Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

ARTÍCULO NEMA NATALIKGALHTAWAKGA 45

TAKILHTLIN 138 Kamalanki lakgsnapapa xchixitkan

¿Tuku kinkamasiyaniyan tuku wankgolh xlakskujnin Jehová akxni xʼamakgo nikgo?

¿Tuku kinkamasiyaniyan tuku wankgolh xlakskujnin Jehová akxni xʼamakgo nikgo?

«¿Ni kgalhikgo liskgalala tiku linkgoya kata chu ni kgalhikgo taʼakgatekgsni tiku lhuwa kilhtamaku latamakgonit?» (JOB 12:12).

TUKU NALICHUWINANAW

Komo nakgalhakgaxmataw Jehová, nakgalhiyaw tasikulunalin la uku chu namakglhtinanaw latamat nema nikxni sputa kkilhtamaku nema aku mima.

1. ¿Tuku xlakata tiku linkgoya kata lhuwa tuku tlan nakinkamasiyanikgoyan?

 PUTUM akinin maklakaskinaw pi wi tiku nakinkapulalinan xlakata nalaksakaw tuku lu xlakaskinka kkilatamatkan. Lakgkgolotsin chu amakgapitsi natalan tiku lhuwa tuku titaxtukgonit tlan nakinkamakgtayakgoyan. Maski tlakg laklankata nixawa akinin, ni kililakpuwanatkan pi xtastakyawkan nialh makgtayanan. Jehová lakaskin pi wi tuku kakatsiniw xpalakatakan tiku linkgoya kata. Xlakan tlakg makgasa latamakgonit chu lhuwa tuku titaxtukgonit, lhuwa tuku akgatekgskgo chu kgalhikgo liskgalala (Job 12:12).

2. ¿Tuku nalichuwinanaw kʼuma artículo?

2 Makgasa Jehová kamaklakaskilh lakchixkuwin tiku xlinkgoya kata xlakata xkamaʼakgpuwantinilh chu xkapulalilh xkachikin. Kakalilakpuwaw Moisés, David chu apóstol Juan. Xlakan tanu tanu kilhtamaku latamakgolh chu tanu tanu tuku titaxtukgolh. Akxni xtalakatsuwima kilhtamaku nanikgo, kamaxkikgolh xalaktlan tastakyaw tiku nina xlinkgo kata. Umakgolh kgalhtutu lakchixkuwin tiku ni makgxtakgkgolh Dios, lichuwinankgolh la xlilakaskinka nakgalhakgaxmataw Dios. Jehová tlawalh pi xtachuwinkan xtatsokgtawilalh xlakata tlan xlitamakgtayaw. Putum akinin tlan nalitamakgtayayaw xtastakyawkan umakgolh lakchixkuwin maski laklankata akinin o aku stakmaw (Rom. 15:4; 2 Tim. 3:16). Kʼuma artículo nalichuwinanaw tuku wankgolh umakgolh kgalhtutu lakchixkuwin akxni nialh makgas xtsankga nanikgo chu tuku kinkamasiyaniyan tuku wankgolh.

«NALATAPAYA LHUWA KILHTAMAKU»

3. ¿La maklakaskilh Jehová Moisés?

3 Moisés skujnanilh Jehová putuminika xlatamat chu nikxni makgxtakglhli. Xla palakachuwina xlitaxtu, juez, historiador chu comandante. Liwana tasiya pi lhuwa tuku xkatsi. Kapulalilh kachikin Israel akxni kalakgmaxtuka kʼEgipto chu akxilhli lhuwa milagros nema Jehová tlawalh. Dios limaklakaskilh xlakata xtsokgwililh xapulana makkitsis libro xalak Biblia, nachuna Salmo 90 chu max Salmo 91. Na max wa tsokgwililh libro xla Job.

4. ¿Tiku kamakgpuwantinilh Moisés, chu tuku xlakata chuna tlawalh?

