Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

ARTÍCULO NEMA NATALIKGALHTAWAKGA 52

Natlatni, kakamakgtayatit minkamanankan xlakata napaxkikgo Jehová

Natlatni, kakamakgtayatit minkamanankan xlakata napaxkikgo Jehová

«Kamanan akgtum xtamaskiwin Jehová» (SAL. 127:3).

TAKILHTLIN 134 Kamanan xtamaskiwin Dios

TUKU NATALICHUWINAN *

1. ¿Tuku kalakgayawanit Jehová xanatlatni?

JEHOVÁ kamalakatsukilh Adán chu Eva xlakata xkgalhiputunkgolh kamanan. Biblia chuna lichuwinan: «Kamanan akgtum xtamaskiwin Jehová» (Sal. 127:3). Xlakata liwana naʼakgatekgsaw tuku wamputun umakgolh tachuwin, kalilakpuwaw pi chatum kiʼamigojkan kinkamaxkiyan lhuwa tumin xlakata nakuentajtlawaniyaw. ¿Ni xlikana pi lu tlan xlimakgkatsiw pi kinkalipawanan? Pero nachuna xlilakgaputsaw komo tlan nakuentajtlawayaw tumin nema kinkamaxkin. Xtachuna la uma, Jehová, tiku lu xatlan kiʼAmigojkan, lu lhuwa xtapalh tuku kamakamaxkinit natlatni nixawa lhuwa tumin: kalakgayawanit pi nakakuentajtlawakgo chu nakamakgapaxuwakgo xkamanankan.

2. ¿Tukuya takgalhskinin nakgalhtiyaw kʼuma artículo?

2 ¿Tiku kalakgchan nalaksakkgo komo akgtum tamakgaxtokgat nakgalhikgo kamanan chu la kgalhalit nakgalhikgo? Chu, ¿tuku xlitlawatkan xanatlatni xlakata xkamanankan nakgalhikgo tapaxuwan? Kaʼakxilhwi makgapitsi tastakyaw xalak Biblia nema tlan nakamakgtaya tiku makgaxtokgkgo xlakata tlan tuku nalaksakkgo.

KAMAXKIW KAKNI TUKU NALAKSAKKGO AKGATUNU TAMAKGAXTOKGAT

3. 1) ¿Tiku kalakgchan nalaksakkgo komo akgtum tamakgaxtokgat nakgalhikgo kamanan o ni? 2) ¿Tukuya tastakyaw xlilakapastakatkan xfamiliajkan chu xʼamigoskan tiku makgaxtokgkgo?

3 Kmakgapitsi kachikinin, lakpuwankan pi tiku aku tamakgaxtokgkgolh tunkun xlikgalhitkan kamanan. Max asta xfamiliajkan o atanu nakamalakapaliputunkgo xlakata nakgalhikgo kamanan. Chatum tala tiku wanikan Jethro lichuwinan: «Kcongregación, makgapitsi natalan tiku kgalhikgo kamanan kawanikgo amakgapitsi natalan pi kakgalhikgolh kamanan». Jeffrey, chatum tala xalak Asia, lichuwinan: «Makgapitsin natalan kawanikgo amakgapitsin tiku ni kgalhikgo kamanan pi niti kuentajkatikatlawalh akxni nakgolonkgo». Pero akgatunu tamakgaxtokgat xlilaksakatkan tuku natlawakgo. Wa kalakgchan nalaksakkgo (Gál. 6:5). Xlikana pi xʼamigoskan chu tiku xalak xfamiliajkan lakaskinkgo pi tiku aku tamakgaxtokgkgolh nakgalhikgo tapaxuwan, pero liwana xlikatsitkan pi tiku kalakgchan nalaksakkgo komo nakgalhikgo kamanan wa tiku makgaxtokgkgo (1 Tes. 4:11).

4, 5. 1) ¿Tukuya akgtiy takgalhskinin talakaskin liwana nalilakpuwankgo tiku lalakgapasmakgolh? 2) Kalichuwinanti tuku xlakata lu xlakaskinka pi pulana nalichuwinankgo uma.

4 Komo tiku makgaxtokgkgo nalaksakkgo komo nakgalhikgo kamanan, xlakaskinka pi pulana pulaktiy tuku liwana naʼakxilhkgo: pulana, tukuya kilhtamaku nakgalhikgo kamanan chu, xlipulaktiy, la kgalhalit nakgalhikgo. Pero, ¿tukuya kilhtamaku xliʼakxilhatkan uma? ¿Chu tuku xlakata lu xlakaskinka nalichuwinankgo?

