Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

¿Paxtikatsiniyaw pi Jehová kinkaʼakxilhman?

¿Paxtikatsiniyaw pi Jehová kinkaʼakxilhman?

«Xlakgastapu Jehová putum akxilha, kaʼakxilhma tiku nitlan likatsikgo chu tiku tlan likatsikgo.» (PROV. 15:3)

1, 2. ¿Tuku xlakata xlakgastapu Jehová ni xtachuna cámaras nema maklakaskinkan kpustan?

KLHUWA kachikinin, tiku kgalhikgo xpustankan wilikgo cámaras nema ligrabarlikgo tiku ankgo tamawanankgo chu akxilhkgo tiku kgalhanankgo. Uma grabaciones kamakgtaya nakachipakgo tiku kgalhanankgo. Xlakata uma cámaras tlakg tuwa kakitaxtuni latamanin natlawakgo tuku nitlan.

2 Pero, ¿tatalakxtumi xlakgastapu Jehová umakgolh cámaras? Biblia wan pi xlakgastapu Jehová «putum akxilha» (Prov. 15:3). ¿Wamputun uma pi putum kilhtamaku kuentajtlawama tuku tlawayaw? ¿Kinkakuentajtlawayan kajwatiya xlakata namakgantaxtiya xlimapakgsin chu nakinkamalakgaxokgeyan komo ni namakgantaxtiyaw? (Jer. 16:17; Heb. 4:13.) ¡Ni chuna! Jehová kinkaʼakxilhan xlakata kinkapaxkiyan chu lakaskin tlan katawilaw (1 Ped. 3:12).

3. ¿Tuku pulakkitsis limasiya Jehová pi kinkapaxkiyan?

3 Xlakata Jehová putum kilhtamaku kinkaʼakxilhan, ¿tuku kinkalimasiyaniyan pi kinkapaxkiyan? Kaʼakxilhwi pulakkitsis: 1) kinkamakatsiniyan tuku kilitlawatkan akxni nina tlawayaw tuku nitlan, 2) kinkastakyawayan akxni tlawayaw tuku nitlan, 3) kinkalipulalinan tastakyaw xalak Biblia, 4) kinkamakgtayayan akxni titaxtuyaw tuku tuwa, chu 5) kinkasikulunatlawayan akxni tlawayaw tuku tlan.

KINKAMAKATSINIYAN TUKU KILITLAWATKAN

4. ¿Tuku xlakata Jehová wanilh Caín tuku xlitlawat xwanit akxni nina xmakglakgalhinan?

4 Pulana, kaʼakxilhwi la kinkamakatsiniyan Dios tuku kilitlawatkan akxni nina tlawayaw tuku nitlan (1 Crón. 28:9). Xlakata naʼakgatekgsaw la kinkakuentajtlawayan, kaʼakxilhwi xlakata Caín, akxni Jehová ni makgamakglhtinalh xtamakamastan «Caín lu sitsilh» (kalikgalhtawakga Génesis 4:3-7). ¿Tuku tlawalh Jehová? Wanilh pi xtlawalh «tuku tlan». Makatsinilh pi komo ni chuna xtlawalh xʼama makglakgalhinan. Xlitaxtu la komo talakgalhin xwi «anta niku laktanukan», chu xkgalhkgalhima xlakata naʼakgchipa. Wa xlakata Jehová kgalhskilh: «¿Namakgatlajaya?». Jehová xlakaskin pi Caín kuenta xtlawalh tuku xwanima xlakata xla tlan xtalalimpa. Chuna tlan chuntiya xlipaxuwalh xlakata xtalalilh xMalakatsukina.

5. ¿La kinkamakatsiniyan Jehová akxni akxilha pi tlawaputunaw tuku nitlan?

