KINATLATNI lalakgapaskgolh kʼakgtum tamakxtumit nema tlawakgolh xLikgalhtawakgananin Biblia Cedar Point (Ohio, Estados Unidos) kkata 1919, watiya ama kata tamakgaxtokgkgolh. Akit klakachilh kata 1922 chu kintala Paul, lakachilh akgtiy kata alistalh. Kimpuskat Grace, lakachilh kata 1930 chu lata aktsujku masiyanika xaxlikana xtachuna xnatlatni, Roy chu Ruth Howell. Chu asta xnatlatnikan xtlat chu xtse Grace xʼamigo xwankgonit Charles T. Russell.

Grace chu akit klalakgapaswi kkata 1947 chu ktamakgaxtokgwi 16 xla julio kata 1949. Akxni nina xtamakgaxtokgaw, liwana klawaniw tuku xlakpuwanitaw naktlawayaw. Klawaniw pi ni xakamaw kgalhiyaw kamanan chu putum kilhtamaku xakamaw skujniyaw Jehová. Precursores klitaxtuw 1 xla octubre kata 1950 chu 1952 kinkawanikan pi superintendente de circuito xakamaw litaxtuyaw.

Grace chu akit xakmakgkatsiyaw pi nila xakmakgantaxtiw tuku kinkalakgayawakan. Kakxilhli la xtlawakgo natalan tiku akglhuwata kata chuna liskujmakgolh chu kputsalh la xmakgtayaka kimpuskat. Ktachuwinalh Marvin Holien, tiku tlan xtalalin kifamilia makgasa chu akglhuwata kata xliskujma la superintendente viajante. Akit kwanilh: «Grace nina lin kata lhuwaku tuku xlikatsinit. ¿Wi tiku tlan xmasiyanilh?». Marvin wa: «Chuna, Edna Winkle, chatum precursora tiku lhuwa kata chuna liskujma. Xla tlan lhuwa tuku namasiyani». Chu chuna lalh. Grace, alistalh kiwanilh: «Edna lu tlan xkimamakgkatsini akxni lichuwinanaw Dios kʼakgatunu chiki. Xla xkatsi la nakakgalhti tiku ni xkgaxmatputunkgo chu kimasiyanilh la pulana nakkgaxmata xlakata nakkatsi la nakkgalhtinan. ¡Wa tuku xakmaklakaskima!».

Kʼakgtiy circuito kskujwi kkachikin Iowa nema akgchipa estado xla Minnesota chu Dakota del Sur. Alistalh kinkalakgpalikan Circuito 1 kNueva York, chu na xlakgchan Brooklyn chu Queens.  Chuntiya klakapastakaw pi xaklakpuwanaw pi ni liwana xtlawayaw uma taskujut. Xkinkalakgchanan naklakgapaxialhnanaw Congregación Brooklyn Heights, nema xtamakxtumikgo kPukgalhtawakga xla xTatayananin Jehová kBetel chu anta xʼankgo betelitas tiku lhuwa kata anta xwilakgo. Akxni kmakgasputulh xapulana kintaʼakgchuwin, tala Nathan Knorr milh chu kiwanilh: «Malcolm, kilamalakapastakaw tuku kilitlawatkan xlakata tlakg tlan naskujaw chu uma lu tlan. Kalakapastakti, komo ni nakilalimakgtayayaw mintastakyaw, ni namakgtayaya kxkachikin Dios. Lu tlan taskujut tlawa. Chuntiya chuna katlawa». Akxni sputli tamakxtumit kwanilh Grace. Xlakata lhuwa tuku nitlan xaklimakgkatsiyaw, akxni kchaw niku xaklhtatayaw kBetel kinchatiykan ktsukuw tasayaw.

Titaxtulh makgapitsi papaʼ kmakglhtinaw maktum carta. Xkinkawanimakan pi tlan xakaw clase 24 de la Escuela de Galaad, nema xʼama kgalhsputa febrero kata 1955. Akxni nina xakanaw, kinkawanikan pi uma escuela ni kajwatiya xʼama kinkamasiyaniyan misioneros nakwanaw, wata la tlakg tlan xakmakgantaxtiw tuku xkinkalakgayawakanitan. Lu tlan pi kkaw kʼescuela pero na kkatsiniw ni tlanka nakinkamakgkatsikanan.

