1, 2. 1) ¿Tuku lakaskin Jehová katlawakgolh kskujnin? 2) ¿Tukuya takgalhskinin nakgalhtiyaw kʼuma artículo?

APÓSTOL Pedro lichuwinalh libro xla Levítico chu Dios malakpuwanilh nalichuwinan pi kstalaninanin Cristo, chuna la israelitas, xasantos xliwanatkan putum kxlatamatkan (kalikgalhtawakga 1 Pedro 1:14-16). Jehová tiku «Xasantujlani», lakaskin pi tiku kalaksakkanit naʼankgo kʼakgapun chu “amakgapitsi borrego”, lu kaliskujkgolh xlakata xasantos nawankgo putum “kxlatamatkan”, uma wamputun putum tuku tlawakgo (Juan 10:16, Hua Xasasti Talaccaxlan, 1999).

² Kʼuma artículo nakatsiyaw atanu tuku xlakaskinka xlakata takanajla nema limin libro xla Levítico chu nakinkamakgtayayan naʼakgatekgsaw chu nalilatamayaw xlimapakgsin Jehová nema wan pi xasantos nawanaw. Na nakgalhtiyaw umakgolh takgalhskinin: ¿Tuku xlakata kilikgalhakgaxmatatkan xlimapakgsin Jehová putum kilhtamaku? ¿Tuku kinkamasiyaniyan libro xla Levítico xlakata kajwatiya kimapakgsinakan naʼakxilhaw Jehová? ¿Tuku kinkamasiyaniyan tamakamastan nema xtlawakgo israelitas?

3, 4. 1) ¿Tuku xlakata putum kilhtamaku kilikgalhakgaxmatatkan xlimapakgsin chu xtastakyaw Jehová? 2) ¿Tuku xlakata ni xlilat namalakgaxokgenanaw chu chuntiya nasitsiniyaw tiku kinkatlawanin tuku nitlan?

³ Xlakata namakgapaxuwayaw Dios, putum kilhtamaku  kilikgalhakgaxmatatkan xlimapakgsin chu xtastakyaw chu putum kilhtamaku xlakaskinka naʼakxilhaw chu ni nalakgmakganaw. Maski nialh kilimakgantaxtitkan xLimapakgsin Moisés, uma kinkamakgtayayan nakatsiyaw tuku tlan chu tuku nitlan kxlakatin Dios. Akgtum liʼakxilhtit, Jehová kalimapakgsilh israelitas: «Ni nakamalakgaxokgeya na ni nakasitsiniya xkamanan xalak minkachikin; chu napaxkiya mintalataman xtachuna la akstu paxkikana. Akit Jehová» (Lev. 19:18).

⁴ Chuna la akxilhaw, Jehová ni lakaskin pi namalakgaxokgenanaw chu chuntiya nasitsiniyaw tiku kinkatlawanin tuku nitlan (Rom. 12:19). Komo ni xtlawaw tuku kinkaskiniyan, xmaxkajwaniw xtukuwani chu xmakgapaxuwaw Satanás. Wa xlakata, akxni wi tiku kinkatlawaniyan tuku nitlan, ni kilimastatkan talakaskin pi tasitsi nakinkatlajayan. Biblia wan pi litaxtuyaw «puskujni [o vasos] xla tiyat» nema litsama tuku lu xtapalh: wa nalichuwinanaw Dios (2 Cor. 4:1, 7). Nalichuwinanaw Dios nema lu lanka xtapalh, nila akxtum tamujuyaw tasitsi nema xtachuna tuku lhkuyunan.

5. ¿Tuku kinkamasiyaniyan Aarón xlakata la kgalhakgaxmatnalh akxni nikgolh xlakgkgawasan? (Kaʼakxilhti xapulana dibujo.)

⁵ Levítico 10:1-11 lichuwinan tuku lu tuwa titaxtukgolh Aarón chu xfamilia. Jehová makamincha lhkuyat chu kamakgnilh Nadab chu Abihú, chatiy xlakgkgawasan Aarón, chu kawanilh xfamilia pi nipara tsinu xlimasiyakgolh pi xlilipuwamakgolh. ¡Max lu tuwa makgkatsikgolh nakgalhakgaxmatkgo ama limapakgsin! ¿Chu akinin? ¿Limasiyaniyaw Jehová pi xasantos akinin chu ni katalalinaw kifamiliajkan o kiʼamigoskan nema katamakxtukanit kcongregación? (Kalikgalhtawakga 1 Corintios 5:11.)

