1, 2. 1) ¿Tuku katsinilh chatum tala? 2) ¿Tuku tlawalh xlakata nalakkaxtlawa xtaʼakglhuwit?

ROBERT tamunulh akxni kajku kgawasa xwanit, pero ni lu xlakaskinka xliʼakxilha tuku xaxlikana. Lichuwinan: «Nikxni ktlawalh tuku nitlan, pero xakskujnani Jehová kaj xlakata xaklakpuwan pi chuna kilitlawat. Xtasiya pi tliwakga xwi kintakanajla, xlakata ankgalhin xakan ktamakxtumit chu makglhuwa xakliskuja la precursor auxiliar akgatunu kata. Pero wi tuku xkintsankgani».

² Ni xʼakgatekgsa tuku taʼakglhuwit xkgalhi asta akxni tamakgaxtokgli. Xla chu xpuskat xlatlawani takgalhskinin xalak Biblia. Xpuskat tliwakga xkgalhi xtakanajla chu xkatsi xkgalhtinan. Pero Robert ankgalhin xtamamaxani xlakata ni chuna xmasta xtakgalhtin chu xlakpuwan pi nitu xkatsi. Wa xlakata lakpuwa: «Komo akit naklitaxtu xʼakgxakga familia wi tuku kilitlawat xlakata kintakanajla». Chu chuna tlawalh. Lichuwinan: «Ankgalhin ktsukulh likgalhtawakga Biblia chu chuna ktsukulh katsini». Chu alistalh, katsinilh tuku xaxlikana chu tuku tlakg xlakaskinka lu tlan tsukulh talalin Jehová.

3. 1) ¿Tuku kinkamasiyaniyan xlakata tuku titaxtulh Robert? 2) ¿Tuku xlakaskinka takgalhskinin nalichuwinanaw?

³ Tuku titaxtulh Robert wi tuku kinkamasiyaniyan. Max wi tuku katsiniyaw xlakata Biblia, anaw ktamakxtumit chu anaw kalitachuwinanaw  Dios congregación. Pero uma ni wamputun pi tliwakga kgalhiyaw kintakanajlakan. Nachuna max wi tuku litaxtuyaw kcongregación, pero komo max nakinkalakputsananikanan max wi niku talakaskin tlakg naliskujaw (Filip. 3:16). Tuku nakinkamakgtayayan chuntiya natatliwakglha kintakanajlakan wa nalakputsananiyaw kʼuma artículo pulaktutu xlakaskinka takgalhskinin. Pulana, ¿tuku nakinkamakgtayayan nakatsiyaw komo tliwakga kintakanajlakan? Xlipulaktiy, ¿tuku talakaskin natlawayaw xlakata tliwakga nakgalhiyaw kintakanajlakan? Chu xlipulaktutu, ¿la nakinkamakgtayayan kkilatamatkan komo tliwakga nakgalhiyaw kintakanajlakan?

4. ¿Tiku talakaskin nastalanikgo tastakyaw nema wi kʼEfesios 4:23, 24?

⁴ Lhuwa talakgpalit tlawaw kkilatamatkan xlakata xlakskujnin Dios nawanaw. Chu chuntiya lakgpalitilhayaw maski tamununitawa. Biblia kinkawaniyan: «Kalakgpalitit mintapuwankan lantla mintayatkan» (Efes. 4:23, 24). Ktachuwin griego, «kalakgpalitit mintapuwankan» kilhchanima pi chuntiya nalakgpaliyaw kintapuwankan. Xlakata makglakgalhinanin akinin, talakaskin pi kimputumkan chuntiya natlawayaw talakgpalit kkilatamatkan. Maski tiku linkgoya lhuwa kata la skujnanimakgolh Jehová chuntiya kuenta xlitlawatkan xtakanajlakan (Filip. 3:12, 13).

5. ¿Tuku takgalhskinin nakinkamakgtayayan nakatsiyaw la wi kintakanajlakan?

