Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

Kamaxkiw kakni «wa ntu Dios makxtum tlawalh»

Kamaxkiw kakni «wa ntu Dios makxtum tlawalh»

«Wa ntu Dios makxtum tlawalh, ni katimapapitsilh nchixku» (MAR. 10:9).

TAKILHTLIN: sjj 131, sjj 132

1, 2. ¿Tuku nakinkamakgpuwantiniyan natlawayaw tuku wan Hebreos 13:4?

PUTUM akinin maxkiputunaw kakni Jehová. Xla lakgchan namaxkiyaw kakni chu nachuna malaknu pi nakinkamaxkiyan kakni (1 Sam. 2:30; Prov. 3:9; Rev. 4:11). Na lakaskin pi nakamaxkiyaw kakni amakgapitsi latamanin, la komo mapakgsinanin (Rom. 12:10; 13:7). Pero wi atanu tuku na xlakaskinka namaxkiyaw kakni: wa tamakgaxtokgat.

2 Apóstol Pablo tsokgli: «Lu xlakaskinka kaʼakxilhtit tamakgaxtokgat, ni kamaxkajwilitit tamakgaxtokgat» (Heb. 13:4). Uma tachuwin ni putum latamanin xkawanima. Wata xkalimapakgsima kstalaninanin Cristo pi lanka xtapalh xliʼakxilhkgolh tamakgaxtokgat. ¿Nachuna akinin liʼakxilhaw putum tamakgaxtokgat chu nachuna kintamakgaxtokgatkan?

3. ¿Tuku lu xlakaskinka tastakyaw mastalh Jesús xlakata tamakgaxtokgat? (Kaʼakxilhti xapulana dibujo).

3 Komo lanka xtapalh liʼaxilhaw tamakgaxtokgat chu maxkiyaw kakni, stalanimaw xliʼakxilhtit Jesús. Akxni fariseos kgalhskinkgolh xlakata lakxtlawakan tamakgaxtokgat, xla lichuwinalh tuku kawanilh Jehová xapulana tamakgaxtokgat: «Wa xlakata chixku namakgxtakga xtlat chu xtse chu akxtum natatawila xpuskat chu kaj akgtum makni nawankgo». Chu alistalh wampa: «Wa ntu Dios makxtum tlawalh, ni katimapapitsilh nchixku» (kalikgalhtawakga Marcos 10:2-12; Gén. 2:24).

4. ¿Tuku xlakpuwan Jehová xlakata tamakgaxtokgat?

4 Chuna la akxilhaw, Jesús liwana xkatsi pi wa Jehová tiku malakatsukilh tamakgaxtokgat chu lichuwinalh pi uma tamakgaxtokgat putum kilhtamaku xlimakgapalat. Jehová ni kawanilh Adán chu Eva pi tlan xʼamakgolh lakxtlawakgo xtamakgaxtokgatkan. Wata xlakpuwan pi xlakan ankgalhin makxtum xtawilakgolh putum kilhtamaku.

MAKGAPITSI TALAKGPALIT KTAMAKGAXTOKGAT

5. ¿La laktlawa linin tamakgaxtokgat?

5 Katsiyaw pi akxni makglakgalhinalh Adán lhuwa tuku talakgpalilh. Pulaktum wa linin nema xʼama laktlawa tamakgaxtokgat. Lichuwinalh apóstol Pablo akxni wa pi kstalaninanin Cristo ni xlistalanitkan xLimapakgsin Moisés. Lichuwinalh pi linin laktlawa tamakgaxtokgat chu tiku chuntiya latama tlan amakgtum natamakgaxtokgpara (Rom. 7:1-3).

6. ¿La litasiya kxLimapakgsin Moisés pi Dios lhuwa xtapalh liʼakxilha tamakgaxtokgat?