6, 7. 1) ¿Tuku kililakapastakatkan akxni nalaksakaw komo naʼanaw chu wi tuku namakgtlawayaw o ni kʼakgtum tamakgaxtokgat ksikulan? (Kaʼakxilhti nota.) 2) ¿Tuku tlan nawaniyaw kifamiliajkan tiku nakinkawaniyan pi kaʼaw chu wi tuku kamakgtlawaw kʼakgtum tamakgaxtokgat ksikulan?

⁶ Max ni katititaxtuw tuku titaxtukgolh Aarón chu xfamilia. Pero ¿tuku natlawayaw komo chatum xalak kifamiliajkan nakinkawaniyan pi kaʼaw kʼakgtum tamakgaxtokgat ksikulan chu nachuna pi wi tuku kamakgtlawaw anta? Biblia ni wan pi ni kaʼaw, pero limin tastakyaw nema nakinkamakgtayayan nalaksakaw tuku tlan. *

⁷ Max kifamiliajkan kaks nalilakawankgo tuku nalaksakaw. Max ni akgatekgskgo pi kgalhakgaxmatputunaw Jehová chu xasantos wamputunaw (1 Ped. 4:3, 4). Ni kamakgalipuwamputunaw, wa xlakata kalimasiyaniyaw pi kapaxkiyaw akxni kawaniyaw; pero xlakaskinka lakatanks nakawaniyaw tuku xlakata chuna lakpuwanaw. Chu tlan tunkun nalichuwinanaw uma. Tlan pulana nakapaxtikatsiniyaw xlakata kinkawanikgon pi kaʼaw xlakata wi tuku namakgtlawayaw kxtamakgaxtokgatkan, chu alistalh nakawaniyaw pi ksikulan natlawakan tuku nila katimakgtlawaw chu xlakata ni kamamaxaniputunaw kʼuma xlakaskinka kilhtamaku, tlakg tlan nawan pi ni natlawayaw tuku kinkawanimakgon. Uma nakinkamakgtayayan ni nalakatsalayaw xlimapakgsin Jehová chu nakgalhakgaxmataw putum kilhtamaku.

8. ¿Tuku wan libro xla Levítico xlakata wa Jehová tiku lakgchan nalakkaxwili limapakgsin?

⁸ Libro xla Levítico lichuwinan pi wa Jehová tiku lakgchan nalakkaxwili limapakgsin. Liwaka puxamakaw wan pi wa Jehová tiku mastanit limapakgsin tuku tatsokgnit kʼuma libro. Moisés xkatsi uma, wa xlakata putum kilhtamaku tlawalh tuku Dios limapakgsilh (Lev. 8:4, 5). Akinin na kilikgalhakgaxmatatkan Jehová putum kilhtamaku, tiku kajwatiya kimapakgsinakan. Xlakata tlan chuna natlawayaw, kgalhiyaw xtamakgtay xkachikin. Pero namin kilhtamaku natalakaskin nalimasiyayaw pi kgalhakgaxmatniyaw akxni kiakstukan wilaw, chuna la titaxtulh  Jesús kdesierto (Luc. 4:1-13). ¿Tuku natlawayaw? Komo lipawanaw Jehová chu tatayayaw xtamapakgsin, niti katitlawalh pi ni nakgalhakgaxmataw chu ni katipekuaw (Prov. 29:25).

9. ¿Tuku xlakata ni kinkaʼakxilhputunkanan?

⁹ Ni xlilat kaks nalilakawanaw xlakata kinkaputsastalanikanan. Jesús kawanilh kstalaninanin: «Nakamakatsanajwikanatit, chu na nakamakgnikanatit, chu na nakaxkajnikgoyan xlipaks ntachixkuwitat nkaj xpalakata kintukuwani» (Mat. 24:9). Pero uma ni kinkamachokgoyan: chuntiya lichuwinanaw Dios chu xasantos litaxtuyaw kxlakatin Jehová putum kkilatamatkan. Pero ¿tuku xlakata ni kinkaʼakxilhputunkanan, maski ni akgskgawinanaw chu ni kgalhananaw, ni xataxkajwani chu ni akglakgwa linaw kilatamatkan? (Rom. 13:1-7.) Xlakata kgalhakgaxmataw Jehová, tiku kajwatiya kimapakgsinakan. «Xman wa» kakninaniyaw chu nikxni katilakgmakgaw xaʼakgstitum xlimapakgsin (Mat. 4:10).

10. ¿Tuku akgspulalh chatum tala tiku makgtanulh tuku xalak kakilhtamaku?

