1. Kalichuwinanti pulaktum nema lu xatlan xtayat Jesús chu lu kinkamakgpuwantiniyan.

PULAKTUM tuku lu tlan xtayat Jesús wa xlakata liwana akgatekgsa taʼakglhuwit nema titaxtuyaw akinin latamanin. Akxni xlama kKatiyatni, katapaxuwalh tiku xpaxuwakgo chu katatasalh tiku xtasamakgo (Rom. 12:15). Akgtum liʼakxilhtit, akxni 70 kstalaninanin xatapaxuwan kitaspitkgolh xlakata lu tlan kakitaxtunilh akxni kilichuwinankgolh Dios chu «espíritu santo maxkilh Jesús akgtum tlanka tapaxuwan» (Luc. 10:17-21). Chu atanu kilhtamaku, akxni akxilhli la xlipuwamakgolh latamanin xlakata nilh Lázaro, «jalhpanilh kxnaku chu lu lilipuwa» (Juan 11:33).

2. ¿Tuku xlakata Jesús xmakgkatsi tuku xmakgkatsikgo latamanin?

² Maski Jesús ni xkgalhi talakgalhin, lu xkalakgalhaman chu xkalakgkatsan latamanin. ¿Tuku makgtayalh chuna nalikatsi? Wa tapaxkit. Chuna la akxilhwi kʼartículo nema titaxtulh lu xkapaxki latamanin (Prov. 8:31). Uma makgtayalh tlakg liwana nalakgapasa la lakpuwankgo latamanin. Apóstol Juan lichuwinalh: «Stalanka xkatsi xla wa ntu xʼananiy nchixku» (Juan 2:25). Jesús xkalakgalhaman latamanin chu lhuwa makgkatsikgolh pi xkapaxki chu makgamakglhtinankgolh tamakatsinin xla Tamapakgsin. Akxni tlakg nastalaniyaw xliʼakxilhtit Jesús, tlakg tlan nakinkakitaxtuniyan akxni nalichuwinanaw Dios (2 Tim. 4:5).

3, 4. 1) Komo nalimasiyayaw pi makgkatsiyaw tuku makgkatsikgo amakgapitsin, ¿tuku nakinkamakgpuwantiniyan nalichuwinanaw Dios? 2) ¿Tuku nalichuwinanaw kʼuma artículo?

³ Apóstol Pablo xkatsi pi xtalakaskin nalichuwinan Dios chu akinin na katsiyaw (1 Cor. 9:16). Pero komo nalimasiyayaw  pi makgkatsiyaw tuku makgkatsikgo latamanin, nalichuwinanaw Dios xlakata kalilakgaputsayaw chu kamakgtayaputunaw, ni kaj xlakata chuna kilitlawatkan. Katsiyaw pi «tlakg anan tapaxuwan akxni mastakan nixawa akxni makglhtinankan» (Hech. 20:35). Komo chuna nalakpuwanaw akxni nalichuwinanaw Dios tlakg nalipaxuwayaw.

⁴ Kʼuma artículo nalichuwinan la tlan nalimasiyayaw pi makgkatsiyaw tuku makgkatsikgo amakgapitsin. Pulana, nalichuwinanaw la xkaʼakxilha Jesús latamanin chu tuku kinkamasiyaniyan. Alistalh, nalichuwinanaw pulaktati la nastalaniyaw xliʼakxilhtit (1 Ped. 2:21).

5, 6. 1) ¿Tiku kalimasiyanilh Jesús pi xmakgkatsi tuku xmakgkatsikgo amakgapitsin? 2) Chuna la lichuwinanka kʼIsaías 61:1, 2, ¿tuku xlakata Jesús kgayaj tikatsanikgolh latamanin tiku kalitachuwinalh xtamakatsinin Dios?

⁵ Kalichuwinaw akxni Jesús limasiyalh pi xmakgkatsi tuku xmakgkatsikgo amakgapitsin. Xla chu kstalaninanin xlichuwinamakgo Dios chu nina xjaxkgo. Ni xkgalhikgo kilhtamaku xlakata nawayankgo. Wa xlakata Jesús kalilh «makgat ntani ntsilis kawan» xlakata tsinu najaxkgo. Pero lhuwa latamanin lakapala kalakgchalh niku xlakan xʼamakgolh. ¿Tuku tlawalh Jesús akxni chalh chu kaʼakxilhli latamanin? «Kgayaj tikatsanikgolh * sampi xtachuna nkgalhnilu ni kgalhi xmapuchwanina. Pus chi titsukulh masiyunikgo lhuwa nkatuwaj» (Mar. 6:30-34).

