Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

ARTÍCULO NEMA NATALIKGALHTAWAKGA 6

«Xʼakgxakga puskat wa chixku»

«Xʼakgxakga puskat wa chixku»

«Xʼakgxakga puskat wa chixku» (1 COR. 11:3).

TAKILHTLIN 13 Cristo, kiliʼakxilhtitkan

TUKU NATALICHUWINAN *

1. ¿Tuku takgalhskinin xlilakpuwanat chatum tala puskat tiku lakpuwama wi tiku natatamakgaxtokga?

PUTUM kstalaninanin Cristo kgalhakgaxmataw xlimapakgsin Jesucristo, tiku akgxakga nema ni kgalhi talakgalhin. Pero akxni chatum puskat tiku kstalanina Cristo litaxtu tamakgaxtokga, tapakgsini chatum chixku tiku kgalhi talakgalhin, chu uma lakgachunin tuwa tamakgkatsi. Wa xlakata, akxni nalakpuwan komo natatamakgaxtokga chatum tala o ni, tlan nawan komo nalilakpuwan umakgolh takgalhskinin: «¿La nakkatsi komo tlan xʼakgxakga familia nawan uma tala? ¿Tlakg xlakaskinka akxilha kxlatamat naskujnani Jehová? Komo nichuna, ¿tuku kimalakpuwani pi tlan xʼakgxakga familia nalitaxtu akxni ktamakgaxtokgnitaw nawan?». Nachuna, tala puskat na xlilakpuwanat umakgolh takgalhskinin: «¿Tuku tayat tlan naklimakgtayanan kkintamakgaxtokgat? ¿Ni lakapala ksitsi chu xatapaxuwan wi tuku kmasta? ¿Lu tlan ktalalin Jehová?» (Ecl. 4:9, 12). Tuku nalaksaka chatum puskat akxni nina tamakgaxtokga wa tuku namakgtaya nakgalhi tapaxuwan kxtamakgaxtokgat.

2. ¿Tuku naʼakxilhaw kʼuma artículo?

2 Lhuwa natalan lakpuskatin wilikgo tlan liʼakxilhtit akxni kgalhakgaxmatkgo xlakchixkuwinkan. Lu lipaxuw pi akxtum kataskujaw umakgolh natalan chuna la skujnanimaw Jehová, chu lakgchan nakawaniyaw pi lu tlan tuku tlawamakgolh. Kʼuma artículo, naʼakxilhaw xtakgalhtin umakgolh akgtutu takgalhskinin: ¿tuku makgapitsi taʼakglhuwit nema max natitaxtukgo lakpuskatin?, ¿tuku xlakata lakpuskatin laksakkgo nakgalhakgaxmatkgo limapakgsin nema kgalhikgo xlakchixkuwinkan? chu ¿tuku tlan nakatsinikgo lakpuskatin chu lakchixkuwin tiku kstalaninanin Cristo litaxtukgo xlakata xliʼakxilhtit Jesús, Abigaíl chu María, xtse Jesús, xlakata nakgalhakgaxmatkan limapakgsin?

¿TUKU TAʼAKGLHUWIT MAX NATITAXTU CHATUM TALA PUSKAT?

3. ¿Tuku xlakata putum tamakgaxtokgat kgalhikgo taʼakglhuwit?

3 Tamakgaxtokgat akgtum lu tlan xtamaskiwin Dios, pero putum latamanin makglakgalhinanin litaxtuyaw (1 Juan 1:8). Wa xlakata, xTachuwin Dios kawani putum tiku makgaxtokgkgo pi «nakgalhikgo taʼakglhuwit kxlatamatkan» (1 Cor. 7:28). Umakgolh makgapitsi taʼakglhuwit nema max natitaxtu xapuskat.

4. ¿Tuku xlakata chatum puskat namakgkatsi pi komo nakgalhakgaxmata limapakgsin nema kgalhi xchixku namaktuju?

