Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

1923: titaxtunita akgtum ciento kata

1923: titaxtunita akgtum ciento kata

REVISTA The Watch Tower 1 xla enero kata 1923 wa: «Lhuwa tuku tlawaputunaw kkata 1923. Lanka talakgalhaman liʼakxilhaw nakalitachuwinanaw Dios latamanin tiku patinamakgo chu nakamasiyaniyaw pi talakatsuwima tlakg xatlan kilhtamaku». Uma kata, xLikgalhtawakgananin Biblia lhuwa tuku lakgpalikgolh xlakata la xkakninanikgo Jehová ktamakxtumit, kʼasambleas chu xlakata la xlichuwinankgo Dios. Uma makgtayanalh xlakata xkachikin Dios makxtum xtawi asta la uku.

TAMAKXTUMIT MAKGTAYANALH MAKXTUM NATAWILAKAN

Maktum calendario niku limin textos xalak Biblia chu número xla takilhtlin.

Uma kata, xkachikin Dios wi tuku lakgpalilh nema makgtayanalh xlakata xLikgalhtawakgananin Biblia tlakg makxtum xkakninanikgolh Jehová. Revista The Watch Tower tsukulh lichuwinan tuku xkilhchanima textos xalak Biblia nema xlakputsananikan ktamakxtumit akgatunu semana. Nachuna, xLikgalhtawakgananin Biblia xtlawakgo akgtum calendario nema xlimin texto xalak Biblia nema xlakgchan akgatunu semana chu akgtum takilhtlin xla akgatunu kilhtamaku, nema tlan xlikilhtlikgolh akxni xʼakstukan xkgalhtawakgakgolh o akxni xkatakgalhtawakgakgolh xfamiliajkan.

Akxni xʼanan tamakxtumit, xLikgalhtawakgananin Biblia xlichuwinankgo la xkakitaxtuninit akxni xlichuwinankgo Dios, xpaxtikatsinikgo Jehová, xlikilhtlikgo akgtum takilhtlin o asta xtlawakgo akgtum oración. Eva Barney, tiku tamunulh kkata 1923 akxni xkgalhi 15 kata, wa: «Komo chatum tala xlichuwinamputun la xkitaxtuninit akxni xlichuwinama Dios, xtaya chu wa uma tuku xlimatsuki xtakgalhchuwin “Kpaxtikatsiniputun kiMalanakan xlakata kilimasiyaninit xtalakgalhaman...”». Makgapitsi natalan lu xlakgatikgo xlichuwinankgo la xkakitaxtuninit. Tala Barney lichuwinalh: «Kintalakan Godwin, tiku xlina kata, ankgalhin xlakgati xlichuwinan la xkitaxtuninit. Pero akxni xpuskat x’akxilha pi tala tiku xpulalin tamakxtumit xtsuku tlakgwan chu xtasiya pi nialh xlakaskin pi tala Godwin xchuwinalh, xtsuku lhtankni klhakgat tala Godwin chu xla xtawila».

Makgtum akgatunu papaʼ, akgatunu clase o congregación xtlawa akgtum lu xlakaskinka tamakxtumit. Revista The Watch Tower 1 xla abril kata 1923, lichuwinalh tuku xtlawakan: «Itat tamakxtumit namaklakaskinkan xlakata natalan nalichuwinankgo la kakitaxtuninit akxni lichuwinankgo Dios chu nakalimakgpuwantinikgo amakgapitsin natalan […]. Klakpuwanaw pi komo putum natalan watiya tuku natlawakgo, tlakg makxtum natawilakgo».

Umakgolh tamakxtumit lu makgtayalh Charles Martin, chatum publicador xalak Vancouver (Canadá) tiku xkgalhi 19 kata. Xla wa: «Anta kkatsinilh tuku nakwan akxni naklichuwinan Dios. Natalan xlichuwinankgo la xkakitaxtuninit akxni xʼankgo lichuwinankgo Dios akgatunu chiki. Uma xkimakgtaya nakkatsi tuku nakwan chu la nakkgalhtinan akxni wi tiku ni xkinkgaxmatniputulh».

LICHUWINANKAN DIOS MAKGTAYANAN MAKXTUM NATAWILAKAN

Likgalhtawakga Bulletin 1 xla mayo kata 1923.

Atanu tuku kamakgtayalh natalan makxtum natawilakgo, wa akxni xʼankgo lichuwinankgo Dios. Revista The Watch Tower 1 xla abril kata 1923 wa: «Xlakata kimputumkan makxtum natlawayaw taskujut […], martes 1 xla mayo kata 1923 kimputumkan naʼanaw lichuwinanaw Dios. Chu chuna natlawayaw martes akgatunu papaʼ […]. Putum publicadores xlimakgtlawatkan uma taskujut».