5 ¿Chu akinin? Xlakgastapu Jehová tlan akxilha kinakujkan, nila tuku namatsekgniyaw. Xla akxilha tuku lakpuwanaw chu tuku tlawaputunaw. Kinkapaxkiyan chu lakaskin katlawaw tuku tlan, pero ni fuerza kinkamatlawiyan komo ni tlawaputunaw. Akxni akxilha pi tlawaputunaw tuku nitlan, kinkawaniyan kxTachuwin tuku kilitlawatkan. ¿La chuna tlawa? Akxni likgalhtawakgayaw Biblia chali chali, libros chu atanu likgalhtawakga nema kinkamaxkikanan chu akxni anaw ktamakxtumit, tlan «kgaxmataw» xtamakatsin. ¿Minit kilhtamaku kgaxpatti o likgalhtawakga nema makgtayan akxni tlakg xmaklakaskimpat? ¿Makgtayan uma natayaniya taʼakglhuwit nema kajwatiya Jehová xkatsi pi xkgalhiya?

6, 7. 1) Maski xtamakatsin Jehová kalakgchan millones latamanin, ¿tuku xlakata wanaw pi kinkapaxkiyan chatunu akinin? 2) ¿Tuku kilitlawatkan xlakata nalitamakgtayayaw tuku Jehová kinkamaxkiyan?

6 Putum uma tamakatsinin liwana litasiya pi Jehová kakuentajtlawa chatunu xlakskujni xlakata kapaxki. Xlikana pi Biblia makgasata wi, libros chu amakgapitsi likgalhtawakga tlawamaka xlakata nalitamakgtayakgo millones latamanin chu tastakyaw nema mastakan ktamakxtumit kalakgchan putum congregación. Pero pulakatunu uma, Jehová kinkaskiniyan pi chatunu akinin kuentajkatlawaw tuku kinkawaniyan xTachuwin, xlakata nialh natlawayaw tuku nitlan. Uma limasiya pi kinkapaxkiyan chatunu akinin.

Xlakata listakyawanitaw Biblia kintalakapastaknikan kinkamakgtayayan ni natlawayaw tuku nitlan (Kaʼakxilhti párrafos 6 chu 7)

7 Xlakata tlan nalitamakgtayayaw tuku Jehová kinkawaniyan, pulana kiliʼakgatekgsatkan pi Jehová xlikana kinkapaxkiyan. Alistalh talakaskin natlawayaw tuku kinkaskiniyan kxTachuwin chu nalakgmakganaw putum talakpuwan nema ni lakgati (kalikgalhtawakga Isaías 55:6, 7). Komo kgalhakgaxmatnanaw, ni lu lhuwa talakgaputsit katikgalhiw. Pero komo tlawanitawa tuku ni tlan. ¿Tuku tamakgtay kinkamaxkiyan xapaxkina kinTlatkan?

KINKASTAKYAWAYAN

8, 9. ¿La limasiya tastakyaw nema kinkamaxkikgoyan makgapitsi kinatalankan, pi Jehová kinkakuentajtlawayan? Kawili akgtum liʼakxilhtit.

8 Akxni Jehová kinkastakyawayan, akxilhaw pi xlikana kinkapaxkiyan (kalikgalhtawakga Hebreos 12:5, 6). Xlikana pi niti lakgati nastakyawakan (Heb. 12:11). Pero akxni wi tiku kinkastakyawayan, ¿tuku malakpuwani nakinkawaniyan? Ni lakpuwama nitlan nakinkamamakgkatsiniyan. Wata kinkakuentajtlawaman xlakata akxilha pi tuku tlawamaw natlawa nialh tlan natalalinaw Jehová, kinkalimasiyaniyan tuku wan Biblia xlakata natlawamparayaw kxatlan tiji, uma tastakyaw anta minacha kxtachuwin Jehová, tiku lakaskin pi tlan kakinkakitaxtunin.

