1. ¿Tuku max min kkintalakapastaknikan akxni lilakpuwanaw chatum lataman tiku xalakgalhamanina?

AKXNI lilakpuwanaw chatum lataman tiku xalakgalhamanina, max lilakpuwanaw chatum latamat tiku tlan likatsi chu lhuwa tuku maskiwinan. Max min kkintalakapastaknikan samaritano tiku tlan likatsilh nema lichuwinalh Jesús. Uma chixku tiku xalak atanu kachikin xwanit limasiyanilh talakgalhaman judío tiku xmakgkgalhanankanit. Samaritano lu «lakgalhamalh» judío, chu tapaxkit tlawalh pi lu xliskujli xlakata xkuentajtlawaka (Luc. 10:29-37). Uma liʼakxilhtit limasiya akgtum lu stlan tayat nema kgalhi kiDioskan: lakgalhamaninan. Dios xalakgalhamanina xlakata lu kinkapaxkiyan chu pulaklhuwa la kinkalimasiyaniyan uma tayat chali chali.

2. ¿La atanu tlan limasiyakan talakgalhaman?

² Talakgalhaman na limasiyakan akxni ni malakgaxokgekan chatum lataman maski lakgchan chuna natlawakan. Jehová chuna kinkalikatsininitan, xlakata chatum tiku tsokgli akgtum salmo wa: «Ni kinkalikatsininitan chuna la makglakgalhinanaw» (Sal. 103:10). Pero min kilhtamaku talakaskin pi Jehová palha nastakyawa tiku makglakgalhinanit.

3. ¿Tuku takgalhskinin naʼakxilhaw kʼuma artículo?

³ Kʼuma artículo naʼakxilhaw xtakgalhtin nema Biblia kamaxki umakgolh pulaktutu takgalhskinin: ¿tuku xlakata Jehová limasiya talakgalhaman? ¿la tatalakxtumi palha stakyawanankan chu limasiyakan talakgalhaman? chu ¿tuku nakinkamakgtayayan nalimasiyayaw uma tayat?

4. ¿Tuku xlakata Jehová limasiya talakgalhaman?

⁴ Xlakata paxkinan. Dios timalakpuwanilh apóstol Pablo natsokgwili pi Dios «lu lakgalhamanan». Akxni tsokgwililh uma,  xlichuwinama pi Dios xalakgalhamanina xlakata kamaxki talakaskin kstalaninanin Cristo tiku xatalaksakni xlakata nakgalhikgo takgalhkgalhin nalatamakgo kʼakgapun maski makglakgalhinanin (Efes. 2:4-7). Pero Dios ni kajwatiya kalimasiyani talakgalhaman xatalaksakni kstalaninanin Cristo. David wa kʼakgtum salmo: «Jehová putum tlan kalikatsini latamanin chu xtalakgalhaman litasiya putum tuku tlawanit» (Sal. 145:9). Xlakata Jehová kapaxki latamanin, xla ankgalhin kalimasiyani talakgalhaman akxni akxilha pi lakgchan chuna natlawa.

5. ¿La katsinilh Jesús pi Jehová xalakgalhamanina?

⁵ Jesús liwana katsi pi Jehová lu lakgati limasiya talakgalhaman. Akglhuwa mil kata, akxtum xtawi xTlat kʼakgapun akxni nina xmin kKatiyatni (Prov. 8:30, 31). Makglhuwa, xla akxilhli la Jehová xkalimasiyani talakgalhaman latamanin tiku kgalhikgo talakgalhin (Sal. 78:37-42). Akxni kamasiyanilh amakgapitsin, Jesús makglhuwa lichuwinalh uma lu stlan tayat nema kgalhi xTlat.

6. ¿Tuku liʼakxilhtit lichuwinalh Jesús xlakata xkinkamakgtayan naʼakgatekgsaw pi xTlat xalakgalhamanina?