⁶ ¿Tuku xlakata Jesús kgayaj tikatsanikgolh latamanin? Xlakata kaʼakxilhli ama latamanin la komo «nkgalhnilu ni kgalhi xmapuchwanina». Max akxilhli pi makgapitsi limaxkgenin xwankgonit chu xtalakaskin lhuwa kskujkgolh xlakata tlan xkamaxkilh tuku xmaklakaskinkgo xfamilia. Max makgapitsi xninit tiku lu xkapaxki. Max Jesús liwana xʼakgatekgsa la xmakgkatsikgo xlakata max nachuna xtitaxtunit, chuna  la akxilhwi kʼartículo nema titaxtulh. Xlakata lu xkalilakgaputsa amakgapitsin, uma tlawalh pi nakalitachuwinan tamakatsinin nema tlan xlimakgkatsikgolh (kalikgalhtawakga Isaías 61:1, 2).

7. ¿La tlan nastalaniyaw xliʼakxilhtit Jesús?

⁷ ¿La tlan nastalaniyaw xliʼakxilhtit Jesús? La uku latamanin nachuna la «nkgalhnilu ni kgalhi xmapuchwanina» chu kgalhikgo lhuwa taʼakglhuwit. Pero akinin kgalhiyaw tuku maklakaskinkgo: tamakatsinin xla Tamapakgsin (Rev. 14:6). Wa xlakata nachuna tlawayaw la kiMakgalhtawakgenakan chu kaliniyaw lakwan tamakatsin xlakata kalakgalhamanaw tiku nitu kgalhikgo chu limaxkgenin (Sal. 72:13). Kalakgalhamanaw latamanin chu kamakgtayaputunaw.

8. ¿Tuku nakinkamakgtayayan nalimasiyayaw pi makgkatsiyaw tuku makgkatsikgo tiku kalitachuwinanaw Dios? Kawili akgtum liʼakxilhtit.

⁸ Xlakata nalimasiyayaw pi makgkatsiyaw tuku makgkatsikgo amakgapitsin tiku kalitachuwinanaw xlakata Dios, talakaskin nakatsiyaw tuku max lakpuwankgo chu tuku makgkatsikgo, chu nakalikatsiniyaw chuna la akinin lakaskinaw xkinkalikatsinikan * (Mat. 7:12). Kaʼakxilhwi pulaktati tuku tlan nakinkamakgtayayan tlan chuna natlawayaw. Pulaktum, kalilakpuwaw tuku maklakaskinkgo chatunu latamanin. Akxni lichuwinanaw Dios, xtachuna litaxtuyaw la chatum makuchina. Chatum tlan makuchina kuenta tlawa tuku maklakaskinkgo tatatlanin. Tlawa takgalhskinin chu liwana kgaxmata akxni tatatla wan tuku makgkatsi. Ni tunkun wa maxki likuchun nema lakapastaka, wata max pulana talakaskin natlawanikan makgapitsi estudios xlakata nakatsikan tuku tajatat kgalhi chu tuku likuchun maklakaskin. Xtachuna la uma, akinin ni watiya tachuwin kawaniyaw tiku kalitachuwinanaw Dios, wata kuenta tlawayaw tuku maklakaskinkgo chu tuku lakpuwankgo.

9. 1) ¿Tuku xlakata ni nawanaw pi katsiyaw tuku titaxtumakgo latamanin? 2) ¿Tuku tlakg tlan natlawayaw?

⁹ Ni nawanaw pi katsiyaw tuku titaxtumakgo latamanin tiku katachuwinanaw nipara wa tuku kanajlakgo o tuku xlakata chuna kanajlakgo (Prov. 18:13). Tlakg tlan nakatlawaniyaw takgalhskinin xlakata nakatsiyaw tuku titaxtumakgolh (Prov. 20:5). Akgtum liʼakxilhtit, tlan nakgalhskinaw xlakata xtaskujut, xfamilia, tuku lakpuwan chu atanu tuku nakgalhskinaw komo kxkachikin chuna lismanikan. Chuna xlakan xʼakstukan nakinkawanikgoyan tuku xlakata maklakaskinkgo tamakatsinin xla Tamapakgsin. Akxni nakatsiyaw, tlan nakalilakgaputsayaw xlakata tuku maklakaskinkgo chu tlan nakamakgtayayaw chuna la tlawalh Jesús (katamalakxtupi 1 Corintios 9:19-23).

10, 11. Chuna la wan 2 Corintios 4:7, 8, ¿tuku xlipulaktiy nakinkamakgtayayan nalimasiyayaw pi makgkatsiyaw tuku makgkatsikgo amakgapitsin? Kawili akgtum liʼakxilhtit.

