Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

ARTÍCULO NEMA NATALIKGALHTAWAKGA 19

Nitu katikamaʼakgchakgxnilh tiku xaʼakgstitum

Nitu katikamaʼakgchakgxnilh tiku xaʼakgstitum

«Tiku paxkikgo milimapakgsin, katapakgsini lhuwa takaksni; nila tuku nakamaʼakgchakgxni» (SAL. 119:165).

TAKILHTLIN 122 ¡Nikxni kamakgxtakgwi Dios!

TUKU NATALICHUWINAN *

1, 2. ¿Tuku lichuwinalh chatum tsokgwilina kmaktum libro, chu tuku nalichuwinanaw kʼuma artículo?

LA UKU lhuwa millón latamanin wankgo pi kanajlanikgo Jesús, pero ni tlawakgo tuku xla masiyalh (2 Tim. 4:3, 4). Kmaktum libro, chatum tsokgwilina lichuwinalh: «Komo la uku xlatamalh atanu Jesús tiku xlichuwinalh chuna la tuku lichuwinalh Jesús [...], ¿na xlakgmakgaw chuna la tlawakgolh latamanin chuna la titaxtunita akgtiy mil kata? [...] Chuna, xlakgmakgaw uma chixku».

2 Kxapulana siglo, lhuwa latamanin kgaxmatkgolh tuku masiyalh Jesús, chu akxilhkgolh akxni tlawalh milagros, pero ni kanajlanikgolh. ¿Tuku xlakata? Kxapulana artículo akxilhwi pulaktati tuku xlakata, chu kʼuma artículo naʼakxilhaw apulaktati. Na naʼakxilhaw tuku xlakata la uku makgapitsi lakgmakgankgo kstalaninanin Jesús chu tuku nakinkamakgtayayan xlakata ni naʼakgchakgxaw.

1) JESUS NI LAKSAKPAXKINALH

Lluwa tiku lakgmakgankgolh Jesús xlakata tiku akxtum xkatala. La uku, ¿tuku xlakata makgapitsi akgchakgxkgo? (Kaʼakxilhti párrafo 3). *

3. ¿Tuku xlakata makgapitsi latamanin lakgmakgankgolh Jesús?

3 Akxni Jesús latamalh kKatiyatni ni kalaksakpaxkilh latamanin. Katawayalh tiku xkgalhikgo tumin chu tiku xkgalhikgo limapakgsin, pero na lhuwa kilhtamaku kalimaxtunilh tiku nitu xkgalhikgo chu tiku nitu xkaliʼakxilhkan. Nachuna, kalimasiyanilh talakgalhaman tiku xkalimapakuwikan makglakgalhinanin. Makgapitsi tiku tlankajwa xkamakgkatsikan akgchakgxkgolh xlakata tuku Jesús tlawalh. Kakgalhskinkgolh kstalaninanin: «¿Tuku xlakata katawayanatit xmatajinanin lilakgaxokgon chu tiku tlawakgo talakgalhin?». Jesús kakgalhtilh: «Tiku ni tatatlakgo ni maklakaskinkgo makuchina, pero tiku tatatlakgo maklakaskinkgo makuchina. Ni kminit katasani tiku xaʼakgstitum, wata wa tiku tlawakgo talakgalhin xlakata namakgxtakgkgo tuku nitlan tlawamakgolh» (Luc. 5:29-32).

4. Xlakata tuku wa palakachuwina Isaías, ¿tuku xlakata ni xlilat xwanit kaks xlilakawankgolh judíos?

4 ¿Tuku wan Biblia? Akxni Mesías nina xmin kKatiyatni, Isaías lichuwinalh pi kakilhtamaku ni xʼama makgamakglhtinan, xla tsokgwililh: «Chatum chixku tiku lakgmakganka chu ni makgamakglhtinankgolh latamanin [...]. Xtachuna la chatum tiku nila xlakaʼakxilhkan. Lakgmakganka chu liʼakxilhka la chatum tiku ni xkgalhi xtapalh» (Is. 53:3). Chuna la wan uma tuku xlichuwinankanit, latamanin ni xʼamakgo makgamakglhtinankgo Mesías, wa xlakata judíos xalak pulana siglo, ni xlilat xwanit pi kaks xlilakawankgolh pi Jesús lakgmakganka.