⁶ Chuna la akxilhwi kxapulana artículo, Jesús lichuwinalh liʼakxilhtit xlakata kgawasa tiku laktlawamilh tuku xkgalhi, xlakata nalimasiya pi Jehová lu lakgati limasiya talakgalhaman. Kgawasa tiku lichuwinalh taxtulh kxchik chu «laktlawamilh tuku makglhtinalh, akglakgwa lilh xlatamat» (Luc. 15:13). Titaxtulh kilhtamaku, nitlan limakgkatsilh xalimaxana latamat nema lilh, tataktujulh chu taspitli kxchik. ¿Tuku tlawalh xtlat? Uma kgawasa, ni talakaskilh lhuwa nakgalhkgalhi xlakata nakatsi. Jesús wa: «Akxni lakgamakgatku xminacha, xtlat akxilhli chu lakgalhamalh, tokgosun lakgalh chu akgpixtilh chu lakatsukli». Xtlat ni mamaxanilh, wata limasiyanilh talakgalhaman, tapatilh chu makgamakglhtinampa kxfamilia. Kgawasa lhuwa talakgalhin xtlawanit, pero xtlat tapatilh xlakata uma kgawasa xlikana nitlan limakgkatsilh xtalakgalhin. Xalakgalhamanina tlat tiku lichuwinalh Jesús wa kilhchanima Jehová. Kʼuma lu tlan liʼakxilhtit, Jesús masiyalh pi xTlat xlikana katapatiputun tiku nitlan limakgkatsikgo xtalakgalhinkan (Luc. 15:17-24).

7. ¿La tatalakxtumi xtalakgalhaman Jehová chu xliskgalala?

⁷ Xlakata xliskgalala nema ni anan xtachuna. Akxni Jehová limasiya xliskgalala ni lixkajnit likatsi, ni kajwatiya tlawa pi wi tuku nakatsiniyaw. Biblia wan pi «liskgalala nema minacha kʼakgapun» “lu lakgalhamaninan chu matlawinan laktlan tatlaw” (Sant. 3:17). Chuna la chatum xapaxkina tlat, Jehová katsi pi  xtalakgalhaman kamakgtaya xkamanan (Sal. 103:13; Is. 49:15). Uma kamaxki takgalhkgalhin maski makglakgalhinanin. Xlakata lu skgalala, ankgalhin kalimasiyani talakgalhaman akxni akxilha pi chuna lakgchan. Pero maklakaskin uma tayat chuna la xlilat. Xlakata lu skgalala, nikxni malakatsali chu ni masta talakaskin ankgalhin natlawakan tuku nitlan.

8. Namin kilhtamaku, ¿tuku natalakaskin natatlawa chu tuku xlakata?

⁸ Kalilakpuwaw pi chatum xlakskujni Dios laksaka nalin xalimaxana latamat. Wa xlakata, ¿tuku tlan xtlawaka? Dios timalakpuwanilh apóstol Pablo natsokgwili: «Nialh natalalipinatit» (1 Cor. 5:11). Makglakgalhinanin tiku ni makgxtakgkgo xtalakgalhinkan katamakxtukan kcongregación. Xlakaskinka chuna natlawakan xlakata nakakuentajtlawakan natalan tiku ni makgxtakgkgo Dios chu xlakata nalimasiyakan pi Jehová xasanto. Pero makgapitsi lakpuwankgo pi akxni wi tiku tamakxtukan kcongregación ni limasiyanikan xtalakgalhaman Dios. Kaʼakxilhwi komo uma xlikana.

9, 10. 1) Chuna la wan Hebreos 12:5, 6, ¿tuku xlakata tlan wanaw pi akxni wi tiku tamakxtukan kcongregación limasiyanikan talakgalhaman? 2) ¿Tuku liʼakxilhtit kinkamakgtayayan naʼakgatekgsaw?

⁹ Akxni makatsininankan kcongregación pi tiku paxkiyaw «nialh xtatayana Jehová», lu lilipuwanaw. Max lilakpuwanaw komo xtalakaskin natamakxtukan. ¿Xlikana limasiyanikan talakgalhaman akxni wi tiku tamakxtukan? Chuna. Komo wi tiku lakgchan nastakyawakan, tlakg tlan chuna natlawakan xlakata chuna limasiyakan talakgalhaman, tapaxkit chu liskgalala (Prov. 13:24). Komo chatum makglakgalhina natamakxtukan kcongregación, ¿tlan namakgtaya xlakata nalakgpali xtayat? Chuna. Lhuwa tiku tlawakgonit lanka talakgalhin, akxilhkgonit pi tuku lakkaxwilikgolh lakgkgolotsin kamakgtayalh nakgalhiparakgo tlan talakapastakni, nalakgpalikgo xtayatkan chu nalakgtaspitparakgo Jehová (kalikgalhtawakga Hebreos 12:5, 6).

