ARTÍCULO NEMA NATALIKGALHTAWAKGA 8
¿«Makgapaxuwa naku» mintastakyaw?
«Aceite chu incienso makgapaxuwa naku, chuna la chatiy latamanin tlan tsuku latalalinkgo akxni liwana lastakyawa» (PROV. 27:9).
TAKILHTLIN 102 Kakamakgtayaw tiku xlajwanankgo
TUKU NATALICHUWINAN *
1, 2. ¿Tuku katsinilh chatum kgolotsin tiku stakyawalh chatum tala puskat?
MAKGASATA, chatiy lakgkgolotsin lakgapaxialhnankgolh chatum tala puskat tiku makgasa nialh xʼan ktamakxtumit. Chatum kgolotsin likgalhtawakganilh makgapitsi textos xalak Biblia nema xlichuwinankgo pi lu xlakaskinka ankan ktamakxtumit. Kgolotsin lakpuwa pi uma tala xmakgpuwantininit xlakata lakgapaxialhnankgolh, pero akxni xʼamakgo, xla kawanilh: «Wixin nipara tsinu akgatekgsatit tuku ktitaxtuma». Natalan maxkikgolh tastakyaw pero ni kgalhskinkgolh tuku taʼakglhuwit xtitaxtuma. Wa xlakata tala makgkatsilh pi ni xmakgtayakanit.
2 Kgolotsin tiku likgalhtawakganilh textos, lakapastaka tuku lalh: «Uma kilhtamaku, klakpuwa pi nitu xpaxtikatsininama. Pero akxni liwana klilakpuwa, kakxilhli pi tlakg tlan xtiwa ni xaktilikgalhtawakganilh makgapitsi textos, chu tlan xtiwa komo xaktitlawanilh makgapitsi takgalhskinin chuna la umakgolh “¿la wila?”, “¿la makgkatsiya?”, “¿la tlan nakmakgtayayan?”». Uma kgolotsin katsinilh pulaktum tuku lu xlakaskinka, chu la uku kamakgtaya chu liwana kaʼakgatekgsni amakgapitsin.
3. ¿Tiku tlan namastakgo tastakyaw kcongregación?
3 Lakgkgolotsin, tiku kalaksakkanit xlakata napulalinkgo congregaciones, kgalhikgo talakgatay xlakata nakamaxkikgo tastakyaw tiku maklakaskinkgo. Pero max namin kilhtamaku, atanu natalan xalak congregación na namastakgo tastakyaw. Akgtum liʼakxilhtit, chatum tala nalimaklakaskin Biblia xlakata nastakyawa chatum amigo (Sal. 141:5; Prov. 25:12). O max chatum tala puskat tiku lina kata nastakyawa chatum tala tsumat xlakata tuku lichuwinan Tito 2:3-5. Chu natlatni xkalistakyawatkan xkamanankan chu xkaliwanitkan tuku nitlan tlawamakgolh. Wa xlakata, maski uma artículo lakkaxwilikanit xpalakata lakgkgolotsin, tlan nawan pi kimputumkan naʼakxilhaw la namastayaw tastakyaw nema makgpuwantininan chu makgtayanan, nema «makgapaxuwa naku» (Prov. 27:9).
4. ¿Tuku takgalhskinin nakgalhtiyaw kʼuma artículo?
4 Kʼuma artículo, nakgalhtiyaw pulaktati takgalhskinin xlakata la mastakan tastakyaw: ¿tuku kinkamakgpuwantiniyan namastayaw tastakyaw?, ¿xlikana talakaskin?, ¿tiku xlimastat? chu ¿la tlan namastayaw tastakyaw nema tlan namakgtayanan?
¿TUKU KINKAMAKGPUWANTINIYAN NAMASTAYAW TASTAKYAW?
5. ¿Tuku xlakata max wi tiku namakgamakglhtinan akgtum tastakyaw komo nalimasiyanikan tapaxkit? (1 Corintios 13:4, 7).
