1, 2. ¿Tuku tlawalh Jesús tsisni 14 xla nisán kata 33? (Kaʼakxilhti xapulana dibujo.)

KATLATA papaʼ anta kJerusalén 14 xla nisán kata 33. Jesús chu xʼapóstoles xtlawamakgo Pascua. Judíos xtlawakgo uma fiesta akgatunu kata xlakata xlakapastakkgolh pi xtitaxtunita 1,500 kata lata Dios xkalakgmaxtunit kʼEgipto. Akxni xtlawakgonita uma fiesta, Jesús katatlawalh kgalhkawitu xʼapóstoles xasasti fiesta. Kstalaninanin chuntiya xlitlawatkan xwanit akgatunu kata xlakata xlakapastakkgolh akxni nilh Jesús (Mat. 26:1, 2).

² Jesús limatsukilh akgtum oración uma xasasti fiesta. Kamatitaxtinilh xʼapóstoles kaxtalanchu nema ni xkgalhi levadura chu kawanilh: «Katiyatit; kawatit». Alistalh tiyalh akgtum pukgotnu nema xkgalhi vino, tlawapa oración chu kawanilh pi xpukgotnankgolh xputumkan (Mat. 26:26, 27). Kaxtalanchu chu vino kaj wi tuku xkilhchanima. Ama tsisni, xʼapóstoles Jesús lhuwa tuku katsinikgolh nema lu xlakaskinka.

3. ¿Tukuya takgalhskinin nakakgalhti uma artículo?

 ³ Jesús xlakaskin pi kstalaninanin akgatunu kata xlakapastakkgolh akxni nilh. Titaxtulh kilhtamaku, uma fiesta limapakuwika Taway xla kiMalanakan (1 Cor. 11:20). La uku na litapakuwi akxni lakapastakkan akxni tinilh Cristo. Uma artículo nakgalhti umakgolh takgalhskinin: ¿Tuku xlakata kililakapastakatkan akxni nilh Jesús? ¿Tuku kilhchanima kaxtalanchu chu vino? ¿Tuku tlan natlawayaw akxni nina lakgchan uma kilhtamaku? ¿Tiku kalakgchan nawakgo kaxtalanchu chu vino? ¿La limasiyakgo kstalaninanin Cristo pi paxtikatsinikgo takgalhkgalhin nema kamaxki Dios pi tlan nalatamakgo putum kilhtamaku?

4. Xlakata Jesús nilh kimpalakatakan, ¿tuku tlan namakgamakglhtinanaw?

⁴ Xlakata Adán lakgalhinalh, putum latamanin lakgalhinanaw chu niyaw (Rom. 5:12). Xlakata xkinkalakgmaxtukan ktalakgalhin chu klinin, xtalakaskin xmaxkika Dios akgtum lilakgaxokgon, pero xlakata putum akinin lakgalhinanin lakachinaw, nila tiku xmasta uma lilakgaxokgon (Sal. 49:6-9). Pero Jesús ni makglakgalhina xwanit, mastalh xlatamat kimpalakatakan chu chuna tlan maxkilh Dios talakgaxokgon tuku akinin xmaklakaskinaw. Xlakata uma, tlan lakgtaxtuniyaw talakgalhin chu linin chu tlan nalatamayaw putum kilhtamaku (Rom. 6:23; 1 Cor. 15:21, 22).

5. 1) ¿La limasiyakgolh Jehová chu Jesús pi kinkapaxkikgoyan? 2) ¿Tuku xlakata kiliʼanatkan kTaway xla kiMalanakan?

⁵ Jehová chu Jesús limasiyakgolh pi lu kapaxkikgo latamanin. Jehová mastalh tuku xtalakaskin xlakata xtlawaka lilakgaxokgon (Juan 3:16). Chu Jesús xatapaxuwan mastalh xlatamat. Xla xkapaxkiyata latamanin akxni nina xmin kKatiyatni (Prov. 8:30, 31). ¡Lu kapaxtikatsiniyaw Jehová chu Jesús xlakata tuku tlawakgolh kimpalakatakan! Wa xlakata, kata kata anaw kTaway xla kiMalanakan. Akxni chuna tlawayaw na kgalhakgaxmataw tuku Jesús limapakgsinalh: «Na ankgalhin natlawayatit yuma nakililakapastakatit» (1 Cor. 11:23-25).