4 Xlakata la makgastakkanit, max chatum puskat tuwa namakgkatsi nakgalhakgaxmata xchixku xlakata max namakgkatsi pi lu maktujukan. Marisol, tiku lama kʼEstados Unidos, wan: «Niku akit kstakli xkawanikan lakpuskatin pi lakchixkuwin ni tlakg xlakaskinka litaxtukgo nixawa lakpuskatin. Pero kkatsi pi Jehová wi tiku kamaxkinit limapakgsin chu na kamaxkinit lakpuskatin lu xlakaskinka taskujut. Pero maski chuna, tuwa kmakgkatsi nakkgalhakgaxmata limapakgsin nema kgalhi kinchixku xlakata kakilhtamaku masiya pi ni kilikgalhakgaxmatat».

5. ¿Tuku nitlan tapuwan kgalhikgo makgapitsi lakchixkuwin xlakata lakpuskatin?

5 Max chatum puskat tamakgaxtokga chatum chixku tiku lakpuwan pi lakpuskatin nitu litaxtukgo. Chatum tala tiku wanikan Ivón chu lama kSudamérica, wan: «Anta niku klama, wa lakchixkuwin tiku pulana wayankgo, chu alistalh, wayankgo lakpuskatin. Lata akxni laktsujku, lakpuwankan pi laktsuman wa tiku natlawakgo liwat chu nakaxakakgo, pero lakgkgawasan wa xtsekan o xnatalan laktsuman wa tiku kamujunikgo xliwatkan, chu kawanikan pi “xlakan wa tiku tlakg xlakaskinka litaxtukgo kʼakgtum chiki”». Chatum tala puskat tiku wanikan Yingling chu lama kʼAsia, wan: «Anta niku klama, anan akgtum tachuwin nema malakpuwaninan pi lakpuskatin ni xlakaskinka skgalala nawankgo o wi tuku nakatsinikgo natlawakgo. Puskat xlitlawat taskujut xalak chiki, chu ni maxkikan talakaskin nawani xchixku tuku xla lakpuwan». Chixku tiku stalani uma tapuwan, ni limasiya tapaxkit chu lakatsala xlimapakgsin Biblia, tlawa pi xpuskat tuwa namakgkatsi nakgalhakgaxmata, ni stalani xliʼakxilhtit Jesús chu ni makgapaxuwa Jehová (Efes. 5:28, 29; 1 Ped. 3:7).

6. ¿Tuku xlitlawatkan lakpuskatin xlakata namatliwakglhkgo la talalinkgo Jehová?

6 Chuna la talichuwinalh kxapulana artículo, Jehová kgalhkgalhi pi lakchixkuwin tiku kstalaninanin Cristo litaxtukgo nakamaxkikgo xfamilia tuku xla xtakanajlakan, tuku maklakaskinkgo chu tlan nakamamakgkatsinikgo (1 Tim. 5:8). Nachuna, natalan lakpuskatin tiku makgaxtokgkgo chali chali xlimaxtutkan kilhtamaku xlakata nalikgalhtawakgakgo xTachuwin Dios, nalilakpuwankgo chu natlawanikgo oración Jehová xliputum xnakujkan. Uma max lu tuwa nawan, xlakata lakpuskatin lhuwa tuku xlitlawatkan. Max namakgkatsikgo pi ni kgalhikgo kilhtamaku chu litliwakga xlakata lhuwa tuku xlitlawatkan, pero talakaskin nalimaxtukgo kilhtamaku. ¿Tuku xlakata? Xlakata Jehová lakaskin pi chatunu kskujnin tlan natalalinkgo (Hech. 17:27).

7. ¿Tuku namakgtaya xapuskat namakgantaxti tuku lakgayawakanit?

7 Talakaskin pi xapuskat lu naliskuja xlakata nakgalhakgaxmata chu namaxki kakni xchixku, tiku makglakgalhina. Pero ni tuwa katimakgkatsilh namakgantaxti tuku lakgayawanit Jehová komo naʼakgatekgsa chu namakgamakglhtinan tuku wan Biblia xlakata limapakgsin nema maxkikanit xchixku.

¿TUKU XLAKATA LAKPUSKATIN LAKSAKKGO NAKGALHAKGAXMATKGO LIMAPAKGSIN?

