Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

ARTÍCULO NEMA NATALIKGALHTAWAKGA 42

Paxuwakgo tiku ni makgatsankgananikgo Jehová

Paxuwakgo tiku ni makgatsankgananikgo Jehová

«Paxuwakgo tiku ni makgatsankgananinankgo, tiku lilamakgo xlimapakgsin Jehová» (SAL. 119:1).

TAKILHTLIN 124 Putum kilhtamaku katataya Dios

TUKU NATALICHUWINAN a

Makgapitsi kinatalankan tiku xtanumakgo chu tiku tanumakgolhku kpulachin xlakata tatayakgo xtamapakgsin Jehová (Kaʼakxilhti párrafos 1 chu 2).

1, 2. 1) ¿Tuku katlawanikgonit mapakgsinanin kskujnin Jehová, chu tuku tlawakgonit kinatalankan? 2) ¿Tuku xlakata tlan napaxuwayaw maski nakinkaputsastalanikanan? (Kalichuwinanti tuku tasiya kxmakni revista).

 LA UKU kliwaka 30 países chu kachikinin ni mastakan talakaskin natlawayaw kintaskujutkan. Kmakgapitsi kʼumakgolh kachikinin, mapakgsinanin katamaknukgonit kpulachin kinatalankan. ¿Tuku xlakata? Kxlakatin Jehová ni tlawakgonit tuku nitlan. Kajwatiya tuku tlawakgonit wa pi likgalhtawakgakgonit chu lakputsananikgonit Biblia, kalitachuwinankgonit amakgapitsin tuku kanajlakgo chu katatamakxtumikgonit amakgapitsi xnatalankan. Na ni makgtanukgonit kpolítica. Chu maski lu kaputsastalanimaka, umakgolh kskujnin Dios ni makgatsankgananikgonit b chu limasiyakgonit pi nitu tlawa pi nialh nakakninanikgo Jehová, chu uma kamakgapaxuwa.

2 Wix max akxilhnita makgapitsi xfotoskan umakgolh xtatayananin Jehová tiku ni pekuankgo chu akxilhnita la paxuwakgo. Paxuwakgo xlakata katsikgo pi Jehová lu tlan makgkatsi xlakata ni makgatsankgananikgo (1 Crón. 29:17a). Jesús wa: «Paxuwakgo tiku kaputsastalanikanit xlakata tlawakgo tuku xaʼakgstitum […]. Lu kapaxuwatit, xlakata lhuwa tasikulunalin nakalakgchanan» (Mat. 5:10-12).

AKGTUM LU TLAN LIʼAKXILHTIT KIMPALAKATAKAN

Pedro chu Juan kawilinikgolh lu tlan liʼakxilhtit kstalaninanin Cristo xalak kinkilhtamakujkan tiku xlikgalhmakgtayatkan xtakanajlakan kxlakatin mapakgsinanin (Kaʼakxilhti párrafos 3 chu 4).

3. Chuna la wan Hechos 4:19, 20, ¿tuku tlawakgolh apóstoles akxni kaputsastalanika, chu tuku xlakata?

3 Kinatalankan titaxtumakgo xtachuna tuku titaxtukgolh apóstoles kxapulana siglo akxni kaputsastalanika xlakata xlichuwinamakgo xpalakata Jesús. Jueces xalak tribunal judío makglhuwa «kalimapakgsikgolh pi nialh xlichuwinankgolh xtukuwani Jesús» (Hech. 4:18; 5:27, 28, 40). ¿Tuku tlawakgolh apóstoles? (Kalikgalhtawakga Hechos 4:19, 20). Xkatsikgo pi chatum tiku tlakg kgalhi limapakgsin xkalimapakgsinit pi xkalitachuwinankgolh latamanin xlakata Cristo (Hech. 10:42). Wa xlakata Pedro chu Juan, kapalakachuwinankgolh putum apóstoles, chu wankgolh pi ni xʼamakgo kakgalhakgaxmatkgo, wata xʼamakgo kgalhakgaxmatkgo Dios, chu wankgolh pi chuntiya xʼamakgo lichuwinankgo xlakata Jesús. Xtachuna la komo apóstoles xkawanikgolh umakgolh jueces: «¿Tuku xlakata chuna wanatit? ¿Lakpuwanatit pi tlakg kgalhiyatit limapakgsin nixawa Dios?».

