Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

ARTÍCULO NEMA NATALIKGALHTAWAKGA 39

Kakamakgtayaw kinatalankan lakpuskatin

Kakamakgtayaw kinatalankan lakpuskatin

«Lakpuskatin tiku lichuwinankgo xalaktlan tamakatsinin litaxtukgo la lhuwa soldados» (SAL. 68:11).

TAKILHTLIN 137 ¡Lakpuskatin tiku ni makgxtakgnankgo!

TUKU NATALICHUWINAN *

Kinatalankan lakpuskatin tlawakgo lanka taskujut akxni xatapaxuwan makgtayanankgo ktamakxtumit, akxni lichuwinankgo Dios chu akxni makgkaxakakgo kkimPukgalhtawakgakan, chu akxni kalilakgaputsakgo amakgapitsin (Kaʼakxilhti párrafo 1).

1. ¿La makgtayanankgo kinatalankan lakpuskatin, pero tuku tuwa titaxtukgo? (Kaʼakxilhti xmakni revista).

LU XTAPALH akxilhaw pi kcongregación anan lhuwa natalan lakpuskatin tiku palha skujkgo. Akgtum liʼakxilhtit, makgtayanankgo ktamakxtumit, lichuwinankgo Dios chu kalilakgaputsakgo xnatalankan. Nachuna, makgapitsin makgtayanankgo akxni kaxtlawakan kimpukgalhtawakgakan. Pero na titaxtukgo tuku tuwa. Makgapitsi kakuentajtlawakgo xnatlatnikan tiku linkgoya kata. Amakgapitsin tayanikgo akxni tiku xalak xfamiliajkan ni kaʼakxilhputunkgo. Chu amakgapitsin xʼakstukun kamakgastakkgo xkamanankan chu palha skujkgo xlakata nakamaxkikgo tuku maklakaskinkgo.

2. ¿Tuku xlakata lu kiliskujatkan xlakata nakamakgtayayaw kinatalankan lakpuskatin?

2 ¿Tuku xlakata lu kiliskujatkan xlakata nakamakgtayayaw kinatalankan lakpuskatin? Xlakata kkakilhtamaku ni ankgalhin tlan kalikatsinikan lakpuskatin. Nachuna, Biblia kinkawaniyan pi kakamakgtayaw. Akgtum liʼakxilhtit, apóstolh Pablo skinilh congregación xalak Roma pi xatapaxuwan xmakgamakglhtinankgolh Febe chu xmakgtayakgolh akxni wi tuku xmaklakaskilh (Rom. 16:1, 2). Akxni fariseo xwanit, Pablo xmakgtapakgsi niku nitu xkaliʼakxilhkan lakpuskatin. Pero akxni kstalanina Cristo litaxtulh, stalanilh xliʼakxilhtit Jesús chu xkamaxki kakni lakpuskatin chu tlan xkalikatsini (1 Cor. 11:1).

3. ¿La kalikatsinilh Jesús lakpuskatin chu tuku xmakgkatsi xpalakata tiku xtlawakgo xtalakaskin xTlat?

3 Jesús xtapalh kaliʼakxilhli putum lakpuskatin (Juan 4:27). Xla nichuna xlikatsi la xpulalinanin takanajla xalak xkilhtamaku. Asta maktum enciclopedia nema lichuwinan xlakata Biblia wan: «Nipara pulaktum tuku wa Jesús limasiya pi ni xkamaxki kakni lakpuskatin». Xla lu xlakaskinka xkaʼakxilha lakpuskatin tiku xtlawakgo xtalakaskin xTlat. Kaks malakawaninan pi akxni lichuwinalh xfamilia xaʼespiritual, kalichuwinalh lakchixkuwin chu lakpuskatin (Mat. 12:50).

4. ¿Tuku naʼakxilhaw kʼuma artículo?

4 Jesús ankgalhin xkamakgtayaputun xnatalan lakpuskatin. Na xtapalh kaliʼakxilhli chu kakgalhmakgtayalh. Kaʼakxilhwi la tlan nastalaniyaw xliʼakxilhtit Jesús.

KUENTA KATLAWAW TUKU MAKLAKASKINKGO

5. ¿Tuku xlakata makgapitsi natalan lakpuskatin tuwa makgkatsikgo akxtum nakatatawilakgo natalan xalak congregación?