4 Akxni Moisés xkgalhi 120 kata chu nialh lhuwa kilhtamaku xtsankga nani, kamamakxtumilh putum israelitas xlakata xkamalakapastakalh tuku xʼakxilhkgonit chu xtitaxtukgonit. Makgapitsi umakgolh israelitas xʼakxilhkgonit milagros nema Jehová tlawalh chu la xkamalakgaxokgenit egipcios (Éx. 7:​3, 4). Xtlawankgonit kxlakgstipan xaSpinini pupunu akxni Jehová mapapitsilh chu xʼakxilhkgonit la kamakgatlajaka ksoldados faraón (Éx. 14:​29-31). Akxni xlamakgo kdesierto, akxilhkgolh la Jehová kakuentajtlawalh (Deut. 8:​3, 4). Chu akxni atsinu xtsankga natanukgo kTiyat nema xKawanikanit pi Nakamaxkikan, Moisés xaʼawatiya katachuwinalh xlakata xkamatliwakglhli. a

5. Akxni Moisés xaʼawatiya katachuwinalh israelitas, ¿tuku kawanilh pi xʼamakgo makgamakglhtinankgo? (Deuteronomio 30:​19, 20).

5 ¿Tuku kawanilh Moisés? (Kalikgalhtawakga Deuteronomio 30:​19, 20). Lu tlan tuku xʼamakgo makgamakglhtinankgo israelitas. Xlakata Jehová xkasikulunatlawalh, tlan xlatamakgolh lhuwa kilhtamaku ktiyat nema xla xkamalaknuninit. Chu ¡uma tiyat lu stlan xwanit chu lu xmakgalanan! Akxni Moisés lichuwinalh uma tiyat kawanilh kachikin: «Akgtum tiyat niku anan xalaklanka chu xalaktlan kachikinin nema ni wix katlawa, chiki nema litsamakgo lhuwa tuku tlan nema ni wix liskujti, pozos nema ni wix puwaxti chu xakiwi uvas chu olivos nema ni wix chanti» (Deut. 6:​10, 11).

6. ¿Tuku xlakata Dios mastalh talakaskin pi amakgapitsi kachikinin xʼakgchipakgolh Israel?

6 Pero Moisés na kawanilh israelitas tuku kuenta xlitlawatkan xwanit. Komo chuntiya xlatamaputunkgo kʼuma xastlan tiyat, xtalakaskin pi xkgalhakgaxmatkgolh xlimapakgsin Jehová. Moisés kamaʼakgpuwantinilh “nalaksakkgo latamat”, uma wamputun pi xkgaxmatnikgolh Jehová chu “ni xmakgxtakgkgolh”. Pero israelitas ni kgalhakgaxmatkgolh Jehová. Wa xlakata, chuna la titaxtulh kilhtamaku, Dios mastalh talakaskin pi asirios chu alistalh babilonios xkaʼakgchipakgolh chu xkachilinkgolh(2 Rey. 17:​6-8, 13, 14; 2 Crón. 36:​15-17, 20).

7. ¿Tuku kinkamasiyaniyan tuku Moisés wa? (Na kaʼakxilhti dibujos).

7 ¿Tuku kinkamasiyaniyan? Pi komo nakgalhakgaxmatnanaw, tlan nalatamayaw. Xtachuna la israelitas nialh makgas xʼamakgo tanukgo kTiyat nema xKawanikanit pi Nakamaxkikan, nialh makgas, Dios nalimin xasasti kakilhtamaku nema kinkamalaknuninitan. Anta naʼakxilhaw pi Katiyatni akgtum paraíso nawan (Is. 35:1; Luc. 23:43). Akgskgawini chu xdemonios nialh katitawilakgolh (Apoc. 20:​2, 3). Nialh katiʼanalh nixaxlikana takanajla nema tlawa pi latamanin natamakgatlinikgo Jehová (Apoc. 17:16). Na nialh katiʼanankgolh mapakgsinanin tiku kamakgapatinankgo latamanin (Apoc. 19:​19, 20). Kʼuma Paraíso ni katilatamakgolh tiku lixkajni likatsikgo (Sal. 37:​10, 11). Putum latamanin nakgalhakgaxmatkgo xlimapakgsin Jehová chu naʼanan takaksni. Nachuna, latamanin nalapaxkikgo chu nalalipawankgo (Is. 11:9). ¡Lu tlan tuku kgalhkgalhimaw! Pero ni kajwatiya uma, komo nakgalhakgaxmataw Jehová tlan nalatamayaw kʼuma Paraíso ni kaj makgapitsi kata, wata putum kilhtamaku (Sal. 37:29; Juan 3:16).

