KIMPUTUMKAN lakaskinaw pi nakinkalilakgaputsakanan chu tlan nakinkalikatsinikanan. Wa xlakata, ¿tuku tlan natlawayaw xlakata chuna nakalikatsiniyaw amakgapitsin?

Biblia maklakaskin tachuwin tlawakan tuku tlan o tlan likatsikan xlakata kalilakgaputsakan amakgapitsin, niku limasiyakan tachuwin chu tuku tlawakan. Tlawakan tuku tlan ni kajwatiya kilhchanima kgalhikan tlan tayat. Tlakg xlakaskinka tuku kilhchanima, xlakata tapaxkit chu makgkatsikan tuku makgkatsima achatum tlawa pi nalimasiyakan uma tayat. Uma tayat, makgtanuma kxtawakat xʼespíritu Dios nema kstalaninanin Cristo kilikgalhitkan (Gál. 5:22, 23). Wa xlakata, kaʼakxilhwi la limasiyakgonit uma tayat Jehová chu Jesús chu la tlan nastalaniyaw xliʼakxilhtitkan.

Tlawakan tuku tlan lu tatalakxtumi tayat xlakata tlan likatsikan. * Jehová kalimasiyani umakgolh tayat putum latamanin maski «nti ni mastakgoy mpaxtikatsinit, chu nti ni lakwan chixkuwin» (Luc. 6:35). Akgtum liʼakxilhtit, Jehová «xliputum maxkikgoy kxkgakganat chichini asta maski wa yama chixkuwin wanti laklixkajni xtapuwankan, na xawa wanti lakwan xtapuwankan, chu na wa makamin sen kxʼokgspunkan wa xatlan, chu wa nitlan xtayat» (Mat. 5:45). Wa xlakata, asta maski tiku ni kanajlakgo pi wa Jehová tiku kamalakatsukilh litamakgtayakgo putum tuku tlawanit.

Kaʼakxilhwi lu xatlan liʼakxilhtit nema limasiyalh Jehová kxkilhtamaku Adán chu Eva. Akxni makglakgalhinankgolh, xlakan «lakgtsapakgolh palhma xla higos» xlakata nalitamakgtlapakgo. Pero Dios liwana xkatsi pi xmaklakaskinkgo atanu lhakgat xlakata nialh anta xʼamakgo latamakgo kjardín xla Edén, xlakata katiyatni nialhtu ksikulunatlawamaka chu xlitatsamanit «lhtukun chu likuxtu». Wa xlakata kuentajtlawalh tuku xmaklakaskinkgo chu katlawanilh «laklhman lhakgat xla xuwa» (Gén. 3:7, 17, 18, 21).

Maski Jehová tlan kalikatsini «wanti laklixkajni xtapuwankan, na xawa wanti lakwan xtapuwankan», pero tiku tlakg kalimasiyaniputun talakgalhaman wa xlakskujnin tiku ni makgxtakgkgo. Akgtum liʼakxilhtit, xkilhtamaku Zacarías, chatum ángel lu xlakgaputsama xlakata xmachokgokanit la xtlawamaka templo kJerusalén. Dios kgaxmatnilh chu likgalhtilh «laktlan tachuwin, tachuwin nema matliwakglhnan» (Zac. 1:12, 13). Nachuna tlawalh xpalakata Elías. Akgtum kilhtamaku, xla lu xtaxlajwaninit chu asta skinilh Jehová pi xmastalh  talakaskin pi xnilh. Dios liwana akxilhli tuku xmakgkatsi, wa xlakata malakgachalh chatum ángel xlakata namatliwakglha. Nachuna wanilh pi ni xʼakstu xwi. Xpalakata umakgolh tachuwin chu tamakgtay nema maxkika, Elías chuntiya tlawalh tuku xlakgayawakanit (1 Rey. 19:1-18). Pero, ¿tiku xlakskujni Dios lu tlan stalanilh xliʼakxilhtit xlakata tlan kalikatsinilh amakgapitsin?

Akxni xlama kKatiyatni, Jesús lu xlakgapaskan xlakata lu tlan xkalikatsini amakgapitsin chu xkapaxki. Nikxni lixkajni likatsilh, ni kamapakgsiputulh latamanin. Xlakata na xmakgkatsi tuku xtitaxtumakgolh, kawanilh: «Kakilakgtantit xlipaks wixin wanti skujtamakganitantit, chu nkukananitantit, lakimpi kit nakkamajaxayan». Chu wampa: «Sampi wa nkimukiwi, lu[...] ni tuwa linkan» (Mat. 11:28-30). Wa xlakata, latamanin ankgalhin kstalanikgo. Xlakata xkalakgalhaman, kamawilh, kamakuchilh tiku xtatatlakgo chu «tsukulh masiyunikgoy laktlan talakapastakni» xlakata xTlat (Mar. 6:34; Mat. 14:14; 15:32-38).