4. Chuna la wan Hechos 5:27-29, ¿tuku liʼakxilhtit kawilinikgolh apóstoles kstalaninanin Cristo, chu la tlan nachuna natlawayaw?

4 Apóstoles lu tlan liʼakxilhtit wilikgolh nema kstalaninanin Cristo tlawakgonit asta la uku: «Kilikgalhakgaxmatatkan Dios chuna la kimapakgsinakan nixawa lakchixkuwin» (kalikgalhtawakga Hechos 5:27-29). Akxni xkawilinikanitata xlakata ni makgatsankgananikgolh Dios, taxtukgolh kxlakatin tribunal judío chu «xpaxuwamakgolh xlakata xkaminini nalipatinankgo xpalakata xtukuwani Jesús», chu chuntiya lichuwinankgolh (Hech. 5:40-42).

5. ¿Tuku takgalhskinin talakaskin nakgalhtiyaw?

5 Liʼakxilhtit nema kinkawilinikgon apóstoles tlawa pi nalilakpuwanaw uma: komo xlakan xkgalhakgaxmatkgo Dios la xmapakgsinakan nixawa lakchixkuwin, ¿ni xlakatsalamakgo limapakgsin niku wan pi nakgalhakgaxmatkgo «tiku tlakg kgalhikgo limapakgsin»? (Rom. 13:1). ¿Chu akinin, la tlan nakakgalhakgaxmataw «mapakgsinanin chu napuxkun» chuna la wa apóstol Pablo, pero ni namakgatsankgananiyaw Dios, tiku tlakg xaLanka kiMapakgsinakan? (Tito 3:1).

«MAPAKGSINANIN TIKU TLAKG KGALHIKGO LIMAPAKGSIN»

6. 1) ¿Tiku kakilhchanima «mapakgsinanin tiku tlakg kgalhikgo limapakgsin» nema kalichuwinankan kRomanos 13:1, chu tuku kilitlawatkan? 2) ¿Tuku limasiyalh Jesús xlakata mapakgsinanin xalak kakilhtamaku?

6 (Kalikgalhtawakga Romanos 13:1). Kʼuma versículo, tachuwin «mapakgsinanin tiku tlakg kgalhikgo limapakgsin» kakilhchanima mapakgsinanin xalak kakilhtamaku tiku kawanikgo amakgapitsi latamanin tuku xlitlawatkan. Kstalaninanin Cristo kilikgalhakgaxmatatkan umakgolh mapakgsinanin. Xlakan makgtayanankgo ni naʼanan taʼakglhuwit, akxilhkgo pi namakgantaxtikan limapakgsin chu asta min kilhtamaku kamakgtayakgo xkachikin Jehová (Apoc. 12:16). Wa xlakata kinkalimapakgsikanan pi kakamaxkiw lilakgaxokgon, kakakgalhakgaxmatwi chu kakamaxkiw kakni nema skinkgo (Rom. 13:7). Pero umakgolh mapakgsinanin kgalhikgo limapakgsin kaj xlakata Jehová kamaxkinit talakaskin. Jesús liwana limasiyalh uma akxni mapakgsina xalak Roma, Poncio Pilato, xkgalhputsama. Akxni Pilato wanilh pi xkgalhi limapakgsin xlakata namakgxtakga o namamakgnininan, Jesús kgalhtilh: «Ni xkgalhi limapakgsin wi tuku nakintlawaniya komo ni xala talhman xmaxkikanti» (Juan 19:11). Xtachuna la Pilato, putum mapakgsinanin chu políticos xalak kinkilhtamakujkan ni kgalhikgo putum limapakgsin.

7. ¿Tuku kilhtamaku ni kilikgalhakgaxmatatkan mapakgsinanin xalak kakilhtamaku, chu tuku xlikatsitkan?