5 Lakgkgolotsin kapaxkikgo xnatalankan. Chu min kilhtamaku limasiyakgo uma tapaxkit akxni stakyawakgo tiku ama knixatlan tiji (Gál. 6:1). Pero akxni chatum kgolotsin wi tiku nastakyawa, kuenta xlitlawat makgapitsi tuku lichuwinalh apóstol Pablo xlakata tapaxkit: «Tapaxkit lu kgalhkgalhinan chu tlan likatsi. […] Putum tayani, chuntiya kanajla, putum kilhtamaku kgalhkgalhinan chu nitu makgatlaja» (kalikgalhtawakga 1 Corintios 13:4, 7). Komo kgolotsin nalilakpuwan umakgolh textos, namakgtaya naʼakxilha komo tapaxkit wa tuku makgpuwantini namasta tastakyaw. Chatum lataman tlakg ni tuwa namakgamakglhtinan akgtum tastakyaw komo namakgkatsi pi tiku maxkima tastakyaw xlikana lilakgaputsa (Rom. 12:10).
6. ¿Tuku tlan liʼakxilhtit wililh apóstol Pablo xlakata la mastakan tastakyaw?
6 Apóstol Pablo kawilinilh lu tlan liʼakxilhtit lakgkgolotsin. Akgtum liʼakxilhtit, xla kastakyawalh natalan xalak Tesalónica akxni akxilhli pi xmaklakaskinkgo. Pero kxcartas, pulana kawanilh lakwan tachuwin xlakata xatlan taskujut nema xtlawamakgo, xlakata tapaxkit wa xkamakgpuwantini akxni wi tuku xtlawakgo chu xlakata xtayanimakgo. Na lilakpuwa tuku xtitaxtumakgo chu kawanilh pi xkatsi la xtayanimakgo tuku tuwa xtitaxtumakgo chu taputsastalanit (1 Tes. 1:3; 2 Tes. 1:4). Chu asta kawanilh pi lu tlan liʼakxilhtit xlitaxtukgo xpalakatakan amakgapitsi natalan (1 Tes. 1:8, 9). ¡Lu max xlipaxuwamakgo akxni makglhtinankgolh umakgolh laktlan tachuwin! Liwana xkatsikgo pi Pablo lu xkapaxki. Wa xlakata, tastakyaw nema kamaxkilh kmaktiy xcartas lu kamakgpuwantinilh (1 Tes. 4:1, 3-5, 11; 2 Tes. 3:11, 12).
7. ¿Tuku max natlawa pi nitlan namakgamakglhtinan tastakyaw chatum lataman?
7 Komo ni wa tapaxkit tuku kinkamakgpuwantiniyan namastayaw akgtum tastakyaw, max nakinkaʼakgspulayan tuku wa chatum kgolotsin tiku makgasa la skujnanima Jehová: «Wi tiku nitlan makgamakglhtinan akxni maxkikan akgtum tastakyaw, ni xlakata tastakyaw nitlan, wata xlakata ni limasiyanikan tapaxkit». ¿Tuku katsiniyaw? Pi tlakg ni tuwa makgamakglhtinankan akgtum tastakyaw akxni tapaxkit wa tuku makgpuwantininan chu ni wa tasitsi.
¿XLIKANA TALAKASKIN?
8. ¿Tuku xlilakpuwanat chatum kgolotsin akxni wi tiku stakyawaputun?
8 Lakgkgolotsin ni lakapala xlimastatkan tastakyaw. Akxni nina mastanit akgtum tastakyaw chatum kgolotsin, xlilakpuwanat: «¿Xlikana talakaskin wi tuku nakwani? ¿Liwana kkatsi pi tlawama tuku nitlan? ¿Lakatsalama pulaktum tastakyaw xalak Biblia, o kajwatiya tlawama tuku akit ni xaktlawalh?». Chatum kgolotsin tiku xaskgalala ni «lakapala tuku wan» (Prov. 29:20). Komo ni liwana katsi tuku xlitlawat, tlan nalitachuwinan atanu kgolotsin xlakata liwana naʼakxilhkgo komo lakatsalama tuku wan Biblia nema lakgchan nalistakyawakan (2 Tim. 3:16, 17).
