Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

ARTÍCULO NEMA NATALIKGALHTAWAKGA 49

Anan kilhtamaku xlakata naskujkan chu najaxkan

Anan kilhtamaku xlakata naskujkan chu najaxkan

«Katantit [...] niku niti wi xlakata najaxatit tsinu» (MAR. 6:31).

TAKILHTLIN 143 ¡Skgalalh kiliwanatkan!

TUKU NATALICHUWINAN *

1. ¿La akxilhkgo taskujut lhuwa latamanin?

¿LA AKXILHKGO taskujut latamanin niku lamaw? Klhuwa kachikinin, latamanin lu lhuwa skujkgo. Chu nialh kgalhikgo kilhtamaku xlakata najaxkgo, akxtum nakatatawilakgo xfamiliajkan chu nialh lilakgaputsakgo xtakanajlakan (Ecl. 2:23). Nachuna wilakgolh latamanin tiku ni lakgatikgo skujkgo chu kaj atanu tuku wankgo pi natlawakgo kaj xlakata ni skujputunkgo (Prov. 26:13, 14).

2, 3. ¿Tuku liʼakxilhtit kinkawilinikgon Jehová chu Jesús?

2 Umakgolh tuku tlawakgo nichuna xlilat. Pero ¿tuku lakpuwankgo Jehová chu Jesús xlakata taskujut? Xlikana pi Jehová lu lakgati skuja. Jesús chuna lichuwinalh akxni wa: «KinTlat skujma asta la uku, chu akit na chuntiya kskujma» (Juan 5:17). Kalilakpuwaw la skujli akxni katlawalh lhuwa ángeles chu lanka kakilhtamaku, chu nachuna tuku lhuwa tlawalh xlikalanka Katiyatni. Wa xlakata chatum salmista wa: «[Oh Jehová], wix tipalhuwa chu lhuwa tu katlawanita. [...] Miliskgalala kalitlawanita. Katiyatni litsama lhuwa tu lakglilakgatit nema katlawanita» (Sal. 104:24SXP).

3 Jesús, tiku makgtayalh Dios, stalanilh xliʼakxilhtit xTlat. Makgtayalh xTlat akxni xla «tlawalh akgapun» chu akxtum xtawi «xtachuna la chatum skujni xapuxku» (Prov. 8:27-31). Lhuwa kilhtamaku alistalh, akxni xlama kKatiyatni, lu tlan taskujut tlawalh. Taskujut nema tlawalh xtachuna xliwat xliʼakxilha chu putum tuku tlawalh limasiyalh pi wa Dios xmalakgachanit (Juan 4:34; 5:36; 14:10).

4. ¿Tuku kinkamasiyaniyan Jehová chu Jesús xlakata la jaxkan?

4 ¿Xliʼakxilhtit Jehová chu Jesús kinkamasiyaniyan pi ni xlakaskinka najaxaw? Nichuna. Jehová nikxni tlakgwan, wa xlakata ni talakaskin najaxa chuna la akinin. Pero Biblia lichuwinan pi akxni tlawakgolh akgapun chu Katiyatni, «nialh skujli chu jaxli» (Éx. 31:17). Umakgolh tachuwin kilhchanima pi nialhtu malakatsukilh chu kaj tsukulh lipaxuwa tuku xtlawanit. Chu Jesús, maski lhuwa skujli akxni xlama kKatiyatni, nachuna limaxtulh kilhtamaku xlakata najaxa chu nakatawayan xʼamigos (Mat. 14:13; Luc. 7:34).

5. ¿Tuku tuwa makgkatsikgo makgapitsin latamanin?

5 Biblia kinkawaniyan pi xlakskujnin Dios kiliskujatkan, chu ni nalhkititnanaw (Prov. 15:19). Max naskujaw xlakata nakamaxkiyaw tuku maklakaskinkgo kifamiliajkan. Chu putum kstalaninanin Cristo talakaskin nalichuwinanaw xTachuwin Dios. Pero nachuna talakaskin liwana najaxaw. ¿Tuwa makgkatsiyaw nalimaxtuyaw kilhtamaku xlakata nalichuwinanaw Dios, najaxaw chu naskujaw? ¿La nakatsiyaw la xlilhuwa naskujaw chu najaxaw?

¿TUKU TLAKG XLAKASKINKA NA’AKXILHAW?

6. ¿La masiya Marcos 6:30-34 pi Jesús xlakaskinka xʼakxilha taskujut chu la jaxkan?