7 Kstalaninanin Cristo kakgalhakgaxmataw mapakgsinanin akxni xlimapakgsinkan ni talalakatawaka xlimapakgsin Jehová. Pero, akxni kinkaskinikgoyan pi katlawaw tuku Dios wan pi nitlan o kinkawanikgoyan pi nialh katlawaw tuku Dios kinkawaninitan pi katlawaw, ni kakgalhakgaxmataw. Akgtum liʼakxilhtit, max nakamafuerzajliniputunkgo kamanan pi soldados kalitaxtukgolh. c O max nawankgo pi nialh kalimaklakaskiw kibibliajkan chu kilikgalhtawakgakan, nialh kalichuwinaw Dios chu nialh katamakxtumiw. Akxni mapakgsinanin malakatsalikgo limapakgsin nema kamaxkikanit, chu kaputsastalanikgo kstalaninanin Cristo, Dios nakaskini kuenta. ¡Jehová kaʼakxilhma! (Ecl. 5:8).

8. ¿Tuku xlakata Jehová ni xtachuna mapakgsinanin xalak kakilhtamaku?

8 Tachuwin mapakgsinanin tiku tlakg kgalhikgo limapakgsin kilhchanima pi kamaxkikanit tsinu limapakgsin. Pero ni kgalhikgo putuminika limapakgsin, kajwatiya Jehová kgalhi putuminika limapakgsin. Anta kBiblia tekgsaw makgtati niku wan pi Jehová wa tiku tlakg xaLanka (Dan. 7:18, 22, 25, 27).

TIKU TLAKG XALANKA O LANKA XLAKATSUKUT

9. ¿Tuku makxilhnika palakachuwina Daniel?

9 Palakachuwina Daniel wi tuku akxilhli nema liwana limasiya pi Jehová tlakg Lanka nixawa amakgapitsi tiku kgalhikgo limapakgsin. Pulana akxilhli tantati laklanka lapanit nema kakilhchanima laklanka tamapakgsin xalamakgasa chu xala uku: Babilonia, Medopersia, Grecia chu Roma, chu lanka tamapakgsin niku makgtanuma Reino Unido chu Estados Unidos, nema mapakgsinama uma kilhtamaku (Dan. 7:1-3, 17). Alistalh, Daniel akxilhli pi Jehová xwi kxlaktawilh kʼakgapun (Dan. 7:9, 10). Tuku akxilhli uma palakachuwina wi tuku kamalakapastakaputun mapakgsinanin xala uku.

10. Chuna la wan Daniel 7:13, 14, 27, ¿tiku kamaxki Jehová limapakgsin xlakata namapakgsinankgo kKatiyatni, chu tuku kinkamasiyaniyan uma xpalakata?

10 (Kalikgalhtawakga Daniel 7:13, 14, 27). Daniel akxilha pi Dios kamakglhti putum limapakgsin mapakgsinanin xalak kakilhtamaku chu wa kamaxki tiku tlakg kalakgchan chu kgalhikgo litliwakga. ¿Tiku umakgolh? Chatum tiku xtachuna «la xkgawasa chixku», Jesucristo, chu «ksantujlanin tiku Lanka xlakatsukut», 144,000, tiku natamapakgsinankgo «putum kilhtamaku» (Dan. 7:18). Xlikana pi Jehová wa tiku tlakg Lanka xlakatsukut, xlakata kajwatiya xla kgalhi limapakgsin tlan natlawa tuku lichuwinaw.

11. ¿Tuku atanu tsokgli Daniel nema limasiya pi Jehová tlakg Lanka?

11 Tu akxilhli Daniel tatalakxtumi tuku xlichuwinanita xapulana. Palakachuwina wa pi «Dios xalak akgapun […] kalakgpali mapakgsinanin chu kawili xasasti mapakgsinanin». Chu wampa pi «Dios xala Talhman wa Mapakgsina kxtamapakgsinkan latamanin chu xla maxki tiku maxkiputun» (Dan. 2:19-21; 4:17). ¿Minit kilhtamaku akxni Jehová kamapanunit o kawilinit mapakgsinanin? Chuna.

Jehová makglhtilh tamapakgsin Belsasar chu kamaxkilh medos chu persas (Kaʼakxilhti párrafo 12).

