¿Akinin pulana kamaxkiyaw kakni kinatalankan?
¿Akinin pulana kamaxkiyaw kakni kinatalankan?
«Chatunu chatunu linatalan lu kalapaxkitit. Chu xlakata nalamaxkiyatit kakni, wixin pulana katlawatit.» (ROMANOS 12:10, NM)
1, 2. 1) ¿Tuku tastakyaw kamaxkilh Pablo natalan xalak Roma? 2) ¿Tukuya takgalhskinin namastayaw xtakgalhtin?
CARTA nema apóstol Pablo kamalakgachanilh natalan xalak Roma lichuwinan pi kstalaninanin Cristo lu xlakaskinka nalapaxkiyaw kcongregación. Kinkamalakapastakayan «ni kaj nalimasiyayaw» pi paxkinanaw. Na wan: «Chatunu chatunu linatalan lu kalapaxkitit» (Romanos 12:9, 10a, NM).
2 Chatunu chatunu linatalan lu nalapaxkiyaw, uma ni kajwatiya wamputun pi namakgkatsiyaw pi paxkiyaw achatum. Wi tuku kilitlawatkan xlakata nalitasiya pi xlikana lapaxkiyaw. Xlakata, achatum ni katikatsilh pi paxkiyaw komo ni nalimasiyaniyaw. Wa xlakata Pablo kinkawaniyan uma tastakyaw: «Xlakata nalamaxkiyatit kakni, wixin pulana katlawatit» o liʼakxilhtit kawantit (Romanos 12:10b, NM). ¿Tuku kilhchanima nalamaxkiyaw kakni? ¿Tuku xlakata lu xlakaskinka tlakg nakamaxkiyaw kakni kinatalankan? ¿La tlan nakamasiyaniyaw pi kamaxkiyaw kakni?
Xlakaskinka nalaʼakxilhaw chu nalamaxkiyaw kakni
3. ¿Tuku wamputun «kakni» ktachuwin xahebreo nema pulana tatsokgli Biblia?
3 Tachuwin xahebreo nema matitaxtikan xatotonaco «kakni» wamputun «tuku tsinka». Akxni chatum lataman maxkikan kakni kilhchanima pi lhuwa xtapalh akxilhkan o lu xlakaskinka. Anta kBiblia watiya uma tachuwin xahebreo na tamatitaxti la «lilanka», uma na kinkamasiyaniyan pi lataman nema maxkikan kakni na lhuwa xtapalh liʼakxilhkan (Génesis 45:13). Tachuwin xagriego nema kBiblia matitaxtikan xatotonaco «kakni» kilhchanima tiku paxkikan, lhuwa xtapalh chu lu stlan (Lucas 14:10). Xlikana latamanin nema kamaxkiyaw kakni lu kapaxkiyaw chu lu xlakaskinka kaʼakxilhaw.
4, 5. ¿Tuku kilhchanima mastakan kakni chu akxni xlakaskinka akxilhaw achatum? Kalichuwinanti akgtum liʼakxilhtit.
4 ¿Tuku wamputun namaxkiyaw kakni achatum? Pulana talakaskin pi lu xlakaskinka naʼakxilhaw ama lataman. Wa xlakata tachuwin lu xlakaskinka naʼakxilhaw achatum na wamputun kakni chu makglhuwa akxtum kalimaklakaskinkan. Akxni limasiyayaw pi lu xlakaskinka akxilhaw achatum, tlan nawanaw pi maxkimaw kakni. Lu xlakaskinka akxilhaw achatum wamputun la akxilhaw chatum tala, chu kakni, limasiyaniyaw chuna la likatsiniyaw.
5 ¿La nakamaxki kakni xnatalan chatum kstalanina Cristo komo ni kxnaku o kxʼanima taxtuyacha? (3 Juan 9, 10.) Chuna la kgantum kiwi xlakata liwana nastaka chu ni naskaka talakaskin nataya niku anan lu tlan tiyat, nachuna xlakata xlikana namastayaw kakni talakaskin nataxtu kkinakujkan. Xlakata akxni ni lu xlikana mastayaw kakni, nachan kilhtamaku nalakgsputa. Wa xlakata akxni Pablo liwana kawanilh namastakgo kakni wa: «Nkalapaxkitit nchatunu amakgapitsin, ni mpala anan ntalakgaputiyutna» (Romanos 12:9; kalikgalhtawaga 1 Pedro 1:22).