6. ¿Tuku liwana kinkamasiyaniyan tuku wa Jesús xpalakata kaxtalanchu chu vino?

⁶ Ama tsisni akxni xaʼawatiya katawayalh xʼapóstoles, Jesús kawanilh tuku xkilhchanima kaxtalanchu chu vino. Xpalakata kaxtalanchu, wa: «Yuma [kilhchani, TNM] nkintiyatliwa», o kimakni. Chu xlakata vino, wa: «Yuma [kilhchani, TNM] nkinkgalhni xla xasasti talakkaxlan, wa xpalakata lilhuwa, nalistajtamakgan» (Mar. 14:22-24). Jesús ni tlawalh akgtum milagro xlakata kaxtalanchu xmakni xlitaxtulh chu vino xkgalhni xlitaxtulh. Tuku wa liwana kinkamasiyaniyan pi kaxtalanchu chu vino kaj wi tuku xkilhchanima.

7. ¿Tuku kilhchanima kaxtalanchu nema ni kgalhi levadura?

⁷ Ama tsisni, Jesús maklakaskilh kaxtalanchu  tuku ni xkgalhi levadura nema xtamaklakaskin kPascua (Éx. 12:8). Anta kBiblia, min kilhtamaku levadura kilhchanima talakgalhin (Mat. 16:6, 11, 12; Luc. 12:1). Wa xlakata, kaxtalanchu tuku ni xkgalhi levadura nema maklakaskilh Jesús, kilhchanima xmakni nema ni xkgalhi talakgalhin (Heb. 7:26). Wa xlakata la uku, maklakaskinaw kaxtalanchu nema ni kgalhi levadura akxni lakapastakkan akxni tinilh Cristo.

8. ¿Tuku kilhchanima vino?

⁸ Vino nema Jesús maklakaskilh kilhchanima xkgalhni. La uku, na watiya tuku kilhchanima vino nema maklakaskinaw. Jesús nilh kimpalakatakan kʼGólgota lakatsu kJerusalén. Anta mastalh xlatamat xlakata nakinkatapatikanan kintalakgalhinkan (Mat. 26:28; 27:33). ¿La tlan limasiyayaw pi paxtikatsiniyaw tuku tlawalh? Wi tuku tlan natlawayaw akxni nina lakgchan uma kilhtamaku xlakata tlakg nalitamakgtayayaw. Kaʼakxilhwi tuku tlan natlawayaw.

9. 1) ¿Tuku xlakata nalikgalhtawakgayaw tuku tlawalh Jesús akxni nina xniy? 2) ¿Tuku makgkatsiya xlakata xtalakgmaxtut Jesús?

⁹ Pulaktum tuku tlan natlawayaw akxni nina lakgchan uma kilhtamaku, wa nalikgalhtawakgayaw tuku lakgchan akxni lakapastakkan akxni tinilh Cristo, nema limin Texto nema Nalikgalhtawakgayaw chali chali. Komo nalikgalhtawakgayaw tuku lichuwinan Biblia, nakinkamakgtayayan nalilakpuwanaw tuku Jesús tlawalh akxni nina xniy. Uma lu xlakaskinka natlawayaw akxni nina lakgchan uma kilhtamaku. Chatum tala puskat wa: «Lu xatapaxuwan kkgalhkgalhiyaw kilhtamaku akxni lakapastakkan akxni tinilh Cristo. Akgatunu kata tlakg xlakaskinka kakxilhaw». Xla xkalakgapasa putum textos xalak Biblia niku litachuwinan talakgmaxtut chu na tlan xkawani amakgapitsin tuku wamputun. Pero wan pi akxni nilh xtlat, akgatekgsli pi lu xlakaskinka pi Jesús nilh kimpalakatakan. Uma lu makgoxamixilh.

10. ¿Tuku atanu tlan natlawayaw akxni nina lakgchan nalakapastakkan akxni tinilh Cristo?

