Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

BIOGRAFÍA

Kmakgatsankgalh chatum tlat, ktekgsli chatum Tlat

Kmakgatsankgalh chatum tlat, ktekgsli chatum Tlat

KINTLAT lakachilh kkachikin kʼGraz (Austria) kkata 1899, akxni tsukulh xaPulana Guerra xLikalanka Katiyatni, kgawasaku xwanit. Pero kkata 1939, akxni aku xtsukunit xliʼAkgtiy Guerra xLikalanka Katiyatni, soldado xalak Alemania litaxtulh. Nilh kkata 1943, kʼguerra nema xtatlawama kRusia. Akit kajku akgtiy kata xakkgalhi, wa xlakata ni klakgapasli. Akxni aktsujku xakwanit xakkgalhiputun chatum tlat, liwaka akxni xakakxilha pi lhuwa tiku xakkataʼan kʼescuela xkgalhikgo xtlatkan. Alistalh, akxni kstakli, kimatliwakglhli akxni kkatsilh pi xakkgalhi chatum Tlat xalak akgapun, chatum tiku putum kilhtamaku lama (Hab. 1:12).

AKXNI XAKKATATAPAKGSI BOY SCOUTS

Kimpuxam kata chu akxni aktsu kgawasa xakwanit

Akxni xakkgalhi akgtujun kata, ktsukulh kmakgtapakgsi Movimiento Scout Mundial. Boy Scouts, kamanan tiku paxialhnankgo kkalaksipijni, lakkaxwilika xlikalanka katiyatni kkata 1908, anta kʼGran Bretaña. Lakkaxwililh, xapuxku soldado xalak Gran Bretaña Robert Stephenson Smyth Baden-Powell, kkata 1916 na lakkaxwililh Wolf Cubs Cub Scouts (na kalilakgapaskan Lobatos), xpalakata tiku tlakg laktsujku xwankgonit, la akit.

Sábado chu domingo lu xaklakgati xakan lhtata klaktsu chiki xla lhakgat, na xaklakgati xaklhakga kiʼuniforme chu xaktlawan chuna la xkatlakgmaka tambores. Tlakg xaklakgati akxni xakkatakgamanan amakgapitsi kamanan anta kkakiwin chu akxni xtsiswan xakmakgstiliwiliyaw lhkuyat chu xakkilhtliyaw. Na lhuwa tuku xakkatsiniyaw xpalakata tuku anan kkatiyatni, uma kimakgtayalh lu xlakaskinka nakakxilha tuku Malakatsukina tlawanit.

Tiku Boy Scouts kawanikan pi chali chali katlawakgolh tuku tlan. Wa uma tachuwin nema wankgo. Akxni xaklaʼakxilhaw, xaklawaniyaw: «Skgalalh wilaw». Ama lu xaklakgati. Liwaka akgtum ciento laktsu kamanan xakwanitaw: max itat católicos xwankgonit, atanu protestantes xwankgonit, chu chatum budista xwanit.

Lata kata 1920, Boy Scouts tsukukgolh tlawakgo xtamakxtumitkan niku ankgo tiku xalak xlikalanka katiyatni, uma tamakxtumit kawanikan jamborees. Akit kkilalh kxliʼakgtujun tamakxtumit niku ankgo xalak xlikalanka katiyatni kBad Ischl (Austria) agosto kata 1951, chu kxliʼakgnajatsa, nema tatlawalh kSutton Park, lakatsu kBirmingham (Inglaterra) agosto kata 1957. Kʼuma xaʼawatiya tamakxtumit kilakgolh 33,000 Boy Scouts xalak 85 países, chu mapakgsina Isabel xalak Inglaterra na anta xkatawi 750,000 latamanin tiku xʼankgonit. Xakmakgkatsi pi xakmakgtapakgsi klanka familia xlikalanka katiyatni. Nipara tsinu xaklakpuwan pi ni makgas kilhtamaku xʼama titaxtu, xakama makgtapakgsi tlakg xalanka familia, niku makgtapakgsikgo tiku paxkikgo Dios.