Jesús lu xkaʼakgatekgsni amakgapitsin chu lu xaskgalala xwanit. Ankgalhin tlan xkamakgamakglhtinan tiku xputsakgo, maski lakgachunin ni xlimakgwani (Luc. 9:10, 11). Akgtum kilhtamaku chatum puskat tiku xlakgstajma liwakaya akgkutiy kata lakgtalakatsuwilh chu xamalh klhakgat xlakata xlakpuwan pi chuna napaksa. Xla ni chuna xlitlawat xwanit xlakata Limapakgsin xwan pi xla lixkajnit xwanit (Lev. 15:25-28). Pero Jesús ni kilhnilh. Wata xatalakgalhaman wanilh uma puskat: «Tsumat, wa mintakanajla, malakgtaxtinitan. Chapaxuwana nkapit, na nialh katikgalhi mintajatat» (Mar. 5:25-34). ¡Xlikana pi lu xalakgalhamana xwanit!

Liʼakxilhtit nema akxilhnitaw liwana kinkamasiyaniyan pi tlawakan tuku tlan limasiyakan akxni wi tuku tlawayaw. Xlakata Jesús nalimasiya pi lu xlakaskinka wi tuku natlawayaw, lichuwinalh parábola xla samaritano tiku tlan xlikatsi. Maski samaritanos chu judíos ni xlaʼakxilhputunkgo, uma samaritano lu lilakgaputsalh chatum judío tiku xmakgkgalhanankanit, xwilinikanit chu atsinu ni makgnika. Makuchilh niku xtakgawinit, lilh niku tlan xkuentajtlawaka chu xokgonilh chatum chixku xlakata nakuentajtlawa. Asta wa pi xʼama xokgo komo wi atanu tuku xtalakaskilh (Luc. 10:29-37).

Xlikana pi tlawakan tuku tlan limasiyakan akxni wi tuku tlawakan, pero nachuna limasiyakan tachuwin nema tlan mamakgkatsininan chu maʼakgpuwantininan. Xlikana, maski «akxni wi tuku lilakgaputsa chatum chixku wa tuku tlawa nalilipuwan», Biblia wan pi «akgtum tlan tachuwin makgapaxuwa» (Prov. 12:25). Tlawakan tuku tlan chu tlan talikatsit natlawa pi nakawaniputunaw amakgapitsin lakwan tachuwin nema nakamakgapaxuwa chu nakalimasiyani pi kalilakgaputsayaw. Uma nakamaxki litliwakga akxni natitaxtukgo tuku tuwa kxlatamatkan (Prov. 16:24).

Xlakata kinkatlawakanitan «la xtayat Dios», kimputumkan tlan nakgalhiyaw uma tayat (Gén. 1:27). Kaʼakxilhwi makgapitsi liʼakxilhtit xalak Biblia. Apóstol Pablo alh kRoma xlakata chatum soldado tiku wanikan Julio xʼama kuentajtlawa. Uma soldado tlan likatsinilh Pablo chu «maxkilh ntalakaskin mpi [nakalakgan] xʼamigos, lakimpi mpala tu nalimakgtayakan» anta kkachikin Sidón (Hech. 27:3). Alistalh, latamanin xalak Malta lu tlan likatsinikgolh Pablo chu latamanin tiku aku nitlan tuku xtitaxtukgonit anta kpupunu. Tlawakgolh lhkuyat xlakata tlan xsitsijwakgolh chu tlawakgolh putum tuku matlanikgolh xlakata xkamakgtayakgolh (Hech. 28:1, 2). Xlikana pi lu tlan tuku tlawakgolh. Pero tlawakan tuku tlan ni kajwatiya natlawaya tuku tlan.

Komo makgapaxuwaputunaw Jehová, talakaskin pi ankgalhin nalimasiyayaw uma tayat  kkilatamatkan. Xlikana, max namin kilhtamaku tuwa namakgkatsiyaw natlawayaw tuku tlan xpalakatakan amakgapitsin. ¿Tuku xlakata? Max xlakata ni lakgatikgo tuku tlawayaw, xlakata maxananaw o xlakata liskujmaw ni kiʼakstukan nakinkapaxkikanan. Pero namakgatlajayaw uma komo naputsayaw xtamakgtay espíritu santo chu nastalaniyaw xatlan xliʼakxilhtit Jehová (1 Cor. 2:12).