12. Kalichuwinanti la Jehová kamapanulh mapakgsinanin makgasa. (Kaʼakxilhti dibujo).

12 Jehová limasiyanit pi wa tiku tlakg Lanka nixawa «mapakgsinanin tiku tlakg kgalhikgo limapakgsin». Kaʼakxilhwi pulaktutu liʼakxilhtit. Faraón xalak Egipto skujni kalimaxtulh xkachikin Jehová, chu makglhuwa wa pi ni xʼama kamakgxtakga. Pero Dios kalakgmaxtulh chu mamuxtilh faraón kxaSpinini pupunu (Éx. 14:26-28; Sal. 136:15). Mapakgsina xalak Babilonia, Belsasar, tlawalh akgtum lanka taway chu lakatakilh «xMalana akgapun» chu wa kakakninanilh «dioses xaplata chu xaʼoro» nixawa Jehová (Dan. 5:22, 23). Pero Dios maktujulh uma tlankajwa chixku. «Uma katsisni» Belsasar makgnika, chu xtamapakgsin kamaxkika medos chu persas (Dan. 5:28, 30, 31). Mapakgsina Herodes Agripa I, xalak Palestina, mamakgnininalh apóstol Santiago chu alistalh matamaknuninalh kpulachin apóstol Pedro xlakata na xmamakgnininamputun. Pero Dios ni maxkilh talakaskin natlawa tuku xlakpuwanit. «Xʼángel Jehová masipanilh [o makgatatatlalh]», chu Herodes nilh (Hech. 12:1-5, 21-23).

13. Kalichuwinanti akgtum liʼakxilhtit xlakata la Jehová kamakgatlajalh lhuwa mapakgsinanin.

13 Jehová na limasiyanit pi ni makgatlajakgo maski lhuwa mapakgsinanin. Kalitalatlawanalh israelitas chu kamakgtayalh nakamasputukgo 31 mapakgsinanin xalak Canaán chu akgchipakgolh Tiyat nema xKawanikanit pi Nakamaxkikan (Jos. 11:4-6, 20; 12:1, 7, 24). Na makgnilh mapakgsina Ben-Hadad chu amakgapitsi 32 mapakgsinanin xalak Siria tiku kitalatlawakgolh Israel (1 Rey. 20:1, 26-29).

14, 15. 1) ¿Tuku wankgolh mapakgsinanin Nabucodonosor chu Darío xlakata Jehová? 2) ¿Tuku wa chatum tiku tsokgli salmo xlakata Jehová chu xkachikin?

14 Jehová makglhuwa limasiyanit pi wa tiku tlakg Lanka. Akxni mapakgsina xalak Babilonia, Nabucodonosor, litlankajwanalh xlimakgatliwakga chu limapakgsin nema xkgalhi nixawa nawan pi Jehová wa tiku lakgchan namalankikan, Dios tlawalh pi xʼakgwitilh. Akxni liwana lakapastaknampa, Nabucodonosor malankilh Jehová chu wa pi xtamapakgsin putum kilhtamaku namakgapala. Chu wa pi nitila tlawa ni namakgantaxti tuku lakpuwanit (Dan. 4:30, 33-35). Akxni Jehová xlakgmaxtunita Daniel akxni xmujukanit niku wilakgo leones, mapakgsina Darío limapakgsinalh uma: «Putum latamanin xliputum kkintamapakgsin xlipekuanitkan xDios Daniel. Xlakata xla wa xastakna Dios chu putum kilhtamaku lama. Xtamapakgsin nikxni katimasputuka chu putum kilhtamaku namapakgsinan» (Dan. 6:7-10, 19-22, 26, 27).

15 Chatum tiku tsokgli salmo, wa: «Jehová tlawanit pi ni kakgantaxtulh tuku nitlan xlakkaxwilikgonit kachikinin; laktlawanit tuku xtlawaputunkgo kachikinin». Chu wampa: «¡Paxuwa kachikin tiku xDios wa Jehová, kachikin tiku xla laksaknit xlakata natapakgsini!» (Sal. 33:10, 12). ¡Xlikana pi uma kinkamakgpuwantiniyan ni namakgatsankgananiyaw Jehová!

XAʼAWATIYA GUERRA

Jehová nakamaklakaskin lhuwa xʼángeles xlakata nakamasputukgo lhuwa kachikinin (Kaʼakxilhti párrafos 16 chu 17).

16. ¿Tuku liwana katsiyaw chu tuku xlakata? (Kaʼakxilhti dibujo).

