1. ¿Tuku xlakata tiku matlawanikgo avión liwana naʼakxilhkgo lista xlakata nakatsikan la wi avión?

AKXNI nina kgosa avión, chatum tiku matlawani tlakg xatlan avión puxamakaw tuku akxilha klista xlakata nakatsi pi tlan wi avión. Komo ni chuna xtlawalh, max tlakg lakapala wi tuku xlanilh avión. ¿Katsiya wix tiku xmatlawanina avión skinikan kaʼakxilhli lista xlakata nakatsikan la wi avión? ¡Tiku tlakg katsinikgo matlawanikgo! ¿Tuku xlakata? Xlakata tiku tlakg lhuwata horas matlawanikgonit avión max ni aktanks katiʼakxilhli la wi avión.

2. ¿Tuku xliʼakxilhat kstalaninanin Cristo?

² Xtachuna la tiku tlakg tlan matlawanikgo avión, wix na tlan nalimaklakaskina akgtum lista xlakata naʼakxilha la wi mintakanajla chu ni naxlajwanan akxni tlakg talakaskin. Komo wix aku tamunu o akglhuwata kata la skujnanipat Jehová, kaʼakxilhti la wi mintakanajla chu la kakninanipat Dios. Komo ni xtlawaw, max namakgatsankgayaw kintakanajlakan. Chuna la wan Biblia kinkawaniyan: «Nti mpuwan akgstitum lama, kuintaj katlawakaj, ni naʼakgtsankgatayay» (1 Cor. 10:12).

3. ¿Tuku xtalakaskin xtlawakgolh kstalaninanin Cristo xalak Galacia?

³ Kstalaninanin Cristo xalak Galacia xliʼakxilhatkan la xwi xtakanajlakan chu la xlakaskinka xʼakxilhkgo talakgmaxtut xla takanajla. Xlakata xtamakamastan, Jesús malakkilh tiji xlakata tiku xkanajlanikgo tlan xlakgapaskgolh Dios: ¡tlan xkaman Dios xlitaxtukgolh! (Gál. 4:9.) Xlakata ni xmakgatsankgakgolh uma tasikulunalin, gálatas xtalakaskin xlakgmakgankgolh xtamasiykan judaísmo xlakata xwankgo pi xkgalhakgaxmatkgo xLimapakgsin Moisés. Pero tiku ni judíos nema xtamakgtapakgsikgo kcongregación nikxni  xtamapakgsinikgonit Limapakgsin. Judíos chu tiku ni judíos xtalakaskin pi kstakli xtakanajlakan, nema xkilhchani pi akxni kgalhakgaxmatkgolh Limapakgsin xla Moisés ni xtlawa pi akgstitum xtawilakgolh xlakatin Dios.

4, 5. ¿Tuku tastakyaw kamaxkilh Pablo gálatas, chu tuku xlakata xlakaskinka kimpalakatakan?

⁴ Xtastakyaw Pablo nema kamaxkilh gálatas tsokgka kBiblia: xlakata kstalaninanin Cristo xla ama kilhtamaku chu xala uku ni xmakgxtakgkgolh tuku xlikana masiya Biblia chu xlakgtaspitkgolh tuku pulana xtlawakgo. Jehová wanilh apóstol pi xkamatliwakglhli putum xlakskujnin, chu ni kajwatiya tiku xwilakgo kcongregación xla Galacia.

⁵ Putum akinin kililakapastakkan la kinkamakgtayakan namakgxtakgaw nixaxlikana takanajla chu xtatayana Jehová litaxtuw. Xlakata uma, katlawaw uma akgtiy takgalhskinin: ¿Lakapastaka tuku tlawa xlakata tlan xtamunu? ¿Lakapastaka la lakgapasti Dios chu la xla lakgapasni xlakata xʼamigo xwanti, chu la lipaxuwa xlakata lakgtaxtu knixaxlikana takanajla?

6. ¿Tukuya lista kiliʼakxilhatkan?

⁶ Putum akinin pulaknajatsa tuku tlawayaw, xtachuna la akgtum lista niku naʼakxilhaw la wi kintakanajlakan, naʼakxilhaw krecuadro nema wanikan «Tuku kilitlawatkan xlakata tlan natamunuyaw chu chuntiya nastaka kintakanajlakan». Akxni nalilakapastakaw uma pulaknajatsa nakinkamakgtayayan xlakata ni nataspitaw tuku xalak kakilhtamaku. Xtachuna la tiku liwana matlawani avión pulana liwana akxilha tuku limin klista, nachuna wix naʼakxilha la skujnanipat Dios komo naʼakxilha kmilista xlakata mintakanajla.