⁵ Xlakata ankgalhin tliwakga nakgalhiyaw kintakanajlakan, talakaskin liwana nakinkalakputsananikanan. Komo kamanan akinin o linawa kata talakaskin pi kimputumkan nakinkatlawanikanan uma takgalhskinin: «¿Kakxilha pi tatliwakglhtilhama kintakanajla? ¿Litasiya kintayat la xla Cristo? ¿Tuku limasiya kintayat chu la klikatsi anta ktamakxtumit? ¿Tuku limasiya kintachuwin xlakata tuku ktlawaputun? ¿Tuku limasiya kintayat xlakata kintakgalhtawakga, kintalhakgan, la ktakaxtaya chu la kkgalhtinan akxni kimaxkikan tastakyaw? ¿Tuku ktlawa akxni kkgalhi taputsan? ¿Chuntiya kmatliwakglhma kintakanajla chu ni kajwatiya kkatsini tuku xapulana kimasiyanika?» (Efes. 4:13). Komo liwana nalilakpuwanaw la nakgalhtiyaw umakgolh takgalhskinin nakinkamakgtayayan nakatsiyaw la wi kintakanajlakan.

6. Xlakata nakatsiyaw la wi kintakanajlakan, ¿tuku atanu tlan namaklakaskinaw?

⁶ Xlakata nakatsiyaw la wi kintakanajlakan, max nalakaskinaw xtamakgtaykan makgapitsi natalan. Apóstol Pablo lichuwinalh pi tiku kaj nkatiwaj chixku ni kuenta tlawa pi xtayat nitlan akxilha Dios. Pero tiku tliwakga xtakanajla katsi tuku tlan chu tuku nitlan chuna la Dios chu katsi pi lakgmakgan tayat nema xalak kakilhtamaku (1 Cor. 2:14-16; 3:1-3). Xlakata lakgkgolotsin kgalhikgo xtalakapastakni Cristo, min kilhtamaku lakapala akxilhkgo tiku ni tliwakga xtakanajla. Komo chuna xtitaxtuw chu lakgkgolotsin xkinkamakgtayaputunkgon, ¿xkgalhakgaxmatwi tastakyaw nema xkinkamaxkikgon? Komo chuna natlawayaw nalimasiyayaw pi tliwakga kgalhiputunaw kintakanajlakan (Ecl. 7:5, 9).

7. ¿Tuku likatsiyaw pi ni kaj xman wa talakaskin nakgalhiyaw takatsin xalak Biblia xlakata tliwakga natawila kintakanajlakan?

⁷ Kalakapastakwi pi ni kajwatiya talakaskin nakgalhiyaw takatsin xalak Biblia xlakata tliwakga nakgalhiyaw kintakanajlakan. Mapakgsina Salomón lhuwa tuku xkatsini xlakata Jehová. Asta makgapitsi tuku tiwa na tsokgwilika kBiblia. Pero alistalh makgatsankgananilh Jehová (1 Rey. 4:29, 30; 11:4-6). Wa xlakata, ni kajwatiya talakaskin wi tuku nakatsiniyaw xalak Biblia, wata talakaskin ankgalhin namatliwakglhaw kintakanajlakan (Col. 2:6, 7). ¿La natlawayaw?

8, 9. 1) ¿Tuku nakinkamakgtayayan ankgalhin tliwakga natawila kintakanajlakan? 2) ¿Tuku talakaskin natlawayaw akxni nalilakpuwanaw tuku likgalhtawakgayaw? (Kaʼakxilhti xapulana dibujo).

 ⁸ Pablo liwana kalitachuwinalh natalan xalak pulana siglo pi chuntiya xliskujkgolh xlakata tliwakga xkgalhikgolh xtakanajlakan (Heb. 6:1). La uku nachuna talakaskin natlawayaw chuna la tiwa Pablo. Wa xlakata lu xlakaskinka nalikgalhtawakgayaw libro «Katamakgxtakgtit kxtapaxkit Dios». Akxni chuna natlawayaw nakinkamakgtayayan nakatsiyaw la nalilatamayaw tastakyaw xalak Biblia. Komo masputunitawa, kalikgalhtawakgaw amakgapitsi likgalhtawakga nema nakinkamakgtayayan chuntiya tliwakga nakgalhiyaw kintakanajlakan (Col. 1:23). Nachuna, talakaskin natlawayaw oración chu nalilakpuwanaw la nalilatamayaw tuku katsiniyaw.