5. ¿Tuku lakpuwankgo lhuwa latamanin xpalakata kstalaninanin Jesús?

5 ¿Nachuna la kkinkilhtamakujkan? Chuna. Lhuwa xpulalinanin takanajla lakgatikgo kamakgamakglhtinankgo tiku kgalhikgo tumin, tiku lakgskgalalan chu xlakaskinka litaxtukgo kʼakgtum kachikin, maski chuna la linkgo xlatamatkan ni tatalakxtumi tuku wan Biblia. Watiya umakgolh xpulalinanin takanajla kalakgmakgankgo xlakskujnin Jehová, tiku xatapaxuwan skujnanikgo chu ni xataxkajwani linkgo xlatamatkan, xlakata uma kakilhtamaku ni xlakaskinka kaliʼakxilhkgo. Chuna la wa Pablo, Dios kalaksakli tiku kalakgmakgankan (1 Cor. 1:26-29). Pero Jehová lanka xtapalh kaliʼakxilha putum xlakskujnin tiku ni makgxtakgkgo.

6. ¿Tuku wa Jesús anta kMateo 11:25, 26, chu la tlan nastalaniyaw xliʼakxilhtit?

6 ¿Tuku namakgtayayan xlakata ni naʼakgchakgxa? (Kalikgalhtawakga Mateo 11:25, 26). Ni kamasta talakaskin pi nalaktlawa mintapuwan tuku lakpuwankgo latamanin xlakata xlakskujnin Dios. Kakatsi pi Jehová kajwatiya kamaklakaskin tiku taktujukgo xlakata natlawakgo xtalakaskin (Sal. 138:6). Chu kalilakpuwanti tuku xla tlawanit akxni kamaklakaskinit tiku kakilhtamaku kaliʼakxilha la tiku ni lakgskgalalan.

2) LICHUWINALH TUKU NITLAN XTLAWAMAKGOLH XPULALINANIN TAKANAJLA

7. ¿Tuku xlakata Jesús wa pi fariseos xlakgaputiyunamakgo, chu tuku tlawakgolh xlakan?

7 Jesús ni kilhpekualh akxni lichuwinalh tuku nitlan xtlawamakgolh xpulalinanin takanajla xalak xkilhtamaku. Akgtum liʼakxilhtit, kawanilh fariseos pi xlakgaputiyunankgo xlakata tlakg xlilakgaputsakgo namakgachakgankgo nixawa nakakuentajtlawakgo xnatlatnikan (Mat. 15:1-11). Asta xtamakgalhtawakgen Jesús lu kaks lilakawankgolh chu wanikgolh: «¿Akxilhti pi fariseos sitsikgolh akxni kgaxmatkgolh tuku lichuwinanti?». Jesús kakgalhtilh: «Putum kiwi nema ni chanit kinTlat xalak akgapun napulhukan. Ni kakakuentajtlawanikgotit. Pulalinanin tiku xalakgaxokgo litaxtukgo. Wa xlakata, komo chatum lakgaxokgo napulalin atanu lakgaxokgo, xchatiykan akxtum natajukgoyacha niku kapulhman» (Mat. 15:12-14). Maski xpulalinanin takanajla lu sitsinikgolh Jesús, xla chuntiya lichuwinalh tuku xaxlikana.

8. ¿La limasiyalh Jesús pi Dios ni makgamakglhtinan putum tuku kanajlakgo latamanin?