6 Anta kxLimapakgsin Jehová nema kamaxkilh kachikin xalak Israel, tekgsaw makgapitsi tastakyaw xlakata tamakgaxtokgat. Kaʼaxilhwi makgapitsi. Limapakgsin xmasta talakaskin pi chatum chixku tlan xkgalhilh lhuwa lakpuskatin, akgtum talismanin nema lilakgapaskan poligamia chu chuntiya xtlawakan akxni la Dios nina xkamaxki Limapakgsin israelitas. Tuku tlawalh Jehová wa pi nialh kamaxkilh talakaskin lu chalhuwa natatawilakgo lakpuskatin xlakata ni nakgalhikgo lhuwa taʼakglhuwit. Akgtum liʼakxilhtit, komo chatum israelita xtatamakgaxtokga chatum xlakskujni chu alistalh xtatamakgaxtokgpara atanu, chuntiya xtalakaskin xmaxkilh tuku xmaklakaskilh xapulana xpuskat la komo liwat, lhakgat chu nalimasiyani tapaxkit. Dios xkalimapakgsi pi nakakuentajtlawa (Éx. 21:9, 10). Akinin nialh tlawayaw uma Limapakgsin, pero akxilhaw pi Dios lu lilakgaputsa tamakgaxtokgat. Wa xlakata nachuna akinin kinkamakgtayayan lhuwa xtapalh naliʼakxilhaw.

7, 8. 1) Chuna la wan Deuteronomio 24:1, ¿tuku xmasta talakaskin limapakgsin? 2) ¿La akxilha Jehová tiku lakxtlawa xtamakgaxtokgat?

7 ¿Tuku xlichuwinan uma Limapakgsin xlakata lakxtlawakan tamakgaxtokgat? Maski Dios chuntiya lhuwa xtapalh xliʼakxilha tamakgaxtokgat, maxkilh talakaskin pi israelitas xlakxtlawakgolh xtamakgaxtokgatkan (kalikgalhtawakga Deuteronomio 24:1). Xmastakan talakaskin nalakxtlawakan tamakgaxtokgat komo xachixku xʼakxilha pi xpuskat wi tuku xtlawama tuku xalixkajni. ¿Tuku uma xalixkajni? Limapakgsin ni lichuwinan. Pero max pulaktum tuku xalimaxana xwanit o lu nitlan (Deut. 23:14). Lu nitlan pero kxkilhtamaku Jesús lhuwa judíos ni xlakaskinka tuku xlilaktlawakgo xtamakgaxtokgatkan (Mat. 19:3). Pero akinin nichuna litaxtuputunaw.

8 Kxkilhtamaku palakachuwina Malaquías, lu xlismanikgonita latamanin namakgxtakgkgo xpuskatkan o xlakxtlawakgo xtamakgaxtokgatkan, max xlakata natatamakgaxtokgkgo atanu puskat tiku nina lhuwa kata xkgalhi chu xkakninani atanu dios. Malaquías lichuwinalh tuku xlakpuwan Jehová xlakata uma. Tsokgli: «Xla ni akxilhputun tiku lamakgxtakga» (Mal. 2:14-16). Uma tatalakxtumi tuku wan kxTachuwin Dios xpalakata xapulana tamakgaxtokgat, pi chixku «namakgxtakga xtlat chu xtse chu akxtum natatawila xpuskat chu kaj akgtum makni nawankgo» (Gén. 2:24). Jesús limasiyalh pi xtataya tuku wan xTlat akxni wa: «Wantu Dios malakxtuminit ni lay katimapapitsilh chixku» (Mat. 19:6).

PULAKTUM TUKU XLAKATA TLAN NALAKXTLAWAKAN TAMAKGAXTOKGAT

9. ¿La talakaskin na’akgatekgsniyaw xtachuwin Jesús nema wi kMarcos 10:11, 12?

9 Max wi tiku nakgalhskininan: «¿Wi pulaktum tuku xlakata chatum kstalanina Cristo nalakxtlawa xtamakgaxtokgat chu alistalh natamakgaxtokgpara?». Jesús liwana lichuwinalh tuku lakpuwan xlakata tiku lakxtlawa xtamakgaxtokgat: «Kaxatikawa nti [namakgxtakga] xpuskat, na natatawilay achatum, lakgalhinan kxlakatin xpuskat. Usu lapi wa mpuskat [namakgxtakga] xchixku, na natatawilay achatum, [na lakgalhinan]» (Mar. 10:11, 12; Luc. 16:18). Xlikana pi Jesús xmaxki kakni tamakgaxtokgat chu xlakaskin pi amakgapitsin nachuna xtlawakgolh. Tiku xmakgxtakga xchixku o xpuskat maski nitu xtlawanit tuku nitlan chu atanu tiku xtatamakgaxtokga x’akgskgawima tiku tamakgaxtokga. Uma chuna xlakata kxlakatin Dios tiku lakxtlawa xtamakgaxtokgat ni kilhchanima pi lamakgxtakga. Xpalakata Dios chuntiya «akgtum makni litaxtukgoy». Nachuna, Jesús lichuwinalh pi tiku makgxtakga xpuskat max natlawa talakgxtumit xalimaxana. ¿Tuku xlakata? Xlakata ama kilhtamaku puskat tiku xmakgxtakgkan max xtalakaskin wi tiku natatamakgaxtokga xlakata nakgalhi tuku maklakaskin. Chu uma xliʼakgtiy tamakgaxtokgat xkitaxtu la komo xakgskgawilh xchixku.

