Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

¿La chuntiya “nakgalhkgalhinanaw”?

¿La chuntiya “nakgalhkgalhinanaw”?

«Xlikana nakkgalhkgalhinan xlakata kiDios kilakgmaxtuna.» (MIQ. 7:7)

1. ¿Tuku xlakata max xmakgkatsiw pi lu tamakgapalima xkilhtamaku Jehová?

UMA xkakilhtamaku Satanás talakatsuwilh xlisputni kata 1914, akxni wilika xTamapakgsin Mesías. Xlakata lalh guerra kʼakgapun, Jesús kamalakgachalh kKatiyatni Satanás chu xdemonios (kalikgalhtawakga Apocalipsis 12:7-9). Biblia wan pi Satanás kgalhi «kaj tsinu kilhtamaku» (Apoc. 12:12). Pero xlakata akglhuwa kata titaxtunita, makgapitsi kskujnin Dios tlan xlakpuwankgolh pi xaʼawatiya kilhtamaku lu makgapalamakgolh. Chu akinin, ¿makgkatsiyaw pi tamakgapalima kilhtamaku akxni Jehová namasputu tuku nitlan?

2. ¿Tuku naʼakxilhaw kʼuma artículo?

2 Komo makgkatsiyaw pi tamakgapalima, nitlan xlakata nakinkamatlawiyan tuku nitlan. ¿La tlan skgalalh natawilayaw chu ni nalakpuwanaw pi lu tamakgpalima? Uma artículo nakinkamakgtayayan akxni nakgalhti umakgolh takgalhskinin: 1) ¿Tuku kinkamasiyaniyan xlakata la palakachuwina Miqueas kgalhkgalhinalh? 2) ¿Tuku nala nema nalitasiya pi chalha kilhtamaku nema xkgalhkgalhimaw? 3) ¿La tlan napaxtikatsiniyaw xtakgalhkgalhin Jehová?

¿TUKU KINKAMASIYANIYAN XLIʼAKXILHTIT MIQUEAS?

3. ¿La xwilakgolh israelitas kxkilhtamaku Miqueas?

3 (Kalikgalhtawakga Miqueas 7:2-6.) Miqueas akxilhli la xtakanajlakan israelitas tlakg nitlan tawilalh chu tlakg makgxtakgkgolh Dios akxni nitlan mapakgsina Acaz xmapakgsinama. Palakachuwina wa pi israelitas tiku xmakgxtakgkgonit Dios xlitaxtukgo «lhtukun». Xtachuna la umakgolh lhtukun nitlan tuku tlawanikgo tiku xamakgo, amakgolh israelitas tiku lixkajni xlikatsikgo nitlan xkatlawanikgo tiku xkalakgtalakatsuwi. Uma tuku xlama tlakg nitlan wa chu asta tiku xalak familia nialh xlapaxkikgo. Xlakata xkatsi pi nila xkaxtlawalh uma tuku lu nitlan xlama, Miqueas tlawanilh oración Jehová xliputum xnaku chu kgalhkgalhilh asta akxni xlakkaxtlawalhlh. Xla liwana xkatsi pi xʼama makgtanu akxni xakxilhli pi xlilat.

4. ¿Tuku taʼakglhuwit titaxtuyaw?

4 La Miqueas, na katalamaw latamanin tiku xakstukan kapaxkikan. Lhuwa “ni paxtikatsininankgo, makgxtakgnankgo” chu “ni paxkinankgo” (2 Tim. 3:2, 3TNM). Putum nitlan limakgkatsiyaw akxni akxilhaw pi kintalakatsukan, tiku kataskujaw chu tiku kataʼanaw kʼescuela xakstu kapaxkikan. Pero makgapitsi kskujnin Jehová tlakg tuwa tuku titaxtukgo. Jesús wa pi kstalaninanin xʼama kasitsinikgo xalak xfamilia chu maklakaskilh tachuwin xtachuna la tuku wan Miqueas 7:6 xlakata xwa tuku xʼama tlawa xtamasiyat. Jesús wa: «Xampi wa minit tlawaniy ntapapitsit nchixku, xpalakata xtlat, chu ntsumat xpalakata xtsi, chu wa mpuwitit wa xpalakata xputiatsi. Chi nchu wa xtalatlawana nchixku, watiya nawan wa nti xala kxchik» (Mat. 10:35, 36). Lu tuwa tayanikan akxni kifamiliakan tiku ni xtatayananin Jehová kinkalikgalhkgamanankgoyan chu nitlan kinkalikatsinikgoyan. Komo titaxtumaw uma tuku nitlan, ni kamastaw talakaskin nakinkamatlawikgoyan tuku lakaskinkgo. Wata ni kamakgxtakgwi Jehová chu kakgalhkgalhiw pi xla namakgtanu. Komo naskiniyaw tamakgtay, nakinkamaxkiyan litliwakga chu liskgalala xlakata natayaniyaw.