8. Chuna la wan Efesios 5:22-24, ¿tuku xlakata puskat tiku kstalanina Cristo laksaka nakgalhakgaxmata limapakgsin nema kgalhi xchixku?

8 Puskat tiku kstalanina Cristo litaxtu laksaka nakgalhakgaxmata limapakgsin nema kgalhi xchixku xlakata Jehová chuna lakaskin (kalikgalhtawakga Efesios 5:22-24). Lipawan xTlat xalak akgapun, katsi pi putum tuku xla tlawa chuna tlawa xlakata paxkinan, chu putum tuku skini pi katlawalh chuna tlawa xlakata tlan nakitaxtuni (Deut. 6:24; 1 Juan 5:3).

9. ¿Tuku tlan kitaxtu akxni xapuskat kgalhakgaxmata limapakgsin nema kgalhi xchixku?

9 Kkakilhtamaku, lakpuskatin kawanikan pi ni kakgalhakgaxmatkgolh xlimapakgsin Jehová chu komo nakgalhakgaxmatnikgo xchixkukan nakamaktuju. Tiku masiyakgo uma talakapastakni, ni lakgapaskgo xapaxkina kiDioskan. Jehová nikxni xkaskinilh xlaktsuman tiku kapaxki tuku nakamaktuju. Puskat tiku liskuja xlakata namakgantaxti tuku Jehová lakgayawanit makgtayanan xlakata natawila takaksni kxchik (Sal. 119:165). Chu chuna, xla, xchixku chu xkamanan, tlan kakitaxtuni.

10. ¿Tuku katsiniyaw xlakata tuku wa Carol?

10 Puskat tiku kgalhakgaxmata limapakgsin nema kgalhi xchixku tiku na makglakgalhina, limasiya pi paxki chu maxki kakni Jehová, tiku maxkinit uma limapakgsin. Carol, tiku lama kSudamérica, wan: «Kkatsi pi kinchixku natlawa tuku nitlan. Chu na kkatsi pi chuna la naklikatsi nalimasiya la ktalalin Jehová. Wa xlakata chuntiya kliskuja nakkgalhakgaxmata kinchixku xlakata kmakgapaxuwaputun Jehová».

11. 1) ¿Tuku makgtaya Aneese xatapaxuwan natapatinan? 2) ¿Tuku kinkamasiyaniyan xliʼakxilhtit?

11 Komo chatum puskat makgkatsi pi xchixku ni kuenta tlawani tuku makgkatsi chu tuku lilakgaputsa, tuwa namakgkatsi namaxki kakni chu natapakgsini. Pero kaʼakxilhwi tuku tlawa Aneese akxni chuna titaxtu. Xla wan: «Kliskuja xlakata ni naksitsi, chu ankgalhin klakapastaka pi min kilhtamaku putum tlawayaw tuku nitlan. Kliskuja xlakata naktapatinan, chuna la tlawa Jehová. Akxni chuna ktlawa kkgalhipara takaksni» (Sal. 86:5). Xlikana pi chatum puskat tiku tapatinan tlakg ni tuwa makgkatsi nakgalhakgaxmata limapakgsin nema kgalhi xchixku.

¿TUKU KINKAMASIYANIYAN XLIʼAKXILHTIT JESÚS, ABIGAÍL CHU MARÍA?

12. ¿Tuku liʼakxilhtit tekgsaw anta kBiblia?

12 Max wi tiku lakpuwan pi tiku tapakgsini tiku kgalhi limapakgsin ni tliwakga. Pero uma nixlikana. Anta kBiblia, tekgsaw lhuwa liʼakxilhtit xlakata latamanin tiku kgalhakgaxmatkgolh tiku xkgalhi limapakgsin chu, maski chuna, xlakan ni xpekuankgo. Kaʼakxilhwi tuku tlan nakatsiniyaw xlakata Jesús, Abigaíl chu María.