9. ¿La tlan nastalanikgo lakgkgolotsin xliʼakxilhtit Pablo akxni namastakgo tastakyaw xlakata talhakgan chu la takaxtayakan? (1 Timoteo 2:9, 10).
9 Akgtum liʼakxilhtit. Kalilakpuwaw pi chatum kgolotsin lilakgaputsama la lhakganan o la takaxtaya chatum tala. Tlan nalakpuwan: «¿Lakatsalama akgtum tastakyaw xalak Biblia xlakata tlan nakstakyawa?». Xlakata kgolotsin ni tlawaputun tuku xakstu lakpuwan, tlan naskini xtamakgtay achatum kgolotsin o atanu tala tiku tliwakga wi xtakanajla. Akxtum tlan naʼakxilhkgo tuku wa Pablo xlakata lhakgat chu la takaxtayakan (kalikgalhtawakga 1 Timoteo 2:9, 10). Pablo ni laklhkawililh tuku tlan natlawayaw chu tuku nila. Wata lichuwinalh tastakyaw nema nakinkapulalinan xlakata nalhakgananaw chuna la xlilat chu nalimasiyayaw tlan talakapastakni. Xla xkatsi pi kstalaninanin Cristo tlan nalaksakkgo la nalhakganankgo chu natakaxtayakgo, pero kuenta xlitlawatkan ni nalakatsala tuku wan Biblia. Akxni lakgkgolotsin nalaksakkgo komo wi tiku nastakyawakgo, kuenta xlitlawatkan komo tiku nastakyawakgo limasiya liskgalala chu komo lhakganan chuna la xlilat.
10. ¿Tuku kililakapastakatkan xlakata tuku laksakkgo chatunu chatunu?
10 Kililakapastakatkan pi chatiy natalan tiku tliwakga kgalhikgo xtakanajlakan max ni lakxtum tuku nalaksakkgo. Pero ni wamputun pi chatum tlan tuku laksaka chu atanu nitlan. Wa xlakata, ni kakawaniw kinatalankan natlawakgo tuku akinin lakpuwanaw pi tlan o nitlan (Rom. 14:10).
¿TIKU XLIMASTAT TASTAKYAW?
11, 12. Komo talakaskin namastakan akgtum tastakyaw, ¿tuku xlilakpuwanat chatum kgolotsin, chu tuku xlakata?
11 Komo talakaskin wi tiku nastakyawakan xlakaskinka nalilakpuwankan tiku namasta tastakyaw. Akgtum liʼakxilhtit, akxni stakyawaputunkan chatum tala puskat tiku makgaxtokga o chatum kgawasa o tsumat, chatum kgolotsin xlitachuwinat xʼakgxakga familia xlakata uma. Max xla nalakaskin pi anta natamakgxtakga akxni kgolotsin namasta tastakyaw o nalaksaka pi xla nastakyawanan. * Chu komo talakaskin nastakyawakan chatum tala tsumat, max tlakg tlan nakitaxtu komo wa nastakyawa chatum tala puskat tiku lina kata, chuna la talichuwinalh kpárrafo 3.
12 Wi atanu takgalhskinin nema chatum kgolotsin xlilakpuwanat: «¿Lakgchan pi akit nakmasta tastakyaw o tlakg tlan nawan komo atanu tiku namasta?». Akgtum liʼakxilhtit, chatum tala tiku makgkatsi pi nitu litaxtu max tlakg tlan namakglhtinan xtastakyaw chatum kgolotsin tiku nachuna xlakpuwan la xla, xlakata tlakg tlan naʼakgatekgsni. Putum lakgkgolotsin kgalhikgo talakgatay xlakata nakamakgpuwantinikgo natalan xlakata natlawakgo talakgpalit nema talakaskin chuna la wan Biblia. Komo wi tiku maklakaskin tastakyaw, lu xlakaskinka nastakyawakan.