5, 6. ¿Tuku tlawalh Jehová xpalakata Miqueas, pero tuku ni akxilhli la kgantaxtulh?

5 Miqueas akxilhli pi lu tlan kitaxtulh xlakata kgalhkgalhinalh. Akxilhli akxni nilh Acaz chu sputli lu nixatlan xtamapakgsin, chu akxilhli pi Ezequías xkgawasa ama mapakgsina makglhtinalh tamapakgsin chu lakkaxtlawapa xaxlikana takaknin. Nachuna, tuku Jehová wa pi xʼama lani Samaria, nema makatsininalh Miqueas kgantaxtulh akxni asirios akgchipakgolh 10 tribus xla Israel (Miq. 1:6).

6 Pero, Miqueas ni akxilhli akxni kgantaxtulh putum tuku Jehová wanilh pi xmakatsininalh. Akgtum liʼakxilhtit, tsokgnalh: «Chu kxaʼawatiya kilhtamaku [...] ksipi niku wi kxchik Jehová liwana nataya kxakgspun kasipijni, chu xlikana natawila xakgspun laktsu sipi chu anta naʼankgo kachikinin. Chu laklanka kachikinin naʼankgo chu nawankgo: “Katantit, chu katawakaw kxsipi Jehová”» (Miq. 4:1, 2). Maski Miqueas nilh chu ni akxilhli pi uma tachuwin kgantaxtulh, liwana xlakapastaknit ni namakgxtakga Jehová kxlatamat, maski amakgapitsin atanu tuku xtlawakgolh. Xla wa: «Putum kachikinin, xlakan nalatamakgo kxtukuwani xdioskan; pero akinin, nalatamayaw kxtukuwani Jehová kiDioskan xliputum kilhtamaku» (Miq. 4:5). Miqueas tlan kgalhkgalhinalh ama lu tuwa kilhtamaku xlakata liwana xkanajla pi Jehová xʼama makgantaxti putum tuku xwanit pi xʼama tlawa. Chuna, uma palakachuwina lipawa Jehová.

7, 8. 1) ¿Tuku xlakata tlan lipawanaw Jehová? 2) ¿Tuku natlawa pi kilhtamaku tlakg lakapala katitaxtulh?

7 ¿Nachuna lipawanaw Jehová? Anan lhuwa tuku xlakata chuna lipawanaw, xlakata akxilhnitaw la kgantaxtunit tuku lichuwinalh Miqueas. Lata titaxtuma «kxaʼawatiya kilhtamaku», lhuwa millón latamanin xliputum kachikin, kilhtsukut chu tanu tanu tachuwin tamakgtapakgsikgonit «ksipi niku wi kxchik Jehová». Lhuwa xminkgoyacha kkachikinin nema xlatalatlawakgo, pero «xʼespadajkan [...]litlawakgo[nit] arado» chu ni mastakgo talakaskin nakamasiyanikan la natlawakgo guerra (Miq. 4:3). ¡Lu lanka talakgalhaman nakatatawilayaw xlakskujnin Jehová tiku ni tlawakgo guerra!

