1. ¿Tuku liwana katsi Jehová xpalakata kskujnin?

 JEHOVÁ liwana akxilhma putum tuku titaxtuyaw. Liwana katsi tuku kinkamakgapaxuwayan chu tuku kinkamalakgaputsiyan (Sal. 37:18). Akxni akxilha pi lu liskujaw xlakata naskujnaniyaw, asta maski titaxtumaw tuku tuwa, xla lu paxuwa. Pero ni kajwatiya uma, xla kinkamakgtayaputunan chu tlan kinkamamakgkatsiniputunan.

2. ¿Tuku tlawa Jehová xlakata nakamakgtaya tiku lakgaputsamakgo, chu tuku kilitlawatkan xlakata nalitamakgtayayaw putum tuku xla tlawa?

² Akxni Biblia kalichuwinan tiku nitlan makgkatsikgo kxnakujkan, Salmo 147:3 wan pi Jehová «kaswini niku tasipanikgonit» o takgawikgonit. Uma texto liwana masiya la Jehová kakuentajtlawa tiku wi tuku lilakgaputsamakgo. ¿Tuku kilitlawatkan xlakata tlan nalitamakgtayayaw putum tuku xla tlawa xlakata nakinkakuentajtlawayan? Kalilakpuwaw uma. Komo chatum lataman wi niku tasipaninit, tlan nalakgan chatum makuchina. Pero xlakata napaksa, talakaskin natlawa putum tuku makuchina nawani. Kʼuma artículo, nalichuwinanaw tuku kawani Jehová tiku wi tuku lilakgaputsamakgo chu la tlan nalilatamakgo tastakyaw nema xla kamaxki xlakata lu kapaxki.

JEHOVÁ KINKAWANIYAN PI XTAPALH LITAXTUYAW

3. ¿Tuku xlakata lhuwa latamanin lakpuwankgo pi nitu litaxtukgo?

³ Kkakilhtamaku niku lamaw nialh lapaxkikan. Lhuwa latamanin nitlan kalikatsinikgo amakgapitsin chu kamalakpuwanikgo pi nitu litaxtukgo. Chatum tala tiku wanikan Helen, a wan: «Kimakgastakka kʼakgtum familia niku ni xlapaxkikan. Kintlat xaluku  xwanit chu chali chali xkinkawaniyan pi nitu xaklitaxtuyaw». ¿Nachuna akgspulanitan? Max nitlan xlikatsinikana, xwanikana ni xatlan tachuwin chu xmalakpuwanikana pi ni xlakgchanan napaxkikana. Komo chuna akgspulan, max la uku tuwa makgkatsiya nakanajlaya pi wi tiku xlikana napaxkiyan chu nalilakgaputsayan.

4. ¿Tuku liwana kinkawaniyan Jehová anta kSalmo 34:18?

⁴ Maski amakgapitsin latamanin nitlan likatsinikgonitan, tlan nalipawana pi Jehová lu paxkiyan chu xtapalh liʼakxilhan. Xla «lakatsu katawi tiku lu lipuwamakgolh» (kalikgalhtawakga Salmo 34:18). Komo wix makgkatsiya pi “tlajaman mintaʼakglhuwit”, kalakapastakti pi Jehová wi tuku tlan akxilhli kminaku chu lakaskilh pi kskujni xlitaxtu (Juan 6:44). Xla ankgalhin namakgtayayan xlakata lu paxkiyan.

5. ¿Tuku kinkamasiyaniyan chuna la Jesús kalikatsinilh latamanin tiku xkalakgmakgankan?

⁵ Xliʼakxilhtit Jesús kinkamakgtayayan tlakg liwana naʼakgatekgsaw la makgkatsi Jehová. Akxni Jesús xlama kKatiyatni, kalakgalhamalh tiku xpatinamakgo xlakata xkalakgmakgankan (Mat. 9:​9-12). Akxni chatum puskat tiku lu xtatatla xamanilh klhakgat xlakata xlakpuwan pi chuna xʼama paksa, Jesús tlan mamakgkatsinilh chu wanilh pi xkgalhi akgtum tliwakga takanajla (Mar. 5:​25-34). Jesús liwana limasiyalh la likatsi xTlat (Juan 14:9). Wa xlakata tlan nalipawana pi Jehová xtapalh liʼakxilhan chu akxilha laktlan tayat nema kgalhiya, chuna la mintakanajla chu tapaxkit nema kgalhiniya.