¹⁰ Kalilakpuwaw uma liʼakxilhtit. Chatum xmapuchwayanina borrego akxilha pi tantum xborrego tatatla. Xla katsi pi xlakata tlan namakuchi talakaskin alakatanu niku nawili. Pero borregos lakgatikgo makxtum lakgo chu akxni tantum borrego alakatanu niku wilikan, ni lakgati. Wa xlakata, akxni mapuchwayanina alakatanu wili tantum borrego xlakata namakuchi, ¿kilhchanima uma pi mapuchwayanina nitlan likatsinima? Nichuna. Katsi pi komo chuntiya nakatatawila amakgapitsi borregos xlakan na natatatlakgo. Wa xlakata akxni alakatanu wili nema tatatla kamakgtaya ni natatatlakgo amakgapitsi borregos (katamalakxtupi Levítico 13:3, 4).

11. 1) ¿Tuku xlakata tlan tamalakxtumikan chatum tiku tamakxtukanit kcongregación tantum xatatatla borrego? 2) ¿Tuku tamakgtay kgalhikgo tiku katamakxtukan kcongregación?

¹¹ Tlan nawanaw pi tiku tamakxtukan kcongregación xtachuna borrego tiku tatatla, tatatla kxtakanajla (Sant. 5:14). Chuna la akgtum tajatat tlan lamapasikan, tajatat xla takanajla na lamapasikan. Wa xlakata, min kilhtamaku alakatanu nawilikan tiku tatatla kxtakanajla. Akxni wi tiku chuna tlawakan, limasiyanikan tapaxkit nema Jehová kakgalhini tiku makgtapakgsikgo kcongregación chu ni makgxtakgkgo Dios, chu na tlan natlawa pi tiku makglakgalhinanit xlikana nitlan nalimakgkatsi xtalakgalhin. Maski tamakxtukanit, tlan naʼan ktamakxtumit, niku tlan namakglhtinan taway xaʼespiritual chu namatliwakglhpara xtakanajla. Na tlan namakglhtinan likgalhtawakga nema tlan namakgtaya chu naʼakxilha JW Broadcasting^®. Chu akxni lakgkgolotsin naʼakxilhkgo pi tlawama talakgpalit kxlatamat, namin kilhtamaku namaxkikgo tastakyaw xlakata namakgtayakgo  tlan natalalimpara Jehová, chu namakgamakglhtinamparakan la xtatayana Jehová. *

12. ¿Tuku tlan natlawakgo lakgkgolotsin xlakata nalimasiyakgo tapaxkit chu talakgalhaman akxni wi tiku ni makgxtakga xtalakgalhin?

¹² Xlakaskinka nalakapastakaw pi kajwatiya katamakxtukan kcongregación tiku ni makgxtakgkgo xtalakgalhinkan. Lakgkgolotsin katsikgo pi liwana xlilakapastaknatkan akxni nalaksakkgo wi tiku natamakxtukan kcongregación. Chu na katsikgo pi Jehová stakyawanan «chuna la xlilat» (Jer. 30:11). Kapaxkikgo xnatalankan chu ni tlawaputunkgo tuku nalaktlawa chuna la talalinkgo Jehová. Pero namin kilhtamaku, xlakata nalimasiyakan tapaxkit chu talakgalhaman tlakg tlan nawan natamakxtukan kcongregación tiku lakgalhinanit.

13. ¿Tuku xlakata tamakxtuka chatum kstalanina Cristo kcongregación xalak Corinto?

¹³ Kaʼakxilhwi tuku tlawalh apóstol Pablo kxapulana siglo akxni tiku tlawalh akgtum talakgalhin ni makgxtakgli tuku xtlawama. Uma kstalanina Cristo xalak Corinto xlin xalimaxana latamat, xtawi xpuskat xtlat. ¡Lu xalimaxana tuku xtlawama! Jehová xwaninit xamakgan xkachikin Israel: «Chixku tiku tatama xpuskat xtlat, mamaxani xtlat. Xchatiykan xlinitkan» (Lev. 20:11). Xlikana, Pablo nila xkawani natalan xalak Corinto pi xmakgnikgolh uma chixku; pero kawanilh pi xtamakxtukgolh. Xalimaxana xlatamat uma chixku xkalaktlawama makgapitsi natalan xalak congregación. Asta xʼanankgo makgapitsi tiku xlakpuwankgo pi ni lanka talakgalhin tuku xtlawama (1 Cor. 5:1, 2, 13).

