1. ¿Tuku kilhchanima pi lakaskinaw pi Dios kakinkapulalin, chu la kinkamakgtayayan uma nakgalhiyaw xaxlikana tapaxuwan?

 XAXLIKANA tapaxuwan ni kajwatiya puntsu makgapala, makgapala putum kilhtamaku. Ktaʼakgchuwin xalak Sipi, Jesús lichuwinalh tuku tlan natlawayaw. Wa: «Paxuwakgo tiku lakaskinkgo pi Dios kakapulalilh» (Mat. 5:3). Xla xkatsi pi kinkamalakatsukikan xlakata nalakgapasputunaw chu namaxkiyaw kakni kiMalakatsukinakan Jehová. Wa uma tuku kilhchanima akxni Biblia wan: «Lakaskinkgo pi Dios kakapulalilh». Chu xlakata Jehová chatum «xapaxuwana Dios», tiku skujnaniyaw xatapaxuwan kiliskujnanitkan (1 Tim. 1:11).

2, 3. 1) Chuna la wa Jesús, ¿tiku atanu na tlan napaxuwakgo? 2) ¿Tuku naʼakxilhaw kʼuma artículo, chu tuku xlakata lu xlakaskinka nalichuwinanaw uma?

² ¿Kajwatiya tlan napaxuwayaw komo ni nakgalhiyaw taʼakglhuwit? Ni. Anta kTaʼakgchuwin xalak sipi, Jesús lichuwinalh tuku kaks malakawaninan. Lichuwinalh pi «tiku talipuwanimakgo» tlan napaxuwakgo maski max nitlan limakgkatsikgo talakgalhin nema tlawakgolh makgasa o maski titaxtumakgo tuku tuwa. Jesús na wa pi tlan napaxuwakgo «tiku kaputsastalanikanit xlakata tlawakgo tuku xaʼakgstitum» o kawanikanit «tuku lixkajni» kaj xlakata kstalaninanin litaxtukgo (Mat. 5:4, 10, 11). Pero ¿la tlan napaxuwaya komo titaxtupat tuku tuwa?

³ Jesús masiyalh pi tuku limin xaxlikana tapaxuwan ni wa tuku titaxtuyaw kkilatamatkan, wata wa komo nalakgapasaw chu nakakninaniyaw Dios (Sant. 4:8). ¿La tlan chuna natlawayaw? Kʼuma artículo, nalichuwinanaw pulaktutu tuku nakinkamakgtayayan nakgalhiyaw xaxlikana tapaxuwan.

4. Xlakata nakgalhiyaw xaxlikana tapaxuwan, ¿tuku xapulana talakaskin natlawayaw? (Salmo 1:1-3).

⁴ PULANA: Xlakata nakgalhiyaw xaxlikana tapaxuwan,  kilimatliwakglhatkan kintakanajlakan. Xlakata latamanin chu animales tlan chuntiya nalatamakgo, talakaskin nawayankgo. Pero kajwatiya latamanin maklakaskinkgo taway nema namatliwakglha xtakanajlakan. Chu talakaskin namatliwakglhaw kintakanajlakan. Wa xlakata Jesús wa: «Ni kajwatiya kaxtalanchu nalilatama chixku, wata putum tachuwin nema taxtu kxkilhni Jehová» (Mat. 4:4). Wa xlakata, ni katitaxtulh nipara akgtum kilhtamaku komo ni nalikgalhtawakgayaw xTachuwin Dios, Biblia. Salmista wa: «Paxuwa chixku tiku […] lipaxuwa xlimapakgsin Jehová; kakuwani chu katsisni likgalhtawakga xlimapakgsin» (kalikgalhtawakga Salmo 1:1-3).

5, 6. 1) ¿Tuku tlan nakatsiniyaw kBiblia? 2) ¿La kinkamakgtayayan akxni likgalhtawakgayaw Biblia?

⁵ Xlakata Jehová lu kinkapaxkiyan, kinkawaniyan kBiblia tuku tlan natlawayaw xlakata nakgalhiyaw tapaxuwan. Akgtum liʼakxilhtit, kinkamasiyaniyan tuku xlakata kinkamaxkin latamat, la tlan xʼamigos nawanaw chu tuku kilitlawatkan xlakata nakinkatapatiyan kintalakgalhinkan. Na kinkalitachuwinanan tuku lu tlan natlawa kimpalakatakan (Jer. 29:11). Lu lipaxuwayaw akxni likgalhtawakgayaw Biblia chu katsiniyaw putum uma.