6 Talakaskin pi na’akxilhaw taskujut chuna la xlilat. Mapakgsina Salomón tsokgwililh umakgolh tachuwin: «Putum tuku natlawaya kgalhi xkilhtamaku». Chu lichuwinalh pi wi kilhtamaku xlakata nachananankan, natlawakan chiki, natasakan, nalitsinkan chu natantlikan (Ecl. 3:1-8). Xlikana pi skujkan chu jaxkan lu xlakaskinka kkilatamatkan. Jesús xlakaskinka xliʼakxilha uma pulaktiy. Akgtum kilhtamaku akxni xʼapóstoles kitaspitkgolh la xʼankgonit lichuwinankgo Dios chu «ni para xkgalhikgo kilhtamaku xlakata nawayankgo», Jesús kawanilh: «Katantit [...] niku niti wi xlakata najaxatit tsinu» (kalikgalhtawakga Marcos 6:30-34). Xla chu kstalaninanin ni ankgalhin xjaxkgo chuna la xlakan xlakaskinkgo. Pero Jesús xkatsi pi xlakan xtalakaskin najaxkgo.

7. ¿La nakinkamakgtayayan nalikgalhtawakgayaw limapakgsin xlakata sábado?

7 Lakgachunin talakaskin najaxaw o nalakgpaliyaw tuku tlawayaw. Chuna limasiya akgtum limapakgsin nema Jehová kamaxkilh israelitas anta kxLimapakgsin Moisés: xtalakaskin pi ni kskujkgolh sábado akgatunu semana. Akinin ni kgalhiyaw uma Limapakgsin, pero lu tlan nakinkakitaxtuniyan komo nalikgalhtawakgayaw tuku lichuwinan xlakata sábado. Tuku nakatsiniyaw nakinkamakgtayayan liwana naʼakxilhaw taskujut chu la najaxaw.

SÁBADO AKGTUM KILHTAMAKU AKXNI XJAXKAN CHU XKAKNINANIKAN DIOS

8. Chuna la wan Éxodo 31:12-15, ¿tuku xlitlawatkan xwanit israelitas sábado?

8 Anta kBiblia lichuwinan pi xliʼakgtujun «kilhtamaku» Jehová nialhtu malakatsukilh (Gén. 2:2). Pero maski chuna, xlakata Jehová lu lakgati skuja, chuntiyaku wi tuku liskujnit asta la uku (Juan 5:17). Limapakgsin xlakata sábado xtatalakxtumi tuku lichuwinan Génesis, pi akgchaxan kilhtamaku naskujkan chu xliʼakgtujun kilhtamaku tlan najaxkan. Lichuwinalh pi sábado lu xlakaskinka xlitaxtu xlakata tlan xtalalinkgolh Jehová. Akgtum kilhtamaku akxni “tantaku xjaxkan” chu “Jehová xasanto xliʼakxilha” (kalikgalhtawakga Éxodo 31:12-15). Niti xliskujat xwanit, nipara laktsu kamanan chu tiku lakskujnin xlitaxtukgo, chu nipara animales xkamaskujukan (Éx. 20:10). Chuna israelitas xkgalhikgo kilhtamaku xlakata kuenta natlawakgo tuku xla xtakanajlakan.

9. ¿Tuku nitlan talakapastakni xʼanan kxkilhtamaku Jesús xlakata sábado?

9 Sábado lu tlan kilhtamaku xlitaxtu xpalakatakan israelitas. Pero kxkilhtamaku Jesús, lhuwa xpulalinanin takanajla wilikgolh limapakgsin xlakata tuku xlitatlawat xwanit sábado. Xwankgo pi nipara kgantum trigo xlimakitkan xwanit o namakuchikgo tiku xtatatla (Mar. 2:23-27; 3:2-5). Uma tuku xtlawakgo ni xlimasiya tuku lakpuwan Jehová, chu Jesús liwana kalitachuwinalh tiku xkgaxmatnikgo.

Xfamilia Jesús xlimaxtukgo sábado xlakata namatliwakglhkgo xtakanajlakan (Kaʼakxilhti párrafo 10). *

10. ¿Tuku kinkamasiyaniyan Mateo 12:9-12 xlakata la xʼakxilha Jesús sábado?

10 Jesús chu kstalaninanin tiku judíos xwankgonit xjaxkgo sábado xlakata xkgalhakgaxmatkgo xLimapakgsin Moisés. * Pero Jesús lichuwinalh chu limasiyalh pi uma kilhtamaku tlan xtlawakan tuku xatlan. Xla lichuwinalh: «Tlan natlawayatit tuku xatlan sábado» (kalikgalhtawakga Mateo 12:9-12). Ni xlakpuwan pi talakgalhin xwanit natlawakan tuku xatlan sábado. Tuku xtlawa limasiyalh pi liwana xkatsi tuku xlakata Dios kawanilh xkachikin pi ni kskujkgolh uma kilhtamaku. Xlakata israelitas xjaxkgo tlan xlilakgaputsakgo tuku xla xtakanajlakan. Xfamilia Jesús xlimaxtukgo sábado xlakata nakakninanikgo Dios, chuna la limasiya tuku tatsokgtawilanit kBiblia xlakata tuku tlawalh kNazaret. Lichuwinan: «Chuna la xlismaninit akxni sábado, tanulh ksinagoga chu tsukulh kgalhtawakga» (Luc. 4:15-19).