6. ¿Tuku tlan natlawaya komo makgkatsiya pi nitu litaxtuya?

⁶ ¿Tuku tlan natlawaya xlakata nialh nalakpuwana pi nitu litaxtuya? Kalikgalhtawakga chu kalilakpuwanti textos xalak Biblia nema namalakapastakayan pi Jehová xtapalh liʼakxilhan (Sal. 94:19). b Komo wi tuku nila makgantaxti  o nila lhuwa tuku tlawaya chuna la tlawakgo amakgapitsin, ni kalitaxlajwani chu ni kalilakpuwantawila tuku nila tlawaya. Jehová katsi tuku tlan tlawaya chu ni skiniyan pi katlawa tuku ni matlaniya (Sal. 103:​13, 14). Komo nitlan likatsinika o likgamanka, ni kalakpuwanti pi wix lipina kuenta o pi wi tuku tlawa xlakata chuna xlikatsinika. Kalakapastakti pi Jehová nakaskini kuenta tiku tlawakgo tuku nitlan, chu ni wa tiku katlawanika tuku nitlan (1 Ped. 3:12). Sandra, tiku lu nitlan likatsinika akxni aktsujku xwanit, wan: «Ankgalhin kskini Jehová pi kakimakgtayalh nakakxilha xatlan tayat nema xla akxilha pi kkgalhi».

7. Komo wi tuku nitlan titaxtu makgasa, ¿la namakgtayayan uma tlakg tlan naskujnaniya Jehová?

⁷ Maski min kilhtamaku max tuwa namakgkatsiya nakanajlaya, Jehová tlan namaklakaskinan xlakata xla nakamakgtaya amakgapitsin. Maxkinitan talakgalhaman pi nataskuja chu nalichuwinana xatlan tamakatsinin (1 Cor. 3:9). Max xlakata tuku titaxtu akxni aktsujku xwanita, la uku tlakg tlan kaʼakgatekgsniya tuku makgkatsikgo amakgapitsin latamanin, chu uma lu kamakgtaya. Jehová chu natalan xalak congregación makgtayakgolh Helen, tiku lichuwinaw kpárrafo 3, chu la uku xla tlakg tlan kamakgtaya amakgapitsin. Helen wan: «Xapulana xakmakgkatsi pi nitu xaklitaxtu, pero Jehová kilimasiyaninit pi kimpaxki chu pi tlan nakimaklakaskin xlakata xla nakamakgtaya amakgapitsin». Helen la uku precursora litaxtu chu lu paxuwa.

JEHOVÁ LAKASKIN KAKANAJLAW PI KINKATAPATINITAN

8. ¿Tuku kinkawaniyan Jehová kʼIsaías 1:18?

⁸ Makgapitsin kskujnin Jehová chuntiya nitlan limakgkatsikgo xlakata talakgalhin nema tlawakgolh makgasa, max akxni nina xtamunukgo o akxni xtamunukgonita. Pero kalakapastakwi pi Jehová mastalh talakgmaxtut xlakata lu kinkapaxkiyan. Wa xlakata tlan nalipawanaw pi xla lakaskin pi kalitamakgtayaw uma tamaskiwin. Jehová kinkawaniyan: «Katantit, chu kalakkaxtlawaw taʼakglhuwit». c Chu kinkawaniyan pi akxni talakkaxlanitawa nawan, xla nakinkatapatiyan putum kintalakgalhinkan (kalikgalhtawakga Isaías 1:18). Lu paxtikatsiniyaw xapaxkina kinTlatkan xlakata nialh lakapastaka tuku nitlan tlawaw makgasata, pero nikxni patsankga tuku tlan tlawanitaw (Sal. 103:​9, 12; Heb. 6:10).