⁶ Chuna la katsiyaw, Biblia limin lhuwa tastakyaw nema kinkamakgtayayan kkilatamatkan. Akxni makgantaxtiyaw, kgalhiyaw tapaxuwan. Wa xlakata, komo taʼakglhuwit lu kinkamakgalipuwaman, tlakg kalimaxtuw kilhtamaku nalikgalhtawakgayaw xTachuwin Jehová chu nalilakpuwanaw. Jesús wa: «¡Paxuwakgo tiku kgaxmatkgo xtachuwin Dios chu makgantaxtikgo!» (Luc. 11:28).

7. ¿Tuku tlan natlawayaw xlakata tlakg nalipaxuwayaw akxni likgalhtawakgayaw xTachuwin Dios?

 ⁷ Akxni likgalhtawakgayaw xTachuwin Dios, kalimaxtuw kilhtamaku xlakata “nalipaxuwayaw”. ¿Tuku wamputun uma? Kawiliw akgtum liʼakxilhtit. Kalakpuwaw pi wi tiku kinkakaxtlawaniyan liwat nema lu lakgatiyaw. Pero xlakata lu lakapalamaw o lhuwa tuku lilakgaputsamaw, lakapala wayaw chu nipara kgalhwananaw komo kgama. Akxni wayankgoyaw, max akxilhaw pi lu lakapala wayaw chu lakpuwanaw pi tlakg tlan xtiwa komo lakatsuku xtiwayaw chu xtilipaxuwaw kiliwatkan. Nachuna la akxni likgalhtawakgayaw Biblia. Max lu lakapala likgalhtawakgayaw chu ni lipaxuwayaw tuku kinkamasiyaniman. Kalimaxtuw kilhtamaku nalipaxuwayaw tuku likgalhtawakgamaw, kaʼakxilhlakachaw tuku xtlawamaka chu la xchuwinamaka. Komo natlawayaw putum uma, tlakg napaxuwayaw.

8. ¿La makgantaxtima taskujut nema lakgayawakanit «skujni xatalipaw chu xaskgalala»? (Na kaʼakxilhti nota).

⁸ Jesús lakgayawanit «skujni xatalipaw chu xaskgalala» xlakata nakinkamaxkiyan tuku matliwakglha kintakanajlakan kkilhtamaku akxni xlilat, chu kgalhiyaw lhuwa tuku matliwakglha kintakanajlakan (Mat. 24:45). b Wa Biblia tuku tlakg maklakaskinkgo xlakata namatliwakglhkgo kintakanajlakan (1 Tes. 2:13). Uma kinkamakgtayayan nakatsiyaw la lakpuwan Jehová, chuna la masiya Biblia. Wa xlakata likgalhtawakgayaw revistas Makatsinina chu ¡Despertad!, chu artículos nema min kjw.org. Na lakkaxwiliyaw tuku naʼakxilhkan ktamakxtumit xla itat semana chu ksputat semana, chu akxilhaw akgatunu papaʼ programas xla JW Broadcasting^® kkintachuwinkan. Komo namakgamakglhtinanaw putum uma tuku matliwakglha kintakanajlakan nakinkamakgtayayan natlawayaw xlipulaktiy tuku nakinkaliminiyan tapaxuwan.

9. ¿Tuku xlipulaktiy kilitlawatkan xlakata nakgalhiyaw xaxlikana tapaxuwan?

⁹ PULAKTIY: Xlakata nakgalhiyaw xaxlikana tapaxuwan, talakaskin nakgalhakgaxmataw xlimapakgsin Jehová. Chatum tiku tsokgli salmo wa: «Paxuwa tiku pekuani Jehová, tiku tlawan kxtiji» (Sal. 128:1). Pekuanikan Jehová kilhchanima pi lu maxkikan kakni chu ni tlawaputunkan tuku namakgalipuwan (Prov. 16:6). Wa xlakata lu liskujaw nakgalhakgaxmataw limapakgsin nema min kBiblia niku kinkawaniyan tuku tlan chu tuku nitlan (2 Cor. 7:1). Komo natlawayaw tuku Jehová paxki chu nalakgmakganaw tuku xkajni, napaxuwayaw (Sal. 37:27; 97:10; Rom. 12:9).

