1. ¿Tuku pulaktiy liwana katsiyaw?

JEHOVÁ kapaxki tiku skujnanikgo. Ankgalhin chuna tlawanit chu ankgalhin chuntiya natlawa. Nachuna, paxki tuku xaʼakgstitum (Sal. 33:5). Wa xlakata, pulaktiy tuku liwana katsiyaw. Pulana, xla lu nitlan makgkatsi akxni xlakskujnin nitlan kalikatsinikan. Xlipulaktiy, xla natlawa tuku xaʼakgstitum. Kxapulana artículo xla uma serie, * akxilhwi pi Limapakgsin nema Dios kamaxkilh israelitas xlimasiya tapaxkit chu tuku xaʼakgstitum chu asta xpalakatakan tiku limaxkgenin (Deut. 10:18). Uma Limapakgsin limasiya pi Jehová lu kalilakgaputsa tiku kakninanikgo.

2. ¿Tuku takgalhskinin nakgalhtiyaw?

² Limapakgsin nema maxkika Moisés sputli kkata 33, akxni lakkaxwilika congregación xla kstalaninanin Cristo. ¿Kilhchanima uma pi kstalaninanin Cristo ni xʼamakgolh kgalhikgo akgtum limapakgsin nema xlimasiyalh tapaxkit chu tuku xaʼakgstitum? Nichuna. Kstalaninanin Cristo xkgalhikgo akgtum xasasti limapakgsin. Kʼuma artículo, pulana naʼakxilhaw tuku uma xasasti limapakgsin chu alistalh nakgalhtiyaw umakgolh takgalhskinin: ¿Tuku xlakata wanaw pi uma limapakgsin limasiya tapaxkit? ¿Tuku xlakata wanaw pi limasiya tuku xaʼakgstitum? Chu xlakata kgalhakgaxmatkgo uma limapakgsin, ¿la nakalikatsinikgo amakgapitsin tiku kgalhikgo limapakgsin?

3. ¿Tuku makgtanuma «xlimapakgsin Cristo» chuna la wan Gálatas 6:2?

³ (Kalikgalhtawakga Gálatas 6:2). Kstalaninanin Cristo  wa stalanikgo «xlimapakgsin Cristo». Jesús ni tsokgwililh limapakgsin xlakata tuku natlawakgo kstalaninanin, pero kamaxkilh tastakyaw nema tlan nastalanikgo o nakapulalin. «Xlimapakgsin Cristo» makgtanuma putum tuku Jesús masiyalh. Xlakata liwana naʼakgatekgsaw, kakgalhtiw makgapitsi takgalhskinin.

4, 5. 1) ¿La kamasiyanilh Jesús latamanin? 2) ¿Tuku kilhtamaku masiyalh?

⁴ ¿La kamasiyanilh Jesús latamanin? Pulana, katachuwinalh. Xtachuwin xkgalhi litliwakga xlakata xmasiya tuku xaxlikana xlakata Dios, tuku xlakata lamaw chu pi xTamapakgsin Dios kaj xman wa namasputu tapatin (Luc. 24:19). Jesús nachuna wililh liʼakxilhtit akxni wi tuku xmasiya. Chuna la xlin xlatamat kawilinilh tlan liʼakxilhtit kstalaninanin (Juan 13:15).

⁵ ¿Tuku kilhtamaku masiyalh Jesús? Akxni xlama kKatiyatni (Mat. 4:23). Nachuna kamasiyanilh kstalaninanin akxni malakastakwanika. Akgtum liʼakxilhtit, katasiyanilh liwaka 500 kstalaninanin chu kamaxkilh limapakgsin pi xputsakgolh tiku xkamakgalhtawakgekgolh (Mat. 28:19, 20; 1 Cor. 15:6). Xlakata wa xʼAkgxakga congregación, chuntiya kamasiyanilh kstalaninanin akxni taspitli kʼakgapun. Akgtum liʼakxilhtit, akxni xtitaxtuma kata 96, Jesús maklakaskilh apóstol Juan xlakata nakamakgpuwantini chu nakastakyawa kstalaninanin tiku xatalaksakni (Col. 1:18; Rev. 1:1).