9. ¿Tuku xlakata tlakg tlan pi wa nalilakpuwana tuku tlan tlawaya la uku chu tuku namakglhtinana kkilhtamaku nema aku mima?

⁹ ¿Tuku namakgtayayan nialh nalilakgaputsaya tuku nitlan tlawa makgasata? Wa kalilakpuwanti tuku tlan tlawaya la uku chu tuku namakglhtinana kkilhtamaku nema aku mima. Kalilakpuwanti xliʼakxilhtit apóstol Pablo. Xla nitlan xlimakgkatsi xlakata xkaputsastalaninit kstalaninanin Cristo, pero xkatsi pi Jehová xtapatinit (1 Tim. 1:​12-15). Wa xlakata, Pablo ni xlilakpuwantawila talakgalhin nema xtlawanit makgasa, chuna la ni xlilakpuwantawila putum tuku xtlawanit xlakata tlan fariseo xlitaxtulh (Filip. 3:​4-8, 13-15). Wata xatapaxuwan xlichuwinan Dios chu xlilakpuwan tuku xʼama makglhtinan kkilhtamaku nema aku xmima. Chuna la Pablo, wix nila lakgpaliya tuku lanit makgasa, pero tlan nalilakpuwana la tlan namalankiya Jehová la uku chu tlan nalilakpuwana tuku xla malaknuninitan kkilhtamaku nema aku mima.

10. ¿Tuku tlan tlawaya komo katlawaninita tuku nitlan amakgapitsin?

¹⁰ Max nitlan limakgkatsiya xlakata tuku nitlan tlawa makgasa kamakgstuntlawalh amakgapitsin.  ¿Tuku tlan natlawaya? Kakawani pi katapatikgon chu kaliskujti xlakata nalakkaxtlawaya tuku nitlan kitaxtunit (2 Cor. 7:11). Kaskini Jehová pi kakamakgtayalh tiku kamakgstuntlawalh tuku nitlan tlawa. Xla tlan namakgtayayan xlakata chuntiya naskujnaniya chu tlan namakgkatsiparaya. Na tlan nakamakgtaya umakgolh latamanin xlakata chuntiya naskujnanikgo chu tlan namakgkatsiparakgo.

11. ¿Tuku kinkamasiyaniyan xliʼakxilhtit Jonás? (Na ka’akxilhti dibujo).

¹¹ Kalistaktaya tuku nitlan tlawanita chu kamasta talakaskin pi Jehová namaklakaskinan chuna la xla nalakpuwan. Kalakapastakti palakachuwina Jonás. Dios limapakgsilh pi xʼalh kNínive, pero Jonás alakatanu niku alh. Jehová stakyawalh chu palakachuwina listaktayalh tuku xtlawanit (Jon. 1:​1-4, 15-17; 2:​7-10). Jehová ni lakgmakgalh Jonás, wata limapakgsipa pi xʼalh kNínive, chu Jonás kgalhakgaxmatnalh. Maski Jonás nitlan xlimakgkatsi tuku xtlawanit, ni mastalh talakaskin pi uma xmalaktlawilh natlawa tuku Jehová xlakgayawanit (Jon. 3:​1-3).

JEHOVÁ MAKLAKASKIN XʼESPÍRITU SANTO XLAKATA TLAN NAKINKAMAMAKGKATSINIYAN

12. ¿La kinkamaxkiyan Jehová takaksni akxni titaxtuyaw tuku tuwa nema chuntiya nitlan kinkamamakgkatsiniyan? (Filipenses 4:​6, 7).