5 Lu xlakaskinka pi tiku lalakgapasmakgolh nalichuwinankgo akxni nina tamakgaxtokgkgo komo nakgalhikgo kamanan o ni, xlakata lu xlakaskinka pi akxtum nalikatsikgo tuku nalaksakkgo. Nachuna liwana xlilakpuwanatkan komo tlantiya namakgantaxtikgo uma taskujut. Makgapitsi tiku aku tamakgaxtokgkgo lakkaxwilikgo pi nakgalhkgalhikgo akgtum o akgtiy kata xlakata nakgalhikgo kamanan. Uma kamaxki talakaskin pi pulana tlan liwana nalalakgapaskgo chu tlakg namatliwakglhkgo xtamakgaxtokgatkan, xlakata kamanan lhuwa kilhtamaku talakaskin nakakuentajtlawakan (Efes. 5:33).

6. Xlakata lamaw lu xakatuwa kilhtamaku, ¿tuku laksakkgonit makgapitsin natalan tiku makgaxtokgkgo?

6 Amakgapitsin natalan stalanikgonit xliʼakxilhtitkan kgalhtutu xlakkamanan Noé chu xlakpuskatinkan, tiku ni lakapala kgalhikgolh kamanan (Gén. 6:18; 9:18, 19; 10:1; 2 Ped. 2:5). Jesús lichuwinalh pi kkilhtamaku nema lamaw lu xtalakxtum la xwanit xkilhtamaku Noé, chu xlikana pi uma kilhtamaku «lu tuwa» chu tlakg tuwa nawan (2 Tim. 3:1; Mat. 24:37). Wa xlakata, makgapitsin tiku makgaxtokgkgo laksakkgonit pi ni katikgalhikgolh kamanan xlakata tlakg naskujnanikgo Jehová.

Natalan tiku pulana nalilakpuwankgo komo nakgalhikgo kamanan o ni chu la kgalhalit nakgalhikgo, nachuna liwana xlilakpuwanatkan «la xlilhuwa namakgasputkgo» xkilhtamakujkan chu xtuminkan (Kaʼakxilhti párrafo 7). *

7. ¿La nakamakgtayakgo xtastakyaw Lucas 14:28, 29 chu Proverbios 21:5 tiku makgaxtokgkgo?

7 Natalan tiku pulana nalilakpuwankgo komo nakgalhikgo kamanan o ni chu la kgalhalit nakgalhikgo, nachuna liwana xlilakpuwanatkan «la xlilhuwa namakgasputkgo» xkilhtamakujkan chu xtuminkan (kalikgalhtawakga Lucas 14:28, 29). Tiku kgalhikgoya kamanan liwana katsikgo pi lhuwa tumin chu lhuwa kilhtamaku talakaskin xlakata tlan nakamakgastakkan kamanan. Wa xlakata lu xlakaskinka pi tiku makgaxtokgkgo nalakpuwankgo: «¿Natalakaskin pi kinchatiykan nakskujaw xlakata tlan nakkamaxkiyaw tuku maklakaskinkgo kinkamanankan? ¿Akxtum klakpuwanaw xlakata tuku xlikana talakaskin? Komo kinchatiykan nakskujaw, ¿tiku nakakuentajtlawa kinkamanankan? ¿Tiku nakamasiyani lakwan tayat?». Tiku liwana lilakpuwankgo umakgolh takgalhskinin, lakapastakkgo xtastakyaw Proverbios 21:5 (kalikgalhtawakga).

Chixku tiku paxki xpuskat natlawa putum tuku namatlani xlakata namakgtaya (Kaʼakxilhti párrafo 8).

8. 1) ¿Tuku max tuwa nakakitaxtuni tiku nakgalhikgo kamanan? 2) ¿Tuku natlawa chixku tiku paxki xpuskat?

8 Kamanan maklakaskinkgo pi xnatlatnikan lhuwa kilhtamaku nakakuentajtlawakgo. Wa xlakata, komo kgalhalhuwa chu ni xmakgasni nakgalhikgo kamanan, max tuwa nakakitaxtuni pi xputumkan nakamaxkikgo tuku maklakaskinkgo chu nialhla katikakuentajtlawakgolh. Makgapitsin tiku chuna titaxtukgolh, lichuwinankgo pi lu xlilakgaputsakgo. Max xatse ankgalhin lu natlakgwan, chu wa xlakata nialh katikgalhtawakgalh, nialh katitlawaputulh oración chu nialh ankgalhin katilichuwinalh xtachuwin Dios. Nachuna max tuwa namakgkatsi liwana nakgaxmata tuku natalichuwinan ktamakxtumit. Xlikana pi chixku tiku paxki xpuskat natlawa putum tuku namatlani xlakata namakgtaya ktamakxtumit chu kxchik. Namakgtaya natlawa tuku xlitatlawat kchiki, naliskuja xlakata putum nalipaxuwakgo akxni akxtum nakakninanikgo Dios kfamilia chu akxtum nakataʼan xfamilia akxni naʼankgo lichuwinankgo Dios.

