Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

Tuku katsiputunkgo tiku likgalhtawakgakgo

Tuku katsiputunkgo tiku likgalhtawakgakgo

Capítulo 37 xla Ezequiel lichuwinan kgantiy kiwi nema kaj kgantum wan. ¿Tuku kilhchanima?

Xlakata uma tuku Ezequiel wa pi xʼama la, Jehová wa pi kskujnanin xʼamakgo taspitkgo kTiyat nema xKawanikanit pi Nakamaxkikan chu amakgtum makxtum xʼama tawila kachikin. Na wa pi kxaʼawatiya kilhtamaku kskujnanin Dios kaj akgtum kachikin xʼama litaxtukgo.

Jehová wanilh palakachuwina Ezequiel pi xkamakgtsokgli kgantiy kiwi. Kkgantum xʼama tsokga: «Xpalakata Judá chu xpalakata xkachikin Israel tiku akxtum talamakgo». Chu kʼakgantum xlitsokgat xwanit: «Xpalakata José, xkiwi Efraín chu putum xkachikin Israel tiku akxtum tawilakgo». Umakgolh kgantiy kiwi «kaj kgantum» kiwi litaxtukgolh kxmakan Ezequiel (Ezeq. 37:15-17).

¿Tuku kilhchanima tukuwani «Efraín»? Wa tribu xla Efraín tlakg tliwakga xwanit ktamapakgsin xla Israel, nema xlitakgatsi akgkaw tribus xalak norte. Chu xapulana mapakgsina tiku mapakgsinalh anta xwanikan Jeroboán chu xalak xtribu Efraín xwanit (Deut. 33:13, 17; 1 Rey. 11:26). Uma tribu xmalakatsukinitancha chatum xkgawasa José xwanikan Efraín (Núm. 1:32, 33). Chu José xmakglhtinanit xpalakata xtlat akgtum tasikulunalin nema ni xkgalhi xtachuna. Wa xlakata xlilat pi «xkiwi Efraín» nakilhchani akgkaw tribus xalak tamapakgsin xalak norte. Kkata 740 akxni nina xmin Jesús, lhuwa kilhtamaku akxni Ezequiel nina xtsokga tuku aku xʼama la, asirios akgchipakgolh uma tamapakgsin chu kachilinkgolh (2 Rey. 17:6). Lhuwa kata alistalh, babilonios katlajakgolh asirios. Wa xlakata, akxni Ezequiel tsokgli tuku xʼama la xlakata kgantiy kiwi, atsinu ni putum israelitas xwilakgolh kxlikalanka kachikinin nema xʼakgchipakgonit babilonios.

Kkata 607 akxni nina xmin Jesús, babilonios akgchipakgolh xtamapakgsin Judá, nema xlitakgatsi akgtiy tribus xalak sur, chu kalinka kBabilonia. Max na kalinka tiku xtamakgaxtakgkgonit ktamapakgsin xalak norte. Xmapakgsinanin tamapakgsin xalak sur xminkgo kxtribu Judá. Chu sacerdotes na xwilakgo kJudá, xlakata kskujkgo ktemplo xalak Jerusalén (2 Crón. 11:13, 14; 34:30). Wa xlakata xlilat pi xkiwi Judá, kilhchanima akgtiy tribus xla tamapakgsin xalak sur.

¿Tuku kilhtamaku akgtum katlawaka kgantiy kiwi? Kkata 537 akxni nina xmin Jesús. Ama kata, makgapitsi tiku xminkgoyacha ktamapakgsin xalak sur chu xalak norte taspitkgolh kJerusalén xlakata xtlawaparakgolh templo. Xkachikin Israel nialh xtapitsinit. Israelitas akxtum kakninaniparakgolh Jehová (Ezeq. 37:21, 22). Palakachuwinanin Isaías chu Jeremías na xtsokgkgonit pi makxtum xʼamakgo tawilaparakgo (Is. 11:12, 13; Jer. 31:1, 6, 31).

¿Tuku wa Ezequiel xpalakata xaxlikana takanajla? Pi Jehová xʼama tlawa pi putum xaxlikana kskujnanin makxtum xtawilakgolh (Ezeq. 37:18, 19). Kkinkilhtamakujkan, uma tuku xwankanit tsukulh kgantaxtu kkata 1919. Akxni nina xchan uma kata, Satanás putum kilhtamaku xkamapitsiputun kskujnanin Dios. Pero kkata 1919, tsinu tsinu talakkaxtawilakgolh chu makxtum tawilaparakgolh.

Amacha kilhtamaku, atsinu ni putum kskujnanin Dios xkgalhikgo takgalhkgalhin natamapakgsinankgo Jesús chu sacerdotes nalitaxtukgo kʼakgapun (Apocalipsis [Revelación] 20:6). Xlakan xlitaxtukgo la xkiwi Judá. Pero kaj ni lhuwa xkgalhkgalhimakgo nalatamakgo kKatiyatni putum kilhtamaku. Alistalh uma grupo tlakg tsukulh staka (Zac. 8:23). Xlakan xlitaxtukgo la xkiwi José.

La uku, uma akgtiy grupos makxtum skujnanikgo Jehová chu kaj chatum xmapakgsinakan kgalhikgo, Jesucristo. Kxtatsokgni Ezequiel, uma mapakgsina limapakuwikan, kiskujni David (Ezeq. 37:24, 25). Jesús kalichuwinalh kstalaninanin chu skinilh xTlat: «Man awatiya ntipatu kawankgolh. Lantla wix tataj, kiwilani, cha nchu nkit wix kwilanin, mpi na chuna xlakan kakinkatawilanikgon» (Juan 17:20, 21). * (Kaakxilhti nota). Jesús na wa pi kaj ni lhuwa kstalaninanin tiku naʼankgo kʼakgapun chu «amakgapitsin [borregos]» «nkgamputum nawankgoy». Chu kaj «nchatum xmapuchwanina» nakgalhikgo (Juan 10:16). Chuna la Jesús wa pi xʼama la, putum kskujnanin Dios makxtum wilakgolh la uku maski nalatamakgo putum kilhtamaku kʼakgapun o kKatiyatni.

^ párr. 10 Akxni Jesús lichuwinalh xlakata xaʼawatiya kilhtamaku, kawanilh kstalaninanin makgapitsi liʼakxilhtit. Lu xlakaskinka pi pulana lichuwinalh «skujni xalipaw chu xaskgalala», uma kilhchanima kaj ni lhuwa tiku naʼankgo kʼakgapun chu xʼamakgo pulalinkgo xkachikin Dios (Mat. 24:45-47TNM). Alistalh lichuwinalh makgapitsi liʼakxilhtit nema xkakilhchanima tiku naʼankgo kʼakgapun (Mat. 25:1-30). Chu xaʼawatiya kalichuwinalh tiku xʼamakgo kamakgtayakgo xnatalan Cristo chu putum kilhtamaku xʼamakgo latamakgo kKatiyatni (Mat. 25:31-46). Nachuna, akxni tuku xlichuwinanit Ezequiel tsukulh kgantaxtu kkinkilhtamakujkan, pulana tsukulh kgantaxtu xpalakata tiku xkgalhkgalhimakgo naʼankgo kʼakgapun. Chu maski akgkaw tribus xla Israel ni kakilhchanima tiku nalatamakgo kKatiyatni, tuku Ezequiel wa pi xʼama la kinkamalakapastakayan la makxtum wilakgolh tiku nalatamakgo kKatiyatni chu tiku naʼankgo kʼakgapun.