Kakamaxkiw kakni wantiku katlawakanit «xtachuna Dios»
6, 7. ¿Tuku xlakata lu xlakaskinka nakaʼakxilhaw amakgapitsin?
6 Xlakata tlan namaxkiyaw kakni achatum talakaskin pi lu xlakaskinka naʼakxilhaw, putum kilhtamaku kalakapastakwi tuku xlakata Biblia wan pi nakamaxkiyaw kakni kinatalankan. Kaʼakxilhwi pulaktiy tuku xlakata.
7 Latamanin ni xtachuna katlawaka la amakgapitsi tuku anan kKatiyatni, kinkatlawakan «xtachuna Dios» (Santiago 3:9). Wa xlakata kgalhiyaw tayat nema Dios na kgalhi, la tapaxkit, liskgalala chu tuku xalakatitum. Kaʼakxilhparaw tuku kinkamaxkiparanitan kiMalakatsukinakan. Salmista tsokgnalh: «Kintikukan Dios [...] talhman nak akgapun masiya laklikaknit lata tu katlawanita [chixku]. Akin laktsu kilatlawanitaw, pero ángeles tlakg laklanka nak liskgalala [...]. Pero maski chuna, akin lhuwa kkgalhiya kililankakan y kilikaknitkan» (Salmos 8:1, 4, 5; 104:1). * Dios lu tlan kakaxyawanit latamanin xlakata kamaxkinit, lilanka chu kakni. Wa xlakata, akxni maxkiyaw kakni chatum lataman, wa maxkiyaw kakni: Jehová. Komo xlakaskinka kaʼakxilhaw amakgapitsin, tlakg chuna nakaʼakxilhaw kinatalankan tiku na watiya takanajla kgalhikgo (Juan 3:16; Gálatas 6:10).
Kaj akgtum familia akinin
8, 9. ¿Tuku wa Pablo nema limasiya pi xlakaskinka nalaʼakxilhaw chatunu chatunu?
8 Pablo lichuwinan xlipulaktiy tuku xlakata nalamaxkiyaw kakni. Akxni kamaxkilh uma tastakyaw pi xlamaxkikgolh kakni, pulana wa: «Chatunu chatunu linatalan lu kalapaxkitit». Tachuwin xagriego «kalapaxkitit» kilhchanima akxni akgtum familia chatunu chatunu lapaxki chu lamakgtaya. Wa xlakata akxni Pablo lichuwinalh uma tachuwin, xmasiyaputun pi lu xlakaskinka xlapaxkikgolh natalan la akgtum familia nema litalakgapasa pi lu tlan latalalin (Romanos 12:5). Na kalakapastakwi pi umakgolh tachuwin wa xkamalakgachanima tiku xkalaksakkanit naʼankgo kʼakgapun, wantiku watiya chatum Tlat xkgalhikgo, Jehová. Wa xlakata tlan nawanaw pi akgtum lu tlan familia xwankgonit. Xlikana, natalan tiku xkalaksakkanit naʼankgo kʼakgapun akxni xlama Pablo lu xtalakaskin pi xlamaxkilh kakni, chu nachuna talakaskin katlawakgolh la uku tiku kalaksakkanit naʼankgo kʼakgapun.
9 ¿Chu xaʼamakgapitsi «nkgalhniluj» o borregos? (Juan 10:16.) Xlikana pi nina xkaman Dios litaxtukgo, pero xlakata akgtum lanka familia nema lu tlan latalalin xlikalanka katiyatni, tlan nalawani «tala» o takam (1 Pedro 2:17; 5:9). Komo lu xlikana akgatekgskgo tuku wamputun umakgolh tachuwin, lu xlikana xlakaskinka nalaʼakxilha chatunu chatunu (kalikgalhtawakga 1 Pedro 3:8).
¿Tuku xlakata lu xlakaskinka?
