Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

Kalimasiyaw xliʼakgstitum chu xtalakgalhaman Jehová

Kalimasiyaw xliʼakgstitum chu xtalakgalhaman Jehová

«Kaliʼakgastakyawanantit xaʼakgstitum tastakyaw, chu kakalimasiyanikgotit xaxlikana tapaxkit chu talakgalhaman» (ZAC. 7:9).

TAKILHTLIN: 21, 11

1, 2. 1) ¿La xliʼakxilha Jesús xLimapakgsin Dios? 2) ¿Tuku xlakata wanaw pi escribas chu fariseos nitlan xlimaklakaskinkgo Limapakgsin?

JESÚS xpaxki xLimapakgsin Moisés. Chu uma ni kaks lilakawanaw, xlakata uma Limapakgsin wa xmastanit Jehová, xTlat tiku tlakg xlakaskinka kxlatamat. Biblia xlichuwinanit pi Jesús lu xʼama paxki xLimapakgsin Dios akxni wa: «Klipaxuwa ktlawa mintalakaskin, oh kiDios, chu milimapakgsin wi kkinaku» (Sal. 40:8). Jesús limasiyalh tuku wa chu tuku tlawalh pi uma Limapakgsin lu xaʼakgstitum xwanit chu lu xmakgtayanan chu xʼama kgantaxtu tuku lichuwinan (Mat. 5:17-19).

2 Jesús max lu lilipuwa akxni akxilhli pi escribas chu fariseos nitlan xlimaklakaskinkgo xLimapakgsin xTlat. Xpulalinanin takanajla liwana xmakgantaxtikgo tuku ni laktuwa. Wa xlakata, Jesús wa: «Mastayatit akgtum wa ntu akgkaw lantla wayatit mapapitsiyatit [hierbabuena], chu xa wa eneldo, chu [comino]». Wa xlakata, ¿tuku taʼakglhuwit xʼanan? Pi ni xmakgantaxtikgo «wa ntu ntlakg xlakaskinka xla limapakgsin, wa cha, wa ntu [...] xlilat natlawayatit, chu ntalakgalhaman nakgalhiyatit, chu ntakanajla» (Mat. 23:23). Fariseos ni xʼakgatekgskgo tuku xkilhchanima Limapakgsin chu tlakg xlakaskinka xkamakgkatsikan nixawa amakgapitsin. Pero Jesús liwana xʼakgatekgsni tuku xkilhchani Limapakgsin chu tuku xmasiya xlakata Jehová.

3. ¿Tuku nalichuwinanaw kʼuma artículo?

3 Akinin kstalaninanin Cristo nialh makgantaxtiyaw talakkaxlan xla Limapakgsin (Rom. 7:6). ¿Tuku xlakata Jehová wililh uma Limapakgsin anta kBiblia? Ni wa xlakata nalakpuwanaw pi kilitlawatkan putum tuku wan, wata talakaskin liwana naʼakgatekgsaw chu nalilatamayaw wa «ntu ntlakg xlakaskinka xla limapakgsin», kilhchanima tastakyaw niku takilhtinit uma Limapakgsin. Akgtum liʼakxilhtit, ¿tuku katsiniyaw akxni likgalhtawakgayaw limapakgsin xlakata kachikinin xla putatsekgni? Artículo nema titaxtulh katsiniw tuku xlitlawat xwanit tiku xmakgninan pero nichuna xlakpuwanit natlawa xlakata tlan nalimasiyanikan talakgalhaman. Uma artículo lichuwinan tuku kinkamasiyaniyan kachikinin xla putatsekgni xlakata Jehová chu tuku natlawayaw xlakata nalimasiyayaw xtayat. Nakgalhtiyaw akgtutu takgalhskinin: ¿Tuku kinkamasiyaniyan kachikin xla putatsekgni xlakata xtalakgalhaman Jehová? ¿Tuku kinkamasiyaniyan xlakata la akxilha latamat? Chu ¿la limasiya xaʼakgstitum xtastakyaw? Akxni nalichuwinanaw pulakatunu, kalilakpuwaw la tlan nachuna nalikatsiyaw la kinTlatkan xalak akgapun (kalikgalhtawakga Efesios 5:1).

