Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

Tuku katsiputunkgo tiku likgalhtawakgakgo

Tuku katsiputunkgo tiku likgalhtawakgakgo

¿Tuku xlakata 2 Samuel 21:7-9 wan pi David «lakgalhamalh Mefibóset» chu alistalh wan pi makamastalh Mefibóset xlakata xmakgnika?

Tiku ni liwana nalikgalhtawakga uma tuku wan Biblia max natlawa uma takgalhskinin. Pero xwilakgo chatiy lakchixkuwin tiku xkawanikan Mefibóset; chu komo naʼakxilhaw tuku lalh, wi tuku nakatsiniyaw.

Mapakgsina Saúl xalak Israel kgalhilh kgalhtujun lakgkgawasan chu chatiy laktsuman. Xapuxku wa Jonatán. Alistalh, xlichatiy xpuskat, Rizpá, malakachinilh chatum kgawasa tiku limapakuwika Mefibóset. Jonatán, na kgalhilh chatum kgawasa tiku na limapakuwika Mefibóset. Wa xlakata chatum xkgawasa chu chatum xtanat Saúl, xkawanikan Mefibóset.

Pero ¿tuku xlakata David kamakamastalh makgapitsi lakchixkuwin xlakata xkamakgnika? Milh kilhtamaku mapakgsina Saúl tsukulh kasitsini gabaonitas tiku xlamakgo kxlakgstipankan israelitas chu kamasputuputulh. Chuna la tasiya, kamakgnilh makgapitsi. Nitlan tuku tlawalh, xlakata kxkilhtamaku Josué xanapuxkun israelitas xkatatlawakgonit gabaonitas akgtum talakkaxlan xla takaksni (Jos. 9:3-27).

Uma talakkaxlan chuntiya xlitamakgantaxtit xwanit kxkilhtamaku Saúl. Pero Saúl, ni kgalhakgaxmatli uma chu xkamasputuputun gabaonitas. Uma tlawalh pi Saúl chu tiku xalak xchik xlinkgolh «kuenta xlakata kgalhni» (2 Sam. 21:1). Akxni David mapakgsina xlitaxtunit, gabaonitas tiku xʼakgataxtukgonit wanikgolh tuku xlanit. David kakgalhskilh tuku tlan xtlawalh xpalakatakan xlakata tuku lixkajnit xtlawanit Saúl chu chuna Jehová ksikulunatlawalh xtiyatkan israelitas. Xlakan ni skinkgolh tumin, wata skinkgolh pi xkamakamaxkika xlakata xkamakgnikgolh kgalhtujun xkamanan Saúl tiku xkamakgniputunkgonit (Núm. 35:30, 31). David tlawalh tuku skinika (2 Sam. 21:2-6).

Amacha kilhtamaku Saúl chu Jonatán xkamakgnikanita. Pero xkgawasa Jonatán, Mefibóset, xlamajku. Xla xluntunanit xlakata wi tuku nitlan akgspulalh akxni aktsujku xwanit chu ni makgtayalh xtata akxni xkamasputuputun gabaonitas. Chu David xtatlawanit Jonatán akgtum talakkaxlan xlakata ankgalhin xlatalalinkgolh, chu Mefibóset na xmakgtanuma kʼuma talakkaxlan (1 Sam. 18:1; 20:42). Biblia wan uma xlakata David: «Mapakgsina lakgalhamalh Mefibóset, xkgawasa Jonatán, xtanat Saúl, xlakata talakkaxlan nema xtlawakgonit kxlakatin Jehová David chu Jonatán» (2 Sam. 21:7).

Maski chuna, David makgantaxtilh tuku skinikgolh gabaonitas. Kamakamaxkilh chatiy xlakgkgawasan Saúl, chatum xwanikan Mefibóset, chu kgalhkitsis xnatanatni Saúl (2 Sam. 21:8, 9). Chuna, David masputulh tuku nitlan xlakgchinit xtiyat Israel xlakata xkgalhnikan gabaonitas.

Uma tuku lichuwinan Biblia wi tuku kinkamasiyaniyan. Komo umakgolh chatiy xlakgkgawasan chu kgalhkitsis xnatanatni Saúl ni xlinkgo kuenta, Jehová ni xmastalh talakaskin pi wi tuku xkatlawanika xlakata kxLimapakgsin Dios stalanka xwan pi ni xlinitkan xwanit kamanan kaj xlakata tuku nitlan xtlawakgonit xnatlatnikan. Watiya uma limapakgsin xwan: «Chatunu lataman xlinit kaj xlakata xtalakgalhin» (Deut. 24:16). Uma wamputun pi kgalhtujun tiku xalak xfamilia Saúl tiku nikgolh max na wi tuku makgtlawakgolh akxni xkamakgniputunkan putum gabaonitas. Wa xlakata xkgalhtujunkan lakgaxokgokgolh tuku nitlan xtlawakgonit.

¿Tuku kinkamasiyaniyan uma tuku lichuwinan Biblia? Pi nila tiku nawan pi tlawama tuku nitlan kaj xlakata kgalhakgaxmatma akgtum limapakgsin. Wata nalitawila kuenta xlakata tuku nitlan tlawanit. Akgtum proverbio wan: «Kamakaxtumi niku natlawana, chu nitu kalaktlawalh putum mintiji. Ni kapit kmimpakgxwiki nipara kmimpakgastakat. Katamakgatlini tuku nitlan» (Prov. 4:24-27; Efes. 5:15).