10. ¿Tuku xlakata chatum kstalanina Cristo nalakxtlawa xtamakgaxtokgat chu natamakgaxtokgpara?

10 Pero nachuna Jesús lichuwinalh apulaktu tuku xlakata tlan nalakxtlawakan tamakgaxtokgat. Lichuwinalh: «Akit kkawaniyan pi katiwa tiku namakgxtakga xpuskat, maski ni tlawanit talakgxtumit nema ni xlitatlawat, chu atanu tatamakgaxtokga, akgskgawima xpuskat» (Mat. 19:9). Xtachuna tuku xlichuwinanit akxni mastalh Taʼakgchuwin xalak Sipi (Mat. 5:31, 32). Anta lichuwinalh xlakata «talakgxtumit nema ni xlitatlawat» o talakgxtumit xalimaxana (kgriego, pornéia). Uma tachuwin kilhchanima pulaklhuwa nema matlawinan talakgxtumit xalimaxana, la komo tiku la’akgskgawi, tiku sta xmakni, talakgxtumit nema tlawakgo tiku ni tamakgaxtokgkgonit, tiku tatalakgxtumi xtachixku o xtapuskat chu tiku tatalakgxtumikgo animales. Kalichuwinaw akgtum li’akxilhtit, xpalakata chatum chixku tiku makgaxtokga chu tlawa talakgxtumit xalimaxana. Wa xpuskat kgalhi limapakgsin xlakata tlan nalakxtlawa xtamakgaxtokgat o ni.

11. ¿Tuku xlakata chatum kstalanina Cristo tlan nawan pi ni nalakxtlawa xtamakgaxtokgat maski Biblia lichuwinan pi tlan nalakxtlawa?

11 Xlikana, Jesús ni lichuwinalh pi komo tiku akgskgawikan ktamakgaxtokgat talakaskin fuerza namakgxtakga tiku tamakgaxtokga. Akgtum li’akxilhtit, chatum puskat tlan ni nalakxtlawa xtamakgaxtokgat maski xchixku akgskgawilh. Max chuntiya paxki chu lakpuwanit natapati chu naliskujkgo xlakata tlakg tlan natawilakgo kxtamakgaxtokgatkan. Pero xlikana, komo nalamakgxtakga chu nialh natamakgaxtokga, max nakgalhikgo makgapitsi taʼakglhuwit. ¿La natlawa xlakata nakgalhi tuku namaklakaskin kxlatamat chu xlakata xmakni? ¿La namakgkatsi xlakata x’akstu natawila? Chu, komo kgalhikgo kamanan, ¿tlakg tuwa nakitaxtu namasiyanikgo tuku xaxlikana komo nalamakgxtakgkgo? (1 Cor. 7:14). Xlikana pi tiku ni tlawanit talakgalhin chu namakgxtakga tiku tamakgaxtokga max natitaxtu taʼakglhuwit.

12, 13. 1) ¿Tuku lalh kxtamakgaxtokgat Oseas? 2) ¿Tuku xlakata Oseas limpa Gómer kxchik? 3) ¿Tuku kinkamasiyaniyan uma xlakata tamakgaxtokgat?

12 Palakachuwina Oseas wi tuku titaxtulh nema lhuwa tuku kinkamasiyaniyan xlakata la akxilha Dios tamakgaxtokgat. Jehová wanilh pi xtatamakgaxtokgli chatum puskat tiku xwanikan Gómer. Uma x’ama litaxtu «chatum puskat tiku tlawa talakgxtumit xalimaxana» chu xkamanan xlitaxtukgolh «kamanan xla talakgxtumit xalimaxana». Gómer takgalhilh chatum kgawasa Oseas (Os. 1:2, 3). Chu alistalh, kgalhilh chatum tsumat chu chatum kgawasa, max tanu tiku xnatlatnikan xwankgonit. Maski makglhuwa tlawalh talakgxtumit xalimaxana, Oseas chuntiya xtamakgaxtokga. Alistalh, uma puskat makgxtakgli chu chatum lakskujni litaxtulh. Pero Oseas tamawalh (Os. 3:1, 2). Jehová maklakaskilh uma xlakata nalimasiya la xlilhuwa katapatilh israelitas xlakata makglhuwa makgxtakgkgolh chu kakninanikgolh tanu dioses. ¿Tuku kinkamasiyaniyan xlakata uma?