AKXNI KLAKGAPASLI CHATUM XTATAYANA JEHOVÁ

Rudi Tschiggerl, tiku xpulalin la tlawakan pastel, wa tiku pulana kilitachuwinalh xakata Dios

Max kpapaʼ marzo o abril kata 1958, akit xakkatsinima taskujut xla mesero kʼGrand Hotel Wiesler xalak Graz (Austria). Nialh makgas xkintsankgani xlakata xakmasputulh tuku xakkatsinima akxni Rudolf Tschiggerl, chatum tiku xaktaskuja chu xpulalin la tlawakan pastel, kilitachuwinalh xtakanajla. Uma akxni pulana kilitachuwinanka xaxlikana xalak Biblia. Tsukulh kilitachuwinan tamasiy xla Trinidad chu kiwanilh ni kBiblia takilhti. Akit kwa pi xaxlikana tamasiy xwanit chu kmasiyaniputulh pi nitlan tuku xkanajla. Rudolf, tiku xaklimapakuwiyaw Rudi, xakakxilha pi lu tlan xlikatsi, wa xlakata kwanilh pi católico xlitaxtupa.

Kiwanilh pi xʼama kimaxki maktum Biblia, pero akit kwanilh pi kajwatiya xakama makglhtinan maktum Biblia católica. Akxni kimaxkilh chu ktsukulh klikgalhtawakga, ktekgsli kxpulakni maktum tratado nema xmakgpitsi Sociedad Watchtower. Rudi anta xwilinit. Ama ni klakgatilh, xlakata xaklakpuwan pi ama tratado max wi tuku xwan pi xlikana maski ni xlikana. Pero xaklakgati xaklichuwinan tuku wan Biblia. Rudi skgalala xwanit, nikxni kimaxkipa maktum likgalhtawakga. Pero, akgtutu papaʼ nema titaxtulh milh kilhtamaku xaklichuwinanaw xlakata Biblia. Xmin kilhtamaku xaklikgalhchuwinanaw asta lu katsisnita.

Akxni kkatsinilh la mesero nakwan anta kʼhotel xalak Graz, kintse kimalakgachalh kʼescuela niku xakkatsinilh la tlakg tlan mesero xakwa, uma xwi kkachikin wanikan Bad Hofgastein, kʼakgtum kkaxtum xla Alpes. Xlakata uma escuela xtaskuja Grand Hotel xalak Bad Hofgastein, xmin kilhtamaku anta xakan skuja xlakata tlakg xakkatsinilh.

KILAKGAPAXIALHNANKGO CHATIY MISIONERAS

Kata 1958, Ilse Unterdörfer chu Elfriede Löhr tsukukgolh kimasiyanikgo tuku wan Biblia

Rudi makatsinilh sucursal xalak Viena niku xakwi, chu sucursal kamakatsinilh chatiy misioneras, Ilse Unterdörfer chu Elfriede Löhr. * Akgtum kilhtamaku, tiku kamakgamakglhtinan tiku ankgo kʼhotel kiwanilh pi chatiy lakpuskatin, xkinkgalhkgalhimakgo kkilhtin kxputlawkan. Kaks kimalakawanilh xlakata kilakgapaxialhnankgolh chu ktaxtulh xlakata xakkatsilh tiku xwankgonit. Alistalh kkatsilh pi uma chatiy natalan tsekg xlinkgonit likgalhtawakga nema takilhtinit kBiblia kʼAlemania nazi akxni ni xmastakan talakaskin nalichuwinankan Dios. Asta akxni nina xtsuku xliʼAkgtiy Guerra xLikalanka Katiyatni, policía xalak Alemania nema tsekg kskuja kachipalh chu kalilh kcampo xla concentración kLichtenburg. Alistalh, akxni xlamaja guerra, kamalakgachaka kcampo xla concentración kRavensbrück, lakatsu kBerlín.

Uma natalan max xkgalhikgoya kata chuna la kintse, wa xalakata xakkalakgachixkuwili chu ni xaklakaskin pi xmakgatsankgakgolh xkilhtamakujkan. Ni xaklakaskin pi xminkgolh kilakgapaxialhnankgo kaj ni lhuwa semanas o papaʼ chu alistalh xakkawanilh pi nitu xakkatsiputun. Wa xlakata kkaskinilh maktum lista xla textos xalak Biblia nema xmasiyalh pi ni xaxlikana xwanit xtamasiykan católicos nema wan pi papa laksakkanit xlakata natawila xlakgxokgo Pedro. Kkawanilh pi xakama masiyani sacerdote xalak kachikin. Klakpuwa pi komo xaklitachuwinalh xakkatsilh tiku masiya tuku xaxlikana.