LA NAKAMASIYANIKAN KAMANAN NAPAXKIKGO JEHOVÁ

9, 10. ¿Tuku lu xlakaskinka xlitlawatkan xanatlatni xlakata tlan nakamakgastakkgo xkamanankan?

9 ¿Tuku tlan natlawakgo xanatlatni xlakata tlan nakamasiyanikgo xlakkamanankan napaxkikgo Jehová? ¿La tlan nakakuentajtlawakgo xlakata nitu nakatlawanikgo uma xalixkajni kakilhtamaku? Kaʼakxilhwi makgapitsi tastakyaw nema nakamakgtayayan.

10 Kaskinitit xtamakgtay Jehová. Kalichuwinaw xliʼakxilhtitkan Manóah chu xpuskat. Akxni katsilh pi xpuskat xʼama kgalhi chatum skgata, nema xʼamaka wanikan Sansón, tasaskinilh Jehová pi xmasiyanilh la xmakgastakli.

11. Chuna la masiya xliʼakxilhtit Manóah anta kJueces 13:8, ¿tuku tlan natlawakgo xanatlatni xlakata tlan nakamakgastakkgo xlakkamanankan?

11 Nihad chu Alma, tiku xalak Bosnia-Herzegovina, stalanikgolh xliʼakxilhtit Manóah. Xlakan lichuwinankgo: «Chuna la tlawalh Manóah, akinin ktasaskiniw Jehová pi xkinkamakgtayan chu xkinkamasiyanin xlakata tlan natlatni xaklitaxtuw. Chu xla pulaklhuwa la kinkakgalhtin: limaklakaskilh Biblia, likgalhtawakga, tamakxtumit chu laklanka tamakxtumit» (kalikgalhtawakga Jueces 13:8).

12. ¿Tukuya lu tlan liʼakxilhtit kawilinikgolh José chu María xlakkamanankan?

12 Kawilitit xaliʼakxilhtit. Natlatni, tuku nakawaniyatit minkamanankan lu xlakaskinka. Pero xlakan wa tlakg nastalanikgo tuku wixin natlawayatit. Liwana katsiyaw pi José chu María kawilinikgolh lu xatlan liʼakxilhtit xlakkamanankan, chuna la Jesús. José ni kajwatiya palha skujli xlakata nakamaxki xfamilia tuku xmaklakaskinkgo, wata nachuna liskujli xlakata nakamasiyani lanka xtapalh naliʼakxilhkgo la kakninanikan Jehová (Deut. 4:9, 10). «Akgatunu kata» xkalinkgo xfamilia kPascua anta kJerusalén, maski Limapakgsin ni xwan komo xafuerza xʼankgolh (Luc. 2:41, 42). Max makgapitsi xanatlatni xlakpuwankgo pi lu tuwa xwanit naʼankan asta kJerusalén, lhuwa tumin xlimakgasputkan chu lhuwa kilhtamaku xlichankan. Pero maski chuna, José ankgalhin lhuwa xtapalh liʼakxilhli tuku xla xtakanajla chu kamasiyanilh xkamanan pi wa tuku tlakg xlakaskinka. Nachuna, María liwana xlakgapasa xTachuwin Dios. Xlikana pi tuku xtlawa chu tuku xkawani xkamanan kamakgtayalh napaxkikgo xTachuwin Dios.

13. ¿Tuku tlawakgolh Nihad chu Alma xlakata nastalanikgo xliʼakxilhtitkan José chu María?

13 Nihad chu Alma, tiku kalichuwinaw kpárrafo 11, lu xliskujkgo nastalanikgo xliʼakxilhtitkan José chu María xlakata xkamakgtayakgolh xkamanankan napaxkikgo chu naskujnanikgo Jehová. Xlakan lichuwinankgo tuku tlawakgolh: «Lu kliskujwi xlakata putum tuku xaktlawayaw xkalimasiyanikgolh kinkamanankan tuku tlan kitaxtu akxni liskujaw nalilatamayaw xtastakyaw Biblia». Chu Nihad lichuwinan: «Lu xlakaskinka pi naliskujaw chuna nalikatsiyaw la lakaskinaw pi xlikatsikgolh kinkamanankan».