13 Chuna la akxilhaw komo chatum kstalanina Cristo natlawa talakgxtumit xalimaxana, tiku tamakgaxtokga nalaksaka tuku natlawa. Jesús lichuwinalh pi tiku nitu xtlawanit talakgalhin tlan namakgxtakga tiku tamakgaxtokga chu tlan amakgtum natamakgaxtokgpara. Pero nachuna tlan xtapatinalh. Chu ni anan talakgalhin komo natapati. Biblia lichuwinan pi Oseas limpa Gómer kxchik. Ama kilhtamaku nialh xlilat xwanit natatalakgxtumi atanu chixku. Titaxtulh kilhtamaku Oseas ni tatalakgxtumilh Gómer (Os. 3:3, nota, nwt-E). Pero max alistalh tatalakgxtumipa. Uma limasiyalh la Jehová amakgtum makgamakglhtinampa xkachikin chu liwana tsukupa katalalin (Os. 1:11; 3:3-5). Tuku katsiniw wa pi komo tiku nitu tlawanit talakgalhin nalakpuwan pi ni nalakxtlawa xtamakgaxtokgat, chu natatalakgxtumipara, nalimasiya pi tapatilh tiku tamakgaxtokga (1 Cor. 7:3, 5). Akxni chuna la, nialh la nalamakgxtakgo. Lata ama kilhtamaku, xchatiykan xli’akxilhatkan tamakgaxtokgat chuna la akxilha Jehová.

KAMAXKIW KAKNI TAMAKGAXTOKGAT MASKI NA’ANAN TAʼAKGLHUWIT

14. Chuna la wan 1 Corintios 7:10, 11, ¿tuku max nala kmakgapitsi tamakgaxtokgat?

14 Putum kstalaninanin Cristo talakaskin naliskujaw xlakata namaxkiyaw kakni tamakgaxtokgat, chuna la Jehová chu Jesús. Pero makgapitsi nichuna tlawakgo, xlakata makglakgalhinanin akinin (Rom. 7:18-23). Wa xlakata, ni kaks kinkamalakawaniyan pi makgapitsi tamakgaxtokgat xla kstalaninanin Cristo xkgalhikgolh taʼakglhuwit. Pablo lichuwinalh pi «puskat ni xlilat namakgxtakga xchixku», pero lakgachunin chuna lalh (kalikgalhtawakga 1 Corintios 7:10, 11).

¿Tuku tlan xlitatlawat xlakata ni nalakxtlawakgo xtamakgaxtokgatkan tiku kgalhikgo lanka taʼakglhuwit? (Kaʼakxilhti párrafo 15).

15, 16. 1) Asta maski akxni kgalhikgo taʼakglhuwit, ¿tuku talakaskin natlawakgo tiku makgaxtokgkgo chu tuku xlakata? 2) ¿Nachuna kitaxtu komo xachixku o xapuskat ni skujnani Dios?

15 Pablo ni lichuwinalh tuku xlakata lamakgxtakgkgoka ama kilhtamaku. Akgtum liʼakxilhtit, ni wa xlakata komo xachixku xtlawanit akgtum talakgalhin, nitu akgskgawima, pero komo x’akgskgawilh max xlilat pi xapuskat xlakxtlawalh xtamakgaxtokgat chu amakgtum xtamakgaxtokgpa. Pablo tsokgli pi puskat tiku xmakgxtakgnit xchixku xtalakaskin ni xtamakgaxtokgli o amakgtum xtatawilapa xchixku. Kxlakatin Dios chuntiya makxtum xwilakgolh. Apóstol Pablo kamaxkilh tastakyaw tiku makgaxtokgkgo, komo nitu xlanit talakgxtumit xalimaxana, xtalakaskin amakgtum tlan nalatalalimparakgo, maski kaxatukuya taʼakglhuwit xkgalhikgonit. Uma tamakgaxtokgat tlan nakaskini tamakgtay lakgkgolotsin. Lakgkgolotsin niti katitatayakgolh, wata kaj nakamaxkikgo makgapitsi tastakyaw xalak Biblia.