9 Kalichuwinaw tuku limasiya pi tastakyaw nema kinkamaxkikanan litasiya pi Jehová kinkapaxkiyan. Chatum tala, akxni nina xtatayana Jehová xwanit xlismaninit xakxilha tiku ni lhakganankgonit. Maski makgxtakgli, chuntiya xakxilhputun, chuna la tamakgxtakga xajalanat lhkuyat. Akgtum kilhtamaku tamawalh akgtum celular xasasti chu la komo xpasapa ama lhkuyat, tsukupa akxilha (Sant. 1:14, 15). Xlimaklakaskin teléfono xlakata tlan xtanu kʼInternet chu tlan xakxilha tiku ni lhakganankgonit. Akgtum kilhtamaku, akxni xlichuwinama Dios kteléfono, masakuanilh xcelular chatum kgolotsin xalak congregación xlakata xputsalh makgapitsi direcciones. Xalan, taxtukgolh makgapitsi páginas nema xmasiya tiku ni xlhakganankgonit. Lu tlan pi taxtukgolh uma, xlakata chuna uma kgolotsin tlan stakyawalh uma tala, chu xlakata xtastakyaw tlan makgxtakgli tuku xakxilha. ¡Lu paxtikatsiniyaw Jehová pi skgalalh wi xlakata nakinkastakyawayan akxni nina tlawayaw tuku tlakg nitlan!

KINKALIPULALINAN TASTAKYAW XALAK BIBLIA

10, 11. 1) ¿La limasiyayaw pi mastayaw talakaskin pi Jehová kakinkapulalin? 2) ¿La akxilhli akgtum familia pi tlan kitaxtu tlawakan xtastakyaw Jehová?

10 Salmista kilhtlinilh Jehová: «Kun mintakgastakyaw kimaxkitilhaya tlan talakapastakni» (Sal. 73:24). Akxni nalakaskinaw nakinkawanikanan tuku natlawayaw, tlan “kuentajtlawayaw” tuku Jehová lakpuwan akxni naputsayaw kxTachuwin. Akxni tlawayaw tastakyaw xalak Biblia ni kajwatiya matliwakglha kintakanajlakan, wata na kinkamakgtayayan nakgalhiyaw tuku maklakaskinaw (Prov. 3:6).

11 Akgtum liʼakxilhtit, chatum tala tiku chananan xkatawi xfamilia kkasipijni xalak Masbate (Filipinas). Xpuskat chu uma tala precursores xlitaxtukgonit. Kaj xalan akgtum kilhtamaku, xmalana ama finca niku xmakgwilakgolh, kawanilh pi xtaxtukgolh. ¿Tuku xlakata? Xlakata wi tiku xkalimawakanit pi xtlawakgonit tuku nitlan. Maski tala xlipuwan xlakata nixkatsi niku xkalilh xfamilia, wa: «Jehová namasta. Kalalh tuku nala, Jehová putum kilhtamaku kinkakuentajtlawayan». Chu chuna lalh. Ni makgas alh kilhtamaku xmalana uma finca, kawanilh pi xtamakgxtakgolh. ¿Tuku xlakata xlakgpalinit xtapuwan? Akxilhli pi putum familia ni lisitsikgolh chu xmastakgo kakni maski wi tuku xkalimawakakanit. Lu kaks malakawanilh, asta kamaxkilh tlakg tiyat xlakata tlan xchananalh (kalikgalhtawakga 1 Pedro 2:12). Liwana tasiya pi Jehová kinkalipulalinan xTachuwin xlakata tlan natayaniyaw tuku nitlan titaxtuyaw kkilatamatkan.

KINKAMAKGTAYAYAN NATAYANIYAW TUKU TUWA

12, 13. ¿Tuku max natlawa nalakpuwanaw pi Jehová ni akxilhma tuku lama?

12 Min kilhtamaku makgas titaxtuyaw tuku nitlan. Max makgasa patimaw akgtum tajatat, tayanimaw pi kifamiliajkan lakatayakgo kintakanajlakan, taputsastalanit chu max asta wi tiku nila talalinaw kcongregación.