14. ¿La limasiyanilh talakgalhaman apóstol Pablo chixku xalak Corinto tiku xtamakxtukanit kcongregación, chu tuku xlakata? (2 Corintios 2:5-8, 11).

¹⁴ Titaxtulh kilhtamaku, Pablo katsilh pi tiku xtlawanit talakgalhin tlawalh talakgpalit chu pi xlikana nitlan xlimakgkatsi xtalakgalhin. Maski uma chixku tlawalh pi nitlan xlichuwinanka congregación, Pablo kawanilh lakgkgolotsin pi ni lu xmakgalipuwamputun. Wata kawanilh: «Xliputum minakujkan katapatitit chu tlan kamamakgkatsinitit». Chu kawanilh tuku xlakata: «Xlakata ni lu nalipuwan asta nialh natayani». Pablo lakgalhamalh uma chixku tiku xlikana nitlan xlimakgkatsi xtalakgalhin. Apóstol Pablo ni xlakaskin pi lu xlilakgaputsalh xtalakgalhin nema xtlawanit chu uma xtlawalh pi nialh xputsalh tamakgtay (kalikgalhtawakga 2 Corintios 2:5-8, 11).

15. ¿La limasiyakgo lakgkgolotsin pi palha stakyawanankgo chu limasiyakgo talakgalhaman chuna la xlilat?

 ¹⁵ Chuna la Jehová, lakgkgolotsin na lu lakgatikgo limasiyakgo talakgalhaman. Palha stakyawanankgo akxni chuna xlilat, pero limasiyakgo talakgalhaman akxni lakgchan chu komo xlilat chuna natlawakgo. Komo ni nastakyawakgo tiku tlawama talakgalhin, ni limasiyamakgo talakgalhaman, wata xlimasiyakgolh pi mastakgo talakaskin katlawaka tuku nitlan. Pero ¿kajwatiya lakgkgolotsin talakaskin nalimasiyakgo talakgalhaman?

16. Chuna la wan Proverbios 21:13, ¿tuku tlawa Jehová xpalakata tiku ni limasiyakgo talakgalhaman?

¹⁶ Putum kstalaninanin Cristo limasiyaputunaw talakgalhaman chuna la Jehová. ¿Tuku xlakata? Pulaktum wa pi xla ni kakgaxmatni tiku ni kalimasiyanikgo talakgalhaman amakgapitsin (kalikgalhtawakga Proverbios 21:13). Xlakata ni lakaskinaw pi Jehová ni nakinkakgaxmatniyan kioracioneskan, kuenta tlawayaw xlakata ni namalakatsaliyaw chuna la nitlan kalikatsiniyaw amakgapitsin. Kuenta tlawaniyaw tala tiku patinan chu kgaxmatniyaw «la tasaskin tiku nitu kgalhi». Nachuna, kuenta tlawayaw tastakyaw nema masta Biblia: «Tiku ni lakgalhamanan na ni katilakgalhamanka akxni nalakputsananikan» (Sant. 2:13). Komo nataktujuyaw chu kuenta natlawayaw pi maklakaskinaw kakinkalimasiyanikan talakgalhaman, tlakg ni tuwa katikalimasiyaniw talakgalhaman amakgapitsin. Liwaka chuna tlawaputunaw akxni wi tiku makgxtakga xtalakgalhin chu taspita kcongregación.

17. ¿La limasiyalh talakgalhaman mapakgsina David?

¹⁷ Anta kBiblia tekgsaw liʼakxilhtit la tlan nakalimasiyaniyaw talakgalhaman amakgapitsin chu ni lixkajnit nakalikatsiniyaw. Kalilakpuwaw mapakgsina David, tiku makglhuwa limasiyalh talakgalhaman. Maski mapakgsina Saúl xmakgniputun, David limasiyanilh talakgalhaman mapakgsina tiku Dios xlaksaknit chu nikxni lakpuwa namakgaxokgo o natlawani tuku nitlan (1 Sam. 24:9-12, 18, 19).

18, 19. ¿Tuku kilhtamaku David ni limasiyalh talakgalhaman?