«NALAKSAKATIT KACHIKININ NEMA TLAKG TLAN NAʼAKXILHATIT»

4, 5. 1) ¿Tuku xtlawakan xlakata tiku xmakgninan tlan lakapala xchalh kkachikinin xla putatsekgni chu tuku xlakata? 2) ¿Tuku kinkamasiyaniyan uma xlakata Jehová?

4 Jehová liwana lakkaxwililh akgchaxan kkachikinin xla putatsekgni xlakata lakapala tlan nachankan. Limapakgsinalh pi xwilika akgtutu kachikin anta kxpaxtunin kgalhtuchokgo Jordán. Chuna tiku xmakgninan tlan lakapala xchalh chu ni xkgalhilh taʼakglhuwit (Núm. 35:11-14). Xtalakaskin pi Israelitas liwana xlakkaxwilikgolh tiji nema xlinan kʼumakgolh kachikinin (Deut. 19:3). Chuna la xwan xtalismaninkan judíos xwilikgo anta ktiji tuku xmakatsininan xlakata tlan nachan tiku makgnina. Lu tlan xwanit xlakata xʼanan umakgolh kachikinin, chuna tiku xmakgninan ni xtalakaskin naʼan kʼalakatanu kachikin niku max xkakninanilh nixaxlikana dioses.

5 Kalilakpuwaw uma: Jehová limapakgsinalh pi tiku xmakgninankgo nachuna xkamakgnika, pero tiku xmakgninan chu nichuna xlakpuwanit natlawa, xkalimasiyanikan talakgalhaman chu xkamakgtayakan. Chatum tiku lakputsanani Biblia lichuwinan: «Liwana la xlakkaxwilikanit chu ni tuwa xwanit. Liwana xlakkaxwilikanit tiji nema xlimasiya xtalakgalhaman Dios». Jehová ni chatum juez tiku nitlan kalikatsini xlakskujnin. Wata kgalhi «tlanka [...] xtalakgalhaman» (Efes. 2:4).

6. ¿Tuku xlitalakgpali xtayat Dios chu xla fariseos?

6 Jehová nichuna xwanit la fariseos tiku ni xkalakgalhamankgo amakgapitsin. Akgtum liʼakxilhtit, chuna la xwan xtalismanin judíos kajwatiya makgtutu xtapatinankgo. Xlakata Jesús nalimasiya pi judíos nitlan xlikatsikgo lichuwinalh chatum fariseo chu chatum xpukina tumin tiku xtlawamakgolh oración. Xpukina tumin kskinima xtalakgalhaman Dios. Pero fariseo wan kxʼoración: «Dios, kmaxkiyan mpaxkatsinit, mpi ni xtachuna nkit lantla amakgapitsin chixkuwin; kgalhananin; ni lakwan chixkuwin; makwananin; chu na ni xtachuna nkit lantla yuma nchixku, xpukina tumin». Fariseos xlakpuwankgo pi ni xtalakaskin nalimasiyakgo talakgalhaman, «xlakata ni tu xliʼukxilhkgoy wa amakapitsin» (Luc. 18:9-14).

Komo taktujuyaw, max amakgapitsin nituwa namakgkatsikgo nakinkawanikgoyan pi kakatapatiw (Kaʼakxilhti párrafos 4 asta 8).

7, 8. 1) ¿La tlan nalimasiyayaw xtayat Jehová akxni wi tiku nitlan tuku kinkawaniyan? 2) ¿Tuku xlakata talakaskin nataktujuyaw xlakata nakatapatiyaw makgapitsin?