¹⁰ Biblia wan pi kstalaninanin Cristo ni xalak kakilhtamaku. Wa xlakata ni makgtanuyaw kʼguerra chu kpolítica (kalikgalhtawakga Juan 15:18-21 chu Isaías 2:4). Lu nitlan, pero makgapitsi makgtanukgonit tuku xalak kakilhtamaku. Alistalh lhuwa tiku nitlan limakgkatsikgolh tuku xtlawakgonit chu lakgtaspitkgonit Jehová (Sal. 51:17). Pero makgapitsi ni chuna tlawakgonit. Kalilakpuwaw tuku lalh kʼHungría akxni xlama xliʼAkgtiy Guerra xLikalanka Katiyatni. Makgapitsi soldados kamamakxtumikgolh kʼakgtum kachikin 160 natalan tiku nina xmakgatsikgo 45 kata, nema xkatamaknukanit tanu tanu kpulachin nema xʼanan kpaís xlakata ni makgtanukgolh tuku xalak kakilhtamaku. Akxni anta xwilakgo kawanika pi xtalakaskin soldado xlitaxtukgolh. Maski lhuwa tiku ni makgxtakgkgolh Dios chu ni soldados litaxtuputunkgolh, kgalhanajatsa wankgolh pi soldados xʼamakgo litaxtukgo chu makglhtinankgolh uniformes. Akgtiy kata titaxtulh chatum tiku na soldado litaxtulh, akgspulalh tuku tuwa akxni wanika pi xʼama makgtayanan xlakata xkamakgnika makgapitsi natalan. ¡Max lu kaks lilakawa akxni akxilhli pi xtala, na anta xkataya tiku xʼamaka kamakgnikan! Pero lu tlan pi ni kamakgnika.

11, 12. ¿Tuku kinkamasiyaniyan xlakata Jehová limapakgsin nema xwan pi xlitamastat xwanit tamakamastan?

¹¹ Limapakgsin nema maxkika Moisés xwan pi israelitas xlimastatkan tamakamastan (Lev. 9:1-4, 15-21). Umakgolh tamakamastan ni xlikgalhit xwanit tuku nitlan, xlakata wa xkilhchanima xtamakamastan Jesús nema ni xkgalhi talakgalhin. Akgatunu tamakamastan na xlitatlawat xwanit chuna la xwankanit. Akgtum liʼakxilhtit, Levítico 12:6 wan tuku xlitlawat xwanit puskat tiku aku xkgalhinit kskgata: «Akxni natakgatsi xkilhtamaku nema litaskulunkima xlakata kgalhilh chatum kgawasa o tsumat, nalimin tantum carnero nema aku kgalhi akgtum kata, xlakata nalitlawakan xalhkun tamakamastan chu tantum pichón o tantum tórtola xlakata tamakamastan xlakata talakgalhin, nalimin anta niku laktanukan ktabernáculo, kxlakatin sacerdote». Maski liwana xkawanikanit tuku xlitlawatkan, Limapakgsin masiya pi Jehová chatum Dios tiku ni skin tuku ni makakchankan chu xapaxkina. Komo xatse nila xmakamasta tantum carnero, tlan xmastalh tantiy tórtolas o pichones (Lev. 12:8). Maski pobre xwanit, Jehová xpaxki chu lu xlakaskinka xakxilha chuna la tiku xmakamasta animal nema tapalaxla. ¿Tuku kinkamasiyaniyan uma?

¹² Apóstol Pablo kamakgpuwantinilh kstalaninanin Cristo namaxkikgo «mpaxkatsinit Dios», uma wamputun tamakamastan  (Heb. 13:15). Mastayaw tamakamastan akxni lichuwinanaw xasanto xtukuwani Jehová. Xlikana, ni lakxtum tuku maxkiyaw Jehová xlakata max tatatlayaw o tanu tuku titaxtumaw, pero wantuku tlakg xlakaskinka wa pi putum kilhtamaku namaxkiyaw Jehová wa tuku tlakg tlan kgalhiyaw. Akgtum liʼakxilhtit, tiku nila taxtukgo kxchikkan xlakata linkgoya kata o tatatlakgo, lichuwinankgo Dios kcarta o kteléfono chu kalitachuwinankgo tiku kalakgapaxialhnankgo. Chuna na malankikgo Jehová (Rom. 12:1; 2 Tim. 2:15).

13. ¿Tuku xlakata kilimakatsininatkan la xlilhuwa lichuwinamaw Dios?