¹⁸ Pero David ni putum kilhtamaku limasiyalh talakgalhaman. Akgtum liʼakxilhtit, akxni Nabal, chatum chixku tiku lu xaluku xwanit, nitlan likatsinilh chu ni kamaxkilh liwat David chu ksoldados, David lu sitsilh chu wa pi xʼama makgni Nabal chu putum lakchixkuwin xalak xchik. Xlakata Abigaíl, xpuskat Nabal, tlan likatsilh chu ni lakapala sitsilh, chu lakapala kalinilh liwat David chu ksoldados, David ni makgnilh Nabal chu tiku xalak xchik (1 Sam. 25:9-22, 32-35).

¹⁹ Atanu kilhtamaku, palakachuwina Natán litachuwinalh David chatum chixku tiku lhuwa tuku xkgalhi chu makgkgalhalh tantum borrego nema lu xpaxki chatum chixku tiku ni lhuwa tuku xkgalhi. David lu sitsilh chu wa: «¡Xlikana pi lama Jehová, chixku tiku chuna tlawalh xlinit!» (2 Sam. 12:1-6). David xkatsi pi xLimapakgsin Moisés xwan pi komo chatum lataman xkgalhan tantum borrego, xlimaspitat xwanit tantati borregos (Éx. 22:1). Pero akxni wa pi uma chixku xlinit xwanit lu malakatsalilh. Xlikana, Natán maklakaskilh uma liʼakxilhtit xlakata xmakgtayalh  David naʼakgatekgsa pi xla xtlawanit tlakg laklanka talakgalhin. Chu Jehová limasiyanilh David lhuwa talakgalhaman nixawa talakgalhaman nema xla limasiyanilh chixku nema Natán lichuwinalh kxliʼakxilhtit (2 Sam. 12:7-13).

20. ¿Tuku kinkamasiyaniyan xliʼakxilhtit David?

²⁰ Akxilhaw pi akxni David mastalh talakaskin wa napulalin xtasitsi, wa pi Nabal chu putum tiku xalak xchik xkalakgchan nanikgo. Chu alistalh David wa pi chixku nema Natán lichuwinalh kxliʼakxilhtit xlinit xwanit xlakata tuku xtlawanit. Uma tuku xlipulaktiy lalh, max tlawa pi nalilakpuwanaw tuku xlakata chatum chixku tiku ankgalhin tlan xlikatsi, nitlan tuku kalakpuwanilh amakgapitsin. Pero kalilakpuwaw tuku David xtitaxtuma uma kilhtamaku. Uma kilhtamaku xlin akgtum lanka takuka xlakata xtlawanit akgtum lanka talakgalhin. Komo lismaniyaw malakatsaliyaw tuku kalakpuwaniyaw amakgapitsin limasiyayaw pi nitlan wi kintakanajlakan. Jesús mastalh uma palha tastakyaw: «Nialh kalakputsanantit, xlakata na ni nakalakputsananikanatit; chuna la wixin lakputsananatit, nachuna nakalakputsananikanatit» (Mat. 7:1, 2). Wa xlakata ni lixkajnit kakalikatsiniw amakgapitsin chu kaliskujwi xlakata nalakgalhamananaw chuna la tlawa kiDioskan.

21, 22. ¿La tlan nalimasiyayaw talakgalhaman?

²¹ Talakgalhaman ni kajwatiya tuku makgkatsikan; kilhchanima wi tuku tlawakan xpalakata amakgapitsin. Kimputumkan tlan nalilakpuwanaw tiku tlan nakamakgtayayaw kkifamiliajkan, kcongregación chu niku lichuwinanaw Dios. Max pulaklhuwa natekgsaw chuna la nakalimasiyaniyaw talakgalhaman. ¿Lakgapasaw tiku maklakaskin takgoxamixat? ¿Wi tiku tlan naliniyaw tuku nawa o tlan atanu la namakgtayayaw? ¿Maklakaskin chatum tala tiku nina makgas makgamakglhtinankanit kcongregación namaʼakgpuwantini chu namakgoxamixi chatum xʼamigo? ¿Tlan nakaliniyaw amakgapitsin takgalhkgalhin nema masta laktlan tamakatsinin? Umakgolh wa la tlan nakalimasiyaniyaw talakgalhaman amakgapitsin (Job 29:12, 13; Rom. 10:14, 15; Sant. 1:27).

²² Komo kuenta natlawayaw, naʼakxilhaw pi niku wilaw tlan pulaklhuwa la nalimasiyayaw talakgalhaman. Komo nalimasiyayaw uma tayat, namakgapaxuwayaw kinTlatkan xalak akgapun, xla chatum Dios tiku «lu lakgalhamanan».