Akxni sputli escuela, kinkamalakgachakan xlakata superintendente de distrito naklitaxtuyaw. Distrito xlakgchan Indiana, Michigan chu Ohio. Pero, diciembre kata 1955 kaks klilakawaw akxni kmakglhtinaw xcarta tala Knorr nema xwan: «Kakiwanitit tuku xlikana lakpuwanatit. Kkatsiputun komo skujputunatit kBetel [...], o komo tlan xtantit kaj ni lhuwa kilhtamaku chu alistalh skujtit kʼatanu país, o komo chuntiya la viajantes skujputunatit». Kkgalhtinaw pi xakamaw liskujaw lata tuku xkinkalakgayawakan. Kaj ni makgas, kinkatasanikan kBetel.

Kkata nema ktawilaw kBetel kmastalh taʼakgchuwin kmakgapitsi congregaciones chu klaklanka tamakxtumit atsinu ni putum país. Na kkamakgtayalh chu kkamasiyanilh natalan tiku nina xlinkgo kata chu alistalh tlakg lhuwa taskujut kalakgayawaka. Chu ksecretario xla tala Knorr klitaxtulh kʼoficina niku xlakkaxwilikan la nalichuwinankan Dios xlikalanka Katiyatni.

Lu klipaxuwa akxni klakapastaka kata nema kskujli kDepartamento de Servicio. Anta ktaskujli Thomas «Bud» Sullivan, tiku akglhuwata kata superintendente xla uma departamento xwanit. Nachuna lhuwa tuku kkatsinilh xlakata  Fred Rusk, tiku xkimasiyani. Klakapastakaku kilhtamaku akxni kkgalhskilh: «Fred, ¿tuku xlakata lhuwa kalakgpaliniya makgapitsi cartas nema ktsokga?». Xla litsiyalh chu kiwanilh tuku kimalakapastaknilh: «Malcolm, akxni wi tiku tachuwinamaw tlan waniyaw tuku xwamputunaw; pero akxni kaj natsokgwiliya, liwaka tuku tsokgkan unu, talakaskin pi liwana nataʼakgatekgsa tuku kawanimaw». Chu kiwanilh: «¡Ni kataxlajwani! Tlan tlawapat chu chuna la natitaxtu kilhtamaku tlakg tlan natlawaya».

Kata nema kskujwi kBetel, Grace klakalhuwa departamento skujli, xkaxaka cuartos, lu makgapaxuwalh. Asta la uku, akxni kkatatanokglhaw natalan tiku lakgkgawasanku xwankgonit ama kata, lakalitsinkgo chu wanikgo: «Wix kimasiyani la nakkaxtlawa kimputama, chu kintse makgapaxuwalh akxni katsilh». Grace na skujli kʼcorreo, revistas chu producción de cintas. Xlakata lhuwa tuku liskujli makgtayalh nakatsi pi ni lu xlakaskinka niku naskuja chu tuku naliskuja, akxni skujniyaw xkachikin Jehová akgtum talakgalhaman chu tasikulunalin. Chu chuntiya akxilha asta la uku.

Lakatsu kkata 1975 akxilhwi pi kinatlatnikan tlakg kgolota xwankgonit chu xmaklakaskimakgo tamakgtay. Lu tuwa tuku xʼamaw laksakaw. Ni xmakgxtakgputunaw Betel chu kiʼamigoskan. Pero xkinkalakgchanan nakkuentajtlawayaw kinatlatnikan, wa xlakata kmakgxtakgwi Betel pero xaklakpuwanaw pi max tlan xtaspitwi komo xtalakgpalipa kilatamatkan.

Ktsukulh ksta seguros kʼakgatunu chiki. Chuntiya naklakapastaka tuku kiwanilh tiku xpulalin taskujut akxni xkimasiyanimaka: «Uma negocio wi xlakata kanaw kakgotanun, o smalankgan, kalakgapaxialhnanaw latamanin. Wa uma hora akxni katekgskan latamanin. Tuku tlakg xlakaskinka wa pi nakaputsaya kxchik». Akit kgalhtilh: «Liwana katsi pi chuna wana xlakata akglhuwata kata chuna liskujpat, chu ni klakgmakgan tuku kiwaniya. Pero wi tuku klakgaya kkintakanajla chu nikxni kmakgxtakgnit, chu la uku ni kmakgxtakgputun. Maski makgapitsi katsisni tlan nakskuja, martes chu jueves kiliʼanat lu xlakaskinka tamakxtumit». Jehová lu kisikulunatlawalh xlakata ni kmakgatsankgalh tamakxtumit kaj xlakata kintaskujut.