Xlikgalhtawakgananin Biblia tiku aku kstakmakgo na xlichuwinankgo Dios. Chatum tala tsumat tiku xwanikan Hazel Burford, tiku kkata 1923 xkgalhi 16 kata, wa: «Likgalhtawakga Bulletin xlimin makgapitsi liʼakxilhtit xlakata la lichuwinankan Dios nema xtalakaskin kalakaniya o de memoria xakkatsiniw. a Kintata chu akit lu xatapaxuwan xaktlawayaw putum uma». Pero Hazel titaxtulh tuku nikxni xlakpuwanit. Xla wan: «Chatum tala tiku xlina kata ni xlakaskin pi xakkalitachuwinalh amakgapitsin tuku akit xakkanajla. Uma kilhtamaku, makgapitsi natalan ni xʼakgatekgskgo pi putum xLikgalhtawakgananin Biblia, asta laktsuman chu lakgkgawasan, xtalakaskin xmalankikgolh kiMalakatsukinakan» (Sal. 148:​12, 13). Pero Hazel chuntiya lichuwinalh Dios. Kilalh kxliʼakgtiy clase xla Escuela de Galaad chu misionera litaxtulh kPanamá. Titaxtulh kilhtamaku, umakgolh natalan lakgpalikgolh tuku xlakpuwankgo chu nialh xkawanikgo lakgkgawasan chu laktsuman pi nialh xlichuwinankgolh Dios.

ASAMBLEAS MAKGTAYANANKGO MAKXTUM NATAWILAKAN

Asambleas locales chu regionales na makgtayanalh xlakata natalan makxtum xtawilakgolh. Kʼakglhuwa asambleas xlakkaxwilikan naʼankan lichuwinankan Dios. Chuna tlawaka kWinnipeg (Canadá). Kʼasamblea nema tlawaka 31 xla marzo, lakkaxwilika pi putum tiku xʼankgonit xʼankgolh lichuwinankgo Dios. Lu tlan kakitaxtunilh. Kʼatanu asamblea nema tlawaka kWinnipeg 5 xla agosto watiya uma kata, kilakgolh max 7,000 latamanin. Nikxni xʼankgonit lu lhuwa latamanin kʼakgtum asamblea kCanadá.

Lata 18 asta 26 xla agosto kata 1923, tlawaka akgtum lu xlakaskinka asamblea kLos Ángeles (California). Akxni xtsankgajku, periódicos makatsininankgolh pi xʼama anan akgtum asamblea chu natalan mastakgolh liwaka 500,000 invitaciones. Na mawakakgolh letreros kxputlawkan chu kʼatanu putlaw xlakata namakatsininankgo.

Asamblea nema tlawakgolh xLikgalhtawakgananin Biblia kkata 1923 (Los Ángeles).

Sábado 25 xla agosto, tala Rutherford mastalh akgtum taʼakgchuwin nema xwanikan «Borregos chu cabras», niku lichuwinalh pi «borregos» wa tiku kgalhakgaxmatkgo Dios chu nalatamakgo kKatiyatni akxni akgtum paraíso nawan. Na lichuwinalh tuku nitlan xtlawamakgo nixaxlikana takanajla chu kamakgpuwantinilh latamanin tiku tlan xlikatsikgo pi xtaxtukgolh kxaLanka Babilonia (Apoc. 18:​2, 4). Titaxtulh kilhtamaku, tlawaka maktum tratado nema xlichuwinan uma chu xlikalanka katiyatni xLikgalhtawakgananin Biblia xatapaxuwan mastakgolh lhuwa millón likgalhtawakga.

«Komo putum natalan watiya tuku natlawakgo, tlakg makxtum natawilakgo»

Kxaʼawatiya kilhtamaku akxni tlawaka asamblea, liwaka 30,000 latamanin kgaxmatkgolh taʼakgchuwin nema mastalh tala Rutherford. Taʼakgchuwin xwanikan: «Putum kachikinin nakamasputukan kʼArmagedón, pero lhuwa millones latamanin tiku la uku lamakgo nikxni katinikgolh». Xlakata xLikgalhtawakgananin Biblia lakpuwankgolh pi lhuwa latamanin xʼamakgo minkgo, rentarlikgolh Coliseo de Los Ángeles, akgtum estadio nema aku xtlawakanit. Xlakata putum tiku xʼamakgo minkgo liwana xkgaxmatkgolh programa, natalan maklakaskinkgolh sonido nema xʼanan kʼestadio, nema tlakg xatlan xwanit amacha kilhtamaku. Nachuna, lhuwa latamanin kgaxmatkgolh tuku lichuwinanka kʼasamblea kradio.

TALHUWI TASKUJUT KXLIKALANKA KATIYATNI

Kkata 1923 tsukulh staka la xlichuwinankan Dios kʼÁfrica, kʼEuropa, kʼIndia chu kSudamérica. Anta kʼIndia, Adavimannathu Joseph, tiku xmakgaxtokga chu xkgalhi kgalhchaxan kamanan, makgtayanalh xlakata xtlawaka likgalhtawakga ktachuwin hindi, tamil, telugu chu urdu.

William Brown chu xfamilia.