¹² Akxni titaxtuyaw tuku lu tuwa nema chuntiya nitlan kinkamamakgkatsiniyan, Jehová maklakaskin xʼespíritu santo xlakata tlan nakinkamamakgkatsiniyan. Wa uma tuku tlawalh xpalakatakan Ron chu Carol akxni xkgawasakan xʼakstu makgnika. Xlakan wankgo: «Makglhuwata xaktitaxtunitaw tuku tuwa, pero uma wa tuku tlakg tuwa nema ktitaxtunitaw. Xlakata katsisni nila xaklhtatayaw, xaktlawaniyaw oración Jehová chu xla xkinkamaxkiyan takaksni nema lichuwinan Filipenses 4:​6, 7» (kalikgalhtawakga). Komo titaxtupat tuku lu tuwa chu makgkatsiya pi minaku lu lipuwama o lu lakgaputsama, kalitachuwinanti Jehová putum tuku makgkatsiya. Tlan natachuwinana chuna la xlimakglit nalakaskina chu tlan namakgapalaya chuna la nalakaskina (Sal. 86:3; 88:1). Chuntiya kaskini xʼespíritu santo. Xla nakgaxmata mioraciones (Luc. 11:​9-13).

13. ¿La kinkamakgtayayan espíritu santo chuntiya naskujnaniyaw Jehová? (Efesios 3:16).

¹³ ¿Titaxtunita tuku lu tuwa chu makgkatsiya pi nialh kgalhiya litliwakga? Espíritu santo tlan namatliwakglhan xlakata chuntiya naskujnaniya Jehová chu ni namakgxtakga (kalikgalhtawakga Efesios 3:16). Kalichuwinaw tuku akgspulalh chatum tala tiku wanikan Flora. Xla chu xchixku misioneros xlitaxtukgo, pero xchixku tatalakgxtumilh atanu puskat chu wa xlakata lakxtlawakgolh xtamakgaxtokgatkan. Flora lichuwinan: «Tuku kintlawanilh lu kimalakgaputsilh, kakuwani chu katsisni nitlan xaklimakgkatsi. Wa xlakata xakskini Jehová pi xkimaxkilh xʼespíritu santo xlakata xaktayanilh. Jehová tlan kimamakgkatsinilh chu kimakgtayalh naktayani uma, maski xapulana xaklakpuwan pi ni xakkama tayani». Flora wan pi Dios makgtayanit tlakg nalipawan chu liwana katsi pi Dios namakgtaya kaxatukawa tuku natitaxtu. Na wampara: «Jehová tlawalh pi xakmakgantaxtilh tuku wan Salmo 119:32: “Chuntiya nakstalani xtiji milimapakgsin, xlakata wix tlawaya pi natamakgxtakga kkinaku”».

14. ¿Tuku militlawat xlakata namakglhtinana espíritu santo?

¹⁴ Akxni skininitata Jehová pi kamaxkin xʼespíritu santo, ¿tuku talakaskin natlawaya? Katlawa tuku namakgtayayan namakglhtinana uma espíritu. Kapit ktamakxtumit chu kalichuwinanti Dios. Kalikgalhtawakga Biblia chali chali, xlakata uma namakgtayayan nalimatsamaya mintalakapastakni xtapuwan Jehová (Filip. 4:​8, 9). Akxni nalikgalhtawakgaya Biblia, kakalilakpuwanti tiku kalichuwinamaka nema titaxtukgolh tuku tuwa  chu kalilakpuwanti la kamakgtayalh Jehová natayanikgo. Sandra, tiku lichuwinaw kpárrafo 6, titaxtulh lhuwa tuku tuwa. Xla wan: «Tuku lichuwinan Biblia xlakata José ankgalhin kimakgtaya. Xla ni mastalh talakaskin pi tuku tuwa titaxtulh chu tuku nitlan tlawanika, xtlawalh pi nialh tlan xtalalilh Jehová» (Gén. 39:​21-23).

JEHOVÁ KAMAKLAKASKIN NATALAN XLAKATA TLAN NAKINKAMAMAKGKATSINIYAN

15. ¿Tiku tlan nakinkamakgtayakgoyan xlakata tlan namakgkatsiyaw chu la natlawakgo? (Na ka’akxilhti dibujo).