¿LA TLAN NAMASTAYAW TASTAKYAW NEMA TLAN NAMAKGTAYANAN?
13, 14. ¿Tuku xlakata lu xlakaskinka pi lakgkgolotsin nakatsinikgo la nakgaxmatnankgo?
13 Kakatsini la nakgaxpatnana. Akxni chatum kgolotsin lakkaxwilima nastakyawanan, xlilakpuwanat umakgolh takgalhskinin: «¿Xlikana kkatsi tuku titaxtuma tala? ¿Titaxtuma taʼakglhuwit nema akit ni klakgapasa? ¿Tuku tlakg maklakaskin la uku?».
14 Tuku lichuwinan Santiago 1:19 kalakgchan tiku mastakgo tastakyaw. Santiago tsokgwililh: «Putum wixin xlilat lakapala nakgaxpatatit, pero ni lakapala natsukuyatit chuwinanatit chu ni lakapala nasitsiyatit». Chatum kgolotsin ni xlilakpuwanat pi katsi putum tuku titaxtuma tala tiku nastakyawa. Proverbios 18:13 kinkamalakapastakniyan: «Akxni wi tiku kgalhtinan akxni nina liwana kgaxmatnit, xatonto chu tamamaxani». Tlakg tlan nakgalhskinkan tiku nastakyawakan, chu xlakata tlan chuna natlawayaw kilimaxkitkan talakaskin pulana nachuwinan. Wa uma tuku katsinilh kgolotsin tiku lichuwinaw kxapulana párrafo. Katsilh pi akxni lakgapaxialhnalh tala, tuku xlakkaxwilinit ni wa tuku xlimatsukit xwanit, wata tlan xtikgalhskilh tala «¿la wila?», «¿la makgkatsiya?», «¿la tlan nakmakgtayayan?». Komo lakgkgolotsin naliskujkgo xlakata nakatsikgo tuku titaxtumakgo natalan, tlakg tlan nakamakgtayakgo chu nakamakgpuwantinikgo.
15. ¿La tlan namakgantaxtikgo lakgkgolotsin tuku wan Proverbios 27:23?
15 Liwana kalakgapasti la wilakgo miborregos. Chuna la akxilhwi xapulana, xlakata tlan nakitaxtu akxni wi tiku nastakyawayaw, ni kajwatiya talakaskin nalikgalhtawakgayaw makgapitsi textos chu nawanaw tuku xlitatlawat. Natalan xlimakgkatsitkan pi kalilakgaputsayaw, pi kaʼakgatekgsniyaw chu pi kamakgtayaputunaw (kalikgalhtawakga Proverbios 27:23). Lakgkgolotsin xliskujatkan xlakata tlan nakatalalinkgo natalan lakchixkuwin chu natalan lakpuskatin.
16. ¿Tuku xlitlawatkan lakgkgolotsin xlakata xtastakyawkan tlan namakgtayanan?
16 Lakgkgolotsin ni kajwatiya nakatachuwinankgo natalan akxni nakastakyawakgo. Wata nakatachuwinankgo chu nakalilakgaputsakgo akxni wi tuku tuwa titaxtukgo. Chatum kgolotsin tiku chuna tlawanit wan pi komo chuna natlawakgo, lu tlan nakatalalinkgo natalan. Chu wampara: «Akxni natalakaskin namastakgo akgtum tastakyaw, tlakg ni tuwa katikitaxtulh». Nachuna, tiku namaxkikan tastakyaw ni tuwa katimakgamakglhtinalh.
17. ¿Tuku kilhtamaku lu xlakaskinka pi lakgkgolotsin nalimasiyakgo takgalhkgalhin chu tapaxkit?