7 Nikxni chuna nalikatsiyaw la fariseos. Wata kalimasiyaw xtayat Jehová chu xtalakgalhaman (kalikgalhtawakga Colosenses 3:13). Pulaktum la tlan natlawayaw wa pi natalan ni tuwa namakgkatsikgo nakinkawanikgoyan pi nakatapatiyaw (Luc. 17:3, 4). Kakinkakgalhskinkan: «¿Kkalakgalhaman amakgapitsin chu kkatapati la xlilhuwa natalakaskin? ¿Liwana klakpuwanit nakkatapati tiku kintlawanikgo tuku nitlan?».

8 Xlakata natapatinanaw, talakaskin nataktujuyaw. Fariseos ni xtapatikgo amakgapitsin, xlakpuwankgo pi tlakg xlakaskinka xlitaxtukgo. Pero kstalaninanin Cristo talakaskin «kalataktujuni[w] nchatunu amakgapitsin» chu xatapaxuwan kakatapatiw (Filip. 2:3). Kakinkakgalhskinkan: «¿Klimasiyama xtayat Jehová chu tataktujut?». Komo chuna, amakgapitsin nituwa namakgkatsikgo nakinkawanikgoyan pi kakatapatiw chu akinin nituwa namakgkatsiyaw nakatapatiyaw. Ankgalhin xatapaxuwan kalimasiyaw talakgalhaman chu ni lakapala nalisitsiyaw tuku nakinkawanikgoyan amakgapitsin (Ecl. 7:8, 9).

KAMAXKIW KAKNI LATAMAT CHU «NI KATILIW KUENTA XLAKATA KGALHNI»

9. ¿La kamakgtayalh Jehová israelitas naʼakgatekgskgo pi latamat xasanto?

9 Pulaktum tuku xlakata xwilikanit kachikinin xla putatsekgni wa nakamakgtaya israelitas ni nalinkgo kuenta xlakata kgalhni (Deut. 19:10). Jehová paxki latamat pero ni akxilhputun «makan nema kamakgnikgo tiku nitu tlawakgonit» (Prov. 6:16, 17). Xlakata xla chatum Dios tiku xaʼakgstitum chu xasanto, xla lu nitlan xʼakxilha tiku xmakgni chatum lataman maski nichuna xtlawaputun. Xlikana pi makgnina tiku nichuna xtlawaputun xlimasiyanikan talakgalhaman. Maski chuna, xtalakaskin nakatachuwinan lakgkgolotsin. Komo xlakan xʼakxilhkgo pi nichuna xtlawaputun, xtalakaskin pi anta natamakgxtakga kkachikin xla putatsekgni asta akxni xnilh xapuxku sacerdote. Uma max xwamputun pi anta xtamakgxtakgli xliputum xlatamat. Chuna, Jehová kamakgtayalh israelitas naʼakgatekgskgo pi latamat xasanto. Xlakata nalimasiyanikgo kakni Tiku masta latamat, xtalakaskin ni katuwa nawilikgo xlatamatkan amakgapitsin kaj xlakata tuku xtlawakgonit o nitu xtlawakgonit.

10. Chuna la wa Jesús, ¿la xlimasiyakgo escribas chu fariseos pi ni lhuwa xtapalh xliʼakxilhkgo xlatamatkan amakgapitsin?

10 Escribas chu fariseos nichuna xlikatsikgo la Jehová. Xlakan ni xasanto xliʼakxilhkgo xlatamatkan amakgapitsin. Jesús kawanilh: «Mapanutit llave xla takatsin, chu wixin ni tanutit, chu tiku xtanuputunkgo ni kamaxkitit talakaskin» (Luc. 11:52). Xtalakaskin pi xlakan xkamakgtayakgolh latamanin xʼakgatekgskgolh xTachuwin Dios chu xkgalhikgolh latamat nema ni kgalhi xlisputni. Pero ni chuna xtlawamakgolh, wata ni xkamaxkimakgo talakaskin latamanin nastalanikgo Jesús, tiku «xmakilhtsukina latamat» (Hech. 3:15). Xlakata chuna xtlawakgo, max latamanin xkamalakgsputuka. Xpulalinanin takanajla kaj xakstukan xkapaxkikan chu xlankajwanankgo chu ni xlilakgaputsakgo latamat chu komo tlan xtawilakgolh latamanin. ¡Lu nitlan xlikatsikgo!