 ¹⁰ Atanu tuku tlan tlawayaw wa pi tlakg nalimaxtuyaw kilhtamaku xlakata nalichuwinanaw Dios. Max tlan precursores auxiliares nalitaxtuyaw ama papaʼ. Chuna tlakg lhuwa latamanin nakawaniyaw pi kakinkataʼankgon akxni nalakapastakkan akxni tinilh Cristo. Akxni nalichuwinanaw Dios, xKgawasa chu xlakata tlan nalatamayaw putum kilhtamaku, napaxuwayaw xlakata tlawamaw tuku Dios lakaskin (Sal. 148:12, 13).

11. ¿Tuku xlakata Pablo wa pi makgapitsi natalan xalak Corinto xwamakgolh kaxtalanchu chu vino maski ni xlilat xwanit?

¹¹ Akxni nina chan ama kilhtamaku, na tlan nalilakpuwanaw tuku apóstol Pablo kawanilh natalan xalak Corinto (kalikgalhtawakga 1 Corintios 11:27-34). Wa pi chatum lataman max xwalh kaxtalanchu chu vino maski ni xlilat chuna natlawa. Lichuwinalh pi tiku chuna xtlawalh, xlimasiyama pi ni xmaxki kakni «xtiyatliwa, chu xkgalhni nkimPuchinakan». Kalilakpuwaw pi chatum kstalanina Cristo tiku laksakkanit naʼan kʼakgapun tlawama tuku nitlan, pero chuntiya wa kaxtalanchu chu vino. Chuna la wa Pablo, uma tiku laksakkanit naʼan kʼakgapun wama chu likgotnama tuku nalilakputsananikan. Kxkilhtamaku Pablo, lhuwa natalan xalak Corinto xtlawamakgo tuku nitlan. Makgapitsi max asta tsinu klhtatamakgolh kTaway xla kiMalanakan xlakata lu xwayankgonit chu lu xkgotkgonit akxni nina xlakgchan uma kilhtamaku o akxnitiya uma kilhtamaku. Uma xatalaksakni xlimasiyakgo pi ni xmaxkikgo kakni Taway xla kiMalanakan. Wa xlakata, Dios nitlan xʼakxilha pi xwakgolh kaxtalanchu chu vino.

12. 1) ¿Tuku tamalakxtumilh Pablo Taway xla kiMalanakan? 2) ¿Tuku kawanilh tiku katasanikanit? 3) Komo chatum kstalanina Cristo tiku wa kaxtalanchu chu vino tlawa lanka talakgalhin, ¿tuku xlitlawat?

¹² Pablo tamalakxtumilh Taway xla kiMalanakan la akgtum taway niku wi tiku kawanikan kaʼankgolh. Chu kawanilh tiku katasanikanit: «Ni la mpukgotnanatit xpukgotnu nkinTlatikan, chu wa ntu xla akgskgawini [...]; chu na ni la ntawayankgoyatit wa nti wayankgoy kxpuway nkinTlatikan, chu anta kxpuwaykan akgskgawini» (1 Cor. 10:16-21). Komo chatum tiku wa kaxtalanchu chu vino, tlawanit lanka talakgalhin, talakaskin nakawani lakgkgolotsin xalak congregación (kalikgalhtawakga Santiago 5:14-16). Chu komo limasiya pi nitlan limakgkatsi chu nialh tlawa, tlan chuntiya nawa kaxtalanchu chu vino akxni nalakapastakkan akxni tinilh Cristo. Uma ni wamputun pi ni maxkima kakni xtamakamastan Jesús (Luc. 3:8).

13. ¿Tuku xlakata putum akinin kilitlawatkan oración chu kililakpuwanatkan niku nalatamayaw?

¹³ Akxni nina chan ama kilhtamaku, putum kilitlawatkan oración chu liwana kililakpuwanatkan niku lakaskin Dios nalatamayaw kkilhtamaku nema aku mima. Ni limasiyaputunaw pi ni maxkiyaw kakni xtamakamastan Jesús. Komo ni anan tuku liwana kinkamakatsiniyan pi kinkalaksakkanitan naʼanaw kʼakgapun, ni kiliwatkan kaxtalanchu chu vino. Wa xlakata, ¿tiku tlan chuna natlawakgo?

