Tuku katsiputunkgo tiku likgalhtawakgakgo
Jesús kawanilh saduceos pi tiku nalakastakwanankgo «ni katitapuchuwakgolh [o ni katitamakgaxtokgkgolh], chu na ni katimapuchuwakgokaj» (Luc. 20:34-36). ¿Wa xkilhchanima tiku nalakastakwanankgo kkatiyatni?
Uma takgalhskinin lu xlakaskinka, liwaka xlakata tiku ninit xchixku o xpuskat tiku lu xpaxkikgo chu max tatamakgaxtokgputumparakgo kxasasti kakilhtamaku akxni nalakastakwanan. Chatum tiku ninita xpuskat wa: «Ni akinin klaksakwi naklamakgxtakgaw. Xliputum kinakujkan akxtum xakskujnaniputunaw Jehová putum kilhtamaku. Chu chuntiya kmakgkatsi». ¿Xlilat nalakpuwanaw pi tiku nalakastakwanankgo tlan natamakgaxtokgparakgo? Ni katsiyaw.
Akglhuwata kata, kilikgalhtawakgakan lichuwinanit pi tuku Jesús wa xlakata talakastakwanat chu tamakgaxtokgat kilhchanima talakastakwanat nema naʼanan kkatiyatni chu wa xlakata tiku nalatamaparakgo kKatiyatni ni xʼamakgo tamakgaxtokgkgo (Mat. 22:29, 30; Mar. 12:24, 25; Luc. 20:34-36). * Maski nila wanaw pi uma chuna, ¿xkilhchanima Jesús talakastakwanat kʼakgapun? Kaʼakxilhwi tuku wa.
Pulana kaʼakxilhwi tuku lalh akxni chuna wa (kalikgalhtawakga Lucas 20:27-33). Saduceos tiku ni xkanajlanikgo talakastakwanat, kaj xliʼakxilhputunkgo Jesús chu kgalhskinkgolh xlakata talakastakwanat chu tamakgaxtokgat xla levirato. * Jesús kakgalhtilh: «Wa nchixkuwin xala yuma nkakilhtamaku; tapuchuwakgoy, na mapuchuwakgokan. Wampi wa nti nalakgchankgoy [xasasti latamat] chu nalakastakwanankgoy klinin, ni katitapuchuwakgolh, chu na ni katimapuchuwakgokaj. Sampi nialh la[...] nkatinikgolh amakgtum; xpalakata mpi xtachunata ángeles nawankgoy, chu na xlakgskgatana Dios nawankgoy, akxni mpi xamakgtum nalakastakwanankgoy» (Luc. 20:34-36).
¿Tuku xlakata kilikgalhtawakgakan wanit pi tuku Jesús wa, max kilhchanima talakastakwanat kkatiyatni? Pulaktiy niku xtakilhtinit uma. Pulana wa pi xlakata saduceos xʼamakgo lilakpuwankgo talakastakwanat kkatiyatni, Jesús wa tuku lichuwinalh akxni kakgalhtilh. Xlipulaktiy wa pi Jesús limasputulh xtakgalhchuwin akxni kalichuwinalh, Abrahán, Isaac chu Jacob, patriarcas tiku ni makgatsankgananikgolh Dios tiku kKatiyatni nalakastakwanankgo (Luc. 20:37, 38).
Pero, Jesús max wa xlakapastakma talakastakwanat kʼakgapun. ¿Tuku xlakata chuna wanaw? Kaʼakxilhwi pulaktiy tachuwin nema kinkamakgtayayan.
«Wa nti nalakgchankgoy [...] nalakastakwanankgoy klinin». Tiku kalaksakkanit naʼankgo kʼakgapun chu ni makgatsankgananikgo Dios «xlilat nakalakgchan[...] kxtapakgsin Dios» (2 Tes. 1:5, 11). Xaʼakgstitum kalilakgapaskan, kalakgchan nalatamakgo putum kilhtamaku xlakata xtamakamastan Jesús. Wa xlakata, ni nikgo la tiku makglakgalhinanin nema ni kgalhikgo takgalhkgalhitin, xlakata Jehová kaʼakxilha la tiku ni kgalhikgo talakgalhin (Rom. 5:1, 18; 8:1). Chatunu chatunu kalimapakuwikan tiku «chapaxuwana lama, chu na [xasanto]» chu kalakgchan nakamalakastakwanikan kʼakgapun (Apocalipsis [Revelación] 20:5, 6). Pero kKatiyatni nalakastakwanankgo tiku «ni xalakwan» (Hech. 24:15). ¿Tlan nawanaw pi umakgolh «xlilat nakalakgchan» talakastakwanat?
«Nialh la[...] nkatinikgolh». Jesús ni wa: «Nialh nanikgo». Wata wa: «Nialh la[...] nkatinikgolh». Xatalaksakni tiku nikgo kKatiyatni chu ni makgatsankgananikgo Dios kamalakastakwanikan xlakata nalatamakgo kʼakgapun chu nialhla katinikgolh, uma wamputun akgtum latamat nema nila malakgsputukan (1 Cor. 15:53, 54). Linin nialhla tuku katlawani tiku kamalakastakwanikan xlakata nalatamakgo kʼakgapun. *
Xlakata tuku aku katsiw, ¿tuku akgatekgsaw? Akgatekgsaw pi tuku wa Jesús xlakata tamakgaxtokgat chu talakastakwanat xkilhchanima tiku nalakastakwanankgo xlakata naʼankgo kʼakgapun. Komo uma chuna, tuku wa Jesús kakilhchanima tiku nalakastakwanankgo xlakata nalatamakgo kʼakgapun: pi ni katitamakgaxtokgkgolh, nialhla katinikgolh chu xtachuna la ángeles tiku lamakgo kʼakgapun. Pero uma tlawa pi naʼanan lhuwa takgalhskinin.