6, 7. 1) ¿Niku tsokgwilika tuku Jesús masiyalh? 2) ¿Tuku kilitlawatkan xlakata nakgalhakgaxmataw xlimapakgsin Cristo?

⁶ ¿Niku tsokgwilika tuku Jesús masiyalh? Pulaktati Evangelios lichuwinan tuku tlawalh chu tuku lichuwinalh akxni xlama kKatiyatni. Chu amakgapitsi Tatsokgni xaGriego kinkamakgtayayan liwana naʼakgatekgsaw la xlakpuwan Jesús, xlakata tiku tsokgwilikgolh Biblia kalipulalinka espíritu santo chu xkgalhikgo «xtalakapastakni Cristo» (1 Cor. 2:16).

⁷ Tuku katsiniyaw: Xtamasiy Jesús lu kinkamakgtayayan kkilatamatkan. Wa xlakata, xlimapakgsin Cristo kinkamakgtayayan kkinchikkan, niku skujaw, kʼescuela chu kcongregación. Katsiniyaw uma limapakgsin akxni likgalhtawakgayaw chu lilakpuwanaw Tatsokgni xaGriego. Kgalhakgaxmataw uma limapakgsin akxni tlawayaw tuku wan kʼuma tastakyaw xalak Biblia. Akxni kgalhakgaxmataw  xlimapakgsin Cristo, kgalhakgaxmataw xapaxkina kiDioskan, Jehová, tiku masiyanilh Jesús putum tuku kinkamasiyanin (Juan 8:28).

8. ¿Tuku limasiya xlimapakgsin Cristo?

⁸ Tiku wilakgolh kʼakgtum chiki nema liwana tlawakanit, nitu lipekuankgo xlakata tliwakga wi. Nachuna nitu lipekuankgo tiku kgalhakgaxmatkgo akgtum xatlan limapakgsin. Xlimapakgsin Cristo tliwakga wi xlakata limasiya: tapaxkit. ¿Tuku xlakata chuna wanaw?

9, 10. 1) ¿Tuku limasiya pi wa tapaxkit makgpuwantinilh Jesús natlawa tuku tlan xpalakatakan amakgapitsin? 2) ¿La tlan nastalaniyaw xliʼakxilhtit?

⁹ Pulana, xlakata putum tuku tlawalh Jesús limasiya tapaxkit. Talakgalhaman makgpuwantinilh nakamasiyani latamanin, nakamapaksa tiku xtatatlakgo, nakamawi tiku xtsinksnimakgolh chu nakamalakastakwani tiku xnikgonita (Mat. 14:14; 15:32-38; Mar. 6:34; Luc. 7:11-15). Xlikana pi uma tuku xtlawa lu xmakglhti kilhtamaku chu xlitliwakga. Pero xatapaxuwan pulana kamakgtayalh amakgapitsin. Chu tlakg limasiyalh xtapaxkit akxni mastalh xlatamat xpalakata amakgapitsin (Juan 15:13).

¹⁰ Tuku katsiniyaw: Tlan nastalaniyaw xliʼakxilhtit Jesús komo pulana kamakgtayayaw amakgapitsin. Nachuna, nakalimasiyaniyaw talakgalhaman latamanin niku lichuwinanaw Dios. Akxni uma talakgalhaman kinkamakgpuwantiniyan nakalitachuwinanaw xtachuwin Dios chu nakamasiyaniyaw amakgapitsin, kgalhakgaxmatmaw xlimapakgsin Cristo.

11, 12. 1) ¿Tuku likatsiyaw pi Jehová lu kinkalilakgaputsayan? 2) ¿La tlan nalimasiyayaw xtapaxkit Jehová?

¹¹ Xlipulaktiy, xlakata Jesús masiyalh xtapaxkit xTlat. Akxni xlichuwinama xTlat, limasiyalh la Jehová kalilakgaputsa xlakskujnin. Akgtum liʼakxilhtit, masiyalh pi chatunu akinin lanka xtapalh litaxtuyaw xlakatin xTlat (Mat. 10:31). Nachuna, masiyalh pi Jehová lakaskin pi kalakgtaspitparakgolh xlakskujnin tiku tamakgatlinikgonit chu xla xatapaxuwan nakamakgamakglhtinampara (Luc. 15:7, 10). Chu lichuwinalh pi Dios limasiyalh xtapaxkit akxni makamastalh xlatamat xKgawasa kimpalakatakan (Juan 3:16).