Komo nakgalhakgaxmataw Jehová, tlan nalatamayaw kKatiyatni akxni akgtum paraíso nawan, chu ni kaj makgapitsi kata, wata putum kilhtamaku (Kaʼakxilhti párrafo 7).


8. ¿La makgtayalh chatum misionero akxni lilakpuwa tamalaknun xla latamat nema nikxni sputa ? (Judas 20, 21).

8 Komo ankgalhin nalakapastakaw pi tlan nalatamayaw putum kilhtamaku, nakinkamakgtayayan ni namakgxtakgaw Dios maski natitaxtuyaw tuku tuwa (kalikgalhtawakga Judas 20, 21). Uma tamalaknun na nakinkamakgtayayan ni natlawayaw tuku nitlan tlawaputunaw. Chatum tala tiku akglhuwata kata misionero litaxtu kÁfrica, wan pi talakaskilh lu naliskuja xlakata ni natlawa tuku nitlan xtlawaputun. Xla wan: «Akxni kakxilhli pi nila xakkama latama putum kilhtamaku komo ni xakkgalhakgaxmatli Jehová, klakkaxwililh pi tlakg xakkama liskuja xlakata ni xaktlawalh tuku Jehová ni lakgati chu ktasaskinilh xtamakgtay. Xlakata xla kimakgtayanit, tlan chuntiya kskujnanima chu ni ktlawanit tuku nitlan nakimamakgkatsini».

«TLAN NAKITAXTUNIYAN»

9. ¿Tuku tuwa titaxtulh David?

9 David chatum tlan mapakgsina litaxtulh. Na xkatsini xtlakgnan, xtlawa poesía, soldado xlitaxtu chu palakachuwina xwanit. Xla titaxtulh lhuwa tuku tuwa. Akglhuwa kata xtsalapula xlakata mapakgsina Saúl xmakgniputun. Chu akxni mapakgsina xlitaxtuya, David amakgtum tsalapa xlakata xkgawasa, Absalón, xmakgniputun xlakata wa mapakgsina xlitaxtuputun. Pero maski David titaxtulh lhuwa tuku tuwa chu tlawalh tuku nitlan, xla nikxni makgxtakglhli Dios. Jehová wa pi David chatum chixku tiku “xmakgapaxuwa xnaku”. Wa xlakata lu tlan nakitaxtu komo nakgaxmataw xtastakyaw David (Hech. 13:22; 1 Rey. 15:5).

10. ¿Tuku xlakata David stakyawalh xkgawasa, Salomón?

10 Kalilakpuwaw tuku David wanilh xkgawasa, Salomón, tiku xʼama mapakgsinan xlakgxokgo. Jehová xlaksaknit Salomón xlakata chuntiya xtatayalh xaskulunku takaknin chu xtlawanilh akgtum templo (1 Crón. 22:5). Salomón xʼama titaxtu tuku tuwa. Kaʼakxilhwi tuku tastakyaw maxkilh David.

11. ¿Tuku wanilh David xkgawasa, chu la litasiyalh pi xlikana tuku xwaninit? (1 Reyes 2:​2, 3; na kaʼakxilhti dibujos).

11 ¿Tuku wanilh David? (Kalikgalhtawakga 1 Reyes 2:​2, 3). David wanilh xkgawasa pi komo xkgalhakgaxmatli Jehová, tlan xʼama kitaxtuni kxlatamat. Chu chuna kitaxtunilh akglhuwa kata (1 Crón. 29:​23-25). Salomón tlawalh akgtum lu stlan templo, tsokgwililh maklhuwa libros xalak Biblia chu makgapitsi xtachuwin na tatsokgtawilanit kʼatanu libros xalak Biblia. Lu xlilakgapaskan xlakata skgalala xwanit chu lhuwa tuku xkgalhi (1 Rey. 4:34). Pero chuna la David wa, Salomón kajwatiya tlan xʼama kitaxtuni komo xkgalhakgaxmatli Jehová Dios. Akxni xlina kata, Salomón tsukulh kakakninani atanu dioses. Wa xlakata Jehová nialh sikulunatlawalh chu Salomón nialh kgalhilh liskgalala xlakata xaʼakgstitum xmapakgsinalh (1 Rey. 11:​9, 10; 12:4).