KLAKGAPASLI XAXLIKANA XASANTO TLAT

Xtamasiykan católicos nema wan pi papa laksakkanit xlakata natawila xlakgxokgo Pedro, kilhtiyakanit kxtachuwin Jesús nema min kMateo 16:18, 19, pero nitlan la akgatekgskgonit uma tachuwin. Xlakan wankgo pi xapulana papa wa apóstol Pedro xwanit chu putum amakgapitsin papas nema anankgonit wa Pedro kawili. Iglesia Católica na wan pi niti la nawan pi ni xlikana putum tuku papa wan ex cathedra, uma wamputun akxni akgchuwinan chu masiya. Akit xakkanajla uma chu xaklakpuwan pi komo papa, tiku católicos limapakuwikgo, xaSanto Tlat, wa xwanit pi tamasiy xla Trinidad xaxlikana, uma xlikana xliwanat. Pero komo papa na xakgtsankga, uma na xkitaxtulh pi uma tamasiy ni xaxlikana xwanit. Wa xlakata, ni kaks kinkamalakawaniyan pi lhuwa católicos tlakg xlakaskinka akxilhkgo tamasiy nema wan pi papa laksakkanit xlakata natawila xlakgxokgo Pedro, xlakata anta takilhti amakgapitsi tuku masiya Iglesia Católica.

Akxni klakgalh sacerdote, nila kgalhtilh kintakgalhskinin, pero tiyalh kxbiblioteca maktum libro nema xlichuwinan tamasiy nema wan pi papa laksakkanit xlakata natawila xlakgxokgo Pedro. Klilh kkinchik, chuna la kiwanilh, klikgalhtawakgalh chu klakgampa, tlakg lhuwa takgalhskinin xakkgalhi. Xlakata chuntiya nila xkakgalhti kintakgalhskinin, kiwanilh: «Akit nila kmakanajliyan, chu wix na nila kimakanajliya [...]. Tlan kapit». Nialh xkilitachuwinamputumpara xlakata takanajla.

Uma tlawalh pi xaktsukulh kkatalikgalhtawakga Biblia Ilse chu Elfriede. Xlakan kimakgtayakgolh tlakg tlan naklakgapasa xaxlikana xaSanto Tlat, tiku wi kʼakgapun chu litapakuwi Jehová (Juan 17:11). Xlakata ama kilhtamaku nina xwi congregación anta, uma chatiy natalan lakpuskatin xpulalinkgo tamakxtumit kxchikkan akgtum familia nema xkatsiniputunkgo xlakata Biblia. Kaj ni lhuwa tiku xʼankgo. Xlakata ni xʼanan tala chixku tiku xpulalilh tamakxtumit, Ilse chu Elfriede xpulalinkgo atsinu ni putum tuku xtaʼakxilha ktamakxtumit. Kaj xmin kilhtamaku, chatum tala xala alakatanu xmasta akgtum taʼakgchuwin klakatum niku xakrentarliyaw.

KTSUKU LICHUWINAN DIOS

Ilse chu Elfriede tsukukgolh kimasiyanikgo tuku wan Biblia octubre kata 1958 chu titaxtulh akgtutu papaʼ ktamunulh enero kata 1959. Akxni nina xaktamunu kkakgalhskilh komo tlan xakalh katalichuwinan Dios akgatunu chiki, xlakata xakakxilhli la xtlawakgo (Hech. 20:20). Akxni xakkitaspitnitawa la xakanitaw lichuwinanaw Dios, kskilh pi xkimaxkika niku kiʼakstu tlan xaklichuwinalh Dios. Akgtum kachikin kilakgayawaka. Kiʼakstu xakan chu kiʼakstu xaklichuwinan Dios, chu alistalh xakkalakgampara tiku xkatsiputunkgo xlakata Biblia. Xapulana tala tiku kalh talichuwinan Dios, wa superintendente xla circuito tiku alistalh kinkalakgapaxialhnan.

Kkata 1960, akxni xakmasputunita kintakgalhtawakga kʼescuela niku xakkatsinilh la tlakg tlan mesero xakwa, ktaspitli kkinchik xlakata xakkamakgtayalh kifamilia na xkatsinikgolh tuku xakkatsininit kBiblia. Asta la uku, nipara chatum xtatayana Jehová litaxtunit, pero makgapitsi limasiyakgo pi katsiniputunkgo xlakata Biblia.