¹² Tuku katsiniyaw: ¿La tlan nalimasiyayaw xtapaxkit Jehová? (Efes. 5:1, 2). Akxni lilakpuwanaw pi kinatalankan lanka xtapalh litaxtukgo chu akxni xatapaxuwan kamakgamakglhtinanaw tiku lakgtaspitkgo Jehová (Sal. 119:176). Limasiyayaw pi kapaxkiyaw natalan akxni wi tuku tlawayaw xpalakatakan, akgtum liʼakxilhtit, akxni kamakgtayayaw akxni titaxtumakgolh tuku tuwa (1 Juan 3:17). Akxni kalimasiyaniyaw tapaxkit amakgapitsin, kgalhakgaxmatmaw xlimapakgsin Cristo.

13, 14. 1) ¿Tuku xlimapakgsin Jesús tekgsaw kJuan 13:34, 35, chu tuku xlakata wanaw pi xasasti? 2) ¿La kgalhakgaxmataw xasasti limapakgsin?

¹³ Xlipulaktutu, xlakata Jesús kalimapakgsilh kstalaninanin pi nalimasiyakgo tapaxkit chuna la xla tlawalh (kalikgalhtawakga Juan 13:34, 35). Uma limapakgsin xasasti xlakata nitu wi anta kLimapakgsin nema Dios kamaxkilh israelitas. Jesús lichuwinalh pi nakapaxkiyaw kinatalankan chuna la xla kinkapaxkin. Talakaskin tlakg nakapaxkiyaw nixawa akinin, nakapaxkiyaw asta maski namastayaw kilatamatkan xpalakatakan chuna la tlawalh Jesús. Chu xlakata chuna natlawayaw talakaskin nakgalhiyaw tapaxkit chuna la xkgalhi Jesús. *

¹⁴ Tuku katsiniyaw: ¿La kgalhakgaxmataw xasasti limapakgsin? Akxni wi tuku limakgxtakgaw xpalakata kinatalankan. Ni kajwatiya  lakpuwanitaw namastayaw kilatamatkan xpalakatakan, nachuna wi tuku tlan natlawayaw maski kaj laktsu. Akgtum liʼakxilhtit, tlan nakalinaw ktamakxtumit kinatalankan tiku linkgoya kata, namakgxtakgaw tuku tlakg lakgatiyaw xlakata namakgapaxuwayaw chatum tala o naʼanaw makgtayananaw niku lalh tuku masputunan. Akxni chuna tlawayaw kgalhakgaxmataw xlimapakgsin Cristo chu makgtayananaw pi putum xalak congregación tlan namakgkatsikgo.

15-17. 1) ¿Tuku tlawalh Jesús xlakata nalimasiya pi xla xaʼakgstitum? 2) ¿La tlan nastalaniyaw xliʼakxilhtit Jesús?

¹⁵ Anta kBiblia, tuku xaʼakgstitum kilhchanima tlawakan tuku Dios wan pi tlan chu putum latamanin nakalimasiyaniyaw. ¿Tuku xlakata wanaw pi xlimapakgsin Cristo tlawa pi kaʼanalh tuku xaʼakgstitum?

¹⁶ Pulana, kaʼakxilhwi tuku tlawalh Jesús xlakata nalimasiya pi xla xaʼakgstitum. Ama kilhtamaku, judíos tiku xpulalinkgo takanajla ni xkaʼakxilhputunkgo latamanin xalak alakatanu kachikinin, xkalakgmakgankgo tiku nitu xkgalhtawakgakgonit chu nitu xkaliʼakxilhkgo lakpuskatin. Pero Jesús putum tlan kalikatsinilh chu ni kalaksakpaxkilh. Ni kalakgmakgalh latamanin xalak alakatanu kachikinin tiku xkanajlanikgo (Mat. 8:5-10, 13). Putum kalitachuwinalh xtachuwin Dios, tiku xkgalhikgo tumin chu tiku limaxkgenin (Mat. 11:5; Luc. 19:2, 9). Nikxni kalakgmakgalh lakpuskatin chu ankgalhin tlan kalikatsinilh. Xkamaxki kakni chu lanka xtapalh xkaliʼakxilha asta maski lakpuskatin tiku xkalakgmakgankan (Luc. 7:37-39, 44-50).