Tuku David xaʼawatiya wanilh Salomón kinkamasiyaniyan pi komo nakgalhakgaxmataw Jehová, xla nakinkamaxkiyan liskgalala xlakata nalaksakaw tuku tlan (Kaʼakxilhti párrafos 11 chu 12). b


12. ¿Tuku kinkamasiyaniyan tuku wa David?

12 ¿Tuku kinkamasiyaniyan? Pi komo nakgalhakgaxmatnanaw, tlan nakinkakitaxtuniyan (Sal. 1:​1-3). Xlikana pi Jehová ni kinkamalaknuniyan pi nakinkamaxkiyan tuku lhuwa xtapalh chu lilanka nema xkgalhi Salomón. Pero komo nakgalhakgaxmataw, nakinkamaxkiyan liskgalala nema maklakaskinaw xlakata nalaksakaw tuku tlan (Prov. 2:​6, 7; Sant. 1:5). Xtastakyaw lu nakinkamakgtayayan xlakata nakatsiyaw tuku nalaksakaw naliskujaw, la xlilhuwa nakgalhtawakgayaw, tuku nalilakgastananaw chu xlakata tumin. Komo namastayaw talakaskin pi xliskgalala Dios kakinkapulalin, nitu katilaktlawalh chuna la talalinaw chu tlan nakgalhiyaw latamat nema nikxni sputa (Prov. 2:​10, 11). Na nakgalhiyaw xalaktlan amigos chu ankgalhin nakgalhiyaw tapulalit nema maklakaskinaw xlakata nalipaxuwayaw kilatamatkan.

13. ¿Tuku tlawalh Carmen xlakata tlan xkitaxtunilh kxlatamat?

13 Carmen, tiku lama kMozambique, xlakpuwan pi xlakata tlan xkitaxtunilh kxlatamat xtalakaskin pi lhuwa xkgalhtawakgalh. Wa xlakata lakpuwa naʼan kʼuniversidad chu tsukulh kgalhtawakga Arquitectura. Xla wan: «Lu xaklakgati tuku xakkatsinima, pero xkimakglhti lhuwa kilhtamaku chu lu xkimakgatlakgwan. Kinclases xtsuku kamakgtujun aitat tsisa chu ksputa kamakgchaxan kakgotanun. Tuwa xakmakgkatsi nakkan ktamakxtumit chu kintakanajla taxlajwanilh. Akit xakkatsi pi xtachuna la komo xakkaskujnaniputun chatiy malana» (Mat. 6:24). Carmen litachuwinalh Jehová xlakata uma chu putsalh kkilikgalhtawakgakan tuku tlan xmakgtayalh. ¿La kitaxtunilh? Xla wan: «Xlakata kintse chu amakgapitsi natalan tiku lhuwa tuku titaxtukgonit kimaxkikgolh laktlan tastakyaw, kmakgxtakgli universidad chu klaksakli nakskujnani Jehová putum kilhtamaku. Kkatsi pi klaksakli tuku tlan chu uma lu kimakgapaxuwa».

14. ¿Tuku tastakyaw mastakgolh Moisés chu David?

14 Moisés chu David xpaxkikgo Jehová chu xlakan lu xlakaskinka xʼakxilhkgo nakgalhakgaxmatkgo. Tuku wankgolh akxni nialh makgas xtsankga nanikgo, kamakgpuwantinilh tiku xkakgaxmatnimakgo pi kstalanikgolh xliʼakxilhtitkan chu nikxni xmakgxtakgkgolh Jehová xDioskan. Nachuna, xchatiykan wankgolh pi tiku xmakgxtakgkgolh Jehová nialh xʼamakgo kgalhikgo xtamakgtay chu ni xʼamakgo makgamakglhtinankgo tasikulunalin nema xla xkamalaknuninit. Uma xtastakyawkan na lu litamakgtayayaw la uku. Akxni xtitaxtunita lhuwa kata, atanu kskujni Jehová lichuwinalh pi lu xlakaskinka nikxni namakgxtakgaw Dios.