10, 11. ¿Tuku xlakata nakamaxkiyaw kakni chu lu xlakaskinka nakaʼakxilhaw amakgapitsin?
10 ¿Tuku xlakata lu xlakaskinka nakaʼakxilhaw chatunu chatunu chu nalamaxkiyaw kakni? Xlakata akxni lamaxkiyaw kakni tlawa pi tlan natawila congregación chu tlan nalatalalinaw.
11 Putum katsiyaw pi wantuku lu kinkamatliwakglhan wa lu tlan natalalinaw Jehová chu akxni kinkamaxkiyan xespíritu santo (Salmo 36:7; Juan 14:26). Nachuna lu tlan limakgkatsiyaw akxni akxilhaw pi kinatalankan kinkapaxkikgoyan (Proverbios 25:11). ¡Lu tlan limakgkatsiyaw akxni wi tiku lu tlan kinkatachuwinanan chu wantuku tlawa litasiya pi lu xlikana kinkapaxkiyan chu lu xlakaskinka kinkaʼakxilhan! Wa lu kinkamakgtayayan xlakata chuntiya xatapaxuwan nalatamayaw chu naliskujaw xlakata namakglhtinanaw latamat. Max makglhuwata chuna makgkatsinitawa.
12. ¿La tlan namakgtayananaw chatunu chatunu xlakata naʼanan tapaxkit chu tlan nalatalalinaw kcongregación?
12 Jehová katsi pi akinin ni lakgatiyaw nakinkalakgmakgankanan, wa xlakata, kxTachuwin kamaxki uma tastakyaw putum kstalaninanin Cristo: «Kalamaxkitit kakni chatunu chatunu» (Romanos 12:10, La Palabra de Dios para Todos; kalikgalhtawakga Mateo 7:12). Wantiku makgantaxtikgo uma tastakyaw, kinkamakgtayan xlakata nalapaxkiyaw chu tlan nalalikatsiniyaw kcongregación. Wa xlakata akstu nakinkatlawanikanan uma takgalhskinin: «¿Tukuya kilhtamaku klimasiyalh kintachuwin o tuku ktlawalh pi lu xlakaskinka kʼakxilha chatum tala xalak congregación?» (Romanos 13:8).
Akgtum tastakyaw nema putum kinkamaxkikanan
13. 1) ¿Tiku xliwilitkan liʼakxilhtit xlakata nalamaxkikgo kakni? 2) ¿Tuku na kinkamasiyaniyan tuku wa Pablo kRomanos 1:7?
13 ¿Tiku xliwilitkan liʼakxilhtit xlakata namastakan kakni? Pablo xlichuwinama tiku pulalinkgo akgtum congregación akxni tsokgli carta xla Hebreos chu akxni wa pi xkgalhakgaxmatkgolh «tiku kapulalinan» (Hebreos 13:17, NM). Xlikana pi xlakan pulaklhuwa niku wilikgo liʼakxilhtit, pero xlakata xlakan kuentajtlawakgo congregación, na xliwilitkan liʼakxilhtit xlakata namaxkikgo kakni xnatalankan, chu na kamaxkikgo kakni amakgapitsi tiku na pulalinkgo congregación. Kalichuwinaw uma, akxni tamakxtumikgo xlakata nalichuwinankgo tuku tamaklakaskin kcongregación, lamaxkikgo kakni akxni liwana lakgaxmatni tuku wan chatunu chatunu. Chu akxni wi tuku lakkaxwilikgo natlawakgo, lamaxki kakni akxni kuentajtlawakgo tuku wankgo chu lakapastakkgo amakgapitsin (Hechos 15:6-15). Pero kalakapastakwi pi carta nema kamalakgachanika natalan xalak Roma ni kajwatiya xkamalakgachanikanit lakgkgolotsin, wata putum natalan xalak congregación (Romanos 1:7). Wa xlakata tastakyaw nema wan pi tlan liʼakxilhtit nawiliyaw xlakata nalamaxkiyaw kakni, putum chuna kilitlawatkan.
14. 1) Kalichuwinanti tuku limasiya pi xlakaskinka ni kaj namastayaw kakni wata liʼakxilhtit nawanaw xlakata mastayaw kakni. 2) ¿Tuku aktsu nakinkakgalhskinkanan?