KSKUJNANINIT DIOS PUTUM KILHTAMAKU

Akxni ktamakgaxtokgwi

Kkata 1961, sucursal malakgachalh cartas kcongregaciones niku xkamakgpuwantinikan natalan, precursores xwankgolh. Akit ni xaktamakgaxtokgnit chu ni xaktatatla, wa xlakata klakpuwa pi ni xʼanan tuku xtlawalh ni precursor xakwa. Ktachuwinalh Kurt Kuhn, superintendente xla circuito, chu kwanilh pi pulana xakskujputun xlakata xaktamawalh akgtum putlaw, kwanilh pi uma lu xʼama kimakgtaya akxni precursor xakwa. Xla kinkgalhtilh: «¿Kakitsankganilh Jesús chu apóstoles akgtum putlaw xlakata tlan kskujnanikgolh Dios putum kilhtamaku?». Ni talakaskilh atanu tuku xkiwanika. Klakpuwa pi tunkun precursor xaklitaxtulh. Pero komo xakskuja 72 horas akgatunu semana krestaurante xla akgtum hotel, xtalakaskin xaklakgpalilh la xakskujma.

Kkgalhskilh kimalana komo xkimaxkilh talakaskin kaj 60 horas xakskujli. Ni kajwatiya kiwanilh pi tlan, wata chuntiya kimaskgawilh la xkimaskgawima. Akxni kskinipa pi kajwatiya 48 horas xakskujli, na kimaxkilh talakaskin chu ni lakgpalilh kintaskgaw. Alistalh kskinipa kajwatiya 36 horas xakskujli, akgchaxan kilhtamaku akgatunu semana xaʼakgchaxan hora, na kimaxkilh talakaskin. Lu kaks klilakawa xlakata, ¡watiya taskgaw kimaxkilh! Max kimalana ni xlakaskin pi xakalh alakatanu. Chuna precursor klitaxtulh. Ama kilhtamaku, tiku precursor regular xwanit xlichuwinan Dios 100 horas akgatunu papaʼ.

Titaxtulh akgtati papaʼ kiliyawaka precursor especial chu siervo de congregación kʼaktsu congregación kkachikin Spittal an der Drau, kCarintia. Ama kilhtamaku, precursor especial kskinikan nalichuwinan Dios 150 horas akgatunu papaʼ. Akit ni xakkgalhi tiku xaktaʼalh lichuwinan Dios, pero lu kpaxtikatsini xtamakgtay Gertrude Lobner, chatum tala puskat tiku xlitaxtu la siervo auxiliar de congregación. *

XASASTI TUKU KILAKGAYAWAKA

Kkata 1963, klitaxtulh superintendente xla circuito. Xmin kilhtamaku ktren xakan kʼakgatunu congregación, chu xakkachaxlin xalaktsinka kimaletas. Xlakata lhuwa natalan ni xkgalhikgo putlaw, nila xminkgo kintiyakgo niku xchan tren. Tlan max xaktitawakalh kʼakgtum taxi, pero xlakata ni xaklakaskin pi natalan nitlan xlimakgkatsikgolh, xaktlawaʼan asta kchiki niku xakama tamakgxtakga.

Kkata 1965, akxni nina xaktamakgaxtokga, kiwanika xakalh kclase 41 kEscuela de Galaad. Lhuwa tiku xakkataʼan kclase na nina xtamakgaxtokgkgonit. Ni xaklakpuwan pi xʼama kimalakgachaparakan kʼAustria. Anta chuntiya xakama litaxtu superintendente xla circuito, pero pulana kiskinika pi akgtati semanas xaktaʼalh Anthony Conte, chatum superintendente xla circuito, anta kʼEstados Unidos knorte xla Nueva York, kCornwall. Lu klipaxuwalh kilhtamaku akxni ktaskujli. Lu tlan xkitaxtuni akxni xlichuwinan Dios, chu chuna la akit, na lu xlakgati xtlawa uma taskujut.

Akxni ktamakgaxtokgwi

Anta kcircuito niku kimalakgachaka akxni ktaspitli kʼAustria, klakgapasli Tove Merete, chatum lu lilakgatit tsumat. Xnatlatni masiyanikgolh xaxlikana takanajla lata akxni xkgalhi akgkitsis kata. Akxni natalan kinkakgalhskinkgoyan la klalakgapaswi, klilitsinaw chu kkakgalhtiyaw: «Wa sucursal chuna lakkaxwililh». Titaxtulh akgtum kata chu ktamakgaxtokgwi, abril kata 1967, chu kinkamaxkikan talakaskin pi chuntiya xakskujwi la viajantes.

Titaxtulh akgtum kata, kkatsilh pi xlakata xtalakgalhaman Jehová xkgawasa xaʼespiritual klitaxtulh. Chuna ktsukulh ktalalin kinTlat xalatalhman chuna la ni kgalhi xtachuna, chu na ktsukulh katalalin putum tiku wankgo chuna la wan Romanos 8:15: «“Abba” su wamputun, “Tlati”».