⁹ Tuku talakaskin natlawayaw akxni nalilakpuwanaw tuku likgalhtawakgayaw wa namakgapaxuwayaw chu nakgalhakgaxmataw Jehová (Sal. 40:8; 119:97). Nachuna nakatsiyaw la nalakgmakganaw tuku tlawa pi nila natatliwakglha kintakanajlakan (Tito 2:11, 12).

10. ¿Tuku tlan natlawakgo kamanan xlakata tliwakga nakgalhikgo xtakanajlakan?

¹⁰ Komo kgawasaku wix, ¿liwana lakkaxwilinita kmilatamat la naskujnaniya Dios? Chatum tala tiku skujma kBetel lismaninit katachuwinan kamanan tiku amakgolh tamunukgo klanka tamakxtumit. Kakgalhskin tuku lakpuwankgo xlakata naskujnikgo Jehová. Chu chuna la kgalhtinankgo masiya tuku taskujut tlawaputunkgo kxkachikin Jehová. Makgapitsi skujnaniputunkgo Jehová putum kilhtamaku o amputunkgo niku tlakg talakaskin tiku nalichuwinankgo Dios. Pero lakgachunin uma tala tekgsa kamanan tiku ni katsikgo la nakgalhtinankgo. Xlakata max lakpuwankgo pi ni talakaskin tlakg naskujnanikgo Jehová. Wa xlakata kamanan tlan nakakgalhskinkan: «¿Kan ktamakxtumit chu kan lichuwinan Dios kaj xlakata chuna lakaskinkgo kinatlatni? O ¿akit tlan ktalalin Jehová?». Xlikana pi kimputumkan talakaskin naʼakxilhaw la tlakg naskujnaniyaw Jehová maski kamanan akinin o linawa kata. Uma nakinkamakgtayayan namatliwakglhaw kintakanajlakan (Ecl. 12:1, 13).

11. 1) ¿Tuku natlawayaw xlakata namatliwakglhaw kintakanajlakan? 2) ¿Tuku liʼakxilhtit xalak Biblia tlan nakinkamakgtayayan?

¹¹ Akxni katsiyawa niku tlakg talakaskin naliskujaw, talakaskin pi tunkun natlawayaw talakgpalit. Uma lu xlakaskinka. Xlakata uma kilhchanima latamat o linin (Rom. 8:6-8). Xlikana, xlakata tliwakga nakgalhiyaw kintakanajlakan ni kilhchanima nialh nakgalhiyaw talakgalhin. Jehová kinkamaxkiyan xʼespíritu xlakata nakinkamakgtayayan. Maski chuna, talakaskin lu naliskujaw. Makgasata, John Barr, tiku na xmakgtapakgsi Lakgkgolotsin tiku Pulalinkgo xTatayananin Jehová, lichuwinalh tuku wan Lucas 13:24 chu wa pi lhuwa kstalaninanin Cristo nitlan kakitaxtuni «xlakata ni lakapastakkgo tuku tlawakgo». Talakaskin nachuna nawanaw la Jacob, tiku chuntiya talatlawalh chatum ángel asta akxni sikulunatlawalh (Gén. 32:26-28). Takgalhtawakga xalak Biblia tlan nalipaxuwayaw. Pero ni nalikgalhtawakgayaw xtachuna la komo akgtum novela xlitaxtulh nema tsokgkanit kaj xlakata nalipaxuwayaw. Talakaskin pi liwana nakgalhtawakgayaw xlakata natekgsaw tuku lhuwa xtapalh nema nakinkamakgtayayan kkintakanajlakan.

12, 13. 1) ¿Tuku nakinkamakgtayayan «watiya ntalakapastakni nalakgalhiniya[w] lantla xtalakaskin nCristo Jesús»? 2) ¿La kinkamakgtayayan xliʼakxilhtit chu xtastakyaw Pedro? 3) ¿Tuku natlawayaw xlakata tlakg tliwakga natawila kintakanajlakan? (Kaʼakxilhti recuadro « La namaliwakayaw la skujnaniyaw Jehová»).