«UMA LU KIMAKGAPAXUWA»

15. ¿Tuku titaxtulh apóstol Juan?

15 Jesucristo lu xpaxki apóstol Juan (Mat. 10:2; Juan 19:26). Uma apóstol talatapulilh Jesús akxni xlichuwinama Dios, akxilhli milagros nema tlawalh Jesús chu ni makgxtakglhli akxni xtitaxtuma tuku lu tuwa. Ni makgxtakglhli Jesús akxni makgnika chu akxilhli akxni xlakastakwananita. Nachuna, akxilhli la talhuwikgolh kstalaninanin Cristo kxapulana siglo: lata akxni ni lhuwa xwankgonit asta akxni xatlan tamakatsinin xlichuwinankanit «kxlikalanka kakilhtamaku» (Col. 1:23).

16. ¿Tiku litamakgtayakgonit cartas nema tsokgwililh Juan?

16 Akxni nialh makgas xtsankga nani, Juan kgalhilh talakgalhaman xlakata xtsokgli makgapitsi libros xalak Biblia. Tsokgwililh “tuku Jesucristo makatsinilh” (Apoc. 1:1). Nachuna, tsokgwililh Evangelio nema lin xtukuwani chu maktutu cartas. Xlimaktutu xcarta tsokgnanilh chatum kstalanina Cristo tiku xwanikan Gayo, tiku la xkgawasa xliʼakxilha (3 Juan 1). Uma kilhtamaku max xʼanankgo lhuwa natalan tiku Juan la xkamanan xkaliʼakxilha chu lu xkapaxki. Tuku tsokgli uma kskujni Dios tiku xlina kata, lu kamakgpuwantininit putum kstalaninanin Cristo asta kkinkilhtamakujkan.

17. Chuna la wan 3 Juan 4, ¿tuku tlawa pi nakgalhikan tapaxuwan?

17 ¿Tuku tsokgwililh apóstol Juan? (Kalikgalhtawakga 3 Juan 4). Juan lichuwinalh tapaxuwan nema kgalhikan akxni kgalhakgaxmatkan Dios. Akxni xla tsokgli xlimaktutu xcarta, xwilakgo makgapitsin tiku xmasiyamakgo tuku ni xaxlikana chu xkamapapitsimakgo natalan. Pero na xwilakgo tiku “xlilamakgo xaxlikana”, xkgalhakgaxmatkgo Jehová chu “chuntiya xkgalhakgaxmatmakgo xlimapakgsin” (2 Juan 4, 6). Uma natalan tiku ni xmakgxtakgkgo tuku xaxlikana, ni kajwatiya Juan xmakgapaxuwakgo wata na xmakgapaxuwakgo Jehová (Prov. 27:11).

18. ¿Tuku kinkamasiyaniyan tuku lichuwinalh apóstol Juan?

18 ¿Tuku kinkamasiyaniyan? Pi napaxuwayaw komo chuntiya ni namakgxtakgaw Jehová (1 Juan 5:3). Akgtum liʼakxilhtit, lu paxuwayaw xlakata katsiyaw pi makgapaxuwamaw Jehová. Xla paxuwa akxni lakgmakganaw tuku kinkamatlawiputunan kakilhtamaku chu kgalhakgaxmataw xlimapakgsin (Prov. 23:15). Nachuna, ángeles paxuwakgo (Luc. 15:10). Chu akinin na paxuwayaw akxni kinatalankan ni makgxtakgkgo Jehová maski titaxtukgo tuku tuwa o kamatlawiputunkan tuku nitlan (2 Tes. 1:4). Chu akxni xkakilhtamaku Akgskgawini namalakgsputukan, napaxuwayaw xlakata katsiyaw pi ni makgxtakgnitaw Jehová.