Merete chu akit chuntiya ktlawaw taskujut xla circuito chu xla distrito asta kkata 1976. Akxni lu xlonkgnan, milh kilhtamaku klhtataw niku ni xaʼanan tuku nalitsitsijwankan. Makgtum klakastakwanaw chu kakxilhwi pi kxkilhpan tuku xaklitamakgtlapanitaw xasnapapa xwanit chu xpalhanit. ¡Xtacongelarlanit xlakata kintajaxankan! Ktsukuw linaw akgtum aktsu estufa nema xmakilhtikan kʼelectricidad xlakata xaklitsitsijwaw. Klakalhuwa niku xakanaw, xlakata katsisni tlan xakmaklakaskiw baño, kilitaxtutkan xwanit chu xaktlawanaw kmiki, o knieve, xlakata xakchaw kletrina nema xwi kkilhtin, chu anta lu kgawiwi un xtitaxtu. Xlakata ni xakkgalhiyaw niku xaktamakgxtakgwi nema kilakan xwanit, lunes xaktamakgxtakgaw kchiki niku xaktamakgaxtakgnitaw semana nema xtitaxtunit, chu martes tsisa, xakkanaw kʼatanu congregación.

Lu klipaxuwa akxni kwan pi kimpuskat tiku lu kpaxki putum kilhtamaku xlikana kimakgtayanit. Nikxni talakaskinit nakmakgpuwantini nakkanaw klichuwinanaw Dios. ¡Xla lu lakgati lichuwinan Dios! Na lu kapaxki natalan chu xliputum xnaku kamakgtayaputun amakgapitsin. Uma tuku tlawa lu kimakgtayanit.

Kkata 1976, kinkatasanikan kBetel xalak Austria, kViena, xlakata anta xakskujwi, chu kiliyawaka tiku na makgtapakgsi Comité de Sucursal. Kʼama kilhtamaku, sucursal xpulalin taskujut klhuwa países xla Europa del Este chu tsekg xkamalakgachani likgalhtawakga. Anta ktaskujli tala Jürgen Rundel tiku lu skgalala, chu xlakgayawakanit uma taskujut. Alistalh, kpulalilh la xmatitaxtikan kilikgalhtawakgakan kʼakgkaw tachuwin xalak Europa del Este. Jürgen chu xpuskat, Gertrude, chuntiya skujnanimakgo Jehová; la uku litaxtukgo precursores especiales kʼAlemania. Kkata 1978, sucursal xalak Austria tsukulh katlawa revistas kʼakgchaxan tachuwin chu tsukulh kaʼimprimirtlawa kʼakgtum aktsu prensa offset. Na xakkamalakgachayaw likgalhtawakga kmakgapitsi países niku xkinkaskinikanitan. Otto Kuglitsch, tiku taskuja xpuskat, Ingrid, ksucursal nema wi kʼAlemania, lu xmakgtayanan xlakata xtatlawalh uma taskujut.

Anta kʼAustria pulaklhuwa la klichuwinalh Dios, nachuna klichuwinalh Dios ktilanka tiji

Natalan xalak Europa del Este na xtlawakgo likgalhtawakga kxpaiseskan chu xmaklakaskinkgo mimeógrafos, na xtlawakgo copias nema xmaxtukgo kmicrofilme. Pero, xtalakaskin wi tiku xkamakgtayalh. Jehová tlawalh pi ama tuku xatsekg xtlawakan, lu tlan xkitaxtulh, chu tiku xakwilaw ksucursal lu kkapaxkiw natalan tiku chuntiya skujnanikgolh Jehová ama tuwa kata, akxni ni kamaxkika talakaskin xlichuwinankgolh Dios.