Kintse, o kinana, nilh anta niku kakuentajtlawakan lakgkgolotsin, julio kkata 1987 anta xakpaxtuyaw kxputama. Enfermera lakgtalakatsuwilh Grace chu wanilh: «Kapit kminchik chu kajaxti tsinu. Putum kkatsiyaw pi wix putum kilhtamaku kuentajtlawa mimputiatse, o mimpuwitichat. Nitu kalipuwanti, tlawa lata tuku matlani».

 Diciembre kata 1987 kmalakgatsamaw solicitud xlakata xakamparaw kBetel, niku lu xaklakgatiyaw tawilayaw. Pero, ni lhuwa kilhtamaku alistalh Grace wanika pi xkgalhi cáncer de colon. Chukuka chu kinkawanikan pi xlakgsputnit cáncer. Uma kilhtamaku kmakglhtinaw carta xla sucursal niku xkinkawanikanan pi xaktamakgxtakgwi kincongregacionkan. Liwana xaklakapastaknitaw tlakg naklichuwinanaw xalakwan xalaksasti.

Alistalh kimalaknunika taskujut kTexas. Anta kaw tawilayaw, xlakata xaklakpuwanaw pi tlan xakamaw makgkatsiyaw anta chu chuna kitaxtulh. Puxamakukitsis kata lata unu kmakgtayanamaw. Natalan lu tlan kinkalikatsinikgonitan chu lhuwa amigos kgalhiyaw.

Grace tatayaninit cáncer de colon, xla tiroides chu nina makgas, xla tsikit. Pero xla nikxni wan pi lu nitlan tuku akgspulama kxlatamat. Lu tlan puskat litaxtu chu putum kilhtamaku xatapaxuwan kimakgtayanit. Makglhuwa kgalhskinkan tuku tlawayaw xlakata xatapaxuwan natawilayaw chu lu tlan nalatalalinaw. Xla wan pulaktati tuku xlakata: «Malcolm lu xatlan kiʼamigo; lu klatachuwinanaw; lu klakgatiyaw akxtum ktawilayaw, chu nikxni kanaw lhtatayaw komo ksitsimawku». Xlikana min kilhtamaku klamakgasitsiyaw, pero kliskujaw naklatapatiyaw chu nialh naklakapastakaw tuku nitlan, uma lu makgtayanan.

Uma makgapitsi tuku kkatsininitaw akxni ktitaxtunitaw taʼakglhuwit:

1. Talakaskin nalipawanaw Jehová chu namakglhtinanaw tuku xla masta talakaskin kalalh, nikxni kiakstukan nakinkalipawankanan (Prov. 3:5, 6; Jer. 17:7).

2. Lu xlakaskinka wa nakinkapulalinan Biblia chu nakgalhakgaxmataw xtastakyaw Jehová, maski katuwa tuku nala. Nila pulaktiy tuku natlawayaw: nakgalhakgaxmatnanaw o ni nakgalhakgaxmatnanaw (Rom. 6:16; Heb. 4:12).

3. Tuku tlakg xlakaskinka wa pi nakgalhiyaw tlan tukuwani kxlakatin Jehová. Pulana kawiliw Tamapakgsin chu ni tuku kgalhiputunaw (Prov. 28:20; Ecl. 7:1; Mat. 6:33, 34).

4. Kiliskinitkan Dios kakinkamaxkin talakaskin lu naskujniyaw. Kaʼakxilhwi tuku tlan tlawayaw chu ni wa tuku nila tlawayaw (Mat. 22:37; 2 Tim. 4:2).

5. Kajwatiya uma kachikin nema Jehová tlan akxilha chu sikulunatlawa (Juan 6:68).

Grace chu akit skujninitaw Jehová liwaka tutupuxamakukitsis kata, chu la tamakgaxtokgat atsinu ni tutupuxamakitsis kata. Lu klipaxuwayaw xlakata lhuwa kilhtamaku kskujnimaw Jehová. Ktlawayaw oración xlakata kinatalankan xlikalanka Katiyatni na tlan nalipaxuwakgo tuku makglhtinankan akxni lipawankan Jehová.