5 Maski lakchixkuwin o lakpuskatin akinin, kimputumkan maklakaskinaw wi tiku tlan nakatalalinaw. Pero min kilhtamaku makgapitsi kinatalankan lakpuskatin tuwa makgkatsikgo natlawakgo uma. ¿Tuku xlakata? Kaʼakxilhwi. Chatum tala tiku wanikan Jordan * wan: «Xlakata nina kmakgaxtokga, min kilhtamaku kmakgkatsi pi nila akxtum kkatalalin natalan xalak congregación, nitlan kmakgkatsi». Kristen, chatum precursora tiku alh latama alakatanu xlakata tlakg nalichuwinan Dios wan: «Akxni nina makgas la chipinita kʼakgtum congregación, makgkatsiya pi miʼakstu wila». Chu tiku akxtum tawilakgo familias tiku ni xtatayananin Jehová, max namakgkatsikgo pi makgat kawilanikgo xfamiliaskan chu xnatalankan. Tiku nila taxtukgo kxchikkan xlakata kgalhikgo akgtum tajatat chu tiku kuentajtlawamakgo chatum tiku xalak xfamilia tiku tatatla max na namakgkatsikgo pi xʼakstukan wilakgolh. Chatum tala tiku wanikan Annette lichuwinan: «Xlakata akit tiku xaklakgaya nakkuentajtlawa kintse, nila akxtum xakkatatawila natalan».

Chuna la Jesús, kalimasiyaw pi kalilakgaputsayaw chu kapaxkiyaw kinatalankan lakpuskatin tiku ni makxtakgkgo Jehová (Kaʼakxilhti párrafos 6 asta 9). *

6. Chuna la wan Lucas 10:38-42, ¿la kamakgtayalh Jesús Marta chu María?

6 Jesús limaxtulh kilhtamaku xlakata akxtum nakatatawila xnatalan lakpuskatin, chu xlikana x’amigoskan litaxtulh. Kalilakpuwaw la tlan xkatalalin María chu Marta, tiku nina xmakgaxtokgkgo (kalikgalhtawakga Lucas 10:38-42). Liwana tasiya pi chuna la xkatachuwinan chu xkalikatsini xtlawa pi tlan xmakgkatsikgolh. María tlan makgkatsilh akxni tawilalh lakatsu kxtantun Jesús xlakata tlakg nakatsi xpalakata. * Jesús maklakaskilh uma kilhtamaku xlakata wi tuku lu xlakaskinka nakamasiyani. Nachuna, xlakata makglhuwa kalakgapaxialhnalh limasiyalh pi xkalilakgaputsa Marta, María chu Lázaro (Juan 12:1-3). Wa xlakata ni kaks kinkamalakawaniyan pi María chu Marta skinikgolh tamakgtay Jesús akxni Lázaro xtatatla (Juan 11:3, 5).

7. ¿La tlan nakamatliwakglhaw natalan lakpuskatin?

7 Makgapitsi natalan lakpuskatin kajwatiya ktamakxtumit niku tlan akxtum katatawilakgo natalan. Wa xlakata maklakaskimputunaw uma kilhtamaku xlakata tlan nakamakgamakglhtinanaw, nakatachuwinanaw chu nakalimasiyaniyaw pi kalilakgaputsayaw. Jordan, tiku lichuwinawa, wan: «Kimpalakata, lu tlan klimakgkatsi akxni kiwanikan pi kmastalh kintakgalhtin anta ktamakxtumit, pi wi tiku nakiwani akxtum nakan litachuwinan Dios o atanu la nakilimasiyanikan pi kililakgaputsakan». Kaliskujwi xlakata natalan lakpuskatin namakgkatsikgo pi xtapalh kaliʼakxilhaw. Chatum tala tiku wanikan Kia, wan: «Komo ni nakkan ktamakxtumit, kkatsi pi nakimakaminikan akgtum mensaje xlakata nakinkgalhskinkan komo tlan kwi. Uma limasiya pi natalan xalak congregación kililakgaputsakgo».

8. ¿La atanu tlan nastalaniyaw xliʼakxilhtit Jesús?

