakga xlakata ni natlawayaw talakgalhin (Luc. 22:40).

Xlipulaktutu, kakgalhakgaxmatwi Jesús. Apóstol Juan tsokgli: «Tiku nalimasiya pi kanajlani xaKgawasa kgalhi latamat nema ni kgalhi xlisputni; ama tiku ni kgalhakgaxmatni xaKgawasa ni katikgalhilh latamat, wata xtasitsi Dios nikxni katitapanunilh» (Juan 3:36). Kaʼakxilhwi pi Juan lichuwinalh xlakata kgalhikan takanajla chu ni kgalhakgaxmatnankan. Wa xlakata, limasiyayaw pi kgalhiniyaw takanajla Jesús akxni kgalhakgaxmataw. Chu kgalhakgaxmataw akxni makgantaxtiyaw «xlimapakgsin Cristo», nema kilhchanima tuku masiyalh chu tuku kinkalimapakgsin (Gál. 6:2). Nachuna kgalhakgaxmataw akxni tlawayaw tuku kinkawanikgoyan «skujni xatalipaw chu xaskgalala» (Mat. 24:45). Komo natlawayaw tuku Jesús nakinkawaniyan, nakgalhiyaw litliwakga xlakata tlan natayaniyaw putum tuku nitlan natitaxtuyaw (Luc. 6:47, 48).

Akgtum kilhtamaku chatum chixku wanilh Jesús: «¡Kkgalhi takanajla! ¡Pero kakimakgtaya xlakata tlakg nakkgalhi takanajla!» (Mar. 9:24). Uma chixku xkgalhi takanajla, pero litayalh pi tlakg xmaklakaskin takanajla. Chuna la uma chixku, min kilhtamaku kimputumkan tlakg maklakaskinaw takanajla. Chu kimputumkan tlan namatliwakglhaw la uku. Chuna la akxilhnitaw, matliwakglhaw akxni likgalhtawakgayaw xTachuwin Dios chu lilakpuwanaw, nema tlawa pi tlakg napaxtikatsiniyaw Jehová. Nachuna kintakanajlakan tlakg tatliwakglha akxni akxtum katakakninaniyaw Jehová kinatalankan, akxni kalitachuwinanaw amakgapitsin takgalhkgalhin nema kgalhiyaw chu akxni ankgalhin tlawayaw oración. Komo nalalimatliwakglhaw kintakanajlakan chu natlawayaw putum uma, namakglhtinanaw lanka tasikulunalin: natamakgxtakgaw kxtapaxkit Dios (Jud. 20, 21).