14. ¿Tuku xlakata xanatlatni xlikatsitkan tiku katalalinkgo xkamanankan?

14 Kakamakgtayatit minkamanankan nakgalhikgo xalak tlan amigos. Xanatlatni xlikatsitkan tiku akxtum katalakgo xkamanankan chu tuku tlawakgo. Nachuna xlikatsitkan tiku katachuwinankgo kredes sociales chu kcelularkan. Kamanan max nastalanikgo tuku lakpuwankgo chu tuku tlawakgo umakgolh latamanin (1 Cor. 15:33).

15. ¿Tuku kamasiyani xanatlatni xliʼakxilhtit Jessie?

15 ¿Tuku tlan natlawakgo natlatni komo ni lu katsinikgo maskujukgo computadoras o atanu dispositivos electrónicos? Chatum tala xalak Filipinas tiku wanikan Jessie lichuwinan: «Maski ni lu kkatsiniyaw kmaskujuyaw dispositivos electrónicos, ankgalhin xakkalitachuwinanaw kinkamanankan la xlimaklakaskinatkan xwanit chu tuku nitlan xkitaxtulh». Xla ni kawanilh xkamanan pi ni xlimaklakaskinkgolh umakgolh dispositivos kaj xlakata xla ni xkatsini la maskujukan. Xla lichuwinan: «Liwana kkawanilh kinkamanan pi dispositivos electrónicos lu xkamakgtayalh xlakata xkatsinikgolh atanu tachuwin, xlakkaxwilikgolh tuku nataʼakxilha ktamakxtumit chu chali chali xlikgalhtawakgakgolh Biblia». Natlatni, ¿kalitakgalhtawakganitantita minkamanankan tastakyaw nema min ksección «Jóvenes» xla jw.org® xlakata akxni malakgachakan mensajes o fotos kredes sociales? ¿Akxtum kataʼakxilhnitantit videos ¿Putum kilhtamaku maklakaskina midispositivos electrónicos? chu Liwana kamaklakaskinti redes sociales? * Lu nakamakgtayayan xlakata liwana nakamasiyaniyatit minkamanankan la tlan nalimaklakaskinkgo dispositivos electrónicos (Prov. 13:20).

16. ¿Tuku tlawakgonit makgapitsin natlatni chu tuku tlan kitaxtunit?

16 Lhuwa natlatni lakkaxwilikgo pi xlakkamanankan akxtum nakatalalinkgo tiku tlan nakawilinikgo lu xatlan liʼakxilhtit xlakata la skujnanimakgo Jehová. Wa uma tuku tlawakgolh N’Déni chu Bomine, tiku xalak Costa de Marfil. Xlakan ankgalhin xlakkaxwilikgo pi superintendente de circuito xtamakgxtakgli kxchikkan akxni xlakgapaxialhnan congregación. N’Déni lichuwinan: «Uma lu makgtayalh kinkgawasakan. Xla precursor litaxtulh chu la uku superintendente de circuito sustituto». Natlatni, ¿tlan nachuna natlawayatit?

17, 18. ¿Tukuya kilhtamaku natsukukgo kamasiyanikgo natlatni xkamanankan?

17 Tunkun kakamasiyanitit minkamanankan. Komo tunkun natsukuyatit kamasiyaniyatit minkamanankan, xlakan tlakg lakapala nakatsinikgo (Prov. 22:6). Chuna tlawakgolh xtse Timoteo, Eunice, chu xnana Loida, tiku masiyanikgolh xlakata Jehová lata lakachilh (2 Tim. 1:5; 3:15). Akxni stakli, Timoteo taʼalh apóstol Pablo akxni xʼan lichuwinantapuli xtachuwin Dios.

18 Jean-Claude chu Peace, tiku na xalak Costa de Marfil, kamakgtayakgolh xkamanankan napaxkikgo Jehová chu naskujnanikgo. ¿La kamakgtayakgolh? Stalanikgolh xliʼakxilhtitkan Eunice chu Loida. Xlakan lichuwinankgo: «Ktsukuw kamasiyaniyaw kinkamanankan xTachuwin Dios akxni aku xlakachinkgonit» (Deut. 6:6, 7).

19. ¿Tuku kilhchanima nakamasiyanikan kamanan xTachuwin Dios?

19 ¿Tuku kilhchanima nakamasiyanikan kamanan xTachuwin Dios? Tachuwin kamasiyanikan kilhchanima pi makglhuwa nawaniya achatum tuku lakaskina pi nakatsi. Wa xlakata, natlatni lhuwa kilhtamaku akxtum xlitatawilatkan xkamanankan. Lakgachunin, max nalitlakgwankgo xlakata makglhuwa watiya tachuwin kawanikgo. Pero xliʼakxilhatkan uma la komo tuku nakamakgtaya xlakata xkamanankan nakatsinikgo xlakata xTachuwin Dios chu nakgalhakgaxmatkgo.