19. ¿Tuku wa chatum tala xlakata kamasiyanikan tuku xaxlikana amakgapitsin? (Na kaʼakxilhti dibujos).

19 Pulaktum tuku xlikana kinkamakgapaxuwayan wa akxni kamasiyaniyaw xaxlikana amakgapitsin. Rachel, tiku lama kRepública Dominicana, wan pi akgtum lanka talakgalhaman liʼakxilha nakamasiyani amakgapitsin latamanin xlakata Dios. Akxni xla kalilakpuwan latamanin tiku kamasiyaninit xpalakata Jehová, xla wan: «Lu klipaxuwa akxni kakxilha pi tiku kkamakgalhtawakgema tsukukgo paxkikgo Jehová, tsukukgo lipawankgo chu lakgpalikgo tuku talakaskin kxlatamatkan xlakata namakgapaxuwakgo. Uma tlakg kimakgapaxuwa nixawa tuku klimakgxtakgnit xlakata kkamasiyaninit tuku xaxlikana».

Lu kinkamakgapaxuwayan akxni kamasiyaniyaw amakgapitsin napaxkikgo chu nakgalhakgaxmatkgo Jehová (Kaʼakxilhti párrafo 19).


KALITAMAKGTAYAW XTASTAKYAWKAN LAKCHIXKUWIN TIKU NI MAKGXTAKGKGOLH JEHOVÁ

20. ¿Tuku xtlawakgo Moisés, David chu Juan nema nachuna tlawayaw?

20 Moisés, David chu Juan makgasata latamakgolh chu ni watiya tuku titaxtukgolh chuna la akinin. Pero maski chuna, wi tuku lakxtum kinkatlawayan. Xlakan kskujnanikgo xaxlikana Dios chu nachuna akinin. Akinin tlawaniyaw oración Jehová, lipawanaw chu putsayaw xtapulalit chuna la xlakan xtlawakgo. Chu chuna la umakgolh lakchixkuwin tiku ni makgxtakgkgolh Jehová, akinin na liwana katsiyaw pi Jehová kasikulunatlawa tiku kgalhakgaxmatkgo.

21. ¿Tuku tasikulunalin namakgamakglhtinankgo tiku stalanikgo xtastakyaw Moisés, David chu Juan?

21 Wa xlakata, kuenta katlawaw xtastakyawkan umakgolh lakchixkuwin tiku xlinkgoya kata chu kakgalhakgaxmatwi xlimapakgsin Jehová. Komo chuna natlawayaw, tlan nakinkakitaxtuniyan putum tuku natlawayaw. Lhuwa kata nalatamayaw, chuna, putum kilhtamaku (Deut. 30:20). Chu nakgalhiyaw tapaxuwan xlakata namakgapaxuwayaw kinTlatkan xalak akgapun, tiku makgantaxti putum tuku malaknu. ¡Nila lilakpuwankgoyaw putum tasikulunalin nema nakinkamaxkiyan kkilhtamaku nema aku mima! (Efes. 3:20).

TAKILHTLIN 129 Chuntiya katayaniw

a Lhuwa israelitas tiku akxilhkgolh milagros nema Jehová tlawalh kxaSpinini pupunu ni latamakgolh kTiyat nema xKawanikanit pi Nakamaxkikan (Núm. 14:​22, 23). Jehová wa pi xʼamakgo nikgo kxakaskakni tiyat putum tiku xkatsokgwilikanit nema xkgalhikgo 20 kata o liwaka (Núm. 14:29). Pero Josué, Caleb, xtribu Leví chu tiku tlakg laktsujku xwankgonit akxilhkgolh la Jehová makgantaxtilh xtamalaknun akxni israelitas patakutkgolh kgalhtuchokgo Jordán chu tanukgolh kxtiyat Canaán (Deut. 1:​24-40).

b TUKU TASIYA KDIBUJO: Pakgxwiki: Akxni xʼamaja niy, David stakyawalh xkgawasa, Salomón. Pakgkana: Lhuwa natalan litamakgtayamakgo tuku Dios kamasiyanima kʼEscuela xla Precursor.