8 Jesús na lichuwinalh pi nixaxlikana tuku xmasiyamakgolh. Xla ni wa pi Dios makgamakglhtinan putum tuku kanajlakgo latamanin. Wata wa pi lhuwa xʼamakgo ankgo kxatilanka tiji nema linan kpulakgsputni chu ni lhuwa xʼamakgo ankgo kxatitsu tiji nema linan klatamat (Mat. 7:13, 14). Liwana masiyalh pi makgapitsin xʼamakgo wankgo pi kskujnanikgo Dios, pero uma nichuna xʼama kitaxtu. Wa xlakata wa: «Kuentajkatlawatit xpalakatakan ni xaxlikana palakachuwinanin tiku kalakgminkgoyan chu tasiyakgo chuna la borregos pero kxpulaknikan xtachuna la xalaktsinksnin lobos. Tuku tlawakgo nakalilakgapasatit» (Mat. 7:15-20).

Lluwa tiku lakgmakgankgolh Jesús xlakata kamakgesiyalh tuku nitlan xtlawakgo chu nixaxlikana xtamasiykan. La uku, ¿tuku xlakata makgapitsi akgchakgxkgo? (Kaʼakxilhti párrafo 9). *

9. Kawanti makgapitsi tamasiy nema Jesús wa pi nixaxlikana xwanit.

9 ¿Tuku wan Biblia? Pulaktum tuku xlichuwinanit Biblia, xwan pi Mesías xʼama paxki xchik Jehová xliputum xnaku (Sal. 69:9; Juan 2:14-17). Tapaxkit nema xkgalhini Jesús xchik Jehová tlawalh pi xkamakgesiyalh tuku nitlan xtlawamakgolh chu xmasiyamakgolh nixaxlikana takanajla. Akgtum liʼakxilhtit, fariseos xkanajlakgo pi kgalhiyaw akgtum espíritu nema ni niy; pero Jesús masiyalh pi tiku nikgonita, xtachuna la komo lhtatamakgo (Juan 11:11). Saduceos ni xkanajlakgo pi anan talakastakwanat; pero Jesús malakastakwanilh Lázaro, xʼamigo (Juan 11:43, 44; Hech. 23:8). Fariseos xkanajlakgo pi Dios xlaklhkawilinit tuku kinkaʼakgspulayan kkilatamatkan, pero Jesús masiyalh pi chatunu chatunu lataman tlan nalaksaka komo nalakskujnani Dios o ni (Mat. 11:28).

10. ¿Tuku xlakata kamaʼakgchakgxni lhuwa latamanin tuku masiyayaw?

10 ¿Nachuna la kkinkilhtamakujkan? Chuna. Lhuwa latamanin akgchakgxkgo xlakata limasiyayaw Biblia pi tuku masiyakgo takanajla nixaxlikana. Xpulalinanin takanajla, kamasiyanikgo latamanin pi Dios kamapatini kpupatin tiku nitlan likatsikgo chu chuna kaʼakgchipakgo. Tiku skujnaniyaw Jehová, chatum xapaxkina Dios, masiyayaw pi uma tamasiy, nixaxlikana. Takanajla nema anankgo na masiyakgo pi kgalhiyaw akgtum espíritu nema ni niy. Komo uma xlikana xwa, ni xtalakaskilh pi xʼanalh talakastakwanat, pero akin masiyayaw pi uma ni takilhtiyanit kBiblia. Nachuna, akinin ni masiyayaw pi laklhkawilikanit tuku nakinkaʼakgspulayan kkilatamatkan. Masiyayaw pi tlan kiʼakstukan nalaksakaw tuku natlawayaw chu tlan nalaksakaw komo nalakskujnaniyaw Dios o ni. ¿Tuku lakpuwankgo xpulalinanin takanajla xlakata uma? Ankgalhin lisitsikgo.

11. Chuna la wa Jesús anta kJuan 8:45-47, ¿tuku lakaskin Dios katlawakgolh xlakskujnin?

11 ¿Tuku namakgtayayan xlakata ni naʼakgchakgxa? Komo wix paxkiya xaxlikana, militlawat tuku wan Dios (kalikgalhtawakga Juan 8:45-47). Wix ni katlawa chuna la tlawalh Satanás, ni kamakgxtakgti xaxlikana chu nikxni kalakgmakganti tuku kanajlaya (Juan 8:44). Dios lakaskin pi tiku skujnanikgo, kastalanikgolh xliʼakxilhtit Jesús. Wa xlakata kawani: «Kaxkajnitit tuku nitlan; kapaxkitit tuku tlan» (Rom. 12:9; Heb. 1:9).