 ¹⁰ Xlipulaktiy, kalilakpuwaw la wi xlatamat. Xlikana, uma natlawa pi naʼakgatekgsaw tuku titaxtuma, xlakata akinin na watiya taʼakglhuwit kgalhiyaw nema kgalhikgo latamanin (1 Cor. 10:13). Katsiyaw pi latamat kʼuma xkakilhtamaku Satanás lu tuwa chu kaj Jehová kinkamakgtayayan natayaniyaw (kalikgalhtawakga 2 Corintios 4:7, 8). Pero kalilakpuwaw la wi xlatamatkan tiku liskujkgo xlakata tlan nakakitaxtuni kxlatamatkan pero ni lakgapaskgo Jehová. Chuna la Jesús, kalakgalhamanaw chu kaliniyaw «lakwan tamakatsin xlakata tuku tlakg tlan mima» (Is. 52:7).

¹¹ Kaʼakxilhwi xliʼakxilhtit chatum tala wanikan Sergey. Akxni nina xlakgapasa Jehová, lu tuwa xmakgkatsi nachuwinan xlakata lu xmaxanan. Titaxtulh kilhtamaku makglhtinalh akgtum takgalhtawakga xalak Biblia. Xla wan: «Akxni xkimakgalhtawakgemaka kkatsinilh pi kstalaninanin Cristo xlakaskinka nalitachuwinankgo amakgapitsin xlakata xtakanajlakan. Akit xakkatsi pi nila chuna xakkama tlawa». Sergey ankgalhin xlakpuwan la xkgalhikgolh xlatamatkan tiku ni lakgapaskgo Jehová chu xaxlikana. Wan: «Tuku xakkatsini xkimaxki tapaxuwan chu takaksni. Xakkatsi pi amakgapitsin latamanin na xkatsikgolh tuku xaxlikana». Akxni kkatsilh uma makgtayalh nialh napekuan akxni nalichuwinan Dios. ¿Tuku kitaxtulh? Xla wan: «Kaks klilakawa akxni kkatsilh pi kimakgtayalh chu kkinaku tamakgxtakgli tuku katsinilh». *

12, 13. ¿Tuku xlakata ni lakapala nakatasitsiyaw tiku kalimakgalhtawakgayaw Biblia? Kawili akgtum liʼakxilhtit.

¹² Xlipulaktutu, ni lakapala kakatasitsiw tiku kalimakgalhtawakgayaw Biblia. Kalakapastakwi pi max xlipulanajku kgaxmatmakgo tamasiy xalak Biblia nema tlakg lakgapasaw akinin. Nachuna lhuwa latamanin lu lipawankgo xtakanajlakan chu max  lakpuwankgo pi uma tlawa pi tlakg tlan nalatalalinkgo kxfamiliajkan, kxtalismaninkan chu xkachikinkan. ¿La tlan nakamakgtayayaw?

¹³ Kalilakpuwaw uma liʼakxilhtit. ¿Tuku tlawakan akxni lakgpalikan akgtum puente nema nialh tlan? Chuntiya maklakaskinkan nema nixatlan asta akxni tlawakgokan xasasti puente. Nachuna akxni nina waniyaw chatum lataman pi kamakgxtakgli nixaxlikana takanajla, max talakaskin pulana namakgtayayaw pi lanka xtapalh naliʼakxilha tamasiy xalak Biblia. Chu chuna nalakgmakgan tuku pulana xkanajla. Uma max lhuwa kilhtamaku nalin (Rom. 12:2).

14, 15. Kalichuwinanti akgtum liʼakxilhtit xlakata la nakamakgtayayaw tiku nitu katsikgo xlakata tamalaknun pi nalatamayaw putum kilhtamaku anta kParaíso.

¹⁴ Komo ni lakapala nakatasitsiyaw latamanin, ni nalakpuwanaw pi lakapala kamakglhtinankgolh xtamasiy Biblia akxni xapulana nakatachuwinanaw. Xlakata namakgkatsiyaw tuku makgkatsikgo nakinkamakgpuwantiniyan nakalimakgtayayaw Biblia putum kilhtamaku asta akxni liwana nakatsinikgo. Akgtum liʼakxilhtit, kalilakpuwaw tamalaknun xalak Biblia xlakata nalatamayaw putum kilhtamaku kʼakgtum Paraíso kKatiyatni. Lhuwa ni katsikgo uma. Makgapitsi lakpuwankgo pi putum sputa akxni nikan. Chu makgapitsin lakpuwankgo pi tiku tlan likatsikgo ankgo kʼakgapun. ¿La tlan nakamakgtayayaw namakgamakglhtinankgo tuku masiya Biblia?