KLAKGAPAXIALHNALH RUMANIA

Kkata 1989, kkgalhilh tasikulunalin naktaʼan kRumania tala Theodore Jaracz, tiku na xmakgtapakgsi Lakgkgolotsin tiku Pulalinkgo xTatayananin Jehová. Xakamaw xlakata xakkamakgtayaputunaw makgapitsi natalan, nataspitkgo kxkachikin Jehová. Kkata 1949, tanu tanu tuku xlakata xtsukukgonit tamakgatlikgo chu xkaxwilikgonit xcongregacioneskan. Pero chuntiya xlichuwinankgo Dios chu xkamunukgo amakgapitsin. Na kamanuka kpulachin xlakata ni xmakgtanukgo tuku xalak kakilhtamaku, chuna la natalan tiku xmakgtapakgsikgo kxkachikin Jehová. Anta kRumania nina xmastakan talakaskin nalichuwinankan Dios, wa xlakata tsekg kkatatamakxtumiw tala Pamfil Albu chu kgalhtati lakgkgolotsin tiku xpulalinankgo chu nachuna anta xwilakgo tiku xpalakachuwinankgo Comité de País nema xkalaksaknit Lakgkgolotsin tiku Pulalinkgo xTatayananin Jehová. Na xkinkataʼanan lata ktaxtuchaw kʼAustria, Rolf Kellner, tiku xmatitaxtinan kʼatanu tachuwin.

Xliʼakgtiy tsisni akxni kkatatamakxtumiw, tala Albu kawanilh kgalhtati tiku na lakgkgolotsin xlitaxtukgo nema xtamakgatlikgonit, pi lu xlakaskinka xwanit akxtum xkinkatalaparakgon. Kawanilh: «Komo ni akxtum nakatalaparayaw uku, max nikxni nakinkamaxkiparakanan talakaskin chuna natlawayaw». Chuna kitaxtulh pi 5,000 natalan talakatsuwiniparakgolh xkachikin Jehová. ¡Lu tasiyalh pi Jehová tlajalh chu na litaxtulh pi lakalaska Satanás!

Akxni ksputmaja kata 1989, Lakgkgolotsin tiku Pulalinkgo xTatayananin Jehová kinkatasanin kimpuskat chu akit xlakata xakaw kBetel xalak Nueva York, chu anta xakskujwi. ¡Uma lu kinkamakgapaxuwan! Ktsukuw kskujaw kBetel xalak Brooklyn kjulio kata 1990. Kkata 1992 kilakgayawaka nakmakgtayanan kComité xla Servicio xla Lakgkgolotsin tiku Pulalinkgo xTatayananin Jehová, chu lata julio kata 1994 kkgalhinit tasikulunalin na nakmakgtapakgsi Lakgkgolotsin tiku Pulalinkgo xTatayananin Jehová.

KKGALHKGALHI TUKU AKU MIMA PERO KLAKAPASTAKAKU TUKU KTITAXTUNIT

Ktaya kimpuskat kBrooklyn (Nueva York)

Kilhtamaku akxni xakmasta taway kʼakgtum hotel lu makgasata. La uku akit chu amakgapitsi natalan klakkaxtlawayaw chu kkamaxkiyaw taway nema matliwakglha xtakanajlakan natalan kxlikalanka katiyatni (Mat. 24:45-47). Akxni klilakpuwan liwaka tipuxamakaw kata la kskujnanima Dios xaputum kilhtamaku, kajwatiya tlan kwan pi lu kpaxuwa chu lu kpaxtikatsini Jehová xlakata kakxilhnit la kasikulunatlawanit natalan xliputum katiyatni. Lu klakgati kan klaklanka tamakxtumit niku tamakxtumikgo xalak lhuwa países, anta kinkamalakapastakkanan pi lu xlakaskinka tlakg tlan nalakgapasaw kinTlatkan xalak akgapun, Jehová, chu nachuna xTachuwin.

Kskini Jehová pi lhuwa millón latamanin katsukukgolh likgalhtawakgakgo Biblia, kamakglhtinankgolh xaxlikana chu tlan makxtum kakinkataskujni kstalaninanin Cristo xlikalanka katiyatni (1 Ped. 2:17; nota). Nachuna, akxni kwilacha nawan kʼakgapun, kakxilhputun akxni naʼanan talakastakwanat kKatiyatni chu klakgapasputun kintlat tiku na nalakastakwanan. Klakaskin pi kinatlatni chu amakgapitsi xalak kifamilia kakakninaniputunkgolh Jehová kParaíso.

Akxni kwilacha nawan kʼakgapun, kakxilhputun akxni naʼanan talakastakwanat kKatiyatni chu klakgapasputun kintlat tiku na nalakastakwanan

^ párr. 15 Natekgsa biografías xla uma chatiy natalan krevista La Atalaya 15 xla abril kata 1980.

^ párr. 27 La uku, nialh anan siervo de congregación chu siervo auxiliar, kʼakgatunu congregación wilakgolh tiku kamakgtaya nalakkaxwilikgo xtaskujutkan amakgapitsi lakgkgolotsin chu chatum secretario.