¹⁷ Tuku katsiniyaw: Tlan nastalaniyaw xliʼakxilhtit Jesús akxni putum latamanin nakalitachuwinanaw Dios maski tanu tanu la tatekgskgo kxlatamatkan chu tanu tanu xtakanajlakan. Natalan lakchixkuwin stalanikgo xliʼakxilhtit akxni tlan kalikatsinikgo lakpuskatin. Akxni chuna tlawayaw kgalhakgaxmataw xlimapakgsin Cristo.

18, 19. ¿Tuku masiyalh Jesús xlakata tuku xaʼakgstitum chu tuku tlan katsiyaw?

¹⁸ Xlipulaktiy, kaʼakxilhwi tuku lichuwinalh Jesús xlakata tuku xaʼakgstitum. Kamasiyanilh kstalaninanin tastakyaw nema xʼama kamakgtaya pi xaʼakgstitum nakalikatsinikgo amakgapitsin. Kalakapastakwi Regla xla Oro (Mat. 7:12). Xlakata lakaskinaw pi kimputumkan tlan nakinkalikatsinikanan, talakaskin pi nachuna tlan nakalikatsiniyaw amakgapitsin. ¿Tuku tlan nakitaxtu? Pi xlakan tlan chu xaʼakgstitum nakinkalikatsinikgoyan. Pero, ¿chu komo nitlan kinkalikatsinikanitan? Jesús na kamasiyanilh kstalaninanin nalipawankgo pi Jehová natlawa pi kakatlawanika tuku xaʼakgstitum tiku «tasaskinikgo tantaku chu tantaskaka» (Luc. 18:6, 7). Uma tachuwin akgtum tamalaknun: xaʼakgstitum kiDioskan liwana lakgapasa tuku tuwa titaxtumaw kʼuma xaʼawatiya kilhtamaku chu nakamalakgaxokge tiku nitlan kinkalikatsiniyan akxni chuna nalakaskin (2 Tes. 1:6).

¹⁹ Tuku katsiniyaw: Komo nastalaniyaw tastakyaw nema Jesús masiyalh, xaʼakgstitum nakalikatsiniyaw amakgapitsin. Chu komo kinkatlawanikan tuku nitlan kxkakilhtamaku Satanás lu tlan makgkatsiyaw pi Jehová nakamalakgaxokge tiku nitlan kinkalikatsinin.

20, 21. 1) ¿La nakalikatsinikgo amakgapitsin tiku kgalhikgo limapakgsin? 2) ¿La limasiyakgo tapaxkit chuna la xla Cristo lakchixkuwin tiku makgaxtokgkgo? 3) ¿La nakalikatsinikgo natlatni xkamanankan?

²⁰ Chuna la wan xlimapakgsin Cristo ¿la nakalikatsinikgo amakgapitsin tiku kgalhikgo  limapakgsin? Xlakata uma limapakgsin limasiya tapaxkit, tiku kgalhikgo limapakgsin nakalimasiyanikgo kakni chu tapaxkit amakgapitsin. Nalakapastakkgo pi Cristo lakaskin ankgalhin nalimasiyayaw tapaxkit.

²¹ Kfamilia. Lakchixkuwin xlipaxkitkan xlakpuskatinkan «chuna la Cristo paxkilh congregación» (Efes. 5:25, 28, 29). Limasiyakgo tapaxkit chuna la xla Cristo akxni pulana wilikgo tuku makgkatsi chu tuku lakaskinkgo xlakpuskatinkan. Makgapitsi lakchixkuwin tuwa makgkatsikgo nalimasiyakgo uma tapaxkit, max xlakata kxfamiliajkan ni kalimasiyanika kakni chu tapaxkit chu nitlan xkalikatsinikan. Maski tuwa namakgkatsikgo namakgxtakgkgo xtalismaninkan, talakaskin natalakgpalikgo xlakata nakgalhakgaxmatkgo xlimapakgsin Cristo. Lakchixkuwin tiku limasiyakgo tapaxkit chuna la xla Cristo, xlakpuskatinkan nachuna tlan kalikatsinikgo. Chu natlatni tiku lu kapaxkikgo xkamanankan nikxni katikawanikgolh tuku nitlan chu nikxni katikatlawanikgolh tuku nitlan (Efes. 4:31). Wata nakalimasiyanikgo xtapaxkitkan chuna la tlan namakgkatsikgo. Komo chuna natlawakgo, xkamanankan na nakapaxkikgo chu nakalipawankgo.