14. ¿Tuku tlawakgo wantiku makgtanukgo kxasasti talakkaxlan akxni lakapastakkan akxni tinilh Cristo?

¹⁴ Jehová xkatatlawanit israelitas akgtum talakkaxlan. Litalakgapasa talakkaxlan xla Limapakgsin. Pero titaxtulh kilhtamaku, Dios wa pi xʼama tlawa akgtum xasasti talakkaxlan (kalikgalhtawakga Jeremías 31:31-34). Akxni katatlawalh xʼapóstoles xaʼawatiya taway, Jesús wa xpalakata vino: «Wa yuma ntu ntajuma mpukgotnu, [kilhchani, TNM] xasasti talakkaxlan» (1 Cor. 11:25). Uma xasasti talakkaxlan Dios katatlawalh tiku kalaksakkanit naʼankgo kʼakgapun (Gál. 6:15, 16). Akxni mastalh xlatamat, Jesús tlawalh pi tlan xkgantaxtulh uma xasasti talakkaxlan (Luc. 22:20). Jesús wa tiku kapalakachuwinan tiku naʼankgo kʼakgapun kxlakatin Dios. Chu tiku kalaksakkanit nema makgtanukgo kʼuma xasasti talakkaxlan natatawilakgo Jesús kʼakgapun (Heb. 8:6; 9:15). Xatalaksakni liwana katsikgo pi makgtanukgo kʼuma xasasti talakkaxlan, wa xlakata wakgo kaxtalanchu chu vino.

15. 1) ¿Tiku makgtanukgo ktalakkaxlan xla Tamapakgsin? 2) Komo ni namakgxtakgkgo Jehová, ¿tuku namakglhtinankgo?

¹⁵ Xatalaksakni na katsikgo pi makgtanukgo ktalakkaxlan xla Tamapakgsin (kalikgalhtawakga Lucas 12:32). Jesús katatlawalh uma talakkaxlan kstalaninanin tiku ni xmakgxtakgkgo chu patinankgolh chuna la xla (Filip. 3:10). La uku, tiku naʼankgo kʼakgapun na makgtanukgo kʼuma talakkaxlan. Putum xlakan mapakgsinanin nalitaxtukgo kʼakgapun chu natamapakgsinankgo Jesús putum kilhtamaku (Apocalipsis [Revelación] 22:5). Wa xlakata tlan wakgo kaxtalanchu chu vino kTaway xla kiMalanakan.

16. Kalichuwinanti tsinu tuku kilhchanima Romanos 8:15-17.

¹⁶ Tiku naʼankgo kʼakgapun na liwana katsikgo pi xkamanan Dios litaxtukgo chu tlan wakgo kaxtalanchu chu vino (kalikgalhtawakga Romanos 8:15-17). Pablo lichuwinalh pi xatalaksakni limapakuwikgo Dios: «“Abba” su wamputun, “Tlati”». Tachuwin abba minacha ktachuwin arameo. Akxni wankan uma tachuwin limasiyakan tapaxkit la akxni wankan «tata», pero na limasiyakan kakni la akxni wankan, «tlat». Akxni chuna wanikgo Dios masiya pi tiku naʼankgo kʼakgapun, lu tlan talalinkgo akxni espíritu santo kamakatsini pi xlikana xkamanan nawankgo. Xʼespíritu santo Dios kamakatsini pi kalaksakkanit naʼankgo kʼakgapun. Wa xlakata, liwana katsikgo pi Dios xkamanan kalimaxtunit. Uma ni wamputun pi ni latamaputunkgo kKatiyatni. Pero katsikgo pi komo nikxni namakgxtakgkgo Dios, natamapakgsinankgo Jesús kʼakgapun. Na katsikgo pi Jehová, tiku xasanto, kalaksaknit. La uku nialh lhuwa lamakgo kKatiyatni tiku makgtapakgsikgo 144,000 (1 Juan 2:20; Apoc. 14:1). Lu tlan talalinkgo Jehová, wa xlakata limapakuwikgo: «“Abba” su wamputun, “Tlati”».

17. 1) ¿Tuku kawaninit Dios pi nakamaxki kstalaninanin Cristo xatalaksakni? 2) ¿La katsikgo kstalaninanin Cristo pi Dios kalaksaknit?