13 Kalakpuwanti pi chatum tala nawaniyan tuku nitlan nalimakgkatsiya. Max nalakpuwana: «¡Uma ni chuna xlilat kxkachikin Dios!». Chu asta akxilha pi tala tlakg wi tuku lakgayawakan kcongregación, chu wix akxilha pi paxkikgo amakgapitsin. Ni katsiya tuku nalakpuwana chu akstu kgalhskinkana: «¿Tuku xlakata? ¿Ni akxilha Jehová tuku lama? ¿Nitu katitlawalh?» (Sal. 13:1, 2; Hab. 1:2, 3).

14. ¿Tuku xlakata min kilhtamaku Jehová nitu tlawa xlakata tuku lama?

14 Jehová tlan akxilha tuku akinin nila akxilhaw, chu wa katsi tuku xlakata min kilhtamaku nitu tlawa. La komo akxni wi tiku kinkastakyawayan max nalisitsiyaw chu max ni naʼakxilhaw pi lu nitlan tuku tlawamaw chu ni katsiyaw, max lu talakaskin pi wi tiku nakinkastakyawayan. Karl Klein, tiku na xmakgpulalin xtatayananin Jehová, wa kxbiografía pi makgtum, tala Rutherford lu palha tachuwin listakyawalh. Ni makgas kilhtamaku titaxtulh lu xatapaxkin tachuwin wanilh «¡Tlen, Karl!», pero Karl kaj fuerza kgalhtilh. Akxni Rutherford akxilhli pi Karl xsitsinit, wanilh pi xkuentajtlawalh chu ni xmastalh talakaskin naʼakgchipa akgskgawini. Karl alistalh tsokgli: «Kxmakan akgskgawini mokgosmaw akxni sitsiniyaw chatum tala, xlakata kinkawanin tuku xliwanat xwanit xlakata chuna lakgayawakanit». *

15. ¿Tuku kililakapastakatkan akxni titaxtuyaw tuku tuwa?

15 Xlikana pi min kilhtamaku makgkatsikan pi nialh katsikan tuku natlawakan akxni tawila akgtum taʼakglhuwit nema tamakgkatsi pi tlakg staka. ¿Tuku namakgtayayan natayaniya? Kalakpuwanti pi manejartlawapat akgtum carro kʼautopista chu nialhla pina xlakata putum carro yakgolh. Ni katsiya la xlimakgas nakgalhiya xlakata tlan natlawamparakgo. Komo alakatanu napina putsaya niku napina max naʼakgtsankgatapuliya chu tlakg makgas nalichipina niku pimpat. Nachuna komo anta natamakgxtakga ktiji nema masiyaniyan xtachuwin Dios, xla namakgtayayan nachipina niku milichanat.

16. ¿Tuku xlakata max Jehová masta talakaskin natitaxtuyaw tuku tuwa?

16 Jehová max namasta talakaskin wi tuku nala xlakata nakinkastakyawayan chu xlakata namakgxtakgaw max nitlan tayat o talismanin (kalikgalhtawakga 1 Pedro 5:6-10). Pero kalakapastakwi pi xla nikxni tlawa pi katitaxtuw tuku nitlan (Sant. 1:13). «Akgskgawini» tiku lu kinkasitsiniyan wa xkuenta xlakata lhuwa tuku kinkaʼakgspulayan. Nachuna, min kilhtamaku Dios masta talakaskin natitaxtuyaw tuku tuwa xlakata tlakg nastaka kintakanajlakan. Xla akxilha tuku lipatinanaw, chu xlakata kinkapaxkiyan, kaj «ntsinuj kilhtamaku» namasta talakaskin napatinanaw. ¿Paxtikatsiniya Jehová pi akxilhman akxni titaxtupat tuku nitlan? ¿Lipawana pi namakgtayayan? (2 Cor. 4:7-9.)

KINKASIKULUNATLAWAYAN

17. ¿Tiku kaputsa Jehová chu tuku xlakata?