¹⁵ Akxni titaxtuyaw tuku tuwa, kinatalankan tlan nakinkamakgtayakgoyan xlakata tlan namakgkatsiyaw (Col. 4:11). Jehová kamaklakaskin kinatalankan xlakata nakinkalimasiyaniyan pi kinkapaxkiyan. Xlakan tlan kinkamamakgkatsinikgoyan akxni kinkakgaxmatnikgoyan o kinkalakgapaxialhnankgoyan. Max nakinkalimatliwakglhkgoyan akgtum texto xalak Biblia o nakinkatatlawakgoyan oración (Rom. 15:4). d Max chatum tala nakinkamalakapastakayan tuku lakpuwan Jehová, chu uma nakinkamakgtayayan tlan nalakapastaknanaw chu ni namalakatsaliyaw tuku lakpuwamaw. Atanu tuku natalan tlan nakinkalimakgtayakgoyan, wa pi max nakinkalinikgoyan liwat.

16. ¿Tuku max natalakaskin natlawaya xlakata namakgtayakana?

 ¹⁶ Xlakata tlan namakgtayakana, max natalakaskin pi naskina tamakgtay. Natalan paxkikgoyan chu makgtayaputunkgoyan (Prov. 17:17). Pero max ni katsikgo la makgkatsipat o tuku maklakaskimpat (Prov. 14:10). Komo wi tuku lilakgaputsapat kakaputsa xatlan amigos tiku tlan nakalitachuwinana tuku makgkatsiya. Max tlakg tlan komo nakawaniya tuku tlan xlimakgtayakgon. Katachuwinanti chatum o chatiy lakgkgolotsin tiku kalipawana. Makgapitsi natalan lakpuskatin tlakg tlan makgkatsikgo akxni tachuwinankgo atanu tala puskat.

17. ¿Tuku max xtlawalh pi nialh xmakglhtinanti xtamakgtay natalan chu tuku tlan natlawaya xlakata nichuna nala?

¹⁷ Ni katamakgatli. Komo lu lipuwampat, max nipara tsinu katachuwinamputuna amakgapitsin. Max natalan ni akgatekgskgo tuku makgkatsipat o nawankgo tuku nitlan namamakgkatsiniyan (Sant. 3:2). Ni kamasta talakaskin pi uma natlawa pi nialh namakglhtinana xtamakgtaykan nema wix lu maklakaskimpat. Gavin, chatum kgolotsin xalak congregación tiku kgalhi tajatat xla talipuwan, wan: «Min kilhtamaku nipara tsinu akxtum kkatatawilaputun kiʼamigos». Maski chuna, Gavin lu liskuja xlakata akxtum nakatatawila, chu uma tlakg tlan mamakgkatsini. Chatum tala puskat tiku wanikan Amy, wan: «Xlakata tuku nitlan kiʼakgspulanit, tuwa kmakgkatsi nakkalipawan latamanin. Pero kkatsinima nakkapaxki kinatalan chu nakkalipawan chuna la tlawa Jehová. Kkatsi pi uma makgapaxuwa Jehová chu akit na kimakgapaxuwa».

TUKU JEHOVÁ KINKAMALAKNUNINITAN TLAN KINKAMAMAKGKATSINIYAN

18. ¿Tuku kgalhkgalhimaw pi nala kkilhtamaku nema aku mima chu tuku kilitlawatkan la uku?

¹⁸ Lu lipaxuwayaw xlakata katsiyaw pi Jehová nialh makgas namapanu putum tuku nitlan kinkamamakgkatsiniyan, chu namasputu putum tuku kinkamakgapatinanan (Apoc. 21:​3, 4). Kxasasti kakilhtamaku, tuku nitlan titaxtunitaw nialh «katitawilalh kkinakujkan» (Is. 65:17). Pero chuna la akxilhnitaw k’uma artículo, la uku Jehová tlan kinkamamakgkatsiniyan. Xlakata kinkapaxkiyan, tipalhuwa tuku kinkamaxkiyan xlakata tlan nakinkamamakgkatsiniyan. ¡Liwana kalimaklakaskinti uma! Chu ni kapatsankga: Jehová lu paxkiyan (1 Ped. 5:7).