7. ¿Tuku tamasiy nastalaniyaw chu tuku xlakata?

⁷ Lista malakapastaka tiku matlawani avión pi liwana wi tuku xlitlawat makgatunu akxni nakgosa. Akinin nachuna liwana kiliʼakxilhatkan la wi kintakanajlakan chu tuku tlawanitaw lata tamunuw. Pablo tsokgnanilh Timoteo: «Tliwakglh kakgalhitawila xtachuna xaliʼukxilhtit xla yuma aktanks xatlan tamasiyun wa ntu nkinkgaxpatni, ktakanajla, chu ktapaxkit, wa ntu makxtum miniy nCristo Jesús» (2 Tim. 1:13). Umakgolh «xatlan tamasiyun» wilakgolh kxTachuwin Dios (1 Tim. 6:3). Chuna la chatum tiku lakapala tlawa akgtum dibujo nema namakgtaya alistalh liwana natlawa, liʼakxilhtit xla xatlan tamasiy nakinkamakgtayayan nakatsiyaw chu nastalaniyaw tuku Dios kinkaskiniyan. Wa xlakata kaʼakxilhwi tuku tlawaw xlakata tlan xtamunuw chu kaʼakxilhwi la makgantaxtimaw.

8, 9. 1) ¿Tuku xlakata talakaskin pi tlakg nakgalhiyaw takatsin chu takanajla? 2) ¿Tuku xlakata xlakaskinka chuntiya nastaka kintakanajlakan chu la uma tamalakxtumi kgantum kiwi?

⁸ Tuku pulana kiliʼakxilhatkan kkilistakan wa pi talakaskin nakgalhiyaw takatsin. Alistalh tlan nakgalhiyaw takanajla. Pero talakaskin pi chuntiyaku namastakayaw uma pulaktiy (2 Tes. 1:3). Nastakaw kilhchani tsinu tsinu nalakgpaliyaw tuku talakaskin wamputun namalankikan, namalhuwikan. Wa xlakata, akxni tamununitawa talakaskin tlakg namatliwakglhaw kintakanajlakan chu ni anta natamakgxtakgaw.

⁹ Tlan natamalakxtumiyaw la staka kintakanajlakan xtachuna la kgantum kiwi. Kgantum kiwi lanka staka, liwaka akxni xtankgaxekg lu pulhman wi. Akgtum liʼakxilhtit, puksnankiwi xalak Líbano stakkgo xtachuna la akgtum chiki nema kgalhi 12 piso, lu lakgtliwakga chu laklhman  xtankgaxekg chu 12 metro xlichalanka (Cant. de Cant. 5:15). Akxni uma kiwi lankata, chuntiya staka, pero nialh lu tasiya. Kata kata kiwi tlakg chalanka wan chu xtankgaxekg tlakg pulhman taʼaknu chu kiwi tlakg tliwakga wan. Na chuna staka kintakanajlakan. Max lakapala nastaka kintakanajlakan akxni aku tsukumaw likgalhtawakgayaw Biblia chu asta natamunuyaw; max tlan namakgatsiyaw tuku taskin xlakata precursores nawanaw o atanu tuku nalakgatayayaw kcongregación. Tiku ankgo ktamakxtumit nalipaxuwakgo akxni akxilhkgo la staka kintakanajlakan. Pero chuna la natitaxtukgo kata nialh lhuwa katitasiyalh la stakma kintakanajlakan. Pero talakaskin chuntiya nastaka kintakanajlakan chu tuku katsiyaw «asta ni liwaya xakatla kanajlanin nawanaw, chu lantla lakatanks nawanaw lantla xtachuna nCristo» (Efes. 4:13). Chuna nialh nawanaw la laktsu kiwi nema aku pulhma, chu nawanaw kstalaninanin Cristo tiku tliwakga natawila xtakanajlakan, la kgantum kiwi nema staknita.

10. ¿Tuku xlakata asta tiku tliwakga wi xtakanajlakan talakaskin chuntiyaku namastakakgo?

¹⁰ Pero ni anta natamakgxtakga tuku katsiyaw. Talakaskin tlakg nakatsiyaw chu tlakg tliwakga nawan kintakanajlakan, chu chuna tlakg nalipawanaw xTachuwin Dios (Prov. 12:3). Kcongregación lhuwa chuna tlawakgonit. Akgtum liʼakxilhtit, chatum tala tiku liwaka puxumakaw kata kgolotsin liskujli wa pi chuntiyaku stakma xtakanajla. Xla wan: «Tlakg kpaxki Biblia. Makglhuwa ktekgsa la tlan nakmakgantaxti kkilatamat tastakyaw chu limapakgsin nema limin Biblia. Chu tlakg xlakaskinka kaʼakxilha naklichuwinan Dios».