8 Putum lakaskinaw pi Jehová kamasputulha uma lu nitlan kakilhtamaku. Pero, xlakata nakgalhkgalhinanaw chu ni namakgkatsiyaw pi lu tamakgapalima, talakaskin pi nalakpuwanaw la Jehová lakpuwan. Xla laklhkawilinit akgtum kilhtamaku xlakata «nchixku nti liwililh» Jesucristo, nakaputsanani putum latamanin (Hech. 17:31). Pero xlakata nina chan ama kilhtamaku kamaxkima talakaskin putum latamanin «nalakgapaskgoy wa ntalulokgtat», nalilatamakgo chu nalakgtaxtukgo. Kalakapastakwi pi wilakgolh latamanin tiku maklakaskinkgo tamakgtay (kalikgalhtawakga 1 Timoteo 2:3, 4). Kilhtamaku nema tsankgajku tlakg lakapala natitaxtu komo limaxtuyaw kilhtamaku nakamasiyaniyaw atanu xtalakaskin Dios. Nialh makgas, ama kilhtamaku nasputa. Chu akxni chuna nala, ¡lu napaxuwayaw xlakata tlakg limaxtuw kilhtamaku nalichuwinanaw xTamapakgsin Dios!

¿TUKU NALA NEMA NALITASIYA PI NIALH NAKGALHKGALHINANAW?

9-11. ¿Kgantaxtunita tuku wan 1 Tesalonicenses 5:3?

9 (Kalikgalhtawakga 1 Tesalonicenses 5:1-3.) Nialh makgas nawankan pi anan «ntakaksni, ni tu ntamakpuwan anan». Komo ni lakaskinaw pi uma tuku nawankan namin akxni ni skgalalh wilaw, talakaskin kuentajnatlawayaw xtastakyaw Pablo nema wi 1 Tesalonicenses 5:6: «Skgalalh natawilayaw, chu nkatalakatlan natawilayaw». Tuku nakinkamakgtayayan skgalalh natawilayaw kkintakanajlakan wa komo naʼakxilhaw tuku nala nema nalitasiya pi nakgantaxtu uma tuku wankanit.

10 Akxni sputkgolh akgtiy guerra nema tatlawalh xlikalanka katiyatni, kachikinin wankgolh pi xʼama liskujkgo xlakata nialh xʼanalh guerra. Akxni sputli xaPulana Guerra tlawaka Liga de Naciones xlakata uma xmakgtayanalh pi nialh xʼanalh guerras kkakilhtamaku. Chu akxni sputli xliʼAkgtiy Guerra, latamanin lipawankgolh Naciones Unidas. Tiku pulalinkgo políticos chu tiku pulalinkgo takanajla lipawankgonit pi uma akgtiy talakkaxlan natlawakgo pi latamanin nialh natlawakgo guerra. Akgtum liʼakxilhtit, Naciones Unidas lu lichuwinankgolh pi kata 1986 xʼama litaxtu Año Internacional de la Paz, lhuwa mapakgsinanin chu tiku pulalinkgo takanajla tatamakxtumikgolh tiku pulalin Iglesia Católica kkachikin xalak Italia wanikan Asís xlakata xtlawakgolh oración niku kskinkgolh pi nialh xʼanalh guerras.

11 Pero uma tuku wankgolh xlakata nialh anan guerra chu pi tlan wilakgolh, chu atanu nema lichuwinankanit ni makgantaxti tuku wan 1 Tesalonicenses 5:3. ¿Tuku xlakata? Xlakata tuku wankanit pi «lakapala nalakgchinkgoy ntalakgsputni» nina kgantaxtunit.

12. ¿Tuku katsiyaw xlakata akxni nawankan pi «anan ntakaksni, ni tu ntamakpuwan anan»?

12 ¿Tiku namasta uma lu xlakaskinka tamakatsin pi «anan ntakaksni, ni tu ntamakpuwan anan»? ¿La namakgtanukgo tiku pulalinkgo tiku kaj wankgo pi kstalaninanin Cristo chu atanu takanajla? ¿La namakgtanukgo mapakgsinanin akxni namastakan uma tamakatsin? Ni katsiyaw Biblia ni kinkawaniyan. Katsiyaw pi maski pulaklhuwa la namakatsininankgo chu maski lu xlikana natasiya, kaj taʼakgsanin nalitaxtu. Satanás chuntiya namapakgsinan kʼuma kakilhtamaku. Lu tlakg nitlan la wi chu ni ama talakgpali. Wa xlakata lu lilakgaputsa xwa komo xmastaw talakaskin pi Satanás xkinkaʼakgskgawin chu nialh xtatayaw Jehová.