22. Chuna la wan 1 Pedro 5:1-3, ¿tiku tapakgsinikgo borregos chu la nakalikatsinikan?

²² Kcongregación. Lakgkgolotsin xlilakapastakatkan pi borregos o natalan ni wa katapakgsinikgo (Juan 10:16; kalikgalhtawakga 1 Pedro 5:1-3). Tachuwin «xborregos Dios» chu «tiku tapakgsinikgo Dios», kamalakapastaka pi wa Jehová tapakgsinikgo. Chu xla lakaskin pi tlan kakalikatsinika chu kakalimasiyanika tapaxkit (1 Tes. 2:7, 8). Jehová tlan kaʼakxilha lakgkgolotsin tiku chuna kalikatsinikgo natalan chu natalan na tlan kalikatsinikgo chu kamaxkikgo kakni.

23, 24. 1) ¿Tuku kalakgchan natlawakgo lakgkgolotsin akxni tlawakan akgtum lanka talakgalhin kcongregación? 2) Akxni chuna la, ¿tuku liwana akxilhkgo lakgkgolotsin?

 ²³ Limapakgsin nema Dios kamaxkilh israelitas, jueces chu lakgkgolotsin, xkalakgayawakanit nakuentajtlawakgo xtakanajlakan chu na nalakkaxtlawakgo taʼakglhuwit. Pero la uku kxlimapakgsin Cristo tanu tuku kalakgayawakanit lakgkgolotsin. Akxni wi tiku tlawa lanka talakgalhin anta kcongregación, xlakan kajwatiya nakuentajtlawakgo xtakanajlakan natalan. Liwana katsikgo pi Dios kamaxkinit limapakgsin mapakgsinanin xlakata wa nalakkaxtlawakgo taʼakglhuwit. Wa xlakata, wa mapakgsinanin kgalhikgo limapakgsin nawankgo tuku nalimalakgaxokgekan tiku tlawalh tuku nitlan (Rom. 13:1-4).

²⁴ Wa xlakata, ¿tuku tlawakgo lakgkgolotsin akxni tlawakan lanka talakgalhin? Limaklakaskinkgo Biblia xlakata liwana naʼakxilhkgo tuku lanit chu wi tuku tlan nalaksakkgo. Liwana katsikgo pi xlimapakgsin Cristo limasiya tapaxkit. Uma tayat kamakgtaya liwana naʼakxilhkgo tuku xlitatlawat xlakata namakgtayakan tala tiku tlawanika tuku nitlan. Chu tapaxkit kamakgtaya liwana naʼakxilhkgo komo makglakgalhina xlikana nitlan limakgkatsi tuku tlawalh chu komo tlan namakgtayakan natalalimpara Dios.

25. ¿Tuku naʼakxilhaw kʼatanu artículo?

²⁵ Xlikana lu tlan limakgkatsiyaw pi kgalhiyaw xlimapakgsin Cristo. Akxni kimputumkan liskujaw nakgalhakgaxmataw, tlawa pi kcongregación naʼanan tapaxkit tlan namakgkatsiyaw chu nalalipawanaw. Pero lamaw kʼakgtum kakilhtamaku niku lakchixkuwin «tlakg nitlan nalikatsikgo» (2 Tim. 3:13). Wa xlakata chuntiya skgalalh kilitawilatkan. ¿La tlan nalimasiyakan tuku xaʼakgstitum kcongregación akxni xlitalakkaxtlawat taʼakglhuwit xlakata akxni wi tiku kalikgamanan laktsu kamanan? Kʼatanu artículo natakgalhti uma takgalhskinin.