13. Kalichuwinanti tuku xlakata Jesús maxki kakni limapakgsin nema kgalhi Jehová.

13 Jesús kgalhakgaxmata xlimapakgsin Jehová. ¿Chuna tlawa xlakata xla ni skgalala o xlakata nila tuku tlawa? Nichuna, xlakata kaj tiku lu skgalala tlan liwana xmasiyalh chuna la tlawalh Jesús (Juan 7:45, 46). Jehová lu xlakaskinka akxilha tuku tlan tlawa Jesús, wa xlakata maxkilh talakaskin pi nataskuja akxni makilhtsukilh putum tuku anan kkakilhtamaku (Prov. 8:30; Heb. 1:2-4). Chu lata Jesús lakastakwanalh, Jehová maxkinit “putum limapakgsin kʼakgapun chu kkatiyatni” (Mat. 28:18). Chu maski lhuwa tuku tlan tlawa, Jesús chuntiya putsa xtapulalit Jehová, chu chuna tlawa xlakata paxki xTlat (Juan 14:31).

14. 1) ¿Tuku tlan nakatsinikgo lakchixkuwin xlakata xliʼakxilhtit Jehová? 2) ¿Tuku tlan nakatsinikgo xlakata tuku lichuwinan Proverbios 31?

14 ¿Tuku tlan nakatsinikgo lakchixkuwin? Akxni Jehová kamaxkilh limapakgsin lakchixkuwin ni lakpuwa pi lakpuskatin nitu litaxtukgo. Chuna limasiya akxni kalaksaka lakpuskatin chu lakchixkuwin xlakata natamapakgsinankgo Jesús (Gál. 3:26-29). Xtachuna la Jehová limasiyalh pi lipawan xKgawasa akxni maxkilh limapakgsin, chixku tiku skgalala na namaxki limapakgsin xpuskat. Anta kxTachuwin Dios wan pi puskat tiku skulujwa, kuentajtlawa la wi xchik, sta chu tamawa putawilh, chu katsini tlawa negocios (kalikgalhtawakga Proverbios 31:15, 16, 18). Ni chatum skujni litaxtu, tiku nila nawan tuku lakpuwan. Xchixku lipawan chu kgalhakgaxmata tuku lakpuwan (kalikgalhtawakga Proverbios 31:11, 26, 27). Akxni chatum chixku chuna maxki kakni xpuskat, xla ni tuwa makgkatsi nakgalhakgaxmata.

¿Tuku katsinikgo lakpuskatin tiku lakskulujwan xlakata la Jesús kgalhakgaxmata xlimapakgsin Jehová? (Kaʼakxilhti párrafo 15).

15. ¿Tuku tlan nakatsinikgo lakpuskatin xlakata xliʼakxilhtit Jesús?

15 ¿Tuku tlan nakatsinikgo lakpuskatin? Maski lhuwa tuku tlawanit Jesús, ni makgkatsi pi xlakata kgalhakgaxmata limapakgsin nema kgalhi Jehová maktuju (1 Cor. 15:28; Filip. 2:5, 6). Nachuna, lakpuskatin tiku lakskulujwan chu stalanikgo xliʼakxilhtit Jesús ni makgkatsikgo pi akxni kgalhakgaxmatkgo limapakgsin nema kgalhikgo xchixkukan kamaktuju. Makgtayakgo xchixkukan xlakata paxkikgo, pero liwaka xlakata paxkikgo chu maxkikgo kakni Jehová.

Akxni Abigaíl xkamalakgachaninita liwat David chu ksoldados, lakgtalakatsuwi chu lakgtatsokgosta David, chu tasaskini pi ni katlawalh akgtum lanka talakgalhin xlakata namalakgaxokge Nabal (Kaʼakxilhti párrafo 16).