8 Katlawaw chuna la Jesús chu kalimaxtuw kilhtamaku xlakata akxtum nakatatawilayaw kinatalankan lakpuskatin. Max tlan nakawaniyaw pi kaʼankgolh kkinchikkan xlakata wi tuku nakatawayaw o akxtum nakatatawilayaw. Uma kilhtamaku kakalitachuwinaw tuku nakamatliwakglha (Rom. 1:11, 12). Lu xlakaskinka pi lakgkgolotsin chuna nalikatsikgo la xlikatsi Jesús. Xla xkatsi pi makgapitsi tiku nina makgaxtokgkgo tuwa xʼamakgo titaxtukgo. Pero liwana lichuwinalh pi xlakata nakgalhiyaw tapaxuwan ni wa lu xlakaskinka pi natamakgaxtokgaw o nakgalhiyaw kamanan, wata wa tlakg xlakaskinka pulana nawiliyaw kkilatamatkan la skujnaniyaw Jehová (Mat. 19:12; Luc. 11:27, 28).

9. ¿La tlan nakamakgtayakgo lakgkgolotsin natalan lakpuskatin?

9 Lakgkgolotsin xkaliʼakxilhtitkan natalan lakpuskatin chuna la xnatsetnikan chu xnatalankan (1 Tim. 5:1, 2). Lu xliskujatkan xlakata nalimaxtukgo kilhtamaku akxni nina tsuku o akxni sputa tamakxtumit xlakata nakatachuwinankgo. Kristen lichuwinan: «Chatum kgolotsin akxilhli pi putum kilhtamaku xakskuja chu kiwanilh pi xaklitachuwinalh la xaklakkaxwilinit kinkilhtamaku. Lu kpaxtikatsinilh pi kililakgaputsalh». Akxni lakgkgolotsin limaxtukgo kilhtamaku xlakata nakatachuwinankgo natalan lakpuskatin, kalimasiyanikgo pi kalilakgaputsakgo. * Annette lichuwinan pulaktum tuku tlan kitaxtu akxni chuna tlawakan: «Chuna tlakg tlan kkalakgapasa chu xlakan na kilakgapaskgo. Wa xlakata, akxni ktitaxtu tuku tuwa, ni tuwa kmakgkatsi nakkaskini xtamakgtaykan».

KALIMASIYAW PI KAPAXTIKATSINIYAW TUKU TLAWAKGO

10. ¿Tuku tlan nakamamakgkatsini kinatalankan lakpuskatin?

10 Kimputumkan tlan limakgkatsiyaw akxni amakgapitsin akxilhkgo tuku tlan tlawayaw chu pi lu xlakaskinka li’akxilhkgo kintaskujutkan. Komo niti chuna kinkawaniyan taxlajwaniyaw. Chatum precursora tiku nina makgaxtokga wanikan Abigaíl makgkatsi pi ni kuenta tlawanikan. Xla wan: «Natalan ni liwana kilakgapaskgo, kawatiya kuentajtlawakgo niku familia kminacha. Min kilhtamaku kmakgkatsi pi ni kiʼakxilhkgo». Kaʼakxilhwi tuku wa chatum tala tiku nina makgaxtokga wanikan Pam, tiku akglhuwa kata skujli la misisonera chu taspitpa kxchik xlakata nakakuentajtlawa xnatlatni. La uku kgalhi liwaka 70 kata, chuntiya precursora litaxtu chu wan: «Tuku lu kimakgtaya wa akxni amakgapitsin kiwanikgo pi lu kimpaxkikgo».

11. ¿La limasiyalh Jesús pi xtapalh xkaʼakxilha lakpuskatin tiku akxtum xʼankgo kalitachuwinankgo Dios?

11 Jesús lu xtapalh xʼakxilha la makgapitsin lakpuskatin “xmaklakaskinkgo tuku xkgalhikgo” xlakata xmakgtayakgolh (Luc. 8:1-3). Ni kajwatiya kamaxkilh uma talakgalhaman, wata na kamasiyanilh tuku xaxlikana. Akgtum liʼakxilhtit, kamakatsinilh pi xʼama niy chu pi xʼama lakastakwanan (Luc. 24:5-8). Chuna la tlawalh xpalakata apóstoles, kamalakgatawakgelh umakgolh lakpuskatin xlakata xkatsikgolh tuku xtlawakgolh akxni xʼakxilhkgolh pi xpatinalh chu xnilh Jesús (Mar. 9:30-32; 10:32-34). Chu lu kaks malakawaninan pi akxni chipaka Jesús chu apóstoles tsalakgolh, makgapitsi umakgolh lakpuskatin ni makgxtakgkgolh Jesús akxni xmawakakanit kkiwi (Mat. 26:56; Mar. 15:40, 41).