¿LA AKXILHAW KINTASKUJUTKAN?

11. ¿Tiku lu tlan liʼakxilhtit wilinilh Jesús xlakata la palha skujkan?

11 Xlikana pi max José masiyanilh Jesús la xʼakxilha Dios taskujut akxni xmasiyanima la xwaknankan (Mat. 13:55, 56). Chu Jesús max akxilhli la palha kskuja José, xlakata nakamaxki xfamilia tuku xmaklakaskinkgo. Chu Jesús kawanilh kstalaninanin: «Tiku skuja lakgchan xtaskgaw» (Luc. 10:7). Wa xlakata xla liwana xkatsi la palha skujkan.

12. ¿Tuku textos xalak Biblia lichuwinan xlakata palha skujkan?

12 Apóstol Pablo na xkatsi la palha skujkan. Tuku tlakg xliskuja wa nalichuwinan xtukuwani chu xtamakatsinin Jesús. Pero nachuna kskuja xlakata nakgalhi tuku xmaklakaskin. Tiku xalak Tesalónica xkatsikgo pi lhuwa kskujnit, tantaku chu tantaskaka ni xʼanan tajaxni chu palha kskuja xlakata ni akgtum takuka xlitaxtulh (2 Tes. 3:8; Hech. 20:34, 35). Akxni wa umakgolh tachuwin, max wa xlichuwinama tuku tlawalh kCorinto. Anta akxtum xkatawilakgolh Áquila chu Priscila chu «akxtum kataskujkgolh», xlakata «xtlawakgo chiki xla xuwa». Akxni lichuwinalh pi «tantaku chu tantaskaka» kskuja ni xwamputun pi ni xjaxa. Akgtum li’akxilhtit, akgatunu sábado xlimaxtu kilhtamaku xlakata nakalitachuwinankgo Dios judíos tiku na ni kskujkgo uma kilhtamaku (Hech. 13:14-16, 42-44; 16:13; 18:1-4).

13. ¿Tuku kinkamasiyaniyan xliʼakxilhtit Pablo?

13 Apóstol Pablo wililh lu xatlan li’akxilhtit. Maski kskuja, ankgalhin limaxtulh kilhtamaku xlakata natlawa «taskujut xasanto xlakata natalichuwinan xalakwan xalaksasti xlakata Dios» (Rom. 15:16; 2 Cor. 11:23). Kamakgpuwantinilh amakgapitsin pi nachuna xtlawakgolh. Wa xlakata, Áquila chu Priscila makgtayakgolh natlawakgo xtaskujut Cristo Jesús (Rom. 12:11; 16:3). Pablo kawanilh corintios: «Ankgalhin wa kalilakgaputsatit xtaskujut Malana» (1 Cor. 15:58; 2 Cor. 9:8). Chu kawanipa: «Lapi winti ni skujputun, pus na ni kawayalh» (2 Tes. 3:10).

14. ¿Tuku xwamputun Jesús akxni wa tachuwin nema tatsokgtawilanit kJuan 14:12?

14 Taskujut nema tlakg xlakaskinka natlawayaw la uku wa pi nalichuwinanaw xTachuwin Dios chu nakaputsayaw latamanin xlakata kstalaninanin Cristo nalitaxtukgo. Jesús lichuwinalh pi kstalaninanin lhuwa tuku xʼamakgolh tlawakgo nixawa tuku xla tlawalh (kalikgalhtawakga Juan 14:12). Ni xwamputun pi xʼamakgolh tlawakgo milagros, chuna la xla tlawalh, wata xkilhchanima pi tlakg lhuwa kilhtamaku chu tlakg klhuwa kkachikinin xʼamakgolh lichuwinankgo Dios.

15. ¿Tuku takgalhskinin nalilakpuwanaw chu tuku xlakata?