14 Na kaʼakxilhwi tuku wan uma xtastakyaw Pablo: xla ni kaj kawanilh natalan xalak Roma pi kalamaxkikgolh kakni chatunu chatunu, wata kawanilh wixin pulana katlawatit uma wamputun pi xlakan liʼakxilhtit xwankgolh akxni xlamaxkikgolh kakni. ¿Tuku xlakata chuna wa? Kalichuwinaw akgtum liʼakxilhtit. ¿Xkawanilh chatum makgalhtawakgana xtamakgalhtawakgen kakatsinikgolh kgalhtawakgakgo komo xlakan katsinikgoya kgalhtawakgakgo? Xlikana pi ni. Wata xkamasiyanilh tlakg tlan nakgalhtawakgakgo. Nachuna, xlakata lapaxkiyaw, lamaxkiyaw kakni xlakata chuna kalilakgapaskan xaxlikana kstalaninanin Cristo (Juan 13:35). Pero xtachuna la tiku katsinikgoya kgalhtawakgakgo kamasiyanikan la tlakg liwana nakgalhtawakganankgo, akinin kstalaninanin Cristo na tlan tlakg liwana nawiliyaw liʼakxilhtit xlakata lamaxkiyaw kakni (1 Tesalonicenses 4:9, 10). Putum akinin tlan liwana nalamaxkiyaw kakni chatunu chatunu xalak congregación. ¿Chuna tlawamaw?
Kakamaxkiw kakni «tiku nitu kgalhi»
15, 16. 1) ¿Tiku na nakamaxkiyaw kakni chu tuku xlakata? 2) ¿La limasiyayaw pi xlikana kamaxkiyaw kakni putum kinatalankan?
15 Akxni kamaxkiyaw kakni kinatalankan, ¿tiku na xlakaskinka nakamaxkiyaw kakni? Anta kxTachuwin Dios wan: «Wantiku makgtaya tiku nitu kgalhi, masakuanima Jehová chu Wa nalakgxokgoni» (Proverbios 19:17). ¿La tlan nakinkamakgtayayan uma tastakyaw xalak Biblia xlakata nawiliyaw liʼakxilhtit akxni namaxkiyaw kakni kinatalankan?
16 Akinin katsiyaw pi putum kamaxkikgo kakni xpuxkukan. Pero umakgolh latamanin max nitu liʼakxilhkgo wantiku lakpuwankgo pi ni xlakaskinka. Pero, Jehová nichuna likatsi. Jehová kinkawaniyan: «Tiku kimaxkikgo kakni nakkamaxki kakni» (1 Samuel 2:30; Salmo 113:5-7). Jehová kamaxki kakni putum tiku skujnikgo chu maxkikgo kakni. Xla ni lakgmakgan «tiku nitu kgalhi» (kalikgalhtawakga Isaías 57:15; 2 Crónicas 16:9). Xlakata akinin tlawaputunaw la Jehová, kiliʼakxilhatkan komo xlikana kamaxkimaw kakni putum kinatalankan. Wa xlakata akstu kakinkakgalhskinkan: «¿La kkalikatsini tiku ni kalakgayawakanit lu xlakaskinka taskujut kcongregación?» (Juan 13:14, 15). Chuna la nakgalhtiyaw uma takgalhskinin nakatsiyaw la xlilhuwa xlikana kamaxkiyaw kakni kinatalankan kcongregación (kalikgalhtawakga Filipenses 2:3, 4).
Kalimaxtuw kilhtamaku xlakata nakatachuwinanaw kinatalankan
17. Kawanti pulaktum la tlan limasiyayaw pi kamaxkiyaw kakni kinatalankan, chu ¿tuku xlakata?
17 ¿Tuku lu xlakaskinka nema nakamaxkiyaw kinatalankan xlakata nakalimaxkiyaw kakni? Nakamaxkiyaw tuku lu xlakaskinka akxilhaw: kinkilhtamakujkan. Xlakata akinin kstalaninanin Cristo, lhuwa tuku tlawayaw, chu lhuwa kilhtamaku limaxtuyaw xlakata namakgantaxtiyaw taskujut nema lakgayaw kcongregación. Akinin lu xlakaskinka akxilhaw kinkilhtamakujkan. Wa xlakata ni lu nakaskiniyaw nalimaxtukgo lhuwa kilhtamaku xlakata nakinkakgaxmatnikgoyan. Chu na kapaxtikatsiniyaw kinatalankan pi ni lu lhuwa kilhtamaku kinkaskinikgoyan nalimaxtuyaw xlakata nakakgaxmatniyaw.