¹⁷ Dios kawaninit kstalaninanin Cristo xatalaksakni pi nalatamakgo putum kilhtamaku kʼakgapun. Komo wix laksakkanita, lu nalichuwinana uma kmiʼoraciones. Na namakgkatsiya pi makgapitsi textos xalak Biblia wix wanipaka. Akgtum liʼakxilhtit, akxni Biblia wan pi Jesús natatamakgaxtokga «ntsumat litatawilat» kʼakgapun, katsiya pi wix na anta makgtanuya chu lakaskina pi uma kakgantaxtulha (Juan 3:27-29; 2 Cor. 11:2; Apoc. 21:2, 9-14). Akxni lichuwinan pi Dios kapaxki xatalaksakni, katsiya pi wix tachuwinaman.  Chu akxni wi tuku liwana kalimapakgsi xatalaksakni, espíritu santo makgpuwantiniyan nakgalhakgaxpata. Espíritu santo liwana makatsiniyan pi Dios laksaknitan xlakata nalatapaya putum kilhtamaku kʼakgapun.

18. 1) ¿Tuku nakamaxki Dios amakgapitsi borregos? 2) ¿Tuku makgkatsikgo amakgapitsi borregos xlakata uma takgalhkgalhin?

¹⁸ Dios kawani tiku litalakgapaskgo amakgapitsi borregos pi nakamaxki latamat nema ni katisputli kʼakgtum paraíso (Apoc. 7:9; Juan 10:16). Komo wix makgtapakgsiya kʼamakgapitsi borregos, lu lipaxuwaya akxni likgalhtawakgaya tuku wan Biblia xlakata Paraíso. Lu lakaskina pi kachalh kilhtamaku akxni nakatatawilaya mifamilia chu miʼamigos unu kKatiyatni chu ni nakgalhiyatit taʼakglhuwit. Akxilhputuna la nasputa tatsinkstat, talimaxkgen, tapatin, tajatat chu linin (Sal. 37:10, 11, 29; 67:6; 72:7, 16; Is. 33:24). Lu lakaskina pi kalakastakwanankgolha tiku lu kapaxkiya chu nikgonita (Juan 5:28, 29). Lu paxtikatsiniya Jehová xlakata maxkinitan uma takgalhkgalhin. Na lu paxtikatsiniya Jesús pi mastalh xlatamat kimpalakatakan. Wa xlakata maski ni waya kaxtalanchu chu vino, pina akxni lakapastakkan akxni tinilh Cristo.

19, 20. 1) ¿Tuku kilitlawatkan komo latamaputunaw putum kilhtamaku? 2) ¿Tuku xlakata pimputuna akxni nalakapastakkan akxni tinilh Cristo?

¹⁹ Tlan nalatamayaw putum kilhtamaku, kʼakgapun o kKatiyatni komo nakanajlaniyaw Jehová, Jesucristo chu talakgmaxtut. Wa xlakata, akxni nalakapastakkan akxni tinilh Cristo, kalilakpuwaw tuku nakinkamaxkiyan Dios kilhtamaku nema aku mima chu kalilakpuwaw pi lu xlakaskinka xtamakamastan Jesús. Viernes 3 xla abril kata 2015, akxni tsankganita nawan Chichini, lhuwa millón latamanin kxlikalanka Katiyatni nalakapastakkgo akxni tinilh Cristo. Natlawakan kPukgalhtawakga xla xTatayananin Jehová o alakatanu.

²⁰ Akxni nina anaw kTaway xla kiMalanakan, kililakpuwanatkan la lu xlakaskinka talakgmaxtut. Chuna tlakg napaxtikatsiniyaw Jesús. Chu komo liwana nakgaxmataw tuku natamatitaxti kʼuma tamakxtumit, na nakamasiyaniputunaw amakgapitsin pi kapaxkiyaw. ¿La natlawayaw? Nakalitachuwinanaw xtapaxkit Dios chu tuku lakapastaknit natlawa xpalakata latamanin (Mat. 22:34-40). Xlikana pi putum amputunaw akxni nalakapastakkan akxni tinilh Cristo.