Xapulana, ¿tuku xlakata Jesús lichuwinalh talakastakwanat kʼakgapun, akxni kakgalhtilh saduceos tiku max xlakapastakmakgo talakastakwanat kkatiyatni? Jesús ni putum kilhtamaku kakgalhtilh xtalamakgasitsin chuna la xlakan xlakpuwankgo. Akgtum liʼakxilhtit, judíos tiku skinikgolh pi wi tuku xkamasiyanilh, kawanilh: «Kamalakgspututit yuma [xtemplo] Dios, na kaj xliakgtutu kilhtamaku, nakliyawapalay». Jesús xkatsi pi umakgolh xʼamakgo lakapastakkgo templo, pero xla «xlichuwinan xmakni» (Juan 2:18-21). Max Jesús akxilhli pi ni xtalakaskin nakakgalhti xtakgalhskinin saduceos tiku kaj xʼakgsaninankgo chu nipara xkanajlanikgo talakastakwanat o ángeles (Prov. 23:9; Mat. 7:6; Hech. 23:8). Wata Jesús max xkawaniputun tuku xaxlikana xlakata talakastakwanat kʼakgapun kstalaninanin tiku xlikana xkatsiputunkgo chu xʼamakgo lakastakwanankgo kʼakgapun.
Xlipulaktiy, ¿tuku xlakata Jesús akxni xmasputuma xtakgalhchuwin kalichuwinalh Abrahán, Isaac chu Jacob, tiku nalakastakwanankgo kKatiyatni? (Kalikgalhtawakga Mateo 22:31, 32.) Akxni Jesús tsukulh kalichuwinan umakgolh patriarcas limaklakaskilh tachuwin, «wa xpalakata xtalakastakwankan ninin». Uma tachuwin max maklakaskilh xlakata xʼama lichuwinan talakastakwanat xalak katiyatni. Xlakata xkatsi pi saduceos xkanajlanikgo tuku Moisés tsokgli, limaklakaskilh tachuwin nema Jehová wanilh Moisés akxni tachuwinalh kʼaktsu kiwi nema xliwi lhkuyat xlakata xlimasiyalh pi talakastakwanat kkatiyatni wa tuku Dios na lakapastaknit natlawa chu xlikana nakgantaxtu (Éx. 3:1-6).
Xlipulaktutu, komo tuku wa Jesús xlakata talakastakwanat chu tamakgaxtokgat kajwatiya kilhchanima talakastakwanat kʼakgapun, ¿wamputun uma pi tiku nalakastakwanankgo kKatiyatni tlan natamakgaxtokgkgo? Anta kxTachuwin Dios ni liwana wan xtakgalhtin uma takgalhskinin. Komo Jesús ni xkalichuwinama tiku nalakastakwanankgo kkatiyatni, uma tuku wa na ni kinkamakatsiniyan komo tiku nalakastakwanankgo kKatiyatni tlan natamakgaxtokgkgo o ni.
Pero wa tuku katsiyaw wa pi Biblia liwana wan pi linin lakxtlawa tamakgaxtokgat. Wa xlakata, tiku ninita xpuskat o xchixku ni xlilat nitlan nalimakgkatsi komo tamakgaxtokgputumpara. Uma chatunu chatunu xlilaksakat chu ni xlilat nitlan nalichuwinankan tiku putsaputun tiku natatamakgaxtokga (Rom. 7:2, 3; 1 Cor. 7:39).
Xlilat pi lhuwa tuku nakatsiputunaw xlakata latamat kxasasti kakilhtamaku, pero ni xlilat nalichuwinanaw tuku ni liwana katsiyaw. Talakaskin nakgalhkgalhiyaw asta nachan uma kilhtamaku xlakata nakatsiyaw xtakgalhtin kintakgalhskininkan. Pero wantuku liwana katsiyaw wa uma: latamanin tiku ni makgatsankgananikgo Dios napaxuwakgo, xlakata Jehová nakamaxki putum tuku maklakaskinkgo chu tuku lakaskinkgo (Sal. 145:16).
^ párr. 4 Kaʼakxilhti La Atalaya 1 xla junio kata 1987, páginas 30 chu 31.
^ párr. 5 Kilhtamaku akxni tsokgka Biblia xtlawakan tamakgaxtokgat xla levirato. Uma talismanin xwamputun pi chatum chixku xtatamakgaxtokga xpuskat xtala tiku xninita pero nitu xtakgalhinit xkamanan. Chuna xtlawakan xlakata xtakgalhilh kamanan uma puskat chu ni ksputli xtukuwani xtala (Gén. 38:8; Deut. 25:5, 6).
^ párr. 9 Tiku nalakastakwanankgo kKatiyatni tlan nalatamakgo putum kilhtamaku pero ni wamputun pi nialhla katinikgolh. Xlakata nakatsiya pi ni watiya kilhchanima latamat putum kilhtamaku chu nialhla nanikan, kaʼakxilhti Perspicacia para comprender las Escrituras, volumen 1, páginas 1229 chu 1230.