3) JESÚS TAYANILH TAPUTSASTALANIT

Lluwa tiku lakgmakgankgolh Jesús xlakata nilh kkgantum kiwi. La uku, ¿tuku xlakata makgapitsi akgchakgxkgo? (Kaʼakxilhti párrafo 12). *

12. ¿Tuku xlakata kamaʼakgchakgxnilh lhuwa judíos chuna la nilh Jesús?

12 ¿Tuku atanu liʼakgchakgxkgolh judíos tiku xlamakgo kxkilhtamaku Jesús? Pablo wa: «Akinin lichuwinanaw pi Cristo makgnika kkiwi; judíos kamaʼakgchakgxni uma» (1 Cor. 1:23). ¿Tuku xlakata uma kamaʼakgchakgxnilh? Xlakata xlakpuwankgo pi kajwatiya tiku xmakgninan, xmawakakan kkiwi, chu chatum makglakgalhina chu ni chatum Mesías (Deut. 21:22, 23).

13. ¿Tuku ni kanajlakgolh tiku lakgmakgankgolh Jesús?

13 Judíos tiku lakgmakgankgolh Jesús, ni kanajlakgolh pi xla nitu xtlawanit tuku nitlan. Ni kanajlakgolh pi limawakaka taʼakgsanin chu nitlan likatsinika, ni xaʼakgstitum la lakputsananika Jesús. Jueces judíos kaj lakapala tamakxtumikgolh chu ni tlawakgolh chuna la xwan limapakgsin (Luc. 22:54; Juan 18:24). Jueces ni xaʼakgstitum likatsinikgolh wata putsakgolh «tiku xwankgolh taʼakgsanin xpalakata Jesús xlakata tlan xmakgnikgolh». Akxni akxilhkgolh pi nichuna kitaxtulh tuku xlakpuwankgonit, sacerdote tiku tlakg xkgalhi limapakgsin tlawaputulh pi Jesús wi tuku xwa xlakata xlimasiyaka pi xlin kuenta, uma xlakatsala limapakgsin (Mat. 26:59; Mar. 14:55-64). Akxni Jesús xlakastakwananita, umakgolh ni xaʼakgstitum jueces, kamaxkikgolh «lhuwa tumin xaplata» soldados tiku xkuentajtlawamakgolh niku xmaknukanit, xlakata xʼakgsaninankgolh akxni xkakgalhskinka tuku xlakata xmakni Jesús nialh xtanuma kputaknun (Mat. 28:11-15).

14. ¿Tuku xwankanit xlakata chuna la xʼama niy Mesías?

14 ¿Tuku wan Biblia? Maski lhuwa judíos xalak xkilhtamaku Jesús ni xkgalhkgalhikgo pi Mesías xʼama niy, kaʼakxilhwi tuku xlichuwinankanita: «Stajmakgalh xlatamat asta klinin chu na makglakgalhina limaxtuka; lilh xtalakgalhinkan lhuwa latamanin, chu kapalakachuwinalh makglakgalhinanin» (Is. 53:12). Wa xlakata, ni xlilat xwanit pi judíos xʼakgchakgxkgolh xlakata Jesús makgnika chuna la chatum makglakgalhina.

15. ¿Tuku nixaxlikana kalimawakakanit xtatayananin Jehová nema kamaʼakgchakgxninit amakgapitsi?