16. Chuna la wan 1 Samuel 25:3, 23-28, ¿tuku tuwa titaxtulh Abigaíl? (Kaʼakxilhti xmakgni revista).

16 Abigaíl xtamakgaxtokga Nabal, chatum chixku tiku xʼakstu xpaxkikan, tlankajwa xwanit chu ni xpaxtikatsininan. Maski chuna, ni lakputsalh la nalakxtlawa xtamakgaxtokgat. Tlan nitu xtiwa chu xtimastalh talakaskin pi David chu ksoldados xmakgnikgolh Nabal. Pero wi tuku tlawalh xlakata ni namakgnikan Nabal chu tiku xalak xchik. Abigaíl limasiyalh pi ni xpekuan xlakata alh katachuwinan 400 soldados chu liwana namalakapastakni David. Asta wa pi wa xʼama lin kuenta xlakata tuku nitlan tlawalh xchixku (kalikgalhtawakga 1 Samuel 25:3, 23-28). David tunkun akxilhli pi Jehová xmaklakaskima uma puskat tiku ni xpekuan xlakata kstakyawalh chu ni xtlawalh tuku nitlan.

17. ¿Tuku tlan nakatsinikgo lakchixkuwin xlakata David chu Abigaíl?

17 ¿Tuku tlan nakatsinikgo lakchixkuwin? Abigaíl chatum puskat tiku lu skgalala xwanit. Wa xlakata akxni David kgalhakgaxmatli xtastakyaw Abigaíl limasiyalh liskgalala. Chu xlakata chuna tlawalh, ni kamakgnilh tiku ni xlinkgo kuenta. Xtachuna la uma, chixku tiku skgalala kuenta tlawa tuku lakpuwan xpuskat akxni wi tuku xlakaskinka xlilaksakat. Max uma namakgtaya ni nalaksaka tuku nitlan.

18. ¿Tuku tlan nakatsinikgo lakpuskatin xlakata xliʼakxilhtit Abigaíl?

18 ¿Tuku tlan nakatsinikgo lakpuskatin? Puskat tiku paxki chu maxki kakni Jehová namakgtayanan xlakata tlan nakitaxtuni xfamilia, asta maski xchixku ni skujnani chu ni lilatama xlimapakgsin Jehová. Ni katilakatsalalh xlimapakgsin Biblia xlakata nalakxtlawa xtamakgaxtokgat. Wata namaxki kakni chu nakgalhakgaxmata xchixku, chu uma namakgpuwantini xchixku xlakata nalakgapasputun Jehová (1 Ped. 3:1, 2). Chu maski xchixku ni katistalanilh tlan xliʼakxilhtit, tlan liwana nakatsi pi Jehová tlan akxilha xlakata ni makgxtakga.

19. ¿Tuku kilhtamaku chatum puskat ni xlikgalhakgaxmatat xchixku?

19 Puskat tiku kstalanina Cristo litaxtu ni katitatayalh xchixku komo naskini pi katlawalh tuku lakatsala xlimapakgsin Biblia. Akgtum liʼakxilhtit, kalilakpuwaw pi chatum chixku tiku ni kstalanina Cristo nawani xpuskat pi kaʼakgsaninalh, kakgalhanalh o katlawalh tuku Jehová ni lakgati. Natalan lakpuskatin tiku makgaxtokgkgo, xtachuna putum tiku kstalaninanin Cristo litaxtukgo, xlimasiyatkan pi ni makgxtakgkgo Jehová. Wa xlakata, komo chatum tala puskat naskinikan pi kalakatsalalh xlimapakgsin Biblia, ni xlitlawat uma, wata liwana xliwanat tuku xlakata nila tlawa uma (Hech. 5:29).

Kaʼakxilhti párrafo 20. *

20. ¿Tuku xlakata katsiyaw pi María tlan xtalalin Jehová?

20 María lu tlan xtalalin Jehová. Liwana xtasiya pi xlakgapasa xTachuwin Dios xlakata akxni tachuwinalh Elisabet, xtse Juan tiku xmununan, xla makgpuxam maklakaskilh tuku min kTatsokgni xaHebreo (Luc. 1:46-55). Chu kalilakpuwaw uma: maski María xʼama tatamakgaxtokga José, xʼángel Jehová ni wa pulana tasiyanilh José. Wata pulana tachuwinalh María chu wanilh pi xʼama malakachini xKgawasa Dios (Luc. 1:26-33). Jehová liwana xlakgapasa María chu liwana xkatsi pi xʼama paxki chu xʼama kuentajtlawa xKgawasa. Chu María chuntiya liwana talalilh Jehová asta maski Jesús xninita chu xʼanita kʼakgapun (Hech. 1:14).