11. ¿La tlakg tlan nalakgapasaw Jehová chuna la titaxtutilha kilhtamaku?

¹¹ Nastaka kintakanajlakan na kilhchani natalakatsuwiniyaw Jehová chu naʼakxilhaw la kiʼAmigojkan chu kinTlatkan. Dios lakaskin pi tlan namakgkatsiyaw, pi kinkapaxkikanan chu nitu nakinkaʼakgspulayan, chuna la chatum aktsu kgawasa tlan limakgkatsi akxni xtlat kuentajtlawama o chuna la makgkatsiyaw akxni katatawilayaw tiku tlan katalalinaw. Pero lu tlan natalalinaw ni lakapala lakatsuku. Talakaskin kilhtamaku xlakata tlan nalakgapasaw chu napaxkiyaw. Wa xlakata kalimaxtu kilhtamaku xlakata nalikgalhtawakgaya xTachuwin chali chali. Nachuna, kalikgalhtawakga putum revistas Makatsinina, ¡Despertad! chu atanu likgalhtawakga nema takilhtinit kBiblia.

12. ¿Tuku kilitlawatkan xlakata chuntiya tliwakga natawila la talalinaw Jehová?

¹² Xʼamigos Dios staka xtakanajlakan xlakata tlawanikgo oración chu katalalinkgo  tiku tlan likatsikgo (kalikgalhtawakga  Malaquías 3:16). Jehová «kgaxmatnikgoy xʼoracionkan» (1 Ped. 3:12). Chuna la chatum tlat xapaxkina, Jehová skgalalh wi xlakata nakgaxmata kiʼoracionkan. Wa xlakata talakaskin «ni anan xtajaxni nkatlawatit mioracionkan» (Rom. 12:12). Nila chuntiya nastaka kintakanajlakan komo ni nakgalhiyaw xtamakgtay Dios. Talakgaputsit xla uma kakilhtamaku lu laklanka chu nila kiʼakstukan natayaniyaw. Komo nialh natlawayaw oración, nialh namakglhtinanaw litliwakga nema Dios kinkamaxkiputunan chu kinkamaxkiyan. ¿Makgkatsiya pi tlan la tlawapat mi oración o lakpuwana pi tlakg naliskuja xlakata uma? (Jer. 16:19.)

13. ¿Tuku xlakata lu xlakaskinka nakatalalinaw amakgapitsin kstalaninanin Cristo xlakata natatliwakglha kintakanajlakan?

¹³ Jehová lipaxuwa xlakata «tiku putsakgo xtamakgtay». Wa xlakata, maski lakgapasawa Dios, talakaskin chuntiyaku naʼanaw ktamakxtumit, niku na wilakgolh tiku lakgapaskgo Dios (Nah. 1:7). Kkakilhtamaku niku anan lhuwa talakgaputsit, lu tlan nakitaxtu komo nakatalalinaw kinatalankan. ¿Tuku namakglhtinanaw? Kcongregación natekgsaw tiku nakinkakamakgtayakgoyan mnalimasiyayaw tapaxkit, chu xalakwan tatlaw (Heb. 10:24, 25). Tapaxkit nema Pablo xkalitachuwinama hebreos, xkilhchanima la tlan xlatalalinkgolh, tiku watiya lakpuwankgo o congregación. Xlakata nalimasiyayaw uma tapaxkit, talakaskin nakatalalinaw atanu kstalaninanin Cristo. Kmilista kawili pi pina putum ktamakxtumit chu pi mastaya mintakgalhtin.

14. ¿Tuku xlakata akxni nitlan limakgkatsiyaw chu makgxtakgaw tuku nitlan talakaskin chuntiyaku natlawayaw?