15 ¿Nachuna la kkinkilhtamakujkan? Chuna. Xtachuna la Jesús, xtatayananin Jehová kalimawakakanit tuku nitlan chu katamaknukanit kpulachin maski ni tlawakgonit tuku nitlan. Kaʼakxilhwi makgapitsi liʼakxilhtit, anta kʼEstados Unidos lata kkata 1930 asta 1950 talakaskilh nakanaw kxlakatin jueces xlakata xkinkamaxkikan talakaskin nakakninaniyaw Dios. Makgapitsi jueces limasiyakgolh pi ni xkinkaʼakxilhputunkgoyan. Anta kQuebec (Canadá), pusikulan chu kachikin makxtum lakgolh xlakata nalakatakikgo kintaskujutkan, lhuwa natalan katamaknuka kpulachin kaj xlakata kalitachuwinankgolh amakgapitsin xTamapakgsin Dios. Anta kʼAlemania, nazis kamakgnikgolh lhuwa lakgkgawasan tiku ni xmakgxtakgkgo Dios. Chu umakgolh xaʼawatiya kata lhuwa natalan xalak Rusia kalimawakakanit tuku nitlan chu katamaknukanit kpulachin xlakata lichuwinankgo tuku wan Biblia, tuku mapakgsinanin wankgo pi malakatsaliyaw. Xlakata Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras ktachuwin ruso limin xtukuwani Jehová nialh kamaxkikanit talakaskin namaklakaskinkgo xlakata lakpuwankan pi malakatsali tuku masiya.

16. Chuna la wan 1 Juan 4:1, ¿tuku xlakata ni kilikanajlatkan taʼakgsanin nema malakgatumikan xlakata xtatayananin Jehová?

16 ¿Tuku namakgtayayan xlakata ni naʼakgchakgxa? Kalakputsanani tuku lanit. Ktaʼakgchuwin xalak Sipi Jesús lichuwinalh pi makgapitsi latamanin xʼamakgo akgsaninankgo chu xʼamakgo wankgo «tipalhuwa tuku lixkajni» xlakata kstalaninanin (Mat. 5:11). Putum uma taʼakgsanin Satanás malakatsuki. Xla liskuja xlakata kintalamakgasitsinkan namalakgatumikgo taʼakgsanin xlakata tiku paxkiyaw tuku xaxlikana (Apoc. 12:9, 10). Kalakgmakganti umakgolh taʼakgsanin chu ni kamasta talakaskin namakgapekuankgoyan chu pi namaxlajwanikgo mintakanajla (kalikgalhtawakga 1 Juan 4:1).

4) JESÚS STAMAKGANKA CHU AKGXTAKGMAKGANKA

Lluwa tiku lakgmakgankgolh Jesús xlakata Judas stamakgalh. La uku, ¿tuku xlakata makgapitsi akgchakgxkgo? (Kaʼakxilhti párrafos 17 chu 18). *

17. ¿Tuku lakpuwankgolh makgapitsi latamanin xlakata tuku lalh akxni nina xniy Jesús?

17 Akxni nina xniy Jesús chatum xʼapóstol stamakgalh, achatum makgtutu wa pi ni xlakgapasa chu xputumkan akgxtakgmakgankgolh katsisni akxni nina xniy (Mat. 26:14-16, 47, 56, 75). Uma xla ni kaks malakawanilh xlakata xkatsiya pi chuna xʼama kgantaxtu (Juan 6:64; 13:21, 26, 38; 16:32). Makgapitsi akxni akxilhkgolh uma, max akgchakgxkgolh chu lakpuwankgolh: «Komo uma wa tuku tlawakgo xʼapóstoles Jesús, akit nichuna klitaxtuputun».

18. ¿Tuku kgantaxtulh nema xlichuwinankanit akxni nina xniy Jesús?

18 ¿Tuku wan Biblia? Akxni akglhuwa ciento kata xtsankga xlakata Jesús xmilh kKatiyatni, Jehová xlichuwinanita kxTachuwin pi Mesías xʼamaka listamakgankan 30 tumin xla plata (Zac. 11:12, 13). Tiku xʼama stamakgan, xʼamigo xlitaxtu (Sal. 41:9). Zacarías na lichuwinalh: «Kamakgni xkuentajtlawana borregos, chu putum borregos natakgawanikgo» (Zac. 13:7). Tiku kgalhikgo tlan naku ni xʼamakgo lakgmakgankgo Jesús xpalakata putum umakgolh, wata xʼama tatliwakglha xtakanajlakan akxni xʼakxilhkgolh pi putum tuku xlichuwinankanit wa Jesús makgantaxtikgolh.