12. ¿Tuku taskujut kalakgayawalh Jesús makgapitsi lakpuskatin?

12 Jesús kalakgayawalh makgapitsi lakpuskatin lu xlakaskinka taskujut. Akgtum liʼakxilhtit, lakpuskatin tiku ni xmakgxtakgnankgo wa tiku pulana akxilhkgolh Jesús akxni xlakastakwananita. Kawanilh pi xkamakatsinilh xʼapóstoles pi xlakastakwananit (Mat. 28:5, 9, 10). Chu kPentecostés kkata 33, akxni kamaxkika espíritu santo, max na anta xwilakgolh makgapitsi lakpuskatin. Komo chuna, umakgolh lakpuskatin tiku kalaksakka max na makglhtinankgolh talakgalhaman xlakata nalichuwinankgo Dios ktanu tanu tachuwin (Mat. 28:5, 9, 10).

13. 1) ¿La skujnanikgo Jehová kinatalankan lakpuskatin la uku? 2) ¿La tlan nakalimasiyaniyaw pi kapaxtikatsiniyaw putum tuku tlawakgo?

13 Kinatalankan lakpuskatin kalakgchan nakapaxtikatsiniyaw xlakata tuku tlawakgo la skujnanikgo Jehová. Makgtayanankgo akxni katlawakan chu kakaxtlawakan kimPukgalhtawakgakan, makgtayanankgo kʼgrupos niku lichuwinankan Dios kʼatanu tachuwin chu xatapaxuwan skujkgo kBetel. Na makgtayanankgo akxni lay tuku masputunan chu makgtayanankgo xlakata namatitaxtikan kilikgalhtawakgakan kʼatanu tachuwin chu skujkgo la precursoras chu misioneras. Chu chuna la natalan lakchixkuwin, ankgo kʼescuela xla precursores, escuela niku kamasiyanikan tiku lichuwinankgo xtachuwin Dios chu kʼescuela xla Galaad. Na wilakgolh natalan lakpuskatin tiku makgaxtokgkgo chu kamakgtayakgo xlakchixkuwinkan xlakata namakgantaxtikgo tuku kalakgayawakanit kcongregación chu kxkachikin Jehová. Komo xlakpuskatinkan ni xkamakgtayalh, umakgolh natalan lakchixkuwin tiku litaxtukgo chuna la tamaskiwin, nila liwana xmakgantaxtikgolh xtaskujutkan (Efes. 4:8). Kalilakpuwaw la tlan nakamakgtayayaw kinatalankan lakpuskatin xlakata putum tuku tlawakgo chuna la skujnanikgo Jehová.

14. Chuna la wan Salmo 68:11, ¿tuku tlawakgo lakgkgolotsin?

14 Lakgkgolotsin katsikgo pi kinatalankan lakpuskatin «litaxtukgo la lhuwa soldados» tiku lu skujputunkgo chu lhuwa umakgolh natalan lakpuskatin lu tlan lichuwinankgo xalaktlan tamakatsinin (kalikgalhtawakga Salmo 68:11). Wa xlakata lakgkgolotsin putsakgo la tlan namaklakaskinkgo tuku katsinikgo umakgolh natalan lakpuskatin. Abigaíl tiku lichuwinanitawa lu matliwakglha akxni lakgkgolotsin kgalhskinkgo tuku tlawa xlakata tlan nakatachuwinan latamanin. Xla wan: «Uma kimakgtaya nakakxilha pi kmakgtapakgsi kxkachikin Jehová». Lakgkgolotsin na katsikgo pi natalan lakpuskatin tiku ni makgxtakgkgo Jehová chu tliwakga kgalhikgo xtakanajlakan tlan nakamakgtayakgo natalan laktsuman akxni kgalhikgo taʼakglhuwit (Tito 2:3-5). Liwana tasiya pi kinatalankan maklakaskinkgo pi nakapaxtikatsiniyaw chu nakalimasiyaniyaw tapaxkit.

KAKAMAKGTAYAW CHU KAKAKGALHMAKGTAYAW

15. ¿Tuku kilhtamaku natalakaskin pi nakamakgtayakan chu nakakgalhmakgtayakan kinatalankan lakpuskatin?