¹² Akxni liskujaw xlakata tliwakga nakgalhiyaw kintakanajlakan, espíritu santo kinkamaxkiyan litliwakga xlakata nalakgpaliyaw la lakpuwanaw. Chuna, tsinu tsinu natsukuyaw lakpuwanaw la Cristo (Rom. 15:5). Espíritu kinkamakgtayayan ni akstu nakinkapaxkikanan wata natlawa pi nakgalhiyaw lakwan tayat (Gál. 5:16, 22,  23). Komo naʼakxilhaw pi akinin kgalhiputunaw tuku lhuwa xtapalh o tuku xalak kakilhtamaku, ni kataxlajwaniw tlan namakgxtakgaw uma tapuwan. Chuntiya kaskiw espíritu santo, chu Jehová nakinkamakgtayayan kajwatiya nalilakpuwanaw tuku xatlan (Luc. 11:13). Kalakapastakwi xliʼakxilhtit apóstol Pedro. Makglhuwa limasiyalh pi ni tliwakga xkgalhi xtakanajla (Mat. 16:22, 23; Luc. 22:34, 54-62; Gál. 2:11-14). Pero ni taxlajwanilh. Xlakata xtamakgtay Dios, tsinu tsinu tsukulh lakpuwan la Cristo. Chu akinin na tlan chuna natlawayaw.

¹³ Alistalh Pedro lichuwinalh tayat nema xlakaskinka nakgalhiyaw la komo tatayanit, machokgokan tuku nitlan tlawaputunkan chu nakapaxkiyaw kinatalankan (kalikgalhtawakga 2 Pedro 1:5-8). Komo naliskujaw xlakata nakgalhiyaw uma tayat nakinkamakgtayayan chuntiya tliwakga natawila kintakanajlakan. Lu tlan xwa komo chali chali nakinkakgalhskinkanan: «¿Tuku tlan nakliskuja la uku xlakata tlakg tliwakga nakkgalhi kintakanajla?».

14. ¿La nakinkamakgtayayan kkilatamatkan komo tliwakga kgalhiyaw kintakanajlakan?

¹⁴ Komo nalakapastakaw la Cristo, nalitasiya kintayatkan anta kkintaskujutkan o anta kʼescuela, la chuwinanaw chu tuku laksakaw natlawayaw chali chali. Anta uma nalitasiya pi xlikana liskujaw nalakapastakaw la Cristo. Komo tliwakga kintakanajlakan, ni katimastaw talakaskin pi wi tuku nalaktlawa la talalinaw Jehová. Akxni wi tuku nitlan nakinkamatlawiputunkanan, tunkun nalakgmakganaw. Chu, akxni wi tuku nalaksakaw natlawayaw tlan nakinkakgalhskinkanan: «¿Tuku tastakyaw xalak Biblia nakimakgtaya naklaksaka tuku naktlawa? ¿Tuku xtlawalh Cristo komo chuna xtatekgsli? ¿Tuku xlakgatilh Jehová xaktlawalh?». Talakaskin nalismaniyaw nalilakpuwanaw. Kaʼakxilhwi makgapitsi laktlan liʼakxilhtit. Pulakatunu nalichuwinanaw tastakyaw xalak Biblia nema nakinkamakgtayayan nalaksakaw tuku xatlan.

15, 16. Kalichuwinanti la kinkamakgtayayan nalaksakaw uma: 1) akxni nalaksakaw tiku natatamakgaxtokgaw; 2) akxni laksakaw tiku nakatalalinaw.

¹⁵ Akxni nalaksakaw tiku natatamakgaxtokgaw. Tastakyaw tekgsaw ktexto xla 2 Corintios 6:14, 15 (kalikgalhtawakga). Tuku lichuwinalh Pablo liwana masiya pi chatum tiku tliwakga kgalhi xtakanajla ni katitatamakgaxtokglhi tiku kaj katiwa. ¿La tlan nastalaniyaw uma tastakyaw akxni nalaksakaw tiku natatamakgaxtokgaw?