11. 1) ¿La limasiyalh Pablo pi chuna xʼakxilha latamat chuna la Jehová? 2) ¿Tuku nakinkamakgtayayan nachuna nalakpuwanaw chuna la Pablo akxni nalichuwinanaw Dios?

11 Komo likatsiputunaw la Jehová chu nichuna la umakgolh xpulalinanin takanajla, namaxkiyaw kakni chu lhuwa xtapalh naliʼakxilhaw latamat. Wa uma tuku tlawalh apóstol Pablo, tiku lhuwa latamanin kalitachuwinalh xlakata Dios. Wa xlakata tlan chuna wa: «Nialh kkgalhiy nkit ntalakgalhin mpala pi wixin nti ni nakanajlay» (kalikgalhtawakga Hechos 20:26, 27). Xla ni xlichuwinan Dios kaj xlakata ni nalin kuenta o kaj xlakata Jehová chuna xlimapakgsinit. Chuna xtlawa xlakata xkapaxki latamanin chu lhuwa xtapalh xliʼakxilha xlatamatkan (1 Cor. 9:19-23). Nachuna akinin kaliskujwi xlakata nachuna naliʼakxilhaw latamat chuna la Jehová tiku «lakaskin pi putum kamakgxtakgkgolh tuku nitlan tlawamakgo» (2 Ped. 3:9). ¿Nachuna wix lakpuwana? Komo nalimasiyayaw talakgalhaman, tlakg nalichuwinanaw Dios chu napaxuwayaw.

12. ¿Tuku xlakata xlakskujnin Dios lu xlakaskinka liʼakxilhkgo nakuentajtlawakgo xlatamatkan?

12 Atanu la tlan nalimasiyayaw pi akxilhaw latamat chuna la akxilha Jehová, wa lu xlakaskinka naliʼakxilhaw limapakgsin xlakata la nakuentajtlawayaw kilatamatkan. Akxni naskujaw o akxni matlawaniyaw putlaw talakaskin kuenta natlawayaw, nachuna akxni tlawakan chiki chu akxni anaw ktamakxtumit o klaklanka tamakxtumit. Tlakg xlakaskinka nakuentajtlawayaw kilatamatkan nixawa tumin o tuku atanu. Wa kiDioskan ankgalhin wa tlawa tuku xatlan chu akinin nachuna tlawaputunaw. Lakgkgolotsin wa tiku pulana talakaskin nakuentajtlawakgo xlatamatkan chu tiku lakatsu tawilakgolh (Prov. 22:3). Wa xlakata komo chatum kgolotsin nakinkawaniyan niku kuenta kilitlawatkan, talakaskin pi nakgalhakgaxmataw (Gál. 6:1). Komo naʼakxilhaw latamat chuna la akxilha Jehová «ni katiliw kuenta xlakata kgalhni».

«CHU NAPUTSANAN CHUNA LA WAN UMAKGOLH TASTAKYAW»

13, 14. ¿Tuku xlitlawatkan xwanit lakgkgolotsin xalak Israel xlakata tlan xlimasiyakgolh xtastakyaw Jehová?

13 Jehová kalimapakgsilh lakgkgolotsin xalak Israel pi nachuna xlimasiyakgolh xaʼakgstitum xlimapakgsin. Tuku pulana xlitlawatkan xwanit wa pi xlilakkaxwilitkan tuku xlanit. Chu alistalh, xʼakxilhkgolh komo xlilat nalimasiyanikgo talakgalhaman tiku xmakgninanit, xtalakaskin pi liwana xkatsikgolh la xlikatsi, xtayat nema xkgalhi xapulana chu tuku xlakata makgninalh. Xlakata xlimasiyakgolh xaʼakgstitum xtayat Jehová, xtalakaskin pi xkatsikgolh komo kaj ksitsini ama lataman chu komo kaj chuna xtlawaputun (kalikgalhtawakga Números 35:20-24). Chu komo xtalakaskin nakakgaxmatnikan tiku xkatsikgo tuku xlanit, xtalakaskin pi chatiy xlimaklakaskinka xlakata tlan xlimasiyakgolh komo xlikana xlin kuenta (Núm. 35:30).