17 Kalimasiya takgalhkgalhin chu tapaxkit. Lu xlakaskinka nalimasiyakan takgalhkgalhin chu tapaxkit akxni tiku stakyawakan xapulana lakgmakgan tastakyaw o ni tunkun makgantaxti. Lakgkgolotsin ni nalisitsikgo komo chuna nala. Xlistalanitkan xliʼakxilhtit Jesús, tiku Biblia lichuwinalh: «Ni katilaktukxli xatalakchunta kgatit, chu ni katimamixilh akgtum mecha nema jima» (Mat. 12:20). Wa xlakata, kgolotsin tlan naskini Jehová kxʼoraciones pi kamakgtayalh tiku stakyawamaka naʼakxilha tuku xlakata maklakaskin tastakyaw chu nalilatama. Tiku stakyawamaka max namaklakaskin kilhtamaku xlakata nalilakpuwan tuku wanika. Komo kgolotsin kgalhkgalhinan chu limasiya tapaxkit, tiku stakyawaka wa nalilakpuwan tuku wanika chu ni wa la wanika. Xlikana, tastakyaw ankgalhin xlitakilhtiyat kxTachuwin Dios.
18. 1) ¿Tuku kililakapastakatkan akxni namastayaw tastakyaw? 2) Chuna la tasiya kdibujo chu krecuadro, ¿tuku xlilakpuwanatkan natlatni akxni kastakyawaputunkgo xkamanankan?
18 Nialh katlawa tuku nitlan tlawanita. Xlakata kimputumkan nitlan tuku tlawayaw, max nila putum katimakgantaxtiw tuku lichuwinan uma artículo (Sant. 3:2). Natlawayaw tuku nitlan, pero lu naliskujaw xlakata nialh chuna natlawayaw. Komo natalan naʼakxilhkgo pi kapaxkiyaw, tlakg nitlan katimakgkatsikgolh komo tlawayaw o nawanaw tuku nitlan nakamamakgkatsini. (Kaʼakxilhti recuadro « Akgtum tamakatsin xlakata natlatni»).
¿TUKU KATSININITAW?
19. ¿La tlan namakgapaxuwayaw xnakujkan kinatalankan?
19 Chuna la akxilhnitaw, tuwa kitaxtu mastakan tastakyaw nema makgtayanan. Tiku mastakgo tastakyaw chu tiku kamaxkikan tastakyaw, makglakgalhinanin. Wa xlakata, kalilakpuwaw tastakyaw nema akxilhnitaw kʼuma artículo. Akxni wi tiku stakyawayaw, wa tapaxkit kakinkamakgpuwantinin. Nachuna, liwana kakatsiw komo xlikana tamaklakaskin tastakyaw chu tiku lakgchan namasta. Katlawaw takgalhskinin chu liwana kakgaxmatwi xlakata nakatsiyaw tuku titaxtuma tiku nastakyawayaw. Kaliskujwi xlakata naʼakgatekgsaw tuku titaxtuma. Kakalimasiyaniw tapaxkit natalan chu lu tlan kakatalaliw. Kuenta katlawaw uma: kamastaw tastakyaw nema namakgtayanan chu namakgapaxuwa naku (Prov. 27:9).
TAKILHTLIN 103 Tiku pulalinkgo congregación xtamaskiwin Dios
^ párr. 5 Lakgachunin tuwa tamakgkatsi wi tiku stakyawakan. ¿Tuku tlan natlawayaw xlakata kintachuwinkan namakgpuwantini chu namakgtaya tiku nastakyawayaw? Uma artículo nakamakgtaya lakgkgolotsin xlakata namastakgo tastakyaw nema nakalakgchan kxnakujkan tiku nakgaxmatkgo.
^ párr. 11 Kaʼakxilhti artículo «Limapakgsin kcongregación», krevista Makatsinina xla febrero kata 2021.