16 Max tlakg tuwa x’ama kitaxtu komo kstalanina Cristo xtamakgaxtokga tiku ni kskujnani Dios. ¿Tlan xlamakgxtakgkgolh komo xkgalhikgolh taʼakglhuwit? Chuna la akxilhnitaw, Biblia lichuwinan pi tlan lakxtlawa xtamakgaxtokgat komo wi tiku akgskgawi tiku tamakgaxtokga, pero ni putum lichuwinan amakgapitsi tuku xlakata tlan nalamakgxtakgkgo. Pablo tsokgli: «Wa mpuskat nti nkgalhi xchixku, ni xakanajlani, wampi lakgkatsan ntlan ntawi kchiki, ni kamakgaxtakglhi xchixku» (1 Cor. 7:12, 13). Uma tastakyaw chuntiya xlitatlawat la uku.

17, 18. ¿Tuku xlakata makgapitsi kstalaninanin Cristo ni lamakgxtakgkgo maski lhuwa taʼakglhuwit kgalhikgo kxtamakgaxtokgatkan?

17 Xlikana, lakgachunin xachixku tiku ni kanajlani Dios, limasiya pi nialh akxtum tatawilaputun. Max nitlan xlikatsini xpuskat, o asta xkgaxi chu snun xmakgxtakga asta max xlakpuwan pi katuwa xwi xlatamat. Max ni xkamaxkiputun xpuskat chu xkamanan tuku xmaklakaskinkgo o max katuwa xwili xtakanajla xpuskat. Komo chuna, makgapitsi natalan lakpuskatin akxilhkgonit pi talakaskin nalamakgxtakgkgo maski xachixku ni lakaskin. Pero amakgapitsi natalan lakpuskatin tiku nachuna titaxtumakgo nichuna lakpuwankgo. Tayanikgonit chu liskujkgonit xlakata tlakg tlan natawilakgo. ¿Tuku xlakata?

18 Xlakata tiku lamakgxtakga chuntiyaku makgaxtokgkgo chu natitaxtukgo taʼakglhuwit nema lichuwinaw. Apóstol Pablo lichuwinalh apulaktu tuku xlakata talakaskin ni nalamakgxtakgkgo. Tsokgli: «Xachixku tiku ni kanajlani Malana xaskulunku litaxtu xpalakata xpuskat, chu xapuskat tiku ni kanajlani Malana xaskulunku litaxtu xpalakata xchixku; komo ni chuna xwa, xlakkamanan xataxkajwani xlitaxtukgolh, pero la uku xasantos litaxtukgo kxlakatin Dios» (1 Cor. 7:14). Lhuwa kstalaninanin Cristo tiku ni makgxtakgkgo Dios, laksakkgonit ni namakgxtakgkgo tiku tamakgaxtokgkgo maski ni skujnani Dios chu kgalhikgo lhuwa taʼakglhuwit. Makgapitsi lipaxuwakgo xlakata ni makgxtakgkgolh tiku tamakgaxtokgkgo xlakata alistalh tsukukgolh skujnanikgo Jehová (kalikgalhtawakga 1 Corintios 7:16; 1 Ped. 3:1, 2).

19. ¿Tuku xlakata kcongregaciones tapaxuwan wilakgolh lhuwa tamakgaxtokgat?

19 Jesús lichuwinalh xlakata lakxtlawakan tamakgaxtokgat chu apóstol Pablo mastalh xtastakyaw Dios xlakata lamakgxtakgkan. Xlakaskinkgo pi putum xlakskujnin Jehová xmaxkikgolh kakni tamakgaxtokgat. La uku, klhuwa congregaciones xlikalanka Katiyatni tapaxuwan wilakgolh natalan kxtamakgaxtokgatkan. Xlikana pi anta kkincongregacionkan anan tamakgaxtokgat tiku tapaxuwan wilakgolh, anta niku xachixku ni makgxtakgnan, paxki xpuskat chu xapuskat paxki chu maxki kakni xchixku. Putum uma li’akxilhaw pi tlan namaxkiyaw kakni tamakgaxtokgat. Lipaxuwayaw pi lhuwa tamakgaxtokgat limasiyakgo pi xlikana tuku wan uma xTachuwin Dios: «Wa cha xpalakata, nalimakgaxtakga nchixku xtlat, chu xtse, nawa natatalakxtumiy xpuskat, lakimpi mana watiya akxtum liwa nawankgoy xchatuykan» (Efes. 5:31, 33).