15 Namin kilhtamaku, makgapitsi natalan lakpuskatin namaklakaskinkgo pi nakamakgtayakan chu nakakgalhmakgtayakan (Is. 1:17). Akgtum liʼakxilhtit, chatum tala tiku ninita xchixku o lakxlawanita xtamakgaxtokgat maklakaskin pi wi tiku napalakachuwinan o nalimakgtaya makgapitsi taskujut tuku xtlawa xchixku. Chatum tala tiku lina kata max namaklakaskin pi namakgtayakan akxni nakatachuwinan makuchinanin. Chu chatum precursora tiku atanu la makgtayanan kxkachikin Jehová max natalakaskin pi wi tiku nakgalhmakgtaya komo nalichuwinankan pi ni lu lhuwa kilhtamaku lichuwinan Dios chuna la amakgapitsin precursoras. ¿Tuku tlan natlawayaw xpalakatakan? Kalichuwinamparaw xliʼakxilhtit Jesús.

16. Chuna la wan Marcos 14:3-9, ¿la kgalhmakgtayalh Jesús María?

16 Jesús kakgalhmakgtayalh xnatalan lakpuskatin akxni nitlan kalichuwinanka. Akgtum liʼakxilhtit, kgalhmakgtayalh María akxni Marta nitlan lichuwinalh (Luc. 10:38-42). Chu na kgalhmakgtayalh akxni amakgapitsin wankgolh pi nitlan tuku xtlawanit (kalikgalhtawakga Marcos 14:3-9). Jesús xkatsi tuku xlakata chuna tlawalh. Wa xlakata wa umakgolh tachuwin: «Tuku tlawanit snun tlan. [...] Xla tlawalh tu lakpuwalh nakimakwani». Asta lichuwinalh: «Kaniwa [...] ni nalichuwinankan ixtachuwin Dios na amaka lichuwinankan tu tlawalh jae puskat». Chu wa tuku tlawama uma artículo. ¡Uma max lu tlan mamakgkatsinilh María! Chu lu tlan pi Jesús tamalakxtumilh xtamaskiwin uma puskat chuna la lichuwinankan Dios.

17. Kawili akgtum liʼakxilhtit xlakata tuku kilhtamaku natalakaskin nakgalhmakgtayayaw chatum tala puskat.

17 ¿Kakgalhmakgtayayaw kinatalankan lakpuskatin akxni maklakaskinkgo? Kalikapuwaw pi lhuwa natalan akxilhkgo pi chatum tala puskat tiku xchixku ni xtatayana Jehová makglhuwa ni sokg chin ktamakxtumit chu lakapala an akxni sputa. Nachuna, ni lu kalin xkamanan. Wa xlakata umakgolh natalan tsukukgo nitlan lichuwinankgo, chu lakpuwankgo tuku xlakata xchixku ni maxki talakaskin nakalin xkamanan. Pero tuku xlikana wa pi xla tlawa putum tuku matlani. Xla nila xʼakstu lakkaxwili putum xkilhtamaku, chu nila xʼakstu nalaksaka tuku natlawa xpalakata xkamanan. ¿Tuku tlan xtlawaw? Komo nawaniyaw pi lu tlan taskujut tlawama chu nakalitachuwinanaw amakgapitsin tuku tlan tlawama, uma max natlawa pi nialh nalichuwinankan.

18. ¿Tuku atanu tlan natlawayaw xlakata nakamakgtayayaw kinatalankan lakpuskatin?

18 Atanu la tlan nakalimasiyaniyaw kinatalankan lakpuskatin pi lu xtapalh kaʼakxilhaw wa pi nakamaxkiyaw tamakgtay nema maklakaskinkgo (1 Juan 3:18). Annette, tala tiku kuenta xtlawama xtse xlakata xtatatla, lichuwinan: «Makgapitsi kiʼamigos xminkgo kimakgtayakgo xlakata atanu tuku tlan xaktlawalh, xliminkgo liwat. Xakmakgkatsi pi xakmakgtapakgsi kcongregación chu pi xkimpaxkikgo». Chatum tala wanilh Jordan la tlan nakaxtlawa xputlaw. Xla wan: «Lu tlan litamakgkatsi nakatsiya pi natalan lilakgaputsakgo pi tlan natawilaya».

19. ¿La atanu tlan nakamakgtayakgo lakgkgolotsin kinatalankan lakpuskatin?