¹⁶ Akxni laksakaw tiku nakatalalinaw. Kaʼakxilhwi tastakyaw nema lichuwinan 1 Corintios 15:33 (kalikgalhtawakga). Latamanin tiku tliwakga kgalhikgo xtakanajlakan ni katitalalinkgolh tiku katuwa nawili xtakanajlakan. Kalilakpuwaw la tlan nalitsakgsayaw uma tastakyaw akxni tanu tanu la tatakgsaw. Akgtum liʼakxilhtit, ¿la nakimakgtaya la nakmaklakaskin redes sociales? ¿Tuku naktlawa komo tiku ni klakgapasa nakiwani pi naktakgamanan akgtum takgaman kʼInternet?

17-19. 1) ¿Tuku ni natlawayaw komo tliwakga kintakanajlakan? 2) ¿Komo tliwakga kintakanajlakan, tuku tlan natlawayaw xlakata tlakg naskujnaniyaw Jehová? 3) ¿La kinkamakgtayayan komo tliwakga nakgalhiyaw kintakanajlakan akxni wi tiku natakgalhiyaw taʼakglhuwit?

¹⁷ Tuku tlawayaw kkilatamatkan nema laktlawa pi nila natatliwakglha kintakanajlakan. Tekgsaw akgtum  lu xlakaskinka tastakyaw kʼHebreos 6:1 (kalikgalhtawakga). Akxni Pablo lichuwinan pi nalakgmakganaw «tatlaw nema kaj nitu xlilaka» kilhchanima tuku tlawayaw nema ni lu xlakaskinka chu ni matliwakglha kintakanajlakan. Uma tastakyaw nakinkamakgtayayan nakgalhtiyaw lhuwa takgalhskinin nema nakgalhiyaw kkilatamatkan. Akgtum liʼakxilhtit: «¿Wi tuku kilimakgtaya uma tuku ktlawama o kaj nitu litaxtu? ¿Tlan nakmakglhtinan uma taskujut xlakata tlakg naktlaja tumin? ¿Tuku xlakata nila akxtum kkatalay tiku wankgo pi nawilikgo takaksni kkakilhtamaku?».

¹⁸ Tlakg skujnanikan Jehová. Anta kTaʼakgchuwin xalak Sipi nema mastalh Jesús kinkamaxkin makgapitsi tastakyaw xlakata la tlakg naskujnaniyaw Jehová (Mat. 6:33). Tiku tliwakga xtakanajla pulana wili kxlatamat xTamapakgsin Dios. Komo kuenta natlawayaw uma tastakyaw nakinkamakgtayayan nalaksakaw komo naʼanaw o ni naʼanaw kʼuniversidad, o komo namakgamakglhtinanaw akgtum taskujut.

¹⁹ Taʼakglhuwit. Pulaktum tuku nakinkamakgtayayan akxni wi tiku takgalhiyaw taʼakglhuwit wa nastalaniyaw xtastakyaw Pablo nema kawanilh congregación xalak Roma (Rom. 12:18). Akinin kstalaninanin Cristo liskujaw xlakata ni «katakgalhi[yaw] taʼakglhuwit putum latamanin». ¿Tuku tlawayaw akxni wi tiku takgalhiyaw taʼakglhuwit? ¿Tuwa makgkatsiyaw nawanaw pi akinin linaw kuenta, o litalakgapasaw pi katapatiyaw amakgapitsin? (Sant. 3:18).

20. ¿Tuku xlakata wix chuntiya matliwakglhputuna mintakanajla?

²⁰ Chuna la lichuwinaw umakgolh liʼakxilhtit, komo nalilakpuwanaw tastakyaw xalak Biblia nakinkamakgtayayan pi akxni wi tuku nalaksakaw nalimasiya komo tliwakga kintakanajlakan. Uma natlawa pi tlakg tapaxuwan natawilayaw. Robert, tiku lichuwinaw kxapulana párrafo, wan: «Akxni xlikana ktsukulh talalin Jehová, tlakg tlan ktsukulh pulalin kifamilia. Lu tlan kmakgkatsilh chu kpaxuwalh». Nachuna tlan nakinkakitaxtuniyan komo tlakg xlakaskinka naʼakxilhaw namatliwakglhaw kintakanajlakan. Xlikana, la uku tlan latamat nakgalhiyaw pero kkilhtamaku nema aku mima nalipaxuwayaw «wa ntu xlipan latamat» (1 Tim. 6:19).