15 Komo kgalhiyaw akgtum taskujut, kakinkakgalhskinkan: «¿Lu tlan skujni kililakgapaskan? ¿Lakapala kmasputu kintaskujut chu liwana ktlawa?». Komo chuna, max kimalanakan tlakg kinkalipawanan chu tiku akxtum kataskujaw tlakg nakgaxmatputunkgo xTachuwin Dios. Nachuna, xlakata akxni lichuwinanaw Dios, kakinkakgalhskinkan: «¿Kililakgapaskgo amakgapitsin pi lu kliskuja naklichuwinan xtachuwin Dios? ¿Liwana klakkaxwili tuku nakkalitachuwinan latamanin akxni xapulana nakkalakgtaspita? ¿Tunkun kkalakgtaspita latamanin tiku kgaxmatkgo tamakatsinin? Chu ¿ankgalhin kmakgtayanan chuna la pulakatunu lichuwinankan Dios?». Komo chuna tlawamaw, max lu nalipaxuwayaw kintaskujutkan.

¿LA LIʼAKXILHAW XLAKATA JAXKAN?

16. ¿Tuku tapuwan xkgalhikgo Jesús chu xʼapóstoles, chu tuku tapuwan kgalhikgo lhuwa latamanin la uku?

16 Jesús xkatsi pi xla chu xʼapóstoles xlakaskinkgo najaxkgo tsinu. Pero ama kilhtamaku, chuna la uku, lhuwa xkgalhikgo xtalakapastaknikan chuna la chixku tiku xkgalhi lhuwa tumin nema lichuwinalh Jesús. Uma chixku xwan: «Nitu kalilakgaputsa, kawayanti, kakgotnanti, kalipaxuwa» (Luc. 12:19; 2 Tim. 3:4). Tuku tlakg xlakaskinka xliʼakxilha ama chixku wa pi kaj najaxa chu nalipaxuwa tuku xkgalhi. Pero Jesús chu xʼapóstoles ni wa xlilakgaputsakgo nalipaxuwakgo tuku xkgalhikgo.

Liwana naʼakxilhaw taskujut chu xlakata najaxaw, nakinkamaxkiyan talakaskin nalimaxtuyaw kilhtamaku xlakata natlawayaw tuku tlan nakinkamamakgkatsiniyan (Kaʼakxilhti párrafo 17). *

17. ¿Tuku tlawayaw akxni limaxtuyaw kilhtamaku xlakata najaxaw?

17 Akinin stalaniputunaw xliʼakxilhtit Jesús chu limaklakaskimputunaw kinkilhtamakujkan xlakata naʼanaw lichuwinanaw xTachuwin Dios chu naʼanaw ktamakxtumit, chu ni kajwatiya najaxaw. Lu lanka xtapalh liʼakxilhaw uma pulaktiy, wa xlakata lu lilakgaputsayaw pi ankgalhin naʼanaw (Heb. 10:24, 25). Anaw ktamakxtumit chu putsayaw la tlan nakalitachuwinanaw latamanin xTachuwin Dios asta maski akxni anitaw paxialhnanaw (2 Tim. 4:2).

18. ¿Tuku lakaskin kiMapakgsinakan, Jesucristo, pi natlawayaw?

18 Lu paxtikatsiniyaw kiMapakgsinakan, Jesucristo, pi kinkaʼakgatekgsniyan chu kinkamakgtayayan xlakata liwana naʼakxilhaw taskujut chu la jaxkan (Heb. 4:15). Xla lakaskin pi liwana najaxaw. Chu nachuna lakaskin pi palha naskujaw xlakata nakgalhiyaw tuku maklakaskinaw chu pi kaliskujwi xlakata nakaputsayaw latamanin tiku kstalaninanin nalitaxtukgo. Kʼatanu artículo naʼakxilhaw tuku tlawanit Jesús xlakata nakinkalakgmaxtuyan ktalakgalhin.

TAKILHTLIN 38 Jehová makgtakgalhan

^ párr. 5 Anta kBiblia Jehová kinkamasiyaniyan la kiliʼakxilhatkan taskujut chu la jaxkan. Uma artículo nakinkamakgtayayan liwana naʼakxilhaw uma pulaktiy. Wa xlakata, naʼakxilhaw tuku lichuwinan limapakgsin nema kamaxkika israelitas xlakata sábado, kilhtamaku akxni tlan xjaxkgo.

^ párr. 10 Kstalaninanin Cristo lu lanka xtapalh xliʼakxilhkgo sábado, wa xlakata asta akxni xtitaxtunita uma kilhtamaku, sábado, tsukukgolh lakkaxwilikgo la xʼamaka maknukan Cristo (Luc. 23:55, 56).

^ párr. 55 TUKU TASIYA KDIBUJO: José kalin xfamilia ksinagoga kilhtamaku sábado.

^ párr. 57 TUKU TASIYA KDIBUJO: Chatum tlat tiku skuja xlakata nakamaxki xfamilia tuku maklakaskinkgo, akxni jaxa limaklakaskin xkilhtamaku xlakata nakatakgalhtawakga xfamilia asta maski akxni amakgo paxialhnankgo.