Anta kSierra Leona, Alfred Joseph chu Leonard Blackman malakgachakgolh maktum tatsokgni niku xpulalinkan kintaskujutkan, kBrooklyn (Nueva York), chu kskimakgo tamakgtay. Kakgalhtika 14 xla abril kata 1923. Alfred lichuwinan: «Sábado xwanit chu lu xtsiswanita akxni wi tiku kintachuwinalh». Tiku xtachuwinama kteléfono, pixlanka chuwinalh chu kgalhskilh: «¿Wix tiku malakgacha tatsokgni kSociedad Watch Tower chu skinti pi xmalakgachanika publicadores?». Alfred kgalhtinalh: «Chuna». Tiku xtachuwinama wanilh: «Akit kimalakgachaka». ¿Tiku xtachuwinama? Wa William Brown. Xla aku xkatachinit xpuskat, tiku xwanikan Antonia, chu chatiy laktsu xlaktsuman, Louise chu Lucy, xminkgonitancha kCaribe. Ni xlimakgas, natalan kalakgapaskgolh uma familia.

Alfred wampara: «Lichali tsisa, akxni Leonard chu akit xaklichuwinamaw tuku masiya Biblia ktamakxtumit, tayachi kmalakcha chatum lanka chixku: wa William Brown xwanit. Xla lu xmasiyaputun tuku xaxlikana, wa xlakata lichali xmastaputun akgtum taʼakgchuwin». Nipara akgtum papa’ titaxtulh, tala Brown masputulh likgalhtawakga nema xliminit. Ni xlimakgas, malakgachaniparaka 5,000 libros, pero tunkun makgasputpa. Pero latamanin ni xlakpuwankgo pi kstana libro xwanit. Putuminika kilhtamaku nema tala skujnanilh Jehová, ankgalhin xmaklakaskin Biblia akxni x’akgchuwinan, chu wa xlakata latamanin xlimapakuwikgo «Brown tiku lu maklakaskin Biblia».

Betel xalak Magdeburgo kkata 1920.

Watiya uma kilhtamaku, familia Betel nema xwi kBarmen (Alemania) lu kstaknit chu nialh x’anan niku xlitawilakgo. Nachuna, soldados xalak Francia xʼakgchipaputunkgo uma kachikin. Xlikgalhtawakgananin Biblia tekgskgolh edificios kMagdeburgo niku tlan xkaʼimprimirlika likgalhtawakga. Xlakata natalan tlan xʼankgolh kBetel nema xʼama tawila kMagdeburgo, xtalakaskin xmakaxkgolh putum tuku xʼamaka linkan, chuna la imprenta. Chu masputukgolh uma taskujut 19 xla junio. Kaj akgtum kilhtamaku titaxtulh lata makatsininanka niku pulalinkan kintaskujutkan pi natalan xʼankgonita kxasasti Betel, akxni periódicos makatsininankgolh pi Francia xʼakgchipanit Barmen. Natalan makgkatsikgolh pi Jehová xkasikulunatlawama chu xkakuentajtlawama.

George Young chu Sarah Ferguson (tiku wi kxpakgastakat) chu xtala Sara.

Anta kBrasil, George Young lichuwinalh xatlan tamakatsinin kxlikalanka país. Anta lakkaxwililh akgtum sucursal chu liskujli xlakata natlawa revista The Watch Tower ktachuwin portugués. Ni lhuwa papaʼ titaxtulh, xmalakgatuminit liwaka 7,000 likgalhtawakga. Sarah Ferguson lu litamakgtayalh pi George Young xchanit kBrasil. Lata kkata 1899 Sara xlikgalhtawakga revista The Watch Tower, pero nila xtamununit chu nila xlimasiyanit pi xtamakamastaninit Jehová. Titaxtulh makgapitsi kata lata George Young xchanit kBrasil, Sara chu kgalhtati xkamanan tlan tamunukgolh.

«XATAPAXUWAN SKUJNANIKAN JEHOVÁ»

Akxni xʼamaja sputa kata 1923, revista The Watch Tower 15 xla diciembre lichuwinalh tuku tlan xkitaxtunit xlakata wi tuku xlakgpalikanit ktamakxtumit, kʼasambleas chu chuna la lichuwinankan Dios. Revista wa: «Liwana tasiya pi congregaciones […] tliwakga kgalhikgo xtakanajlakan […]. Kalilhakganaw tuku matliwakglha kintakanajlakan chu chuntiya xatapaxuwan kaskujnaniw Dios kkata nema aku mima».

Tuku lalh akgtum kata alistalh lu lakgpalilh xlatamatkan xLikgalhtawakgananin Biblia. Natalan tiku xpulalinkgo kintaskujutkan, kBrooklyn, akglhuwata papaʼ xtlawamakgo edificios kʼakgtum putawilh nema lakatsu xwi anta, kStaten Island. Masputuka uma taskujut kkata 1924. Umakgolh edificios makgtayanalh xlakata natalan tlakg makxtum xtawilakgolh chu tlakg lakapala xmalakgatumikgolh tamakatsinin chuna la nikxni xtlawakgonit.

Tiku tlawakgolh edificios kStaten Island.

a Nema la uku wanikan Tuku natalikgalhtawakga, Xlatamat chu xtaskujut kstalanina Cristo.