17 Xaʼawatiya, Jehová kaʼakxilha latamanin xlakata wi tuku tlan tlawaputun xpalakatakan: kasikulunatlawaputun tiku xlikana paxkikgo. Profeta Hananí wanilh mapakgsina Asá: «Lakputsama xlikalanka katiyatni xlakata nalimaklakaskin xlitliwakga xlakata nakalimakgtaya tiku xliputum xnaku skujnanikgo» (2 Crón. 16:9). Xnaku o xʼanima Asá ni xatakgatsin xwanit. Pero komo lu naliskujaw xlakata natlawayaw tuku tlan, «Jehová nalimaklakaskin xlitliwakga», xlakata nakinkalikuentajtlawayan chu nakinkasikulunatlawayan.

18. ¿Tuku xlakaskinka nalakapastakaw xlakata Jehová akxni lakpuwanaw pi niti akxilha tuku tlan tlawayaw? (Kaʼakxilhti xapulana dibujo.)

18 Xlakata Jehová tlan nakasikulunatlawa xlakskujnin, kawani: «Kaputsatit tuku tlan, [...] kapaxkitit tuku tlan» chu «nkastalani[tit] ntu xatlan» (Amós 5:14, 15; 1 Ped. 3:11, 12). Jehová kakuentajtlawa tiku xaʼakgstitum chu kasikulunatlawa (Sal. 34:15). Akgtum liʼakxilhtit, kalakpuwaw xlakata Sifrá chu Puá, tiku parteras xwankgonit akxni israelitas skujnin xwankgonit kʼEgipto. Faraón xmapakgsinanit pi xkamakgnika putum laktsulakgkgawasan tiku hebreo xwankgonit akxni xlakachinkgolh, pero xlakan pekuanikgolh Dios chu ni makgnikgolh laktsulakgskgatan. Jehová xakxilhma tuku tlawakgolh chu kasikulunatlawalh, nakamaxkilh xkamanan. Tatsokgni wan: «Alistalh xla kamaxkilh familias» (Éx. 1:15-17, 20, 21). Maski lakpuwanaw pi niti akxilha tuku tlan tlawayaw, kalakapastakwi pi Jehová putum akxilha chu xla nasikulunatlawa tuku xatlan tlawayaw (Mat. 6:4, 6; 1 Tim. 5:25; Heb. 6:10).

19. ¿La limasiyalh chatum tala xalak Hungría pi Jehová akxilha tuku xatlan nema tlawayaw?

19 Chatum tala puskat xalak Hungría tiku xlama kʼAustria akxilhi pi Jehová lu kuentajtlawa putum tuku tlawayaw. Wanika niku xwi chatum puskat tiku chuwinan húngara xlakata xʼalh litachuwinan Dios. Tunkun alh, pero niti kgalhtilh. Makglhuwa taspitli chu xmakgaxtakga likgalhtawakga, cartas, xnúmero xteléfono... Xmin kilhtamaku xlakpuwan pi wi tiku xtanuma maski niti xkgalhti. Titaxtulh akgtum kata a itat, malakcha talakilh. Chatum lu xapaxuwana puskat wanilh pi xtanulh kchiki chu wanilh: «Klikgalhtawakganit putum tuku kimakgaxtakgninita, chu xakkgalhkgalhiman». Uma puskat xlimakuchimaka quimioterapia, xmakgkatsi pi ni xkgalhi litliwakga xlakata xtachuwinalh tiku xlakgapaxiʼalhnama. Pero la uku makgalhtawakgamakaja. Chuna la akxilhaw Jehová sikulunatlawalh tala xlakata chuntiya xputsa uma puskat.

20. ¿La makgkatsiyaw xlakata katsiyaw pi Jehová kinkaʼakxilhan?

20 Jehová putum akxilha tuku tlawayaw. Pero ni natamalakxtumiyaw la akgtum cámara nema kaj kuentajtlawanan xlakata nagrabartlawa tuku nitlan tlawayaw. Wata, xlakata katsiyaw pi Jehová kinkaʼakxilhan tlakg talakatsuwiniyaw. Katsiyaw pi chuna tlawa xlakata kinkakuentajtlawayan chu kinkasikulunatlawaputunan akxni tlawayaw tuku tlan.

^ párr. 14 Xbiografía tala Klein taxtulh kLa Atalaya 1 xla marzo kata 1985.