¹⁴ Xlakata kstalaninanin Cristo xwaw, talakaskilh nitlan xlimakgkatsiw chu xmakgxtakgwi kintalakgalhinkan. Pero nitlan nalimakgkatsikan talakgalhin chuntiya kilitlawatkan. Xlakata akinin latamanin lakgalhinanin, talakgalhin skgalalh wi, chuna la tantum luwa nema kinkaxkaputununan (Rom. 3:9, 10; 6:12-14). Skgalalh kilitawilatkan, xlakata lakgapasaw tuku nitlan tlawayaw. Lu lipaxuwayaw pi Jehová ni lakapala sitsi xlakata akinin tayaniyaw tuku nitlan tlawaputunaw chu lakgpaliyaw tuku talakaskin (Filip. 2:12; 2 Ped. 3:9). Tuku lu nakinkamakgtayayan wa liwana nalakkaxwiliyaw la nalimaklakaskinaw kinkilhtamakujkan chu tuku kgalhiyaw chu nalakgmakganaw tuku nitlan lakaskinaw. Chatum tala tsokgli: «Kimakgastakka la xtatayana Jehová pero nichuna xaklakpuwan la amakgapitsin xlakata Jehová. Lu xakpekuani, chu xaklakpuwan pi nikxni xakama makgapaxuwa». Alistalh uma tala xlajwanalh xtakanajla xlakata lhuwa taʼakglhuwit xkgalhi. Xla wan: «Ni xlakata ni xakpaxki Jehová wata ni liwana xaklakgapasa. Pero akxni ktlawanilh lhuwa oración, ktsukulh talakgpali. Kkatsilh pi Jehová xkimpulalima la chatum aktsu kgawasa, xkimakgtayama xlakata tlan xaktayanilh taʼakglhuwit, chu liwana xkiwanima tuku kilitlawat xwanit».

15. ¿Tuku akxilhmakgolh Jesús chu xTlat?

¹⁵ «Chuntiyaku kakalitachuwinaw latamanin» xalakwan xalaksasti. Xʼángel Dios wanilh uma tachuwin Pedro chu amakgapitsi apóstoles akxni xkatamakxtukanita kpulachin (Hech. 5:19-21). Akxni akgatunu semana lichuwinankan Dios, uma na makgtanu kkilistakan. Jesús chu xTlat akxilhmakgolh la wi kintakanajlakan chu la kalichuwinanaw (Apoc. 2:19). Kgolotsin nema lichuwinaw kxapulana wan: «Nalichuwinanaw Dios wa tuku lu xlakaskinka kkilatamatkan».

16. ¿Tuku xlakata nalilakapastakaw akxni tamakamastaniw Jehová?

¹⁶ Kalilakapastakti mintamakamastan. Tuku tlakg tlan kgalhiyaw wa la talalinaw  Jehová. Xla kalakgapasa tiku tapakgsinikgo (kalikgalhtawakga Isaías 44:5). Katlawa oración chu liwana kaʼakxilhti la talalipina Jehová. Chu xlakata uma, kalilakapastakti tuku kilhtamaku tamunu; chuna putum kilhtamaku nalakapastakaw pi akxni tamunuw wa tuku tlakg xlakaskinka tlawa.

17. ¿Tuku xlakata talakaskin natayaniyaw xlakata lakatsu natawilaniyaw Jehová?

¹⁷ Carta nema Pablo kamalakgachanilh Gálatas lichuwinan pi lu xlakaskin natayanikgo (Gál. 6:9). La uku, uma tayat na lu xlakaskinka xlakata kstalaninanin Cristo. Wix natitaxtuya taʼakglhuwit pero Jehová namakgtayayan. Chuntiya kaskini espíritu santo. Tlan nalimakgkatsiya akxni xla namasputu tapatin chu nalimin tapaxuwan, chu taʼakglhuwit takaksni nakitaxtu (Mat. 7:7-11). Kalilakapastakti uma: komo Jehová kakuentajtlawa laktsu tsiktsi, ¿ni tlakg nakuentajtlawayan, xlakata wix paxkiya chu tamakamastaninita? (Mat. 10:29-31.) Maski katuwa taʼakglhuwit nakgalhiya, nikxni katamakgxtakgti. ¡Lu lhuwa talakgalhaman kgalhiyaw xlakata Jehová kinkaʼakxilhan la xʼamigos!

18. Akxni “lakgapasnitata Dios”, ¿tuku chuntiya militlawat?

¹⁸ Wa xlakata, komo aku lakgapasti Jehová chu tamunitata, ¿tuku chuntiya militlawat? Tlakg kalakgapasti Jehová chu chuntiyaku kamastaka mintakanajla. ¿Chu, komo akglhuwata kata tamununitata tuku natlawaya? Natalakaskin tlakg nakatsiya xlakata Jehová. Xlakata la talalipina Jehová, nikxni kalakpuwanti pi tlantiya. Wata kaʼakxilhti la wi lista xlakata nakatsiya pi mintakanajla chu la talalipina Jehová minTlat xapaxkina tlakg taliwakama (kalikgalhtawakga 2 Corintios 13:5, 6).