18. Chuna la tasiya kpágina 24, ¿la tlan nalimasiyayaw pi limaxtuputunaw kilhtamaku xlakata nakakgaxmatniyaw kinatalankan?
18 Nachuna tiku (pulalinaw congregación) katsiyaw akxni makgxtakgaw tuku tlawamaw xlakata nakgaxmatniyaw achatum limasiyayaw pi lu xlakaskinka kaʼakxilhaw. Kitaxtu la kawanimaw pi lu xlakaskinka kaʼakxilhaw, wa xlakata makgxtakgwi tuku xtlawamaw (Marcos 6:30-34). Pero, komo tuwa makgkatsiyaw namakgxtakgaw tuku tlawamaw xlakata nakgaxmatniyaw kintalakan, chuna limasiyanimaw pi ni xlakaskinka akxilhaw. Na katsiyaw pi namin kilhtamaku wi tuku lu xlakaskinka tlawamaw chu nila namakgxtakgaw. Pero akxni akinin limaxtuyaw o ni limaxtuyaw kilhtamaku xlakata nakakgaxmatniyaw kinatalankan limasiyayaw la xlilhuwa xlikana kamaxkiyaw kakni (1 Corintios 10:24).
Kalipulaw nawiliyaw liʼakxilhtit
19. ¿Tuku atanu tlan natlawayaw xlakata nakamaxkiyaw kakni kinatalankan?
19 Wi atanu tuku na kalimaxkiyaw kakni kinatalankan. Akgtum liʼakxilhtit, xlakaskinka nalimaxtuyaw kilhtamaku xlakata nakakgaxmatniyaw pero na lu xlakaskinka kuenta nakatlawaniyaw. Natlawayaw chuna la Jehová, xlakata «kintikukan [Jehová] snun kalakgalhaman ti laktankswa talin ixlatamatkan, y xla aks kakgaxmata akxni [...]kilhanij», chuna tsokgli David (Salmo 34:15). Wa xlakata, akxni nakatachuwinanaw kinatalankan, kuenta kakatlawaniw, tlakg kuentaj kakatlawaniw akxni kinkawanikgoyan pi kakamakgtayaw. Chuna nakalimasiyaniyaw pi kamaxkiyaw kakni.
20. ¿Tuku kililakapastakatkan putum kilhtamaku xlakata lamaxkikan kakni?
20 Chuna la akxilhwi, putum kilhtamaku kakamaxkiw kakni kinatalankan. Nachuna naputsayaw la tlan putum nakamaxkiyaw kakni, asta tiku nitu kgalhikgo. Chuna namakgtayananaw xlakata naʼanan tapaxkit chu tlan nalatalalinaw kcongregación. Wa xlakata kalamaxkiw kakni, chu tuku tlakg tlan, pulana akinin nakamaxkiyaw kakni amakgapitsin. ¿Chuna lakapastaknitaw natlawayaw?
[Notas nema wilakgo kpágina]
^ párr. 7 Tachuwin nema tsokgli David kSalmo 8 nema xʼama kgantaxtu: kilhchanima Jesucristo tiku ni kgalhilh talakgalhin unu kKatiyatni (Hebreos 2:6-9).
¿Lakapastakaku?
• ¿Tuku xlakata akxni wi tiku maxkikan kakni na xlakaskinka akxilhkan?
• ¿Tuku xlakata kilimaxkitkan kakni kinatalankan?
• ¿Tuku xlakata xlakaskinka nakamaxkiyaw kakni kinatalankan?
• ¿La tlan nakamaxkiyaw kakni kinatalankan?
[Takgalhskinin]
[Epígrafe xla página 24]
¿La tlan xlikana kamaxkiyaw kakni kinatalankan?