19. ¿Tuku katsikgo tiku kgalhikgo tlan naku?

19 ¿Nachuna la kkinkilhtamakujkan? Chuna. Ni lhuwa xtatayananin Jehová tiku lu kalakgapaskan makgxtakgkgonit xaxlikana, apóstatas litaxtukgonit chu lisakgsakgonit pi amakgapitsin nachuna katlawakgolh. Maklakaskinkgonit Internet, periódicos, radio, televisión xlakata namalakgatumikgo taʼakgsanin chu tuku ni xlilat kimpalakatakan. Pero latamanin tiku kgalhikgo tlan naku, ni mastakgo talakaskin nakaʼakgskgawimikan, wata katsikgo pi Biblia wan pi chuna xʼama kgantaxtu (Mat. 24:24; 2 Ped. 2:18-22).

20. ¿Tuku namakgtayayan xlakata ni naʼakgskgawikgoyan tiku makgxtakgkgonit xaxlikana? (2 Timoteo 4:4, 5).

20 ¿Tuku namakgtayayan xlakata ni naʼakgchakgxa? Tliwakga kakgalhi mintakanajla, ankgalhin kalikgalhtawakga Biblia, ankgalhin katlawa oración chu katlawa taskujut nema kinkalakgayawanitan Jehová (kalikgalhtawakga 2 Timoteo 4:4, 5). Komo kgalhiya takanajla ni katipekuanti akxni nakgaxpata tuku nitlan (Is. 28:16). Tapaxkit nema kgalhiniya Jehová, xTachuwin chu minatalan namakgtayayan xlakata ni naʼakgskgawikgoyan tiku makgxtakgkgonit tuku xaxlikana.

21. ¿Tuku liwana katsiyaw maski lhuwa latamanin lakgmakgankgo tamakatsin nema lichuwinanaw la uku?

21 Kxapulana siglo, lhuwa akgchakgxkgolh chu lakgmakgankgolh Jesús, pero lhuwa tiku makgamakglhtinankgolh chu chatum wa tiku xmakgtapakgsi kSanedrín chu «lhuwa sacerdotes» (Hech. 6:7; Mat. 27:57-60; Mar. 15:43). Kkinkilhtamakujkan millones latamanin na laksakkgonit nastalanikgo Jesús. ¿Tuku xlakata? Xlakata lakgapaskgo tuku xaxlikana wan Biblia, chu paxkikgo. Anta kxTachuwin Dios wan: «Tiku paxkikgo milimapakgsin, katapakgsini lhuwa takaksni; nila tuku nakamaʼakgchakgxni» (Sal. 119:165).

TAKILHTLIN 124 Putum kilhtamaku katataya Dios

^ párr. 5 Kxapulana artículo akxilhwi pulaktati tuku xlakata latamanin lakgmakgankgolh Jesús chu tuku xlakata la uku latamanin na kinkalakgmakgankgoyan. Kʼuma artículo naʼakxilhaw apulaktati. Na naʼakxilhaw tuku xlakata latamanin tiku paxkikgo Jehová ni mastakgo talakaskin wi tuku nakamaʼakgchakgxni.

^ párr. 60 TUKU TASIYA KDIBUJO: Jesús akxtum katawayan Mateo chu makgapitsi xmatajinanin lilakgaxokgon.

^ párr. 62 TUKU TASIYA KDIBUJO: Jesús katamakxtu ktemplo stananin.

^ párr. 64 TUKU TASIYA KDIBUJO: Jesús kukalima xkiwi.

^ párr. 66 TUKU TASIYA KDIBUJO: Judas lakatsuka Jesús xlakata nastamakgan.