¹³ Akxni malankiyaw Jehová, ni kaj xafuerza chuna tlawayaw, wata chuna tlawayaw xlakata lu paxkiyaw (Mat. 22:37, 38). Wa xlakata, ¿la kiliʼakxilhatkan akxni kinkawanikanan pi kamastaw kiʼinformejkan akgatunu papaʼ? Akxni mastayaw, maxkiyaw «nkakni Dios», uma wamputun pi paxkiyaw chu kgalhakgaxmataw (2 Ped. 1:7). Xlikana, ni xlilat pi wi tiku naʼan lichuwinan Dios kaj xlakata tlakg lhuwa hora natsokgwili. Komo chatum tala xlakata lin kata o tatatla kajwatiya tlan lichuwinan Dios akgkukitsis minuto akgatunu papaʼ, tlan namasta xinforme. Jehová lipaxuwa uma kilhtamaku xlakata kajwatiya tuku tlan tlawa tala. Xla na katsi pi kinatalankan paxkikgo chu xlikana xtatayananin litaxtuputunkgo. Chuna la akxilhnitawa, maski chatum israelita pobre xwanit uma ni xtlawa pi nila tuku xmaxkilh Jehová. Natalan tiku nila lhuwa tuku tlawakgo, na tlan nalipaxuwakgo pi namastakgo xinformejkan. Akxni chuna tlawakgo tiku lichuwinankgo Dios, katsikan la xlilhuwa talichuwinama Dios xlikalanka katiyatni chu uma makgtayanan nakatsikan niku tlakg talakaskin tamakgtay chu nalakkaxwilikan la natalichuwinan Dios. Wa xlakata kilimastatkan kiʼinformejkan akgatunu papaʼ.

14. ¿Tuku xlakata kiliputsananitkan la kgalhtawakgayaw?

¹⁴ Uma tuku lu xlakaskinka katsiw xlakata kintakanajlakan, ¿ni xlikana pi kinkamakgtayayan tlakg naʼakgatekgsaw tuku xlakata Jehová tlawalh pi libro xla Levítico na anta xmakgtanulh kxTachuwin? (2 Tim. 3:16.) La uku tlakg lakpuwanitaw pi xasantos nawanaw, ni kajwatiya xlakata Jehová chuna lakaskin, wata xlakata lakgchan namaxkiyaw wa tuku tlakg tlan. Tuku katsinitaw na kinkamakgpuwantiniyan tlakg nalikgalhtawakgayaw Biblia (kalikgalhtawakga Proverbios 2:1-5). Xlikana pi putum lakaskinaw pi Jehová kamakgamakglhtinalh kintamakamastankan. Wa xlakata, kakinkakgalhskinkan: «¿La xlilhuwa kkgalhtawakga? ¿Kmasta talakaskin pi televisión, videojuegos, takgaman o atanu lilakgastan natlawa pi ni nastaka kintakanajla?». Komo chuna, kalilakpuwaw xtachuwin apóstol Pablo nema katsokgnanilh hebreos.

15, 16. ¿Tuku xlakata Pablo liwana kawanilh natalan hebreos tuku xlitlawatkan xwanit?

¹⁵ Pablo liwana kawanilh hebreos tuku xlitlawatkan xwanit (kalikgalhtawakga Hebreos 5:7, 11-14). Liwana kawanilh pi “takgalana xkgaxmatkgo”, lu tuwa xkakitaxtuni naʼakgatekgskgo tlakg xalaktuwa tamasiy. ¿Tuku xlakata chuna kawanilh? Chuna la Jehová, xla na xkapaxki chu xlilipuwan  pi kaj leche xlilamakgo, uma wamputun pi kajwatiya xkatsikgo xapulana tamasiy xalak Biblia. Maski xlakaskinka xwanit pi xkatsikgolh xapulana tamasiyat, komo xmatliwakglhputunkgo xtakanajlakan, xtalakaskin xwakgolh «ntliwakga liwat», uma wamputun, tlakg xlikgalhtawakgakgolh xTachuwin Dios.

¹⁶ Maski makgalhtawakgenanin xliwanatkan xwanit, xmaklakaskinkgo pi wi tiku xkamasiyanilh. ¿Tuku xlakata? Nitu xwakgonit «ntliwakga liwat». ¿Chu akinin? ¿La akxilhaw tamasiyat tuku tlakg xalaktuwa? ¿Liskujaw xlakata naʼakgatekgsaw? ¿Limaxtuyaw kilhtamaku xlakata natlawayaw oración chu tlakg liwana nalikgalhtawakgayaw Biblia? Lismaninitaw kaj tsinu kgalhtawakgayaw chu ¿wa xlakata tuwa makgkatsiyaw liwana nakgalhtawakgayaw? Kalakapastakwi pi kintaskujutkan ni kajwatiya nalichuwinanaw Dios, wata nakamasiyaniyaw latamanin chu nakamakgtayayaw kstalaninanin Jesús nawankgo (Mat. 28:19, 20).