14 Chuna la akxilhaw, akxni xkatsikgoya tuku xlanit, xtalakaskin pi lakgkgolotsin xlilakpuwankgolh ama lataman chu ni kajwatiya tuku xtlawanit. Xmaklakaskinkgolh liskgalala, xlakata tlakg tlan xkatsikgolh tuku xlakata chuna xlanit. Xtalakaskin pi Jehová xkamaxkilh xʼespíritu santo xlakata tlan xlimasiyakgolh xliskgalala, xtalakgalhaman chu xtastakyaw (Éx. 34:6, 7).

15. ¿La xkaʼakxilha Jesús makglakgalhinanin chu la xkaʼakxilhkgo fariseos?

15 Fariseos kaj watiya kuenta xtlawakgo tuku nitlan xtlawanit chatum lataman chu ni wa tuku xwi kxnaku, wamputun la xlikana xlikatsi ama lataman. Kaʼakxilhwi tuku lalh akxni Jesús kilalh kʼakgtum paskua kxchik Mateo. Fariseos kgalhskinkgolh kstalaninanin Jesús: «¿Tuwan ntawayankgo mimakgalhtawakganakan xpukinanin tumin, chu lakgalhina chixkuwin?» Xla kakgalhtilh: «Wan nti ntlan lamakgo, ni lakaskinkgoy makuchina, wampi xman wa wanti ntatatlakgoy. Kapitit, na kakatsinitit wa ntu wamputun yuma ntachuwin: “Wa ntalakgalhaman klakaskin, ni wa [tamakamastan].” Sampi ni wa kminkgonit makaxkgoy wanti akgstitum xIatamatkan nkgalhikgoy, wampi wa klakgminkgonit lakgalhinanin[...]» (Mat. 9:9-13). ¿Kaj nitlan tuku xkawanima lakgalhinanin? Ni chuna. Xla xlakaskin pi nialh xtlawakgolh tuku nitlan. Chu wa uma tuku lu xlakaskinka tamakatsinin nema xlichuwinan (Mat. 4:17). Pero Jesús xkgalhi liskgalala chu kuenta xtlawa pi makgapitsi «xpukinanin tumin, chu lakgalhina[nin]» xlakgpaliputunkgo xtayatkan. Nikaj watiya xʼankgonit wayankgo kxchik Mateo. Wata na lhuwa anta xwilakgolh kstalaninanin (Mar. 2:15). Lu nitlan pero makgapitsi fariseos ni chuna xkaʼakxilhkgo amakgapitsin chuna la xkaʼakxilha Jesús. Makglakgalhinanin xkalimaxtukan chu nitu xkaliʼakxilhkan. Xpulalinanin takanajla nichuna xkgalhikgo xtayatkan la Dios tiku xaʼakgstitum chu xalakgalhamana tiku xwankgo pi xkakninanikgo.

16. ¿Tuku liwana naʼakxilhkgo lakgkgolotsin tiku lakkaxtlawakgo taʼakglhuwit?