21. ¿Tuku tlan nakatsinikgo lakchixkuwin xlakata tuku wan Biblia xlakata María?

21 ¿Tuku tlan nakatsinikgo lakchixkuwin? Chixku tiku skgalala makgapaxuwa pi xpuskat liwana katsi tuku wan Biblia. Ni lakgsitsi uma, katsi pi komo xpuskat lakgapasa tuku wan Biblia chu tastakyaw nema min anta tlan namakgtaya xfamilia. Chu maski xapuskat tlakg kgalhtawakganit nixawa xchixku, wa chixku tiku lakgchan napulalin takaknin nema tlawakgo kfamilia chu atanu tuku xla xtakanajla xfamilia (Efes. 6:4).

¿Tuku kamasiyani lakpuskatin xliʼakxilhtit María, xtse Jesús, xlakata la nalikgalhtawakgakgo chu nalilakpuwankgo Biblia? (Kaʼakxilhti párrafo 22). *

22. ¿Tuku tlan nakatsinikgo lakpuskatin xlakata xliʼakxilhtit María?

22 ¿Tuku tlan nakatsinikgo lakpuskatin? Puskat xlimaxkit kakni limapakgsin nema kgalhi xchixku, pero xla kgalhi talakgatay xlakata namatliwakglha xtakanajla (Gál. 6:5). Wa xlakata xlimaxtut kilhtamaku xlakata xʼakstu nalikgalhtawakga Biblia chu nalilakpuwan. Uma namakgtaya chuntiya napaxki chu namaxki kakni Jehová, chu nakgalhi tapaxuwan akxni nakgalhakgaxmata limapakgsin nema kgalhi xchixku.

23. 1) ¿La litamakgtayakgo lakpuskatin tiku kgalhakgaxmatkgo limapakgsin? 2) ¿La litamakgtayakgo xfamiliajkan chu congregación?

23 Lakpuskatin tiku maxkikgo kakni limapakgsin nema kgalhikgo xchixkukan xlakata paxkikgo Jehová, tlakg napaxuwakgo nixawa tiku lakgmakgankgo uma limapakgsin. Nachuna, kawilinikgo tlan liʼakxilhtit lakchixkuwin chu lakpuskatin tiku tlakg lakgkgawasanku, chu ni kajwatiya makgtayanankgo xlakata tlan natawila xfamiliajkan, nachuna makgtayanankgo kcongregación (Tito 2:3-5). La uku, lhuwa tiku skujnanikgo chu ni makgxtakgkgo Dios wa lakpuskatin (Sal. 68:11). Maski lakpuskatin o lakchixkuwin akinin, kimputumkan kgalhiyaw akgtum xlakaskinka taskujut kcongregación. Kʼatanu artículo tlakg nalichuwinanaw uma.

TAKILHTLIN 131 «Niti kamapapitsilh xtamakgaxtokgatkan»

^ párr. 5 Jehová lakkaxwilinit pi lakpuskatin tiku makgaxtokgkgo kakgalhakgaxmatkgolh chu kamaxkikgolh kakni xchixkukan. ¿Pero tuku kilhchanima uma? Lakchixkuwin chu lakpuskatin tiku kstalaninanin Cristo litaxtukgo lhuwa tuku tlan nakatsinikgo xlakata xliʼakxilhtit Jesús chu makgapitsi lakpuskatin tiku kalichuwinankan kBiblia.

^ párr. 68 TUKU TASIYA KDIBUJO: María maklakaskilh lhuwa tachuwin nema xmin kTatsokgni xaHebreo akxni xtakgalhchuwinama Elisabet, xtse Juan tiku xmununan.

^ párr. 70 TUKU TASIYA KDIBUJO: Chatum puskat tiku kstalanina Cristo limaxtu kilhtamaku xlakata nalikgalhtawakga Biblia, uma makgtaya xlakata tliwakga nakgalhi xtakanajla.