13. ¿Tuku xlakata ángeles machokgomakgolh un nema malakgsputunan?

13 (Kalikgalhtawakga Apocalipsis 7:1-4.) Uma kilhtamaku nema kgalhkgalhimaw pi kakgantaxtulh 1 Tesalonicenses 5:3, xalakgtliwakgan ángeles machokgomakgo un nema malakgsputunan chu naminkgo klanka takatsanajwat. ¿Tuku kgalhkgalhimakgo? Akgtum tuku nala nema xlakaskinka wa tuku lichuwinalh apóstol Juan: akxni xaʼawatiya nakasellarlikan «kskujnin nkiDioskan», uma wamputun, tiku kalaksakkanit xlakata naʼankgo kʼakgapun. * Akxni kasellarlikanita nawan, ángeles namakgxtakgkgo un nema malakgsputunan. ¿Tuku nala ama kilhtamaku?

14. ¿Tuku litasiya pi nialh makgas namalakgsputukan xaLanka Babilonia?

14 Tiku kamapakgsi ni xaxlikana takanajla, xaLanka Babilonia, namalakgsputukan. Ama kilhtamaku «ntachixkuwitat nkaniwa xalanin nkakgatunu tiyat xlikatlanka nkatuxawat, [...] chu na wa ni ntipalit tachuwin» tiku tatayakgo nila tuku natlawakgo xlakata namakgtayakgo. Akxilhmawa pi nialh lhuwa tsankga xlakata namalakgsputukan (Apoc. 16:12; 17:15-18; 18:7, 8, 21). Tasiya pi lhuwa nialh tatayakgo: tiku makatsininankgo ktelevisión chu kradio nitlan lichuwinankgo makgapitsi takanajla, chu tiku pulalinkgo. Pero tiku pulalinkgo xaLanka Babilonia lakpuwankgo pi nitu ama kaʼakgspula... ¡Nipara katsikgo tuku nakaʼakgspula! Akxni nawankan «anan ntakaksni, ni tu ntamakpuwan anan», mapakgsinanin kxkakilhtamaku Satanás kaj xalan natalatlawakgo nixaxlikana takanajla chu namalakgsputukgo: nikxni katitawilapa. Xlikana pi lu tlan nawan komo nakgalhkgalhiyaw kakgantaxtulh uma lu xlakaskinka tuku nala (Apoc. 18:8, 10).

¿LA TLAN NAPAXTIKATSINIYAW XLAKATA JEHOVÁ KGALHKGALHINAMA?

15. ¿Tuku xlakata Jehová ni lakapala malakgsputunanit?

15 Maski latamanin lu maxkajwanikgonit xtukuwani, Jehová kgalhkgalhima asta akxni nachan kilhtamaku namalakgsputunan. ¿Tuku xlakata? Xlakata ni lakaskin kalakgtsankgalh nipara chatum tiku tlan likatsi (2 Ped. 3:9, 10). ¿Nachuna lakpuwanaw? Akxni nina chan xkilhtamaku, tlan limasiyayaw pi paxtikatsiniyaw xlakata kgalhkgalhinama chuna la naʼakxilhaw.

16, 17. 1) ¿Tuku xlakata nakamakgtayayaw tiku tamakgatlinikgonit congregación? 2) ¿Tuku xlakata talakaskin pi lakapala nalakgtalakatsuwinikgo Jehová tiku tamakgatlinikgonit?

16 Kakamakgtayaw tiku tamakgatlinikgonit congregación. Jesús wa pi kʼakgapun anan tapaxuwan akxni tantum borrego taspita kcongregación (Mat. 18:14; Luc. 15:3-7). Xlikana Jehová lu kapaxki putum tiku masiyanikgonit pi paxkikgo, maski la uku ni skujnimakgo. Akxni kamakgtayayaw nataspitparakgo kcongregación, makgtayananaw xlakata Jehová chu xʼángeles napaxuwakgo.