16 La uku lakgkgolotsin nachuna likatsikgo la Jehová tiku «paxki tuku xaʼakgstitum» (Sal. 37:28). Wa xlakata pulana «liwana nalakputsanani[kgo]» komo xlikana tlawakanit talakgalhin. Komo chuna, nalakkaxtlawakgo taʼakglhuwit pero nastalanikgo tastakyaw xalak Biblia (Deut. 13:12-14). Lakgkgolotsin tiku liskujkgo xlakata nalakkaxtlawakgo uma taʼakglhuwit talakaskin pi liwana naʼakxilhkgo komo tiku tlawanit talakgalhin nitlan limakgkatsi. Uma lu tuwa chuna tlawakan. Liwana xliʼakxilhatkan la likatsi, tuku lakpuwan xlakata tuku tlawalh chu tuku wi kxnaku (Rev. 3:3). Xlakata nalimasiyanikan talakgalhaman, tiku tlawalh talakgalhin talakaskin pi xlikana nitlan nalimakgkatsi. *

17, 18. ¿La tlan nakatsikgo lakgkgolotsin komo tiku tlawanit talakgalhin xlikana nitlan limakgkatsi? (Kaʼakxilhti xapulana dibujo).

17 Jehová chu Jesús katsikgo tuku wi kkinakujkan, pero lakgkgolotsin ni katsikgo. Wa xlakata, ¿tuku nalikatsikgo komo xlikana nitlan limakgkatsi tiku tlawanit talakgalhin? Pulana, naskinikgo Dios liskgalala chu taʼakgatekgsni (1 Rey. 3:9). Xlipulaktiy, nalimaklakaskinkgo Biblia chu likgalhtawakga nema skujni xatalipaw kinkamaxkiyan xlakata tlan nakatsikgo «ntalipuwan xala katuxawat» chu xaxlikana talipuwan nema nalimasiyayaw pi nitlan limakgkatsiyaw (2 Cor. 7:10, 11). Liwana naʼakxilhkgo tuku lichuwinan Biblia xlakata la makgkatsikgo, la likatsikgo chu tayat nema limasiyakgo tiku xlikana nitlan limakgkatsikgo tuku tlawakgonit chu tiku ni chuna.

18 Xlipulaktutu, nalilakpuwankgo ama lataman chu naʼakxilhkgo la xlikatsi xapulana chu tuku chuna litlawalh. Biblia lichuwinalh xlakata Jesús, tiku xʼakgxakga congregación: «Ni katiputsananinalh kaj xlakata tuku akxilha, chu ni katistakyawanalh kaj xlakata tuku kgaxmatnit. Xalakatitum nakaputsanani tiku lakglimaxkgan, chu xaʼakgstitum nakamakgtaya tiku tlan likatsikgo unu kkatiyatni» (Is. 11:3, 4). Jesús kalaksakli lakgkgolotsin xlakata nakuentajtlawakgo xcongregación chu nakamakgtaya naputsanankgo chuna la xla tlawa (Mat. 18:18-20). Lu paxtikatsininanaw xlakata wilakgolh lakgkgolotsin tiku lu paxkinankgo chu stalanikgo xliʼakxilhtit Jesús. Lu kapaxtikatsiniyaw tuku tlawakgo xlakata limasiyakgo talakgalhaman chu tuku xaʼakgstitum anta kcongregación.

19. ¿La nalimasiyaya kmilatamat tuku katsini xlakata kachikinin xla putatsekgni?

19 Xlimapakgsin Moisés kgalhi «takatsin chu tuku xaxlikana» xlakata Jehová chu xtastakyaw (Rom. 2:20). Akgtum liʼakxilhtit, kachikinin xla putatsekgni kamasiyani lakgkgolotsin «[nalistakyawanankgo] xaʼakgstitum tastakyaw». Nachuna akinin kinkamasiyaniyan pi nalalimasiyaniyaw «xaxlikana tapaxkit chu talakgalhaman» (Zac. 7:9). Maski akinin nialh makgantaxtiyaw uma Limapakgsin, pero tuku xaʼakgstitum chu talakgalhaman chuntiya lu xlakaskinka akxilha Jehová, xlakata xla ni talakgpali. ¡Lanka talakgalhaman skujnanikan kiDioskan! Wa xlakata, kastalaniw lakwan xtayat chu kimputatsekgnikan kalimaxtuw Jehová.

^ párr. 16 Kaʼakxilhti sección «Preguntas de los lectores» krevista La Atalaya 15 xla septiembre kata 2006, página 30.