16 Akxilhnitawa tuku Jehová tlawalh makgasa. Pero ¿tuku kgalhkgalhiyaw natlawa kilhtamaku nema talakatsuwima? Liwana katsiyaw pi Jehová nakalakgmaxtu xlakskujnin tiku ni namakgxtakgkgo akxni lama nawan «lhuwa tapatin» (Mat. 24:21; Dan. 12:1). Chuna natlawa akxni lhuwa kachikinin nema Biblia kalimapakuwi Gog xalak Magog, nakatalatlawakgo xlakskujnin Jehová tiku ni makgxtakgkgo. Asta maski umakgolh talatlawananin likgatsi nawan 193 tiku makgtapakgsikgo kNaciones Unidas, Jehová chu lhuwa xʼángeles nakamasputukgo. Jehová malaknu: «Xlikana naktlawa pi lanka naklitaxtu chu naktasantujli chu naktlawa pi kakilakgapaska kxlakatin lhuwa laklanka kachikinin; chu nakatsikgo pi akit Jehová» (Ezeq. 38:14-16, 23; Sal. 46:10).

17. ¿Tuku nakaʼakgspula mapakgsinanin xalak Katiyatni chu tuku nakakitaxtuni tiku ni makgatsankgananinankgo?

17 Akxni Gog natalatlawa xkachikin Jehová natsuku Armagedón, niku Jehová nakamasputu «putum mapakgsinanin kxliputum katiyatni» (Apoc. 16:14, 16; 19:19-21). Chu «kajwatiya tiku xaʼakgstitum nalatamakgo kkatiyatni chu kajwatiya tiku ni makgatsankgananinankgo nalatamakgo anta» (Prov. 2:21).

CHUNTIYA NI KAMAKGATSANKGANANINAW

18. ¿Tuku tlawakgonit xaxlikana kstalaninanin Cristo, chu tuku xlakata? (Daniel 3:28).

18 Chuna la titaxtunit kilhtamaku, lhuwa xaxlikana kstalaninanin Cristo kalitamaknukanit kpulachin chu asta kalipekua wilikgonit xlatamatkan xlakata paxkikgo Jehová, Mapakgsina tiku Lanka xlakatsukut. Liwana lakkaxwilikgonit ni namakgatsankgananikgo Jehová chuna la kgalhtutu hebreos tiku lakgtaxtukgolh akxni katamaknuka kʼhorno xlakata ni makgxtakgkgolh Jehová (kalikgalhtawakga Daniel 3:28).

19. ¿Tuku nakalilakputsanani Jehová kskujnin, chu tuku kilitlawatkan la uku?

19 Salmista David xkatsi pi lu xlakaskinka ni namakgatsankgananiyaw Jehová. Xla tsokgwililh: «Jehová wa tiku nakamalakgaxokge kachikinin. Oh, Jehová, kakililakputsanani tuku tlan ktlawanit, chuna la ni kmakgatsankgananinanit» (Sal. 7:8). Chu wampa: «Tuku xaʼakgstitum chu tuku xatlan kakinkuentajtlawakgolh» (Sal. 25:21). Tuku tlakg tlan natlawayaw kkilatamatkan wa pi ni namakgxtakgaw Jehová, ni namakgatsankgananiyaw maski kalalh tuku kalalh. Komo chuna natlawayaw, namakgkatsiyaw chuna la salmista tiku tsokgwililh: «Paxuwakgo tiku ni makgatsankgananinankgo, tiku lilamakgo xlimapakgsin Jehová» (Sal. 119:1).

TAKILHTLIN 122 ¡Nikxni kamakgxtakgwi Dios!

a Biblia kawani kstalaninanin Cristo pi xlikgalhakgaxmatatkan tiku kgalhikgo limapakgsin, uma kakilhchanima mapakgsinanin xalak uma kakilhtamaku. Pero makgapitsi mapakgsinanin talalakatawakakgo Jehová chu kskujnin. ¿La tlan nakakgalhakgaxmataw mapakgsinanin pero ni namakgatsankgananiyaw Jehová?

b TUKU LU XLAKASKINKA: Ni namakgatsankgananinanaw kilhchanima pi ni namakgxtakgaw Jehová chu putum kilhtamaku nalimasiyayaw pi wa lakgchan namapakgsinan, asta maski natitaxtuyaw tuku tuwa.

c Kaʼakxilhti kʼuma revista artículo «¿Tuku xlakata ni anaw kʼguerra chuna la xtlawakgo israelitas?».