17 ¿Max wix nialh skujnanipat Jehová? Max nialh pit ktamakxtumit xlakata chatum tala nitlan mamakgkatsinin. ¿Lhuwa kilhtamaku titaxtunita? Komo chuna miʼakstu kakgalhskinkanti: «¿Tlakg tlan klama uku? ¿Tlakg kpaxuwa? ¿Wa Jehová nitlan kimamakgkatsinilh o tiku na makglakgalhina? ¿Minit kilhtamaku nitlan kilikatsininit Jehová?». Jehová putum kilhtamaku lu tlan kinkalikatsininitan. Asta akxni ni tlawayaw tuku waninitaw, kinkamaxkiyan talakaskin kalipaxuwaw laktlan tuku kinkamaxkiyan (Sant. 1:16, 17). Pero kalakapastakwi pi lakatsu wi xkilhtamaku Jehová. Uma kilhtamaku wa akxni nalakgtalakatsuwiniparayaw Jehová chu congregación, kaj anta niku lu tlan natawilayaw kʼuma xaʼawatiya kilhtamaku (Deut. 33:27; Heb. 10:24, 25).

Kskujnin Jehová kamakgtayakgo tiku tamakgatlinikgonit nataspitparakgo kxcongregación (Kaʼakxilhti párrafos 16 chu 17)

18. ¿Tuku xlakata nakamakgtayayaw tiku pulalinkgo congregación?

18 Kakamakgtayaw tiku pulalinkgo congregación. Xlakata Jehová chatum xapaxkina Mapuchwayanina, kinkapulalinan chu kinkakuentajtlawayan. Wa xlakata liyawanit xkgawasa «Xapuxku xMakgtakgalhliyana kalhniluj» (1 Ped. 5:4). Chu wilakgolh mapuchwayaninanin tiku kuentajtlawamakgo chatunu chatunu skujnin Dios liwaka cien mil congregaciones (Hech. 20:28). Akxni xatapaxuwan kamakgtayayaw tiku pulalinkgo congregación limasiyayaw pi paxtikatsiniyaw putum tuku Jehová chu Jesús tlawakgo kimpalakatakan.

19. ¿La tlan tlakg makxtum natawilayaw?

19 Kalalakgtalakatsuwiw chatunu chatunu. ¿Tuku wamputun uma? Akxni lhuwa soldados nema lu tlan lakgtawakgakgonit kalakgtalakatsuwi xtalamakgasitsinkan, soldados akxtum lakatsu latatayakgo. Chuna tlawakgo xlakata ni nakalakgstipatanukan. Chuna, Satanás tlakg maliwakama la talatlawaputun xkachikin Dios. La uku ni kilhtamaku nalatalatlawayaw, wata nalalakgtalakatsuwiyaw, nakatapatiyaw amakgapitsin xlakata xtalakgalhinkan chu nalipawanaw la Jehová kinkapulalinan.

Uku kilhtamaku xlakata nalalakgtalakatsuwiniyaw xlakata Satanás chu xdemonios nitu nakinkatlawaniyan (Kaʼakxilhti párrafo 19)

20. ¿Tuku kilitlawatkan uma kilhtamaku?

20 Talakaskin pi kimputumkan tliwakga nakgalhiyaw kintakanajlakan chu chuntiya “nakgalhkgalhinanaw”. Kakgalhkgalhiw kilhtamaku akxni nawankan pi «anan ntakaksni, ni tu ntamakpuwan anan» chu akxni xaʼawatiya nakasellarlikan tiku kalaksakkanit. Alistalh, kgalhtati ángeles nialh namachokgokgo un nema malakgsputunan chu namasputukan xaLanka Babilonia. Kakakgalhakgaxmatwi tiku pulalinkgo xkachikin Jehová akxni kgalhkgalhimawku kalalh uma tuku lu xlakaskinka. Akxtum lakatsu kalatatayaw xlakata Akgskgawini chu xdemonios nitu nakinkatlawanikgoyan, chu kuentakatlawaw xtastakyaw salmista: «Katatliwekglhtit wakg wixin ti lipawanatit Kimapakgsinakan Dios [Jehová], katakamajli minakujkan» (Sal. 31:24).

^ párr. 13 Anta La Atalaya 1 xla enero kata 2007, páginas 30 chu 31, talichuwinan tuku kilhchani akxni xapulana kasellarlikan xatalaksakni chu akxni xaʼawatiya kasellarlikan.