¿Tuku nakinkamakgtayayan xlakata naʼakxilhaw la tlakg tlan nakamakgtayayaw amakgapitsin? Tlan nakinkakgalhskinkanan: «¿Tlan kakgaxmatni amakgapitsin? ¿Kuenta ktlawa xlakata nakkatsi tuku maklakaskinkgo amakgapitsin? ¿Tukuya kilhtamaku ktlawalh tuku tlan xpalakata tiku ni kifamilia o tiku ni kiʼamigo?». Nachuna, tlan naliskujaw xlakata tlakg nakalakgapasaw amakgapitsin, chu natalan xalak congregación. Komo chuna natlawayaw nakatsiyaw tuku titaxtumakgolh chu tuku maklakaskinkgo. Alistalh, kakamakgtayaw amakgapitsin chuna la akinin xlakaskiw pi xkinkamakgtayakan (Mat. 7:12). Xaʼawatiya, kawaniw Jehová pi kakinkamakgtayan chu xla nasikulunatlawa tuku naskiniyaw (Luc. 11:13).

Lu tlan liʼakxilhtit wililh apóstol Pablo xlakata xtlawa tuku tlan xpalakatakan amakgapitsin. Biblia wan pi «xla lipaxaw xkamakgamakglhtinan wanti [...] xlakgapaxialhnankgo» (Hech. 28:30, 31). Lu xkalilakgaputsa amakgapitsin chu xlimasiya akxni xchuwinan chu tuku xtlawa. Wa xlakata latamanin lu tlan xmakgkatsikgo. Nachuna, kintayatkan natlawa pi amakgapitsin nakatsiputunkgo xaxlikana. Komo tlan nakalikatsiniyaw putum latamanin, asta maski wa tiku ni lakgatikgo kintakanajlakan, max natlawa pi nalakgpalikgo xtayatkan (Rom. 12:20). Max alistalh, umakgolh latamanin namakgamakglhtinankgo tuku xaxlikana xalak Biblia.

Anta kParaíso, nalakastakwanankgo lhuwa latamanin chu lu napaxuwakgo akxni max xlipulanajku nakalimasiyanikan pi kalilakgaputsakan. Xlakata lu napaxtikatsininankgo, xlakan nachuna nakalikatsinikgo amakgapitsin. Tiku nalimasiyakgo tapaxkit chu nalimasiyakgo pi kalilakgaputsakgo amakgapitsin, Jehová nakamaxki latamat nema nikxni sputa. Pero tiku nichuna tlawakgo xla nakamalakgsputu (Sal. 37:9-11). Xlikana pi kakilhtamaku lu tlan nawan xlakata wa namapakgsinan xTamapakgsin Dios. Pero, xlakata nina chin uma xasasti kakilhtamaku, ¿la nalitamakgtayayaw la uku akxni tlawayaw tuku tlan?

Biblia wan pi latamanin tiku kalilakgaputsakgo amakgapitsin chu tlan likatsikgo, xʼakstukan litamakgtayakgo (Prov. 11:17). Chu amakgapitsi latamanin akxilhkgo uma chu nachuna likatsiputunkgo la xlakan. Jesús lichuwinalh: «Sampi watiya mpupulhkan ntu mpupulhkananatit, watiya nakapupulhkamaxkikanatit» (Luc. 6:38). Umakgolh latamanin lakapala tekgskgo xʼamigos.

Apóstol Pablo kamaxkilh uma tastakyaw kstalaninanin Cristo xalak Éfeso: «Tlan nkalalikatsinitit nchatunu amakgapitsin, nalalakgalhamanatit, chu nalamatsankgananiyatit nchatunu amakgapitsin» (Efes. 4:32). Congregación litamakgtaya akxni natalan tlan lalikatsini chu lamakgtaya. Nikxni lawani nitlan tachuwin chu tuku makgalipuwanan. Ni lawanikgo tuku kaj taʼakgsanin wata liskujkgo xlakata nakamaʼakgpuwantinikgo amakgapitsin (Prov. 12:18). Chu alistalh congregaciones staka xtakanajlakan.

Tlawakan tuku tlan akgtum tayat nema limasiyakan tachuwin chu tuku tlawakan xpalakata amakgapitsin. Akxni tlawayaw tuku tlan xpalakatakan amakgapitsin, limasiyayaw xtapaxkit chu xtalakgalhaman Jehová (Efes. 5:1). Nachuna matliwakglhaw congregaciones chu kamakgtayayaw amakgapitsi latamanin nakatsiputunkgo tuku xaxlikana. Wa xlakata, kaliskujwi nakgalhiyaw uma xatlan tayat chu chuna tlan liʼakxilhtit nalitaxtuyaw.