10. Chuna la wan Romanos 12:2, ¿tuku kilitlawatkan?

¹⁰ (Kalikgalhtawakga Romanos 12:2). Max wi tiku katsi pi Jehová lakgchan nawan tuku tlan chu tuku nitlan, pero na xlakaskinka nakgalhakgaxmata xlimapakgsin Dios. Kawiliw akgtum liʼakxilhtit. Chatum lataman max katsi pi mapakgsinanin kalakgchan nawankgo la xlilakapala namatlawani xputlaw, pero max ni kgalhakgaxmatputun umakgolh limapakgsin. Wa xlakata tlakg lakapala matlawani xputlaw. Xtachuna la uma, kintayatkan nalimasiya komo xlikana kanajlayaw pi kgalhakgaxmatkan xlimapakgsin Jehová wa tuku tlakg tlan (Prov. 12:28). David xkatsi pi chuna xwanit, xlakata wanilh Jehová: «Kimalakgapasniya tiji nema linan klatamat. Kmilakatin anan lhuwa tapaxuwan; kmimpakgastakat na’anan tapaxuwan xliputum kilhtamaku» (Sal. 16:11).

11, 12. 1) ¿Tuku kuenta kilitlawatkan akxni lakgaputsamaw o taxlajwaninitaw? 2) ¿La nakinkamakgtayayan tuku wan Filipenses 4:8 liwana nalaksakaw tuku nalilakgastananaw?

 ¹¹ Akxni lakgaputsamaw o taxlajwaninitaw, max naputsayaw tuku nakinkamakgtayayan napatsankgayaw kintaʼakglhuwitkan, chu uma ni talakgalhin. Pero kuentajkilitlawatkan xlakata ni natlawayaw tuku Jehová xkajni (Efes. 5:10-12, 15-17).

¹² Ktatsokgni nema apóstol Pablo kamalakgachanilh natalan xalak Filipos, kawanilh pi xlilakpuwankgolh tuku xaʼakgstitum, tuku xaskulunku chu tuku tlawa pi latamanin napaxkinankgo (kalikgalhtawakga Filipenses 4:8). Maski Pablo ni xlichuwinama talakgastan, tuku wa tlan nakinkamakgtayayan akxni nalaksakaw tuku nalilakgastananaw. Katlawaw uma: anta niku kʼuma versículo wan «putum tuku» kawiliniw tachuwin putum «takilhtlin», «películas», «libros» o «videojuegos». Uma nakinkamakgtayayan nalilakpuwanaw tuku tlan xʼakxilhli Dios chu tuku ni. Latamaputunaw chuna la wan xlimapakgsin Jehová (Sal. 119:1-3). Komo chuna natlawayaw, nakgalhiyaw xatlan talakapastakni, chu uma nakinkamakgtayayan natlawayaw xlipulaktutu tuku nakinkaliminiyan xaxlikana tapaxuwan (Hech. 23:1).

13. ¿Tuku xlipulaktutu nakinkamakgtayayan nakgalhiyaw xaxlikana tapaxuwan? (Juan 4:23, 24).

¹³ PULAKTUTU: Pulana kiliwilitkan takaknin nema maxkiyaw Jehová. Xlakata Jehová wa kiMalakatsukinakan, lakgchan nakakninaniyaw (Apoc. 4:11; 14:6, 7). Wa xlakata, tuku tlakg xlakaskinka xliwanat kkilatamatkan wa nakakninaniyaw chuna la xla lakaskin, nalikakninaniyaw «espíritu chu xaxlikana» (kalikgalhtawakga Juan 4:23, 24). Lakaskinaw pi xʼespíritu santo Dios wa napulalin chuna la kakninaniyaw xlakata ni nalakatsala tuku xlikana masiya Biblia. Kintakakninkan wa tuku tlakg xlakaskinka xliwanat asta maski lamaw niku ni mastakan talakaskin natlawayaw kintaskujutkan. La uku, liwaka 100 natalan katamaknukanit kpulachin kaj xlakata xtatayananin Jehová litaxtukgo. c Maski chuna, paxuwakgo xlakata tlawakgo putum tuku matlanikgo xlakata natlawanikgo oración Dios, nakgalhtawakgakgo chu nakalitachuwinankgo amakgapitsin xlakata Dios chu xTamapakgsin. Maski nakinkalikgalhkgamanankanan o nakinkaputsastalanikanan, paxuwayaw xlakata katsiyaw pi Jehová ni kinkamakgxtakgan chu nakinkasikulunatlawayan (Sant. 1:12; 1 Ped. 4:14).

14. ¿Tuku akgspulalh chatum tala kgawasa xalak Tayikistán, chu tuku xlakata?