17, 18. 1) ¿Tuku xlakata kiliskujatkan xlakata liwana nalikgalhtawakgayaw tuku tlakg xalaktuwa nema masiya Biblia? 2) ¿La kiliʼakxilhatkan xlakata wakan kuchu akxni nina ankan ktamakxtumit?

¹⁷ Lhuwa akinin tuwa makgkatsiyaw nalikgalhtawakgayaw Biblia, chu Jehová ni kinkamafuerzaliniyan chuna natlawayaw. Pero talakaskin pi putum nalitatliwakglhaw «ntliwakga liwat» xaʼespiritual maski makgasa o nina makgasa lakgapasaw tuku xaxlikana, uma lu xlakaskinka xlakata chuntiya xasantos nawanaw.

¹⁸ Xlakata xasantos nawanaw kxlakatin Jehová, liwana kiliputsananitkan tuku wan Biblia chu natlawayaw tuku kinkaskiniyan. Kakalakapastakparaw Nadab chu Abihú, tiku Jehová kamakgnilh xlakata makamastakgolh «atanu lhkuyat nema ni xkawaninit», max xkgachikgo akxni chuna tlawakgolh (Lev. 10:1, 2). Kalakapastakwi tuku Dios limapakgsilh Aarón alistalh (kalikgalhtawakga Levítico 10:8-11). ¿Wamputun uma pi ni nawayaw kuchu akxni nina anaw ktamakxtumit? Kalilakpuwaw uma. Akinin nialh kilikgalhakgaxmatatkan Limapakgsin (Rom. 10:4). Kmakgapitsi países, natalan wakgo tsinu kuchu akxni wayankgo akxni nina ankgo ktamakxtumit. Anta kPascua xwakan patati copa xla vino. Akxni Jesús lakkaxwililh akxni nalakapastakkan akxni tinilh, kawanilh xʼapóstoles pi xwakgolh vino nema xkilhchanima xkgalhni (Mat. 26:27). Biblia wan pi ni namalakatsaliyaw la wayaw kuchu chu ni nakgachiyaw (1 Cor. 6:10; 1 Tim. 3:8). Chu lhuwa natalan nipara tsinu wakgo kuchu akxni nina makgtlawakgo xtaskujut Dios, xlakata xtalakapastaknikan ni kamaxki talakaskin. Pero kililakapastakatkan pi ni lakxtum tuku lakpuwankgokan ktanu tanu países, chu tuku xlakaskinka wa pi nakatsiyaw «tuku xasanto chu tuku ni xasanto», xlakata tlan namakgapaxuwayaw Dios chu xasantos nawanaw putum kkilatamatkan.

19. 1) ¿Tuku nakinkamakgtayayan tlakg liwana nalitamakgtayayaw akxni kakninaniyaw Dios kfamilia chu akxni kiakstukan kgalhtawakgayaw? 2) ¿Tuku kilitlawatkan xlakata xasantos nawanaw?

¹⁹ Komo liwana naputsananiyaw Biblia, lhuwa nakatsiyaw tuku xlakaskinka xlakata kintakanajlakan. Xkachikin Jehová lhuwa tuku kinkamaxkiyan xlakata tlakg nalitamakgtayayaw akxni kakninaniyaw Dios kfamilia chu akxni kiakstukan kgalhtawakgayaw, ¿kamaklakaskimaw umakgolh? Tlakg kalakgapaswi Jehová chu xtalakaskin, chu tlakg katalakatsuwiniw (Sant. 4:8). Chuna la salmista, kaskiniw: «Kamal[ak]ki kilakgastapu xlakata naklakawanan, y nakakxilha la snun [t]lan milimapakgsin» (Sal. 119:18). Putum kilhtamaku kakgalhakgaxmatwi xlimapakgsin Jehová, tiku «Xasantujlani», chu xatapaxuwan kamasiyaw «xatlan xtamakatsinin Dios» (1 Ped. 1:15; Rom. 15:16). Lamaw kxatuwa kilhtamaku, wa xlakata liwana kalakpuwaw xasantos nawanaw putum kkilatamatkan chu naskujnaniyaw Jehová tiku kajwatiya kimapakgsinakan.