19 Lakgkgolotsin na xlikatsitkan tuku maklakaskinkgo kinatalankan lakpuskatin. Katsikgo pi Jehová akxilha la kalikatsinikgo (Sant. 1:27). Wa xlakata, chuna la Jesús, kaʼakgatekgsnikgo chu ni wilikgo limapakgsin, wata liskujkgo xlakata nakaʼakgatekgsnikgo chu tlan nakalikatsinikgo (Mat. 15:22-28). Akxni lakputsakgo la nakamakgtayakgo, tlawa pi kinatalankan lakpuskatin namakgkatsikgo pi Jehová chu xkachikin kapaxkikgo. Wa uma tuku titaxtulh Kia akxni alh tawila kʼatanu chiki. Xla lichuwinan: «Tlawalh pi ni lu naklilakgaputsa. Xlakata xtachuwinkan chu xtamakgtaykan, lakgkgolotsin liwana kiwanikgolh pi lu xlakaskinka klitaxtu kcongregación chu pi ni kiʼakstu kwi maski tuwa tuku naktitaxtu».

PUTUM MAKLAKASKINKGO KINTAMAKGTAYKAN

20, 21. ¿La tlan nalimasiyayaw pi xtapalh kaʼakxilhaw putum kinatalankan lakpuskatin?

20 Kajwatiya talakaskin kuenta natlawayaw kkincongregaciónkan xlakata nakatekgsaw natalan tiku palha skujkgo chu talakaskin nakamakgtayayaw. Xliʼakxilhtit Jesús kinkamasiyaninitan pi talakaskin naliskujaw xlakata akxtum nakatatawilayaw chu nakalakgapasaw, nakapaxtikatsiniyaw putum tuku tlawakgo xlakata la skujnanikgo Jehová. Chu akxni natalakaskin, nakakgalhmakgtayayaw.

21 Akxni Pablo masputulh xcarta nema katsokgnanilh natalan xalak Roma, kalichuwinalh kgalhnajatsa natalan lakpuskatin (Rom. 16:1, 3, 6, 12, 13, 15). Max lu kamatliwakglhli umakgolh lakpuskatin akxni Pablo wa laktlan tachuwin xpalakatakan. Komo akinin na kamakgtayayaw putum kinatalankan lakpuskatin, nalimasiyayaw pi lu xtapalh kaʼakxilhaw chu pi makgtapakgsikgo kkifamiliajkan xaʼespitirual.

TAKILHTLIN 136 Jehová kakasikulunatlawan

^ párr. 5 Kinatalankan lakpuskatin lhuwa tuku tuwa titaxtukgo. Kʼuma artículo naʼakxilhaw la kinkamakgtayayan xliʼakxilhtit Jesús xlakata tlan nakamakgtayayaw kinatalankan lakpuskatin. Naʼakxilhaw pi Jesús limaxtulh kilhtamaku xlakata akxtum nakatatawila, xtapalh kaliaʼakxilhli chu kakgalhmakgtayalh.

^ párr. 5 Makgapitsi tukuwani kalakgpalikanit.

^ párr. 6 Pulaktum tuku wankgolh tiku lakputsananikgo Biblia wan: «Tamakgalhtawakgen xtawilakgo lakatsu kxtantun xmakgalhtawakgenakan. Tamakgalhtawakgen tiku xtapalh xliʼakxilhkgo uma taskujut xlakgatawakgamakgo xlakata makgalhtawakgenanin xlitaxtukgolh, akgtum taskujut nema ni xkamaxkikan talakaskin natlawakgo lakpuskatin. [...] Tuku tlawalh María chu xlakata xkatsiputun tuku xmasiyama Jesús, maski uma ni xkamaxkikan talakaskin natlawakgo lakpuskatin [...] max tlawalh pi lakchixkuwin judíos nitlan xʼakxilhkgolh».

^ párr. 9 Lakgkgolotsin kuenta tlawakgo akxni kamakgtayakgo natalan lakpuskatin. Akgtum li’akxilhtit, ni xʼakstukan ankgo lakgapaxialhnankgo chatum tala puskat.

^ párr. 65 TUKU TASIYA KDIBUJO: Lhuwa natalan stalanikgo xliʼakxilhtit Jesús akxni kalilakgaputsakgo kinatalankan lakpuskatin tiku ni makgxtakgkgo Dios: chatum tala kamakgtaya chatiy kinatalankan lakpuskatin xlakata nakaxtlawakgo xputlawkan, atanu tala lakgapaxialhnan chatum tala puskat tiku tatatla chu atanu tala taʼan xpuskat xlakata akxtum natakakninanikgo Dios kfamilia chatum tala chu xtsumat.