¹⁴ Wilakgo liʼakxilhtit xala uku nema limasiya pi pulaktutu tuku lichuwinanitawa nakinkamakgtayayan nakgalhiyaw xaxlikana tapaxuwan, maski tanu tanu tuku titaxtuyaw. Kalichuwinaw xliʼakxilhtit Yovidón Boboyónov, chatum kgawasa xalak Tayikistán tiku kgalhi 19 kata. Xlakata ni soldado litaxtuputulh, 4 xla octubre kata 2019 xafuerza kitamakxtuka kxchik. Akglhuwa papaʼ tamaknuka kpulachin chu lu nitlan likatsinika xtachuna la tiku tlawanit tuku lu nitlan. Lhuwa periodistas chu televisión xalak lakalhuwa kachikinin lichuwinankgolh tuku nitlan xtlawanimaka. Makatsininanka pi wilinika xlakata xafuerza xmawaniputunkan akgtum juramento chu xlakaskinkan pi klhakgalh  uniforme xla soldado. Alistalh, malakgachaka niku xafuerza xkamatlawikan xapalha taskujut asta akxni mapakgsina xalak xpaís wa pi xtapatika chu limapakgsinalh pi xmakgxtakgka. Yovidón ni makgxtakglhli Dios chu chuntiya paxuwa maski titaxtulh putum uma. ¿Tuku makgtayalh? Ankgalhin lakapastakli pi xmaklakaskin xtamakgtay Dios.

15. ¿La matliwakglhli xtakanajla Yovidón akxni xtanuma kpulachin?

¹⁵ Akxni xtanuma kpulachin, Yovidón chuntiya matliwakglhli xtakanajla maski ni xkgalhi Biblia chu atanu likgalhtawakga. ¿La tlawalh? Akxni natalan xlinikgo liwat, xtsokgwilinikgo kbolsas texto xala chali chali. Chuna Yovidón tlan xlikgalhtawakga Biblia chu tlan xlilakpuwan chali chali. Akxni taxtulh kpulachin, kamaxkilh uma tastakyaw tiku nina titaxtukgo tuku lu tuwa: «Kamaklakaskintit minkilhtamakujkan xlakata natalakatsuwiniyatit Jehová, xlakata la uku nitu kaputsastalanipakantit. Xlakata tlan natlawayatit uma, xlakaskinka nalikgalhtawakgayatit Biblia chu kilikgalhtawakgakan».

16. ¿Tuku xlilakpuwan Yovidón?

¹⁶ Kintalakan Yovidón kgalhakgaxmatli xlimapakgsin Jehová. Ni lilakpuwa chu ni tlawalh tuku nitlan, wata wa lilakpuwa Jehová  chu tuku xla xlakaskinka liʼakxilha. Xlimaxtu kilhtamaku naʼakxilha xtamalakatsukin Dios. Chali chali tsisa xtakilhtlin laktsu tsiktsi xmastakwani, chu katsisni xʼakxilha Papaʼ chu staku. Xla wa: «Umakgolh xtamaskiwin Jehová xkimakgapaxuwa chu tlakg tlan xkimamakgkatsini». Akxni xtapalh liʼakxilhaw tuku xla kintakanajlakan chu tuku Jehová malakatsukinit, kinkamakgapaxuwayan, chu uma tapaxuwan kinkamaxkiyan litliwakga xlakata natayaniyaw.

17. ¿La tlan namakgtaya 1 Pedro 1:6, 7 tiku na titaxtuma tuku titaxtulh tala Yovidón?

¹⁷ Yovidón na pulana wililh kxlatamat takaknin nema xmaxki Jehová. Xkatsi pi tuku tlakg xlakaskinka xwanit wa ni namakgatsankganani Jehová. Jesús wa: «Wa Jehová miDios tiku xlilat nakakninaniya chu kajwatiya xla nakgalhakgaxpatniya» (Luc. 4:8). Comandantes chu soldados xlakaskinkgo pi Yovidón xmakgxtakgli xtakanajla. Pero xla ankgalhin xtlawani oración Jehová, chu kskini pi xmakgtayalh natayani chu ni namakgxtakga. Maski lhuwa tuku nitlan tlawanika, Yovidón ni makgxtakgli Jehová. La uku, paxuwa xlakata kgalhi tuku ni xkgalhi akxni nina xlinkan, akxni nina xwilinikan chu nina xtamaknukan kpulachin: akgtum tliwakga takanajla nema tayaninit (kalikgalhtawakga 1 Pedro 1:6, 7).

18. ¿Tuku nakinkamakgtayayan nakgalhiyaw tapaxuwan?

¹⁸ Jehová katsi tuku maklakaskinaw xlakata nakgalhiyaw xaxlikana tapaxuwan. Komo natlawayaw uma pulaktutu tuku lichuwinanitaw kʼuma artículo, chuntiya napaxuwayaw maski natitaxtuyaw taʼakglhuwit. Chuna tlan nawanaw tuku wa salmista: «¡Paxuwa kachikin tiku xDios wa Jehová!» (Sal. 144:15).