Xanatlatni liwana xlilakkaxwilitkan la nakamakgastakkgo chatunu chatunu xkamankan (Kaʼakxilhti párrafo 20). *

20. Kalichuwinanti la makgtayanan Salmo 127:4 xlakata tlan liwana nakamakgastakkan kamanan.

20 Liwana kakalakgapastit minkamanankan. Salmo 127 lichuwinan pi kamanan xtachuna la flechas (kalikgalhtawakga Salmo 127:4). Xtachuna la flechas tanu tanu tuku kalitlawakan chu ni lakxtum, lakkamanan na ni lakxtum. Wa xlakata lu xlakaskinka pi natlatni liwana naʼakxilhkgo la nakamakgastakkgo xkamanankan. Akgtum tamakgaxtokgat xalak Israel lichuwinankgo tuku kamakgtayalh xlakata xkamanankan naskujnanikgo Jehová: «Ankgalhin chatunu chatunu xakkalitakgalhtawakgayaw Biblia». Xlikana, xatlat naʼakxilha komo tlan chuna natlawakgo.

JEHOVÁ NAKAMAKGTAYAYAN

21. ¿La kamakgtaya Jehová xanatlatni?

21 Max lakgachunin xanatlatni tuwa namakgkatsikgo la nakamakgastakkgo xkamankan, pero kamanan akgtum lanka xtamaskiwin Jehová. Xla kamakgtaya xanatlatni xlakata liwana nakamakgastakkgo xkamanankan. Xla kakgaxmatni xʼoracioneskan natlatni chu limaklakaskin Biblia, likgalhtawakga chu xliʼakxilhtitkan amakgapitsin natalan xlakata nakakgalhti.

22. ¿Tuku tlakg lanka xtapalh tlan nakamaxkikgo natlatni xkamanankan?

22 Makgapitsi wankgo pi talakaskin 20 kata xlakata liwana nakamakgastakkan kamanan, pero tuku xaxlikana wa pi xanatlatni ankgalhin nakastakyawakgo xkamanankan maski laklankata. Tuku tlakg lanka xtapalh nakamaxkikgo xkamanankan wa xtapaxkitkan, nalimaxtukgo kilhtamaku xlakata akxtum nakatatawilakgo chu nakalistakyawakgo xTachuwin Dios. Tanu tanu tuku laksakkgo kamanan maski kastakyawakan. Pero, lhuwa tiku kamakgastakkanit kʼakgtum familia niku kakninanikan Jehová makgkatsikgo chuna la Joanna Mae, chatum tala xalak Asia, xla lichuwinan: «Akxni klilakpuwan la kimakgastakkgolh chu kistakyawakgolh kinatlatni, lu kkapaxtikatsini pi liwana kistakyawakgolh chu kimasiyanikgolh nakpaxki Jehová. Ni kajwatiya kimaxkikgolh latamat, nachuna kimasiyanikgolh la tlan naklatama chu nakpaxuwa» (Prov. 23:24, 25). Lhuwa kskujnin Dios na tlan chuna xwankgolh.

TAKILHTLIN 59 Kamalankiw Jehová

^ párr. 5 ¿Tiku makgaxtokgkgo xlikgalhitkan kamanan? Komo chuna nalaksakkgo, ¿la kgalhalit xlikgalhitkan? Chu, ¿la tlan nakamakgastakkgo xlakata napaxkikgo chu naskujnanikgo Jehová? Uma artículo nakinkamasiyaniyan makgapitsi xliʼakxilhtitkan kinatalankan chu nalichuwinan textos xalak Biblia nema nakinkamakgtayayan nakgalhtiyaw umakgolh takgalhskinin.

^ párr. 15 Na kaʼakxilhti libro Los jóvenes preguntan, volumen 1, capítulo 36, chu volumen 2, capítulo 11.

^ párr. 60 TUKU TASIYA KDIBUJO: Chatiy natalan lichuwinamakgo komo nakgalhikgo kamanan o ni, chu liwana akxilhmakgo tuku tlan chu tuku max tuwa nakakitaxtuni komo nakgalhikgo kamanan.

^ párr. 64 TUKU TASIYA KDIBUJO: Xanatlatni tanu tanu katakgalhtawakgakgo xkamanankan xlakata xlakan tanu tanu xkatakan.