¹⁵ Chatum tala wan tuku xla tlawa. Pulana likgalhtawakga Génesis 1:28 chu kgalhskininan niku chu la xlakaskin Dios pi xlatamakgolh latamanin. Lhuwa latamanin kgalhtinankgo pi unu kKatiyatni chu xatapaxuwan xlatamakgolh. Alistalh tala likgalhtawakga Isaías 55:11 chu kgalhskininan komo xtamalaknun Dios talakgpalinit. Latamanin ankgalhin kgalhtinankgo pi ni. Awatiya kalikgalhtawakgani Salmo 37:10, 11 chu kgalhskininan: «Chuna la wan Biblia, ¿la nalatamakgo latamanin kilhtamaku nema aku namin?». Xlakata chuna tlawa, lhuwa latamanin kamakgtayanit naʼakgatekgskgo pi Dios chuntiya lakaskin pi latamanin tiku tlan likatsikgo nalatamakgo kParaíso anta kKatiyatni.

16, 17. Chuna la wan Proverbios 3:27, ¿la nalimasiyayaw pi makgkatsiyaw tuku makgkatsikgo amakgapitsin? Kawili akgtum liʼakxilhtit.

¹⁶ Xlipulaktati, kalilakpuwaw la nalimasiyayaw pi kaʼakgatekgsniyaw amakgapitsin. Akgtum liʼakxilhtit, nalakgatlakgaw akgtum malakcha akxni max latamanin wi tuku tlawama o max wi tuku lilakgaputsama tlan nawaniyaw pi kakinkatapatin chu nawaniyaw pi alistalh nataspitaw. O komo uma lataman lakaskin tamakgtay xlakata wi tuku tlawama o nila taxtu kxchik chu max wi tuku lakaskin max tlan nawaniyaw pi makgtayaputunaw (kalikgalhtawakga Proverbios 3:27).

¹⁷ Kaʼakxilhwi la tlan kitaxtu akxni limasiyayaw talakgalhaman xlakata makgkatsiyaw  tuku makgkatsikgo amakgapitsin. Akxni chatum tala katsilh pi akgtum familia nilh kskgata akxni lakachilh, katsokgnanilh maktum carta nema xlimin textos xalak Biblia. ¿La makgkatsilh uma familia? Xatse tsokgnanilh tala: «Kgotana lu nitlan tuku ktitaxtulh. Ni tsinu lilakpuwana la kinkamakgtayan carta nema kinkamalakgachani. Ankgalhin nakpaxtikatsiniyaw tuku tlawa kimpalakatakan. Kgotana makgpuxam klikgalhtawakgalh carta nema kimaxki. Lu kaks klilakawan tapaxkit nema kinkalimasiyanin lu kinkamakgpuwantinin lu kkapaxtikatsiniyan». Nachuna nakinkakitaxtuniyan komo na namakgkatsiyaw tuku makgkatsikgo amakgapitsin chu wi tuku natlawayaw xlakata nakamakgtayayaw.

18. Chuna la wan 1 Corintios 3:6, 7, ¿la naʼakxilhaw taskujut nema lakgayaw?

¹⁸ Akxni lichuwinanaw Dios ni namalakatsaliyaw la akxilhaw taskujut nema lakgayaw. Maski makgtayananaw xlakata latamanin nalakgapaskgo Dios ni akinin tlakg xlakaskinka litaxtuyaw (kalikgalhtawakga 1 Corintios 3:6, 7). Wa Jehová tiku tlawa pi katalakatsuwikgolh latamanin (Juan 6:44). Chu wa latamanin tiku nalaksakkgo komo namakglhtinankgo xtachuwin Dios (Mat. 13:4-8). Kalakapastakwi pi lhuwa latamanin ni makgamakglhtinankgolh xtamakatsinin Jesús maski tlakg xatlan makgalhtawakgena xwanit. Wa xlakata ni nataxlajwaniyaw komo latamanin ni nakinkakgaxmatnikgoyan.

19. ¿Tuku tlan nakitaxtu komo nalimasiyayaw pi makgkatsiyaw tuku makgkatsikgo amakgapitsin akxni lichuwinanaw Dios?

¹⁹ Tlan nakinkakitaxtuniyan komo namakgkatsiyaw tuku makgkatsikgo amakgapitsin akxni anaw lichuwinanaw Dios. Tlakg nalipaxuwayaw akxni lichuwinanaw Dios, chu tlan nalimakgkatsiyaw chu latamanin tlakg ni tuwa katimakgkatsikgolh «[na]makglhtinamputunkgo latamat nema ni kgalhi xlisputni» (Hech. 13:48). Wa xlakata, komo «xlimakgwaku nkgalhiyaw nkilhtamaku, wantu ntlan nkatlawanikgow xlipaks amakgapitsin» (Gál. 6:10). Chuna nalipaxuwayaw pi namalankiyaw kinTlatkan xalak akgapun Jehová (Mat. 5:16).